6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứBảy20-4-2019
Đề nghị sửa đổi các tội xâm hại tình dục
Trong báo cáo gửi UBTP do Phó Chánh án Nguyễn Trí Tuệ ký, TAND Tối
cao đề nghị sửa đổi quy định về các tội phạm xâm hại tình dục trẻ em
trong BLHS và BLTTHS. Cụ thể, điều chỉnh quy định về tội dâm ô đối với
trẻ em theo hướng cụ thể hơn để các cơ quan tố tụng, cơ quan quản lý
có biện pháp hỗ trợ can thiệp và đấu tranh với tội phạm một cách hiệu
quả; tránh tình trạng các cơ quan liên quan chậm trễ, lúng túng, áp dụng
hình phạt chưa tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội gây
ra, dẫn đến tình trạng coi thường pháp luật, gây bức xúc trong nhân dân.
TAND Tối cao cũng kiến nghị quy định cụ thể các hành vi thuộc tội
danh xâm hại tình dục trẻ em trong trường hợp nạn nhân là trẻ em nam,
người phạm tội là người đồng tính. Ngoài ra, cần quy định thêm hình
phạt tiền là hình phạt bổ sung đối với người thực hiện các hành vi xâm
hại tình dục trẻ em.
Bít lỗ hổng pháp
luật về chống
xâm hại tình dục
Thượng tướng Lê Quý Vương,Thứ trưởng Bộ Công
an, đề nghị nếu cần thiết thì phải nghiên cứu sửa quy
định của BLHS 2015 cho rõ hơn.
ĐỨC MINH
S
áng 19-4, Ủy ban Tư pháp
(UBTP) tổ chức phiên họp
đánh giá việc thực hiện các
kiến nghị của UBTP về việc nâng
cao hiệu quả công tác đấu tranh
phòng, chống tội phạm xâm hại
tình dục trẻ em và giải pháp trong
thời gian tới.
Tại phiên họp này, nhóm nghiên
cứu của UBTP đã chỉ rõ những
khó khăn, bất cập trong công tác
phòng, chống xâm hại tình dục trẻ
em nói riêng và xâm hại tình dục
nói chung qua một số vụ việc nổi
cộm, bức xúc thời gian gần đây.
“Hãy đặt mình vào vị trí
cha mẹ người bị xâm hại”
Hạn chế, bất cập đầu tiên
được chỉ tên là việc thiếu các
văn bản hướng dẫn một số quy
định trong các luật để đảm bảo
việc áp dụng, xử lý thống nhất,
chính xác.
Thường trực UBTP Nguyễn
Thị Thủy dẫn chứng, Bộ luật
Lao động 2012 quy định nghiêm
cấm hành vi quấy rối tình dục
tại nơi làm việc, nhưng đến nay
chưa có văn bản nào hướng dẫn
thế nào là hành vi quấy rối tình
dục và các biểu hiện cụ thể của
hành vi này. Chưa kể, cả Bộ luật
Lao động và các văn bản hướng
Thường trực Ủy ban Tư phápNguyễn Thị Thủy phát biểu tại buổi họp. Ảnh: ĐỨCMINH
“Cả xã hội bức xúc như
thế, mỗi một người tiến
hành tố tụng hãy đặt
mình vào vị trí cha mẹ
người bị xâm hại thì
chúng ta nghĩ gì?”
Cựu viện trưởng Viện
Nghiên cứu lập pháp
Nguyễn Đình Quyền
Tại phiên họp, UBTP đã đề nghị các cơ quan giải trình về
sáu vụ việc nổi cộm thời gian qua, trong đó có vụ cựu viện
phó Nguyễn Hữu Linh ôm hôn, sàm sỡ bé gái trong thang
máy chung cư tại quận 4, TP.HCM.
Theo UBTP, cử tri, báo chí và một số đại biểu QH phản
ánh, Điều 147 BLTTHS năm 2015 quy định trong thời hạn
20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm,
CQĐT phải ra một trong ba quyết định: Quyết định khởi
tố vụ án; quyết định không khởi tố vụ án; quyết định tạm
đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo. Trường hợp vụ việc
có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải xác minh ở nhiều địa
điểm thì mới có thể kéo dài nhưng không quá hai tháng
hoặc có thể gia hạn thêm hai tháng nữa.
