12
THANHTUYỀN
M
ột buổi sáng tháng
1-2019, trong căn nhà
nhỏ của mình, ông
Nguyễn Công Vẻ cùng với
người bạn của mình là ông
Trần Thanh Kim đã bật sẵn
tivi để nghe trực tiếp chương
trình kỷ niệm 40 năm ngày
chiến thắng chiến tranh bảo
vệ biên giới Tây Nam của
Tổ quốc và cùng quân dân
Campuchia chiến thắng chế
độ diệt chủng (7-1-1979
–
7-1-2019). Hai ông quen biết
nhau khi cùng tham gia chiến
tranh biên giới Tây Nam rồi
trở nên thân thiết từ đó.
Hiên ngang khí thế
chiến đấu
Ông Nguyễn Công Vẻ
(nguyên Thiếu úy chính trị
viên Đại đội 1, Tiểu đoàn 1,
Trung đoàn 141, Sư đoàn 7)
nói rằngnhững tưởng sau ngày
chiến thắng 30-4-1975, nhân
cứ đi thôi. Cứ thế mà đeo ba
lô, lên xe rồi đi” - ôngKimbồi
hồi nhớ lại.
Sau chiến tranh, ông Kim
coi bộ đội Việt Nam như
chính con cái của mình và
chăm lo tận tình.
“Còn nhớ rõ một lần khi tôi
bị cảm rồi sốt rét, những bà
má Campuchia cạo gió cho
tôi, rồi rang gạo, nấu cháo cho
ăn. Họ chăm sóc, hỏi han rồi
lo cho mình đến từng cái áo.
Ở đất Campuchia, chính nhờ
bàn tay của những bà má mà
chúng tôi cảm thấy ấm lòng,
có thêm động lực để đánh
trận” - ôngKimnhắc về người
dân Campuchia.
Khi Campuchia đã hoàn
toàn giải phóng, xây dựng
lại chính quyền, nhiều năm
sau đó ông Kim vẫn quay lại
vùng đất Siem Reap, Phnom
Penh hay Kampong Thom để
tìm lại xác đồng đội mình,
tìm lại những “bà má Cam”
để hàn huyên.
“Cứ thế mà đeo ba lô, lên xe rồi đi”
Nhân dân
thủ đô
Phnom
Penh lưu
luyến tiễn
đưa các
chiến sĩ
quân tình
nguyện
Việt Nam
hoàn
thành
nghĩa vụ
quốc tế,
lên đường
trở về Tổ
quốc.
Nguồn:
TTXVN
dân ta đã được sống trong
hòa bình. Nhưng lúc đó tập
đoàn Pol Pot lại gây họa diệt
chủng ở Campuchia và tiến
hành chiến tranh xâm lược
biên giới Tây Nam nước ta.
“Lúc nghe bọn chúng ra
tay giết hại cả người già, trẻ
em là mình căm thù ghê lắm
vì chúng quá tàn bạo. Khi
đó chúng tôi được lệnh của
chỉ huy là cho đánh, chúng
từng là bạn bè nhưng nay thì
không. Bạn bè gì mà lại ra
tay sát hại chính đồng bào
của mình. Thật không đáng
tí nào” - ông Vẻ nói.
Ông Trần Thanh Kim (69
tuổi, vốn là trợ lý chính trị của
Sưđoàn407ởTrung tâmHuấn
luyệnQuangTrungthuộcQuân
khu 7) kể rằng ngay khi chiến
tranh biên giới Tây Nam xảy
ra, ôngKimvềTrungđoàn115
của Quân khu 7, nhận nhiệm
vụsanggiải phóngCampuchia.
“Lúc nhận nhiệm vụ phải lên
đường, bản thân tôi không bận
tâm gì nhiều. Chúng tôi nhận
thức rõ đây là bọn chúng tàn
phá nước mình và nước bạn
yêu cầu được giúp đỡ thì mình
Đời sống xã hội -
ThứHai 7-1-2019
cũng như nhiều anh em khác
đi làm công tác thu gom hài
cốt. Đất, cát sau hai mùa
mưa nắng khiến công việc
tìm kiếm càng khó khăn.
