11
Kinh tế -
Thứ Tư15-5-2019
Ông Trump đánh thuế Trung Quốc:
Tỉ phú “chạy” vào Việt Nam
PHƯƠNGMINH
C
uộc chiến thương mại
giữa hai nền kinh tế lớn
nhất thế giới Mỹ-Trung
leo thang mạnh, gây bất
định trong nền kinh tế toàn
cầu. Tuy nhiên, theo nhiều
chuyên gia, Việt Nam (VN)
được đánh giá là điểm sáng
cho xu hướng dịch chuyển
thương mại mà tín hiệu rõ
nhất là ngày càng nhiều đại
gia nước ngoài chuyển cứ
điểm sản xuất từ Trung Quốc
(TQ) sang VN.
Các nhà đầu tư coi nước ta
là nơi trú ẩn an toàn để kinh
doanh, tìm kiếm lợi nhuận và
để né các đòn trả đũa thuế qua
lại giữa Mỹ và TQ.
“Cách tốt nhất là rút
khỏi Trung Quốc”
Ngày 10-5, Tổng thống
Mỹ Donald Trump đã quyết
định đánh thuế 25% lên 200
tỉ USD hàng hóa của TQ và
vừa công bố danh sách 300
tỉ USD hàng của TQ có thể
bị áp thuế nhập khẩu 25% từ
ngày 24-6 tới đây. Đáp lại, TQ
tuyên bố sẽ áp thuế 8%-25%
với hơn 5.000
sảnphẩmnhập
khẩutừMỹvới
tổng giá trị 60
tỉ USD.
Đánhgiá tác
động của cuộc
chiến thương
mạiMỹ-Trung
đối với kinh tế
VN, TS Cấn
Văn Lực và
nhóm tác giả
của Viện Đào tạo nghiên cứu
BIDV cho rằng điểm tích cực
và cũng là cơhội rất quan trọng
là đang có xu hướng chuyển
dịch đầu tư từ TQ sang các
nước khu vực Đông Nam Á.
Trong đó, VN được đánh giá
là ứng viên sáng giá nhất để
tránh bị ảnh hưởng thuế và
giảm chi phí kinh doanh.
Khảo sát gần đây của Phòng
Thươngmại Mỹ (AmChams)
tại TQvàmột số khảo sát khác
cho thấy ít nhất 30% doanh
nghiệpMỹ và gần 50%doanh
nghiệp các quốc gia khác tại
TQđang cóýđịnhdịch chuyển
đầu tư sang Đông Nam Á,
trong đó có VN.
Đáng chú ý, một số tập
đoàn Mỹ đang đầu tư tại TQ
có xu hướng chuyển dịch sản
xuất sang VN. Tiêu biểu như
Procon Pacific, Brooks…
Đặc biệt, gã khổng lồ Apple
trước đây sản xuất đa số sản
phẩm tại TQ đang có ý định
chuyển sang ASEAN, trong
đó có VN.
Thậm chí ngay cả một số
doanh nghiệp TQ cũng đang
chuyểnhoạt độngsảnxuất sang
nước ta.Ví dụ,
Công ty Sintai
Furniture của
TQ sản xuất
bànghếnộithất
đang chuyển
20%hoạtđộng
sản xuất sang
VN.Cũngtheo
xu hướng này,
Samsungtrong
năm qua đã
thông báo sẽ
chấm dứt hoạt động các nhà
máy sản xuất điện thoại di
động tại TQ.
Gần đây nhất, Công tyGiày
thể thao Brooks Running của
tỉ phú Warren Buffett, người
sở hữu gần 89 tỉ USD và là
người giàu thứ ba thế giới, đã
thông báo sẽ chuyển nhà máy
từ TQ sang nước ta.
Chạy khỏi Trung
Quốc để né thuế
Ông JimWeber, Giám đốc
điều hành Công ty Giày thể
thao Brooks Running của tỉ
phúWarren Buffett, giải thích
quyết địnhnày là để tránh thuế.
Cụ thể, ông Trump đã nâng
thuế lên thêm 25%, cùng với
đó là mức thuế 20% trước đó
khiến sản phẩm công ty đội
giá, không thể cạnh tranh.
