3
Thời sự -
ThứHai 22-7-2019
và nạn “trộm cắp” bài vở
lĩnh vực này diễn ra có trật
tự, đảm bảo không xâm hại
lợi ích của cá nhân, tổ chức
và xã hội. Các quy chuẩn đó
là Luật Viễn thông, Luật Báo
chí, Luật Công nghệ thông
tin, Luật Xuất bản, Nghị định
72/2013, Nghị định 27/2018,
Nghị định 150/2018… và
những văn bản quy phạm
pháp luật khác.
Bộ TT&TT và các cơ quan
quản lý nhà nước đã liên tục
có những cảnh báo, kiểm tra,
xử phạt. Tuy nhiên, điều đó
chưa đủ để chấn chỉnh một
cách cơ bản tình trạng bát nháo
này. Về phía cơ quan quản lý
nhà nước và chính quyền, cần
nghiêm khắc, thường xuyên
và chặt chẽ hơn trong kiểm
tra, xử lý. Mặt khác, DN,
người dân và các cơ quan
báo chí cũng cần phát hiện
và lên tiếng thì mới hy vọng
khắc phục được•
Các báo lên tiếngvề nạnvi phạmbảnquyềnbáo chí
Lãnh đạo các cơ quan báo chí và lãnh đạo cơ quan quản lý báo chí nhìn
nhận nạn vi phạm bản quyền đang rất phổ biến nhưng chế tài với người vi
phạm chưa đủ mạnh. Ngoài chuyện kêu gọi các trang mạng xã hội, trang
thông tin điện tử tôn trọng bản quyền tác phẩm báo chí thì lãnh đạo các báo
cũng đề nghị cơ quan quản lý nhà nước “dẹp loạn”.
“Nấu cháo trên lưng đồng nghiệp”
Trong một thời gian dài (2013-2018) tập trung đầu tư cho mảng tin nóng, báo
Người Lao Động
điện tử (nld.com.vn) được độc giả chú ý, lượng truy cập và các
chỉ số khác cùng tăng trưởng nóng.
Song song với đó, chúng tôi cũng bị
rất nhiều trang mạng, trang tin điện tử
tổng hợp nhòm ngó và điều gì đến đã
đến: Báo vừa lên tin nóng, tin hay là bị
copy, đưa về đăng ở trang của họ, giấu
nguồn hoặc cố tình dẫn nguồn rất lờmờ.
Nhiều trang xào xáo tin, bài của chúng
tôi, đổi tít và sửa nội dung theo chủ ý
của họ, lắm khi làm sai lệch quan điểm
và nội dung tác phẩm gốc.
Từ tháng 9-2018, chúng tôi ra thêm
mục“Tinđộcquyền”.Nói là“độcquyền”
nhưngchỉ đượcvài phút vì thườngxuyên
bị copyngay sauđó.Ai lấy, đăngởnhững
đâu không thể nào kiểm soát hết vì thế
giới mạng mênh mông.
Gần 10 nămnay, bên cạnh dòng cảnh
báo về bản quyền trên trang chủ, chúng
tôi thực hiện phương thức hợp tác khai
thác tin, bài với nhiều báo điện tử, trang
tin, website địa phương, bộ, ngành qua
con đường trao đổi công văn. Những cơ quan, tổ chức, doanh
nghiệp nào có văn bản đề nghị và được sự đồng ý của chúng
tôi bằng văn bản thì mới được phép khai thác lại tin, bài từ báo
Người Lao Động
(nhưng không được quyền thay đổi nội dung,
sửa tít...), ngược lại tức là vi phạm bản quyền. Chúng tôi còn có
tổ đa phương tiệnmỗi ngày rà soát trên không gianmạng để phát
hiện những trường hợp vi phạm bản quyền. Chúng tôi nhắc nhở
họ trước, nếu không lay chuyển thì sẽ đưa lên các diễn đànmạng
xã hội để cảnh báo, nặng hơn nữa là gửi văn bản yêu cầu chấm
dứt hành vi, đồng thời thông báo đến các cơ quan quản lý báo chí.
Tuy nhiên, mọi giải pháp đều mang tính tương đối, không thể nào ngăn chặn
nổi tình trạng “nấu cháo trên lưng đồng nghiệp” hiện nay dù luật pháp nghiêm
cấm hành vi vi phạm bản quyền.