Mùa khô đến, cánh đồng cạn
nước, người ta vớt đám lục
bình lên thì thấy xác người
chất đống, có cả những bộ
xương khô. “Lúc đó tôi sốc
lắm! Có nơi thì xác người
nằm vắt vẻo lên nhau, sao
mà không đau lòng cho
được” - nước mắt ông Kim
không ngừng chảy.
Nhớ mãi người dân
Campuchia...
Suốt thời gian tham gia
chiến đấu trên đất bạn,
điều những người lính tình
nguyện Việt Nam nhớ nhiều
nhất có lẽ là tình cảm của
người dân Campuchia. Họ
“Sân bay Pô Chen Tông thẳng tới/ Hai bên đường vời vợi cờ
hoa/ Đồng bào trai gái, trẻ già/ Cảm ơn, tạm biệt, tung quà lên
xe/ Các hướng khác ai dè cũng thế/ Ta - bạn cùng dâu bể bao
năm/ Người về, người ở khó khăn/ Cùng chung máu đổ, cùng
nằm đất K...”.
Trongkýức củamình, ôngNguyễnCôngVẻnhớ rõ lắmkhung
cảnhngàytrởvềnướccủaquântavàđãviếtnênnhữngdòngthơ
trên.“CònởcửakhẩuMộcBàilúcđócũngbiểungữ,cờhoarựcrỡ,
hàng ngàn cánh tay vẫy chào đón quânmình trở về nước. Nhìn
thấyquêhương,đấtnướcmànướcmắtcứrơi”-ôngVẻhồitưởng.
Còn với ông Kim thì ngày trở về vừa mừng vui lại vừa buồn.
“Vui là vì được gặp lại gia đình, vợ con, được trở về với quê
hương mình. Còn buồn vì nhiều anh em đã hy sinh không
được trở về, vì các anh emnằmxuốngmà không nguyên vẹn,
nhiều người cùng vào sinh ra tử với mình nhưng không thể
tìm được thi thể để cùng đưa họ về. Dù chúng tôi biết rằng đi
chiến trường thì phải đối mặt với cái chết, không có gì hối hận
nhưng ngày trở về nước, thiếu bóng dáng của các anh trong
hàng ngũ, lòng thấy trống trải nhiều lắm!”- ông Kim trăn trở.
Buồn vui ngày trở về
Đi lên từhoang tàn
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, người dân xã
Ba Chúc (nay là thị trấn Ba Chúc, huyện Tri Tôn, An Giang)
cùng với cả nước bắt tay ngay vào công cuộc khắc phục hậu
quả chiến tranh.
Thế nhưng từ tháng 4-1977 đến tháng 1-1979, công cuộc
xây dựng này bị gián đoạn bởi chiến tranh biên giới Tây Nam
do tập đoàn Pol Pot gây nên. Bọn chúng đã tập trung hàng sư
đoàn đánh vào hơn 30 lần với hàng ngàn loạt pháo vào các
khu đông dân cư. Chúng đi đến đâu là cướp bóc tài sản, hãm
hiếp phụ nữ, giết người hàng loạt tới đó. Hậu quả là có 3.157
người dân (trong đó dân thực thụ của Ba Chúc là 1.159 người)
vô tội bị giết chết với nhiều hành động tàn bạo, man rợ nhất.
Trong đêm 13, rạng sáng 14-3-1978, quân Khmer Đỏ đã
pháo kích dữ dội vào khu vực thị trấn Hà Tiên thuộc huyện
Hà Tiên (nay là TP Hà Tiên của tỉnh Kiên Giang). Đồng
thời bọn chúng đổ quân theo đường biển để tiến sâu vào
Xóm Eo, Mũi Nai, đánh vào khu vực Giếng Tượng. Còn
trên đất liền, chúng mở thêm mũi tấn công khác từ biên
giới Xà Xía đánh vào Thạch Động thuộc xã Mỹ Đức (nay
là phường Mỹ Đức, TP Hà Tiên). Hậu quả làm 134 người
dân bị sát hại dã man.