“Công ty không thể tăng
giá bán, nếu không sẽ mất
khách hàng. Chúng tôi cũng
không thể chờ đợi giải pháp
cuối cùng của cuộc đàm phán
giữaMỹ và TQ. Cách tốt nhất
là rút khỏi TQ. Đến cuối năm
nay, phần lớn hoạt động sản
xuất của chúng tôi sẽ diễn
ra ở VN” - ông Jim Weber
khẳng định. Điều đặc biệt
nhất, theo lời ông JimWeber,
là 8.000 việc làm sẽ chuyển
từ TQ sang VN.
ÔngAndyHo,Giámđốcđiều
hành Quỹ đầu tưVinaCapital,
nhận định sức hấp dẫn của
VN do sở hữu một loạt yếu tố
rất cạnh tranh. Điển hình như
chi phí còn thấp, kỹ năng lao
động, môi trường đầu tư kinh
doanh đang đà cải cách, cơ
sở hạ tầng phát triển khá tốt.
Chưa kể VN có những lợi thế
thương mại vì đang tham gia
các hiệp định thương mại tự
do vốn đang thu hút các công
ty nước ngoài vào để hưởng
lợi thuế quan thấp.
“VN sẽ hưởng lợi từ cuộc
chiến thương mại vì đang có
nền tảng vững chắc của một
nền kinh tế ủng hộ tự do
thương mại và tăng trưởng
mạnh. Điều này có nghĩa VN
tiếp tục duy trì là điểm đến
đầu tư thu hút cho các công
ty toàn cầu” - ông Andy Ho
nhận định.
Nhìn thấu rủi ro,
nắm bắt cơ hội
Bên cạnh những thuận lợi,
nhiều chuyên gia cảnh báo
không nên lạc quan thái quá
vì trong cuộc chiến thương
mại Mỹ-Trung, VN không
chỉ hưởng lợi hoàn toàn mà
có thể gánh nhiều rủi ro.
TS Cấn Văn Lực chỉ ra
rằng: Nếu cuộc chiến leo
thang sẽ ảnh hưởng tiêu cực
tới thươngmại và tăng trưởng
kinh tế toàn cầu, khiến tổng
cầu giảm. Khi tổng cầu thế
giới và Mỹ, TQ, EU giảm
sẽ tác động tiêu cực tới hoạt
động xuất khẩu của VN, nhất
là khi đây là ba thị trường
xuất khẩu lớn nhất của VN
trong năm 2018.
Bằng chứng là trong bốn
tháng đầu năm 2019, kim
ngạch xuất khẩu của VN chỉ
Sau khi xemxét kỹ danhmục cácmặt hàng
xuất khẩu từ TQ chịu mức thuế 25% của Mỹ,
TS CấnVăn Lực và nhóm tác giả Viện Đào tạo
và nghiên cứu BIDV nhận địnhmột số ngành,
lĩnh vực xuất khẩu chủ lực củaVN có thể được
hưởng lợi. Những mặt hàng này chủ yếu là
hàng tiêu dùng, nhất là hàng may mặc, giày
dép, thủy sản, nông sản, đồ gỗ, điện tử, điện
thoại và linh kiện…
Đối với cácmặt hàng tư liệu sản xuất, hàng
công nghiệp, sắt thép các loại…cũng là lĩnh
vực chịu ảnh hưởng lớn bởi thuế suất 25%.
Tuy nhiên, lượng xuất khẩu những hàng
hóa này của VN sang Mỹ chiếm tỉ trọng rất
nhỏ, chỉ khoảng 0,5-1,5% tổng nhập khẩu
những mặt hàng này của Mỹ. Do đó, việc áp
thuế mới này ảnh hưởng không nhiều tới
hoạt động xuất khẩu những mặt hàng này
của VN sang Mỹ.
Ngân hàng HSBC cũng vừa xếp hạng VN
nằm trong nhóm hàng đầu các thị trường
châu Á hưởng lợi lớn nhất từ nhiều kịch bản
của chiến tranh thươngmại. HSBC cũngnhấn
mạnh: Giả sửmột nền kinh tế khu vực châu Á
nắmbắt được 1% lượng xuất khẩu củaTQvào
Mỹ hay 1% lượng vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài vào TQ, GDP của thị trường đó sẽ tăng
đáng kể. Và VN là quốc gia đứng đầu trong
các thị trường với tiềm năng tăng trưởng
tăng tới 1,2%.
