16
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
Thứ Tư13-11-2019
Tiêu điểm
Vềmặt tổng thể, cán
cân sứcmạnhquân
sự thông thường vẫn
nghiêng vềMỹ và
đồngminhkhuvực
nhưng xét lực lượng
“trục kháng cự” thì
phần lợi thuộc về Iran.
Sự phát triển quân sự của Iran tuy gặp nhiều hạn chế nhưng nước này vẫn xây dựng được một lực lượng
quân đội có thế mạnh riêng và sẽ dựa vào các lực lượng ủy nhiệmvà bán vũ trang để chiến đấu trong
trường hợp chiến tranh xảy ra.
Mỹ-Iran: Ai hơn ai trên bàn cân
sức mạnh ở Trung Đông?
VĨ CƯỜNG
N
gày 9-11, phát ngôn
viên Bộ Ngoại giao Iran
AbbasMousavi cho rằng
liênminh hàng hải doMỹ dẫn
đầu đã khôngmang lại điều gì
ngoài “sựbất an toàncầu”, theo
hãng tin
IRNA.
Ông Mousavi
khẳng định Mỹ sử dụng các
quốc gia khác “làm công cụ”
để “hợp pháp hóa” các chính
sách đơn phương củamình.Vị
quan chức Iran này cũng kêu
gọi các quốc gia trong khu vực
thực hiện các biện pháp tập
thể vì an ninh bền vững trong
khu vực.
Trước đó, vào ngày 7-11,
một liênminh hàng hải doMỹ
đứng đầu đã chính thức khởi
động sứ mệnh với mục đích
“bảo vệ các tàu thuyền đi lại”
tại vùng Vịnh. Washington
khẳng định liênminh này cũng
sẽ tìmcách ngăn ngừa cácmối
đe dọa đối với nguồn cung dầu
mỏ của thế giới.
Đángchúý,truyềnthôngIran
hôm8-11 đã cho công bố đoạn
video ghi lại cảnh lực lượng
phòngkhôngIranphóng tên lửa
và bắn rơi một máy bay không
ngườilái(UAV)củanướcngoài
xuấthiệngầnTPcảngMahshahr.
Đáp lại,Mỹ nhấnmạnh không
có bất cứ chiếc UAV nào của
quân độiMỹ bị mất. Trong khi
đó Israel, quốc gia có thể cho
phóng các UAV trinh sát vào
lãnh thổ Iran, hiện từ chối bình
luận về thông tin trên.
“Vũ khí” thật sự
của Iran
Theobảngxếphạngsứcmạnh
quânsựcủa tổchức
GlobalFire
Power
năm2019,Mỹhiệnđứng
. Philippines:
Tờ
The Philippine Star
ngày 11-11 cho biết
Philippines trong thời gian tới sẽ vượt mặt Trung Quốc, trở thành
nước nhập khẩu gạo nhiều nhất thế giới với khối lượng kỷ lục 3
triệu tấn/năm, chiếm 6% tổng lượng gạo nhập khẩu toàn cầu. Trong
khi đó, Trung Quốc năm 2019 chỉ phải nhập hơn 2 triệu tấn gạo do
nguồn cung trong nước dồi dào. Được biết Philippines cách đây ba
năm chỉ nhập khoảng 800.000 tấn gạo.
. Cộng hòa Czech
: Tờ
Financial Times
ngày 12-11 đưa tin ĐH
Charles, một trong những đại học lâu đời nhất ở Cộng hòa Czech, đã
sa thải Milos Balaban, nguyên Giám đốc Trung tâm Chính sách an
ninh (SBP) của đại học này, cùng hai giảng viên khác của khoa xã
hội học với cáo buộc “bí mật nhận tiền của Trung Quốc”. Số tiền này
được dùng để tổ chức nhiều hội nghị học thuật của SBP. Đại diện
trường, ông Jakub Rima tuyên bố sẽ ngăn tình trạng này tái diễn,
đồng thời khẳng định vụ việc cho thấy giới học thuật Czech dễ bị
nước ngoài tác động như thế nào.