Vụ việc xảy ra từ ngày 1-4-2019, có camera ghi lại hình
ảnh nhưng đến nay đã 19 ngày rồi mà vẫn chưa có quyết
định của CQĐT. “Cử tri phản ánh việc giải quyết như vậy
là chậm, trong khi vụ việc không phức tạp, không phải xác
minh tại nhiều nơi” - Thường trực UBTP Nguyễn Thị Thủy
nói.
Giải trình sau đó, Thượng tướng-Thứ trưởng Bộ Công an
Lê Quý Vương cho hay: “Công an quận 4, TP.HCM đang thụ
lý, giải quyết theo thủ tục giải quyết tin báo, tố giác tội phạm,
với tố giác dâm ô đối với người dưới 16 tuổi. Việc khởi tố
thế nào tôi chưa nhận được báo cáo cụ thể”.
Ông Vương cho biết Công an quận 4 đã làm việc với nạn
nhân. Cháu bé khai người đàn ông (ông Linh) đã thực hiện
hành vi ôm hôn hai lần bên má trái, lúc này tay trái ôm vào
bụng, tay phải vòng qua phần đầu, cổ và một lần dùng tay
phải từ phía sau kéo lại ôm, sau đó cháu bỏ chạy. Công an
cũng đã làm việc với mẹ cháu bé, đại diện gia đình đề nghị
không tiếp tục điều tra, xử lý đương sự vì sự việc không
nghiêm trọng, không gây tổn hại gì cho cháu.
Quá trình làm việc với ông Linh, đương sự khai đã uống
một lon bia và trở về nhà con trai. Ông đã hai lần hôn vào
má trái bé gái, một lần dùng tay phải ôm bé gái từ phía sau vì
thấy bé dễ thương, không có ý định xâm hại.
Chủ nhiệm UBTP Lê Thị Nga cho biết đại biểu QH rất
quan tâm: “Đây có phải là vụ việc rất phức tạp, phải kéo dài
thời hạn hay không? Khi xem lại camera, mọi người thấy
phải dùng vũ lực mới ôm hôn được cháu bé. Tay trái của
ông Linh có sự cử động đưa lên đưa xuống, đưa đi đưa lại là
làm cái gì? Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi không phải
là trường hợp khởi tố theo yêu cầu của người bị hại” - Chủ
nhiệm UBTP nhấn mạnh, đồng thời đề nghị cần đẩy nhanh
quá trình điều tra và có trả lời rõ ràng trước công luận.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo việc này” - ông Vương
khẳng định. Theo ông, trong vụ việc này, việc trích xuất dữ
liệu rất quan trọng, phải phân tích về kỹ thuật từng chi tiết
một, phóng đại ra mới thấy rõ. “Hãy để anh em làm theo
quy định của pháp luật, để đảm bảo thực sự khách quan” -
ông Vương nói.
VụôngNguyễnHữuLinh: “Xử lý quá chậm!”
dẫn cũng chưa quy định chế tài,
xử lý đối với hành vi trên.
Cũng theo bà Thủy, giữa tháng
4-2017, UBTP đã kiến nghị
TAND Tối cao ban hành hướng
dẫn, xác định các dấu hiệu của
tội dâm ô đối với người dưới 16
tuổi tại Điều 146 BLHS 2015.
Đến nay, TAND Tối cao cũng
chưa ban hành được văn bản
hướng dẫn này.
Nhóm nghiên cứu của UBTP
cũng chỉ rõ đang có khoảng trống
trong pháp luật xử lý vi phạm hành
chính đối với các hành vi xâm hại
tình dục dẫn đến áp dụng, xử lý
khiên cưỡng, thiếu chính xác, mức
xử phạt chưa nghiêm.
Viện trưởng VKSND Cấp cao
tại Đà Nẵng Nguyễn Quang Dũng
cho rằng thế nào là hành vi dâm
ô và quan hệ tình dục khác còn
nhiều cách hiểu khác nhau nhưng
chưa có hướng dẫn chính thức.