Xu hướng tích
cực mở ra cho VN
nhưng quan trọng
nhất cần khai thác
cơ hội để chiếm lĩnh
thị phần và nâng
cao năng lực cạnh
tranh của doanh
nghiệp Việt.
tăng 5,8% so với cùng kỳ
năm trước, thấp hơn nhiều
mức tăng 19% cùng kỳ năm
2018. Trong đó, kim ngạch
xuất khẩu sang EU chỉ tăng
2,8% và sang TQ giảm đến
5,8%.
Đặc biệt, do vị trí địa lý gần
gũi nên hàng hóa dư thừa của
TQkhông xuất khẩu được vào
Mỹ sẽ chuyển hướng sang
các thị trường khác, trong đó
có nước ta. Với lợi thế cạnh
tranh về giá, các sản phẩm từ
TQ có thể tiếp tục gây sức ép
khá lớn đến thị trường hàng
hóa trong nước như sắt thép,
mía đường, trứng...
TS Võ Trí Thành, nguyên
PhóViện trưởngViện Nghiên
cứu quản lý kinh tế Trung
ương, phân tích: VN với
tính cách là nền kinh tế mở
nên không thể tránh khỏi
tác động của cuộc chiến
thương mại Mỹ-Trung leo
thang, có thể là ngắn hạn, dài
hạn và nhiều chiều. Trong
những tác động đó có tiêu
cực lẫn cơ hội, nếu VN có
thể tận dụng được cơ hội
sẽ vừa giảm thiểu tác động
tiêu cực, vừa tận dụng tăng
thêm những giá trị cho quá
trình phát triển.
Đồng quan điểm, một số
chuyên gia khác nhìn nhận
việc các công ty đổ xô vàoVN
là điều đáng mừng nhưng có
thể sẽ làm tăng quá giới hạn
các nguồn lực. Như vậy đôi
khi lại có tác động ngược như
tăng chi phí, quá tải hạ tầng
mà nếu xử lý vấn đề không
Công ty giày thể thao của tỉ phúWarren Buffett, người giàu thứ ba thế giới, thông báo sẽ chuyển nhàmáy
từ Trung Quốc sang Việt Nam.
Những mặt hàng hưởng lợi nhiều nhất
Tiêu điểm
Tổng thống Mỹ nhắc
tới Việt Nam giữa cuộc
chiến thương mại
Ngày 13-5, Tổng thống Mỹ
Donald Trump nhắc tới VN
như một thị trường thay thế
cho các công ty sản xuất tại
TQ. Ông cũng khẳng định nỗi
sợ của TQ là việc khách hàng
chọn mua của nước khác như
một sự thay thế.
“Thuế nhập khẩu có thể
hoàn toàn tránh được nếu các
bạn mua hàng từ một nước
không bị áp thuế nhập khẩu,
hoặc mua hàng từ nước Mỹ là
lý tưởng nhất. Không có thuế
nhập khẩu ở đây. Nhiều công
ty bị áp thuế nhập khẩu cũng
sẽ rời khỏiTQđể chuyển tớiVN
và các nước tương tự ở châu Á.
Đó là lý do tại sao TQ lại muốn
chốt thỏa thuận với Mỹ như
thế” - ông Trump nói.
Một số tập đoànMỹ đang đầu tư tại TrungQuốc có xu hướng chuyển dịch sản xuất sang Việt Nam.
Trong ảnh: Giámđốc điều hành Tập đoànApple, ông TimCook
(bên trái ảnh)
và tỉ phúWarren
Buffett. Ảnh: TL
Tổng thốngMỹ Donald Trump cho rằng Trung
Quốc sợ các công ty chuyển qua Việt Namvà
các nước khác. Ảnh: REUTERS
tốt, các công ty này tìmđường
sang các nước khác.
Do đó, bên cạnh việc tiếp
tục cải thiện môi trường đầu
tư, kinh doanh để thu hút đầu
tư nước ngoài, VN cũng cần
sàng lọc, tiếp nhận các dự án
đầu tư theo hướng thu hút đầu
tưvào các ngành cóhàmlượng
công nghệ và giá trị gia tăng
cao, thân thiện môi trường.•