. Mỹ:
Cựu tổng thống Mỹ Jimmy Carter
(ảnh)
vừa phải nhập viện
tại TPAtlanta, bang Georgia tối 11-11 (giờ địa phương) để thực hiện
phẫu thuật giảm áp lực não do xuất huyết
trong những lần ông bị ngã gần đây. Đại
diện của vị cựu tổng thống 95 tuổi này
cho biết ông đang nghỉ ngơi thoải mái ở
BV ĐH Emory bên cạnh cựu đệ nhất phu
nhân Rosalynn Carter. Ông Carter từng
phải nhiều lần nhập viện vì những lý do
sức khỏe khác nhau và là vị tổng thống
còn sống cao tuổi nhất nước Mỹ, theo
hãng tin
CNN
.
PHẠM KỲ
54
trẻ emtại một nhà trẻ ởTP KhaiViễn,
tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đã bị
bỏng, trong đó có hai em bị bỏng
ởmức nghiêm trọng, sau khi bị một
người đàn ông bất ngờ phun dung
dịch ănmòn vào cơ thể hôm 11-11,
Tân Hoa Xã
cho hay. Nghi phạm đã
bị cảnh sát bắt giữ tại hiện trường
và bước đầu khai nhận thực hiện
hành vi để“trả thù xã hội”. Hiệndanh
tính của người này chưa được tiết
lộ.
PHẠM KỲ
Thành viên
Vệ binh cách
mạngHồi
giáo Iran
thamgia
lễ kỷ niệm
40 năm
cáchmạng
Hồi giáo
thành công
ở nước này
hồi tháng
2-2019.
Ảnh: AP
Iran sẽ chặn nguồn cung dầu thế giới
nếu chiến tranh xảy ra?
Một mũi nhọn đầy nguy hiểm khác trong chiến lược của
Iran là nước này có khả năng đe dọa tới nền kinh tế thế giới
bằng việc cắt dòng cung ứng dầu trong trường hợp xảy ra
xung đột, với khoảng 1/5 lượng dầu được buôn bán trên thế
giới hiện được vận chuyển qua eo biển Hormuz.
Theo tờ
The Washington Post
, Iran có thể làm tắc nghẽn
tuyến vận chuyển này bằng việc sử dụng hải quân và triển
khai xuồng cao tốc nhỏ, giá rẻ được trang bị tên lửa chống
tàu và ngư lôi. Iran cũng có thể thông qua hoạt động của
Quds và nhóm nổi dậy Houthi tại Yemen cắt đứt đường vận
chuyển dầu trên biển Đỏ qua eo biển Bab al-Mandab, tuyến
đường vận chuyển của 4% lượng dầu được buôn bán trên
toàn thế giới.
Một cuộc chiến với Iran hiện
nay không đơn thuần là sự lặp
lại của cuộc chiếnnăm2003với
Iraq, mà sẽ để lại hậu quả nặng
nề hơn rất nhiều. Iran ngày nay
khác xa Iraq của năm 2003.
Chuyên gia về khu vực
Trung Đông
ADAMTAYLOR,
The Washington Post
vị trí số một trong tổng số 137
nước được xếp hạng với ngân
sách quốc phòng 716 tỉ USD.
Trong khi đó, Iran hiện chỉ xếp
thứ14vớingânsáchquốcphòng
6,3 tỉ USD.
Tờ
The Washington Post
nhận định dù lép vế hơn hẳn
Mỹ về sứcmạnh quân sự, song
“tài sản” lớn nhất của Iran tính
đến thời điểm hiện tại là mạng
lưới các lực lượng ủy nhiệmvà
phiến quân có khả năng đe dọa
ưu thế quân sựcủaWashington
ở khu vực trong bối cảnh quan
hệ hai nước lại bước vào giai
đoạn căng thẳng mới.
