11
Kinh tế -
Thứ Tư 16-1-2019
Doanh nhân nhiều khi “chết đứng”
như… Từ Hải!
Doanhnghiệp, người dân, chínhquyềnđịaphươngđôi khi "kẹt cứng" giữa vănbảnpháp luật củabộnày với bộkia.
11 cửahàng xăngdầu tựđộng, khôngdùng tiềnmặt tại TP.HCM
Khách
hàng tự
bơmxăng
cho xe
củamình
và thanh
toán bằng
thẻ ATM.
Ảnh: TU
Kể từ ngày 15-1, 11 cửa hàng xăng dầu trên địa bàn
TP.HCM đã chính thức áp dụng mô hình tự động hóa bán
lẻ xăng dầu. Đây là các cửa hàng trực thuộc Công ty Xăng
dầu khu vực II (Petrolimex Sài Gòn).
Theo đó, khách hàng tự tay bơm xăng dầu và thanh
toán ngay bằng thẻ ATM hoặc thẻ xăng dầu Flexicard của
Petrolimex mà không phải đợi nhân viên phục vụ như
trước đây. Lý do là hệ thống thanh toán qua máy bán hàng
chấp nhận thẻ ngân hàng (POS) được tích hợp, kết nối với
hệ thống điều khiển bán hàng tự động tại cửa hàng.
Theo Petrolimex Sài Gòn, ứng dụng tự động hóa bán lẻ
xăng dầu đã được áp dụng phổ biến ở nhiều nước trên thế
giới, mang lại sự thuận tiện, nhanh chóng và minh bạch
cho khách hàng. Trong thời gian tới, công ty sẽ tiếp tục
mở rộng lộ trình và phạm vi tự động hóa bán lẻ ra các cửa
hàng xăng dầu trực thuộc.
Tại hội thảo về hướng đến xã hội không dùng tiền mặt
được tổ chức cùng ngày, ông Nguyễn Duy Quốc Việt,
Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Điện lực TP.HCM,
cũng cho biết công ty đã hợp tác với 23 ngân hàng và chín
đối tác để thu tiền điện khách hàng qua 2.279 máy ATM;
6.973 điểm thu là các phòng giao dịch ngân hàng, các siêu
thị tiện ích hoặc qua SMS; Mobile, Internet Banking,...
Hiện tỉ lệ khách hàng thanh toán không dùng tiền mặt tại
Tổng Công ty Điện lực TP.HCM đạt 90,51%.
Tuy nhiên, nói về những khó khăn, vướng mắc của hình
thức thanh toán này, ông Lê Hải Bình, Phó Chủ tịch Hiệp
hội Thương mại điện tử, nhìn nhận: “Một trong những lý
do khiến ít người thanh toán không dùng tiền mặt khi mua
hàng qua mạng là yếu tố niềm tin. Do vậy đã đến lúc nên
tính đến phương án người giao hàng thay vì nhận tiền mặt
như hiện tại thì cầm theo máy POS để cà thẻ trả tiền”.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Kim Anh
cho rằng cần lưu ý một xã hội không dùng tiền mặt không
phải lúc nào cũng đem lại yếu tố tích cực. Thực tiễn diễn
ra tại một số nước có mức độ phi tiền mặt cao với thanh
toán điện tử phổ biến sâu rộng như Thụy Điển, Hàn Quốc
đã ghi nhận một số quan ngại của công chúng về việc
đảm bảo quyền riêng tư dữ liệu khách hàng; rủi ro an ninh
mạng, rủi ro vận hành như mất điện/thiên tai…
“Đây là điều cần lưu tâm trong quá trình phát triển
thanh toán điện tử, hướng tới một xã hội không dùng tiền
mặt ở mỗi quốc gia” - phó thống đốc Ngân hàng Nhà
nước nhấn mạnh.
THÙY LINH
“Trong năm qua,
động lực cải cách là
đến từ Chính phủ,
hầu như chưa có bộ
nào tự có sáng kiến
cải cách.”
Ông
Phan Đức Hiếu,
Phó Viện trưởng CIEM
Ông PhanĐức Hiếu, Phó Viện trưởng CIEM: “Tôi chưa thấy các bộ ngành chủ động đề xuất cải cách,
bãi bỏ điều kiện kinh doanhmàmình nắmgiữ”. Ảnh: CHÂN LUẬN
Chứng chỉ của Việt Nam có tốt hơn
của Anh?
Ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng CIEM, nhấn mạnh
trong việc cải cách pháp luật kinh doanh, có lẽ cần phải thay
đổi cách tiếp cận. Chính phủ có thể chỉ đạo bãi bỏ hàng
loạt ĐKKD mà không cần tranh cãi. Chẳng hạn những điều
kiện như phải được tập huấn bởi những cơ quan nhà nước.
Đơncửnhưviệc cấpchứngchỉ hànhnghề, tại saoNhànước
lại phải cấp chứng chỉ? Chứng chỉ hành nghề kiểm toán của
Việt Nam so với chứng chỉ của Anh, Pháp…cái nào tốt hơn?
Hay điều kiện về “kinh nghiệm làm việc”, tại sao cứ phải có
kinh nghiệm mấy năm thì mới được làm việc này, việc kia
trong khi chúng ta đang khuyến khíchđào tạonghề? Những
ĐKKD về bằng cấp, chứng chỉ phải bãi bỏ.
“Những điều kiện về thời hạn giấy phép cũng phải bãi
bỏ. Nếu tôi mở một nhà máy, giấy phép của tôi có thời hạn
năm năm thì rủi ro sẽ như thế nào? Giả sử sau năm năm tôi
không được gia hạn giấy phép thì tình hình thế nào? Không
bỏ được thì đừng hỏi tại sao DN không chịu lớn. Chúng ta
không cần tranh cãi nữa, phải bãi bỏ hàng loạt điều kiện
vô lý ngay lập tức” - ông Hiếu nhấn mạnh.
CHÂNLUẬN
N
gày15-1,PhòngThương
mại và Công nghiệp
Việt Nam (VCCI) tổ
chức hội thảo “Điểm lại pháp
luật kinh doanh 2018”. Nhiều
tiếng nói vui xen lẫn những
băn khoăn về tình trạng ban
hành các văn bản pháp luật
vẫn chưa như kỳ vọng. Ở
đâu đó vẫn còn tình trạng
níu kéo quyền lợi cục bộ
qua các điều kiện kinh doanh
(ĐKKD) tiếp tục được ban
hành mới.
Hết cảnh một thỏi
chocolate cõng 13
giấy phép nhưng…
Ông Phạm Thanh Hưng,
Chủ tịch Hiệp hội Thương
mại điện tử Việt Nam, kể
lại nỗi lo lắng và sự mong
chờ của cộng đồng doanh
nghiệp (DN) trong lĩnh vực
này. Lấy ví dụ về Luật An
ninh mạng, ông Hưng cho
hay: Hơn một tháng trước,
CụcAn ninh mạng và phòng
chống tội phạm sử dụng công
nghệ cao tổ chức hội thảo
nghe ý kiến DN về nghị định
hướng dẫn.
“Cách đây sáu tháng, chúng
tôi bi quan. Nhưng sau hội
thảo đó thì lạc quan. Các
quy định khá tốt, DN tham
dự hội thảo vỗ tay rào rào vì
bao nhiêu lo lắng được giải
tỏa. Nhưng rất tiếc là luật có
hiệu lực từ ngày 1-1 nhưng
đến nay vẫn chưa có nghị
định” - ông Hưng phát biểu.
Công bằng mà nói, không
phải mọi thứ đều là “gam
màu tối”. Điển hình là Nghị
định 15/2018 của Chính phủ
bãi bỏ tới 95% thủ tục kiểm
tra chuyên ngành trong lĩnh
vực an toàn thực phẩm. Các
công ty sữa có lẽ là đối tượng
được thụ hưởng nhiều nhất.
Chính vì vậy bà Phạm Thị
Ngọc, Hiệp hội Sữa Việt
Nam, cho rằng: “Từ năm
2012, khi chúng tôi kêu rất
nhiều về vấn đề một cái bánh
chocolate cõng 13 cái giấy
phép. Một sản phẩm sữa có
đến 40 chất, kiểm nghiệm
mãi, có sai sót thì chờ được
xử lý DN đã phá sản” và nhận
định Nghị định 15 đã làm cho
DN được hưởng lợi nhiều.
