16
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
Thứ Tư 16-1-2019
Tiêu điểm
Thị trưởng Ba Lan bị đâm đã qua đời
Sáng kiến Tập Cận Bình:
Hỗn độn hay nguy hiểm?
Sáng kiến chính sách đối ngoại hàng đầu của Trung Quốc gần với một thư nghiêm
xây dựng thương hiệu hơn làmột đai kế hoạch cho sư thống trị vê địa chính trị.
PHÚLỢI
V
ành đai và Con đường
được xem là sáng kiến về
chinh sachđối ngoại hàng
đầu của Chủ tịch Trung Quốc
(TQ)TậpCậnBình. Dự ánnày
được đánh giá đầy tham vọng
khi đâu tư hàng ngàn tỉ USD
vao cơ sở hạ tầng thiết yêu ở
các quôc gia mơi nôi tai châu
Ávà châu Phi, các khu vựcmà
những nhà đầu tư phươngTây
thiếu quyêt đoan đê nhay vao.
Sáng kiến Vành đai và
Con đường của TQ co phai
là tầm nhìn táo bạo về cơ sở
hạ tầng hay chi la một “quỹ
đen”? Câu hỏi nay ngày càng
cấp bách. Theo tơ
Wall Street
Journal
, cac quan chưc TQđa
đứng ra bao lanh cho Công
ty 1Malaysia Development
Berhad (1MDB) đê tranh
nhưng điêu tra tham nhung
tai tổ chức này. Thậm chí họ
còn thăm dò và tìm cách tác
động nhưng nha bao tham
gia điêu tra vu viêc bằng cô
phân cac dư an đương săt,
đương ông dân nhiên liêu ơ
Malaysia.
Nếu đung, đó sẽ là minh
chứng về mối quan hệ giữa
vụ bê bối 1MDBvơi sáng kiến
Vành đai và Con đường vốn
được nhiều người kỳ vọng sẽ
tạo ra các điều kiện ưu việt hơn
so với các thể chế đa phương
khác như Ngân hàng Thế giới
và Ngân hàng Phát triển châu
Á. TQđến nay luôn bác bỏ các
nghi ngờ Bắc Kinh đang dung
tiền trong chương trình thuộc
sáng kiến Vành đai và Con
đườngđể bảo lanh cho1MDB.
Hỗn độn triển khai
dự án
Ngân sach dư tính choVanh
Sang kiên Vành đai và Con
đường không phai một âm
mưu vi đai (của TQ), ma đơn
giản đó chi lamột mớ hỗn độn
khổng lồ.
Nhà báo
DAVID FICKLING
của tờ
Bloomberg
Không thiếu các ví dụ về sự thất bại trong triển khai Vành
đai và Con đường. Các đường ống dẫn dầu và khí đốt nối
một cảng biển ở Myanmar đến tỉnh Vân Nam cua TQ trị giá
9,6 tỉ USD hầu như bi bo phê sau năm năm vân hanh. Một
chuyến tàu cao tốc kết nối Jakarta vơi Bandung (Indonesia)
cung đang bi chậm tiên đô hơn hai năm và gần như chưa
bắt đầu xây dựng.
TQ đang tìm cách
đẩy các nên kinh tế
mới nổi vướng vào
“bẫy nợ”, mà điển
hình là các dự án
thiêu kha thi và gặp
thất bại như cảng
Lambantota ơ
Sri Lanka.
Các dự án thuộc sáng kiến Vành đai và Con đường của TrungQuốc tạo ra nhiều hoài nghi
về tính hiệu quả. Ảnh: AFP
đai va Con đương đươc dôn
vao môt số vấn đề nằm trong
phạm vi sau “hanh lang kinh
tê” cua dư an nay. TQđang tìm
cách đẩy các nên kinh tế mới
nổi vướng vào “bẫy nợ”, mà
điểnhình là các dựán thiêukha
thi và gặp thất bại như cảng
Lambantota ơ Sri Lanka. Từ
đó, TQ đang tưng bươc thiêt
lâp môt mạng lưới các chính
phủ khách hàng la “con nơ”,
buộc phải ủng hộBắcKinh dù
muốnhaykhông, đồng thời tạo
tiền đề để Bắc Kinh thúc đẩy
tham vọng quân sự của minh.