“Hiểu mà rộng quá thì chưa đạt
mục đích của BLHS; hiểu hẹp thì
chưa đạt yêu cầu đấu tranh, đảm
bảo công bằng xã hội” - ông Dũng
nói. Theo ông, Ủy ban Thường vụ
Quốc hội (UBTVQH) hoặc Hội
đồng Thẩm phán TAND Tối cao
phải giải thích hoặc có án lệ nếu
không rất khó thực hiện.
“Việc áp dụng pháp luật rõ ràng
có vấn đề. Cả xã hội bức xúc như
thế, mỗi một người tiến hành tố
tụng hãy đặt mình vào vị trí cha
mẹ người bị xâm hại thì chúng ta
nghĩ gì?” - cựu viện trưởng Viện
Nghiên cứu lập pháp của UBTVQH
Nguyễn Đình Quyền nói.
Phải hướng dẫn hoặc có
án lệ về tội dâm ô
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối
ngoại của QH Nguyễn Sĩ Cương
nhận xét việc xử lý các vụ việc gần
đây là vừa chậm vừa chưa thuyết
phục. Ông dẫn chứng sự bất cập
của pháp luật, khi người dân đi
đổi 100 USD tại cơ sở không được
cấp phép thì bị thu 100 USD và
phạt 90 triệu đồng, thế nhưng với
hành vi ép hôn trong thang máy
lại chỉ phạt 200.000 đồng.
Thượng tướng Lê Quý Vương,
Thứ trưởng Bộ Công an, đề nghị
nếu cần thiết thì phải nghiên cứu
sửa quy định của BLHS 2015 cho
rõ hơn, dù luật vừa được ban hành.
Ông dẫn chứng ởMỹ, những chuyện
đụng đến trẻ em, kể cả cấu, véo
là bị xử lý ngay. Hay Nhật Bản
quy định: Hành vi sờ soạng lên
thân thể người chưa đủ 13 tuổi
trở xuống bị coi là hành vi dâm ô
đối với trẻ em với mức hình phạt
từ sáu tháng đến 10 năm tù.
“Chúng ta cần phải bổ sung lỗ
hổng về luật pháp” - ông Vương
nhấn mạnh và cho rằng tội dâm
ô đối với người dưới 16 tuổi phải
được làm rõ. “Hành vi ôm ấp, hôn
hít có phải dâm ô không? Rồi
chuyện quấy rối tình dục xử lý
thế nào? Ngoài ra còn phát sinh
vấn đề quan hệ đồng tính...” - ông
Vương nói và kiến nghị phải sửa
đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính,
bởi trong nhiều lĩnh vực mức chế
tài chưa đủ để răn đe.
Giải trình sau đó, Phó Chánh án
TAND Tối cao Nguyễn Trí Tuệ
cho biết tòa này đã hoàn thành
dự thảo hướng dẫn về tội dâm
ô đối với người dưới 16 tuổi; cố
gắng khoảng tháng 9, tháng 10 sẽ
ban hành. “Chúng tôi đang tiến
hành để đảm bảo việc hướng dẫn
phải chính xác, bảo vệ được trẻ
em nhưng cũng có giá trị lâu dài.
Chúng ta không thể chạy theo dư
luận, để hướng dẫn chỉ tồn tại,
đáp ứng được một thời gian nhất
định” - ông Tuệ nói.•
Ông Nguyễn Đức Sáu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia
TP.HCM, khẳng định: “Có những chứng cứ trực tiếp,
chứng cứ sống chứ không phải là bức xúc thiếu căn cứ”.
Theo ông, camera quay rất rõ người gây hại bước vào
thang máy thực hiện ba công đoạn trong 49 giây. Khi
thang máy vừa mở thì cháu bé vội chạy ra ngoài và suýt
té ở mép cửa thang máy. “Tôi cho rằng trước hết cần khởi
tố vụ án rồi tiếp tục điều tra, thu thập chứng cứ” - cựu phó
chánh Tòa Hình sự TP.HCM nêu quan điểm.