Là một trong những nhân chứng còn sống sót sau đợt
thảm sát đó, bà Trịnh Thị C (ở khóm Thạch Động, phường
Mỹ Đức) cho biết vào đêm kinh hoàng đó, bà cùng với ba
đứa con nhỏ phải trốn trong hầm tối phía sau nhà lánh nạn.
Trong khi bọn Pol Pot thì lùng sục khắp các ngõ ngách để
tìm diệt, người chị ruột của bà là Trịnh Thị B bị trúng đạn,
chết tại chỗ. Sáng hôm sau, khi vừa im tiếng súng, người
thân mới dám mò tới kéo thi thể bà B đem chôn cất rồi cả
gia đình, dòng họ kéo nhau băng rừng, lội ruộng trốn đi nơi
khác vì nhà cửa đều bị bắn phá tan hoang. “Đến cuối năm
1979, khi xóm làng hết tiếng súng, chúng tôi quay lại nơi
này nhưng không dám về nhà cũ vì nỗi ám ảnh những người
thân bị sát hại trước đó. Hiện giờ cuộc sống của gia đình tôi
cũng đỡ hơn trước rất nhiều nhờ có đồng ra đồng vô từ cái
quán nước giải khát này” - bà C bộc bạch.
Ông Trần Văn Chèo (55 tuổi, hiện là trưởng khóm Thạch
Động) cho biết cách nay hơn 40 năm gia đình cũng được
bộ đội biên phòng giúp đào hầm phía sau nhà để làm nơi
ẩn náu. Thế nhưng khi nhà ngoại ông Chèo bị Pol Pot bắn
cháy thì mẹ ông đành dắt ông cùng người chị và đứa em gái
về khu vực núi Nhọn thuộc xã Thuận Yên (nay thuộc TP
Hà Tiên) sinh sống được khoảng sáu tháng. Do thiếu công
ăn việc làm, thiếu nước sinh hoạt nên mẹ ông Chèo tiếp tục
đưa các con về Lung Lớn, rồi về Rạch Giá làm thuê kiếm
sống qua ngày. Mãi đến cuối năm 1979 gia đình ông Chèo
mới có cơ hội quay về chốn cũ để cùng với chính quyền địa
phương và bộ đội xây dựng lại nhà cửa.
“Những khu vực bị Pol Pot tàn phá ngày nào như Mũi Nai,
ThạchĐộng, ĐáDựng nay đã trở thành những điểmdu lịch khá
hấp dẫn, giúp người dân địa phương như chúng tôi có công ăn
việc làm. Một số người khác thì qua lại biên giới mua bán nên
giờ cũng đã vươn lên làm giàu hoặc khấm khá. Riêng người
dân ở khómThạch Động cũng không phải lo bỏ xứ đi nơi khác
làm thuê kiếm sống vì có thể tham gia mua bán các mặt hàng
lưu niệm hay các món ăn đặc sản của địa phương cho khách
du lịch” - ông Chèo lạc quan.
“Đó làmột ký ức không thể nào lãng quên được. Nhất quyết là không thể, nó hào hùng và đẹp đến vậymà!” -
ông TrầnThanh Kim, nguyên cán bộ chính trị của Trung tâmHuấn luyệnQuang Trung, Quân khu 7, nói về
cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam.
4
0
NĂM CHIẾN THẮNG CHIẾN
ÔngNguyễn Công Vẻ và ông Trần Thanh Kimvốn là hai con
người xa lạ, chỉ đến khi cùng thamgia chiến tranh biên giới Tây
Nammới biết nhau và đã là bạn của nhau suốt hơn 40 năm
qua. Ảnh: THANHTUYỀN