Luật pháp, quy tắc đạo đức báo chí... đã quy định rõ, nên những người
làm báo đừng quên nó và cũng rất cần “bàn tay sắt” của các cơ quan quản
lý báo chí mới dẹp “loạn” được.
Nhà báo
DƯƠNG QUANG
,
Phó Tổng biên tập báo
Người Lao Động
Nỗ lực nhưng không ngăn chặn nổi
Dù bất cứ loại hình báo chí nào cũng dựa vào lượng độc giả, mất bản
quyền là báo chí mất bạn đọc và doanh thu. Chỉ ai trong hoàn cảnh có đứa
con tinh thần là một tác phẩm báo chí hay, lại được người đọc tiếp nhận
qua các trang báo khác hoặc các trang thông tin điện tử tự động cập nhật
chứ không phải từ tờ báo của mình làm ra thì mới hiểu được nỗi khổ của
việc bị vi phạm bản quyền.
Báo
Tuổi Trẻ
thường xuyên bị một số tờ báo, trang thông tin điện tử sử
dụng các tác phẩm báo chí nhưng không được sự đồng ý. Chúng tôi đã nỗ
lực làm nhiều cách như thành lập nhóm bảo vệ bản quyền, xây dựng quy
trình các bước xử lý khi có tình trạng vi phạm bản quyền... nhưng vẫn không
ngăn chặn nổi. Từ trước tới nay, chúng tôi chỉ mới đề nghị cơ quan chức
năng xử lý các trang điện tử giả mạo
Tuổi Trẻ
, riêng với báo bạn có tình
trạng lấy tin, bài, ảnh, clip..., chúng tôi nhắc nhở là chính.
Theo tôi, chỉ khi nào lãnh đạo tất cả tờ báo đều tôn trọng việc bảo hộ
quyền tác giả, sở hữu trí tuệ tác phẩm báo chí; các tờ báo đều có quy chuẩn
riêng về tôn trọng bản quyền khi tác nghiệp, bố trí nhân sự phụ trách việc
này và cùng phối hợp với nhau trên tinh thần tôn trọng đạo đức nghề nghiệp
thì tình trạng vi phạm bản quyền mới không còn là vấn nạn.
Ông
HOÀNG NGUYÊN
,
ủy viên Ban biên tập báo
Tuổi Trẻ
Cơ quan quản lý cần mạnh tay về bản quyền báo chí
Báo
Thanh Niên
thường xuyên bị xâm phạm bản quyền. Cách đây khoảng
năm năm, tình trạng này diễn ra với cường độ cao, hiện tại thì có xu hướng
giảm sau khi chúng tôi quyết liệt thực hiện một loạt biện pháp.
Trước hết, ban biên tập ban hành hai bộ quy chế “Không xâmhại bản quyền”
và “Chống xâm hại bản quyền”. Ở bộ quy chế thứ nhất, song song với việc
nâng cao nhận thức của lực lượng phóng viên, biên tập viên, chúng tôi có chế
tài rất nặng đối với hành vi xâm hại bản quyền báo bạn. Bộ quy chế thứ hai
quy định việc bảo vệ bản quyền các nội dung đăng tải trên
Thanh Niên
, trình
tự xử lý và bộ phận phụ trách.
Khi phát hiện có hành vi xâm hại bản quyền trên các báo, trước hết chúng
tôi liên lạc với người thực hiện (hoặc lãnh đạo cơ quan báo chí đó) yêu cầu
tháo gỡ ngay nội dung đã đăng. Nếu người thực hiện không chấp nhận yêu
cầu này, chúng tôi sẽ có văn bản gửi
cơ quan quản lý nhà nước về báo chí.
Riêng việc các trang mạng xã hội,
các trang tin không rõ nguồn gốc lấy
nội dung của
Thanh Niên
về đăng tải
thì việc xử lý, ngăn chặn vượt ngoài
tầm của báo
Thanh Niên
.
Mỗi nội dung đăng trên báo
Thanh
Niên
là sản phẩm của cả một tập thể,
từ phóng viên viết, phóng viên ảnh,
biên tập viên, người trình bày, người
xuất bản... Chúng tôi mong mỏi mọi
người tôn trọng công sức của những
người đã tạo ra sản phẩm và hành xử
đúng luật pháp trong vấn đề bản quyền.
Ngoài ra, chúng tôi đề xuất cơ
quan quản lý nhà nước về báo chí
nên lập một bộ phận để xử lý nhanh
các trường hợp khiếu nại xâm phạm
bản quyền. Đồng thời ban hành mức
chế tài từ phạt tiền cho đến rút giấy
phép các tờ báo liên tục có hành vi
xâm phạm bản quyền các báo khác.