Tuynhiên, điềuđángnói hơn
nằmở chỗ sáng kiếnVành đai
và Con đường đang ngày càng
lâm vào cảnh hỗn độn hơn là
phục vụmột đại chiến lược lâu
dài của TQ. Du Chủ tịch Tâp
Cận Bình rất quan tâm đến
Vành đai và Con đường, tuy
nhiên sang kiên nay trên thực
tế sẽ không thể gop phần đáng
kể vào đai chiên lươc ba chu
toan câu cuaTQ. Thay vao đo,
dự án này chi co thê đươc xem
như phép thử nhằm xây dưng
thương hiêu TQ, hay một giải
pháp nhằm giup nhiêu quan
chưc đia phương va công ty
quôc doanh TQ có thể nhận
được sự ủng hộ của ông Tập
khi họ theo đuôi các chương
trình nằm trong khuôn khổ
Vành đai và Con đường. Về
tổng thể, phép thử này của
Bắc Kinh đang bị xáo trộn
mạnh mẽ.
Chuyêngia caocâp Jonathan
HillmancuaTrung tâmNghiên
cưu chiên lươc quôc tê củaMỹ
(CSIS) năm ngoái phân tích
rằng: “Khác xa với việc tuân
thủ nghiêm ngặt các phạm vi
quy hoach rộng lớn của Bắc
Kinh, phần lớn hoạt động của
sáng kiến Vành đai và Con
đường cho đến nay trông có
vẻ bị phân tán và mang tinh
cơ hội”.
Phân tich cua tơ
Wall Street
Journal
cho thây liên quan đến
vụ bê bối 1MDB, Malaysia
đã vội vàng đề ra và triển
khai kê hoach một cách hâp
tâp vơi nhưng toan tinh vụ
lợi, trong đó vai trò quản lý
của cac nhà lanh đao TQ rất
mờ nhạt. Vơi viêc xây dựng
tuyến đường sắt co kinh phí
khổng lồ, các công ty quôc
doanh TQ có thể kiếm chác
được một khoản tiền, đổi lại
họ sẽ bao lanh một số khoản
nơ cua 1MDB.
Nếu các chương trình nằm
trong sáng kiến Vành đai và
Con đường được triển khai tại
Malaysia là một phần trong
đai chiến lược củaTQ thì thực
tế cho thấy các bên chưa đủ
tầm để thực thi. Theo tơ
Wall
Street Journal
, cưu thu tương
MalaysiaNajibRazaktưngđàm
phan với BắcKinh về việc cấp
phép hoạt động cho các tàu hải
quân TQ nhưng đàmphán bất
thành. Ông Najib bị Ủy ban
Chống tham nhũng Malaysia
bắt giữ năm 2018 va ngươi kê
nhiêmMahathirMohamad đã
tim cach huy bo hoăc tai đam
phan nhưng dư an ma tân thủ
tướng goi la “chu nghia thưc
dân kiêu mơi”.
Bị lợi dụng uy tín
Ba trong số sáu “hành lang
kinh tế” xuyên A được quy
hoach ban đâu thuộc sáng
kiến Vành đai và Con đường
lại không triển khai các dự án
lớn, trong khi đo các quốc
gia nằm ngoài phạm vi quy
hoạch ban đầu, như Nigeria
và Argentina, lai đang được
hương lơi dươi danh nghia
cua sang kiên Vành đai và
Con đường. Thêm vao đo,
cac khoan đâu tư cua TQ
ơ Malaysia, Sri Lanka va
Maldives không nhưng không
thê rang buôc chăt cac chinh
phu nay vơi Băc Kinh ma con
lambung lên nhưng phan ưng
dư dôi khiên chinh quyên các
nước hoai nghi TQ tìm cách
thâu tóm vị thế bá chủ.
Ngoài ra, một số trường hợp
cac khoan đâu tư đang gia cua
sang kiên Vành đai và Con
đường lại măc kẹt trong nhưng
dưannhàmchánnhư lưới điện,
kho chứa khí hayquản lý lũ lụt.