Cái lợi, theo bà Ngọc, là
95% thủ tục kiểm tra chuyên
ngành của các sản phẩm nhập
khẩu được giảm nhẹ và gần
như được phá bỏ, giúp DN
tránh được thiệt hại hàng ngàn
tỉ đồng. “Không chỉ DN của
tôi mà nhiều DN khác cũng
đã tiết kiệm được rất nhiều
tiền bạc, thời gian khi Nghị
định 15 ra đời. Đó là còn
chưa kể đến lợi nhuận kinh
doanhmà nghị định nàymang
lại” - bà Ngọc nói.
Tuy nhiên, ông Phan Đức
Hiếu, Phó Viện trưởng Viện
Nghiên cứu quản lý kinh tế
Trung ương (CIEM), cho rằng
hiện nay có hai thách thức
rất quan trọng. Một là tất cả
cải cách đều xuất phát từ sự
áp đặt của Chính phủ xuống
các bộ, ngành chứ chưa có
bộ, ngành nào chủ động đề
xuất cải cách, bãi bỏ ĐKKD
mà mình nắm giữ. “Vậy nếu
Chính phủ không yêu cầu
nữa thì sao? Động lực cải
cách sẽ mất đi” - ông Hiếu
cảnh báo.
Thách thức thứ hai là việc
kiểm soát chất lượng của các
quy định ĐKKD nói chung
và các quy định ĐKKD mới
ban hành. “Tôi đã chứng kiến
nhiều ĐKKD bộ ngành này
bỏ, còn bộ kia lại đưa vào”
- ông Hiếu kể.
Đẩy dân và doanh
nghiệp vào thế khó
Trong tinh thần tiếp tục thúc
đẩy cải cách, Chủ tịch VCCI
Vũ Tiến Lộc nhìn nhận năm
2018 là năm của cải cách thể
chế khi Chính phủ tiếp tục cắt
giảm 50% các giấy phép con
và thủ tục hành chính kiểm
tra chuyên ngành. “Nỗ lực
này đã giải phóng DN khỏi
hàng ngàn thủ tục và chi phí
không cần thiết, góp phần
thúc đẩy hoạt động của DN,
mang lại niềm tin cho giới
kinh doanh” - ông Lộc nói.
Bên cạnh các điểm sáng,
ông Lộc cho rằng bức tranh
về pháp luật kinh doanh năm
2018 cũng vẫn còn những
điểm mờ, cải cách ở nhiều
lĩnh vực vẫn còn chậm và
chưa thực chất. Đặc biệt là sự
chồng chéo, thiếu nhất quán,
minh bạch của hệ thống pháp
luật nhiều khi đã đẩy người
dân và DN vào tình thế khó.
“Đó là tình trạng một bộ
ngành một luật. Theo luật
của bà bộ trưởng này thì
đúng nhưng chiếu theo luật
của ông bộ trưởng khác thì
sai. Vì thế chính quyền địa
phương và DN nhiều khi
phải “chết đứng” như… Từ
Hải” - ông Lộc ví von.
Trình bày báo cáo mang
tên “Dòng chảy pháp luật
2018”, ông Đậu Anh Tuấn,
Trưởng ban Pháp chế VCCI,
khái quát: Vẫn còn nhiều
giấy phép con bất hợp lý như
giấy phép con về đại lý tàu
biển, dịch vụ kế toán, rượu…
chưa được cắt giảm, do nằm
ở các luật, không thể sửa
ngay được. Những ĐKKD
này can thiệp quá nhiều vào
quyền kinh doanh của DN.
Đáng chú ý, trong hoạt
động kiểm tra chứng nhận
sự phù hợp còn cho thấy
sự độc quyền, thiếu minh
bạch. “Có một số ít tổ chức
được quyền chứng nhận sự
phù hợp hoặc các tổ chức
do bộ chỉ định… dẫn đến
tình trạng độc quyền. Điển
hình như chứng nhận sự phù
hợp trong lĩnh vực phân bón.
Một số trường hợp khác vẫn
do cơ quan nhà nước đứng
ra kiểm tra như kiểm dịch
thực vật xuất nhập khẩu…
gây khó khăn cho DN” - ông
Tuấn nói.
Ông Đậu Anh Tuấn cũng
đánh giá mức độ công khai
tham vấn rất khác nhau giữa
các bộ. Nhiều bộ ngành rất
cầu thị khi hỏi các DN, hiệp
hội song nhiều bộ lại hoàn
toàn không tiến hành. “Tức là
họ làm vì sức ép chứ không
thực tâm” - ông Đậu Anh
Tuấn thẳng thắn.•