Nhà báo
HẢI THÀNH
,
Phó Tổng biên tập báo
Thanh Niên
Các cơ quan báo chí chưa quyết liệt
Qua nắm bắt thông tin từ hệ thống tuyên giáo cũng như các cơ
quan chỉ đạo, quản lý nhà nước về báo chí, chúng tôi thấy đang có
hiện tượng đáng lo ngại về tình trạng “báo hóa” trang thông tin điện
tử. Việc này không chỉ là trình bày, giao diện trang web như là báo
điện tửmà cònvi phạmbảnquyền trong saochép, biên tập lại tin, bài
từ các tờ báo và tổ chức tự sản xuất tin, bài không đúng quy định…
Các biểu hiện tiêu cực ấy xảy ra khá nhiều, tuy nhiên chúng tôi chưa thấy các
bên bị hại là cơ quan báo chí quyết liệt lên tiếng, phản đối.
Các quy định pháp luật hiện tại khá thuận lợi cho phát triển hệ sinh thái nội
dung số. Về cơ bản, bất cứ cá nhân, tổ chức nào cũng có thể đăng ký tên miền,
phát triển nội dung trên Internet. Quy định về cấp phép trang tin điện tử tổng
hợp cũng khá thông thoáng. Tuy nhiên, lỏng quá thì dẫn tới khó phân biệt đâu
là báo chí chuyên nghiệp (điều kiện rất chặt) với trang tin tổng hợp mà chỉ cần
một vài người, bằng công nghệ hiện đại là có thể sao chép, thậm chí cập nhật
thông tin tự động theo thời gian thực mà nhiều khi không được phép của cơ
quan báo chí.
Vì vậy cần có đánh giá, rà soát lại các quy định về quản lý trang thông tin điện
tử tổng hợp để các trang này hoạt động rõ ràng, chuyên biệt theo lĩnh vực chứ
không thể tổng hợp tất cả thông tin.
Cũng phải nói rõ là trang thông tin tổng hợp có mặt tích cực là cầu nối
giúp lan tỏa thông tin báo chí tới người dùng Internet và giữa cơ quan báo
chí với một số trang tin vẫn có sự hợp tác. Vậy nên vướng mắc phát sinh
các bên cần ngồi lại. Theo tôi biết, Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin
điện tử sẽ tổ chức tọa đàm, hội nghị để các bên mổ xẻ, giải quyết các vấn
đề tồn tại để có giải pháp tốt nhất cho hoạt động của cả báo chí và trang
thông tin điện tử tổng hợp.
Ông
TRẦN THANH LÂM
,
Phó Vụ trưởng phụ trách
Vụ Báo chí - Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương
Trang thông tin điện tử
Pháp Luật Ngày Nay
sao chép bài viết của báo
Pháp Luật
TP.HCM
trong cùngmột ngàymà không được sự cho phép. Ảnh: PV
Ngày 18-7, Ban biên tập báo điện tử
Dân Việt
có văn bản yêu cầu
Báo Mới
dừng khai thác lại tin, bài, ảnh, clip từ báo điện tử
Dân Việt
.
Về việc này, ông Phan Huy Hà, Phó Tổng biên tập báo
Nông Thôn Ngày
Nay/Dân Việt
, cho hay: “Gần đây, một số trang tin điện tử tổng hợp lấy quá
nhiều thông tin của báo chí, trong đó có báo
Dân Việt
, thậm chí lấy rất lệch
lạc, ví dụ chúng tôi đưa bức tranh tổng thể nhưng họ chỉ lấy một số tin, bài
không đúng bản chất thông tin.Từ đó ban biên tập quyết định không cho họ
lấy lại các tin, bài…Chúng tôi cũng có hợp tác với một số báo để có thể khai
thác thông tin của nhau trên một số nguyên tắc, ví dụ như phải lấy nguyên
bản tin chứ không được giật tít lại hay đảo thông tin và phải ghi rõ nguồn.
Kỳ sau:
Lãnh đạo Cục
Phát thanh, truyền hình và
thông tin điện tử nói gì về
nạn vi phạm bản quyền báo
chí và hướng xử lý.
Chúng tôi mong
mỏi mọi người tôn
trọng công sức của
những người đã
tạo ra sản phẩm và
hành xử đúng luật
pháp trong vấn đề
bản quyền.