Thậmchí đôi lúc tiềnđầu tưcòn
được dự kiến sử dụng để thúc
đẩymột dự án phát triểnmang
tính hao nhoang viển vông, vi
dumột tuyếnđường sắt cao tốc
nôi liên Dhaka và Chittagong
ở Bangladesh.
Rôt cuôc, thậm chí uy tin
cua sang kiên Vanh đai va
Con đương con bi lơi dung đê
triển khai các dự án bất khả
thi và tham nhũng. Đây là lý
do giới quan sát không phải
quá lo lắng về tham vọng địa
chính trị của TQ phía sau sang
kiên Vành đai và Con đường.
Thay vào đó, vấn đề cần quan
ngại hơn chính là việc thamgia
vào các dự án thuộc Vành đai
và Con đường của ông Tập có
thể không nhận được ích lợi gì,
trái lại còn chịu ảnh hưởng bởi
thực tế hỗn độn trong quá trình
triển khai dự án.•
120
triệu người, bao gồm tín đồ
đạo Hindu (Ấn Độ giáo) và
khách du lịch dự kiến sẽ đến
thăm TP Prayagraj (phía Bắc
Ấn Độ) trong vài tuần tới để
tham dự Kumbh Mela - lễ
hội tâm linh quy mô lớn tại
nơi hội tụ của hai con sông
linh thiêng là sông Hằng và
Yamuna. Các tín đồ đến đây
sẽ trầm mình xuống dòng
hợp lưu.
ĐT
l
Canada:
Chính phủ đưa ra cảnh báo
người dân “thận trọng cao độ” khi đến Trung
Quốc. Thông báo này được công bố chỉ vài
giờ sau khi Tòa Thượng thẩm TP Đại Liên,
tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc tuyên án tử hình
công dân Canada Robert Lloyd Schellenberg
với tội danh buôn bán ma túy, theo
Reuters
.
l
Mỹ:
Nhà Trắng hôm qua (15-1) thông
báo bà Ivanka Trump, con gái Tổng thống
Donald Trump, sẽ không ứng cử vào vị trí
chủ tịch Ngân hàng Thế giới (World Bank).
Tuy nhiên, Ivanka Trump vẫn sẽ đảm nhận
vai trò giám sát quá trình rà soát nội bộ cho
vị trí tân chủ tịch World Bank.
ĐẠI THẮNG
PawelAdamowicz, Thị trưởngTP
Gdansk (Ba Lan,
ảnh
), đã qua đời vào
hôm15-1 sau khi bị một kẻ tấn công bằng
dao trongmột sự kiện gây quỹ từ thiện.
Hàng ngàn người đã tập hợp tại
nhiều TP của Ba Lan để bày tỏ thương
tiếc với sự ra đi của ông Adamowicz.
“Chúng tôi đã thất bại” - Bộ trưởng
Y tế Ba Lan Lukasz Szumowsli đã nói với truyền
thông Ba Lan. Các quan chức Ba Lan cho biết tang
lễ ông Adamowicz sẽ được tổ chức theo nghi thức
một ngày quốc tang.
Ông Adamowicz bị tấn công khi tham dự đại nhạc
hội mừng Giáng sinh hằng năm để quyên góp tiền
cho thiết bị y tế trong bệnh viện.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald
Tusk cũng bay ngay về quê hương để
tham dự tuần hành tưởng niệm người
bạn cũ cũng như cựu đồng minh chính
trị - ông Adamowicz. Nghị viện châu
Âu cũng đã dành một phút mặc niệm
ông Adamowicz. Chủ tịch Ủy ban
châu Âu Jean-Claude Juncker đã bày
tỏ “nỗi buồn lớn” trên Twitter, gửi “lời chia buồn sâu
sắc nhất” từ Ủy ban châu Âu.
Ông Adamowicz là một trong những thị trưởng
làm việc lâu đời nhất của TP Gdansk và ông giữ
chức vụ này từ năm 1998. Trong cuộc bầu cử địa
phương năm 2018, ông Adamowicz đã giành chiến
thắng với 65% phiếu bầu.
NGUYÊN VĂN