Theo đó, điểm then chốt của
Iranlàchiếnthuật“phòngngựchủ
động”, do lực lượng đặc nhiệm
Quds dẫn đầu. Chiến thuật này
baogồmviệc sửdụngcácđồng
minhvà lực lượngủynhiệmtại
khu vực, được biết đến với cái
tên “trục kháng chiến” để làm
suy yếu, ngăn cản và đưa chiến
tranh ra xa lãnh thổ Iran.
Nhữnglựclượngđángkểtrong
nhómnàygồmlực lượngPMU
đang chiến đấu chống tổ chức
NhànướcHồi giáo tựxưng (IS)
ở Iraq, lực lượng bán quân sự
người ShiiteởSyria, phong trào
Hezbollah ở Libya, lực lượng
Houthi ởYemen và phong trào
Thánh chiếnHồi giáoPalestine
(PIJ) cùng phong tràoHồi giáo
Hamas ở dải Gaza.
ViệnNghiên cứu chiến lược
quốctế(IISS),cótrụsởởLondon
(Anh) khẳng định “mạng lưới”
này đang giúp Iran chiến thắng
trongcuộcđuagiànhảnhhưởng
ở Trung Đông, thậm chí quan
trọng hơn cả lực lượng quân
sự truyền thống, chương trình
tên lửa đạn đạo hoặc kế hoạch
hạt nhân nếu có của nước này.
Vềmặt tổng thể, cán cân sức
mạnhquânsựthôngthườngvẫn
nghiêng về Mỹ và đồng minh
khu vực nhưng xét lực lượng
“trục kháng chiến” thì phần
lợi thuộc về Iran. Năm 2003,
liên minh do Mỹ dẫn đầu phát
động cuộc chiến ở Iraq và việc
lật đổ chế độ SaddamHussein
đã thay đổi hoàn toàn Trung
Đông. Các quốc gia Ả Rập ở
vùng Vịnh từng coi Iraq với
giới cầmquyền theo dòngHồi
giáoSunni làvùngđệmđối phó
Tehran. Nhưng khi vùng đệm
này biến mất cùng chiến dịch
củaMỹ kéo theo sự phục hưng
của Hồi giáo dòng Shiite, nó
đồng thời tạo cơ hội để Tehran
vươn tầm ảnh hưởng sâu rộng
dựa trên văn hóa - tôn giáo với
nước láng giềng.
Hiệu quả tối đa,
chi phí tối thiểu
Trong khi các đối thủ bỏ ra
hàngtỉUSDmuavũkhíđểcủng
cốsứcmạnhquânsự,Tehranchỉ
với một phần chi phí đó lại còn
bị hạn chế bởi các lệnh trừng
phạt vẫn thành công giành lợi
thế chiến lược. Thông qua việc
xâydựng lực lượngđộc lập tìm
kiếm đồng minh, “xuất khẩu
tư tưởng” ra nước ngoài song
song mối quan hệ với các thế
lực thứ ba trong khu vực, Iran
từng bướcmở rộng ảnh hưởng
địa chính trị trên khắp Trung
Đông. Vai trò quan trọng của
nước này được phản ánh rõ
ràng trong các vấn đề nổi cộm
như nội chiến Syria, tình hình
khủng hoảng ở Lebanon, Iraq
và Yemen.
Theođánhgiácủagiớichuyên
gia,chiếnthuậtcủaIrantuykhác
nhauởmỗi quốcgianhưngđều
làcôngcụgiúpnướcnày tạo thế
đốitrọngvớicácđốithủkhuvực
cũng như giảm sức ép từ lệnh
trừng phạt quốc tế. Chính sách
này liên tụcmang lại lợi thế cho
Iran mà không có nguy cơ đối
đầu trực tiếp với đối thủ. Lấy ví
dụ điển hình ở Iraq, các chuyên
gia quân sự xác định Iran đang
“đấu tranh” và giành thắng lợi
trong“cuộcchiếnnhândân”chứ
khôngphải chiến tranhgiữacác
quốcgia.Bànvềsứcmạnhquân
sự thông thường, IISScho rằng
nướccộnghòaHồigiáokhócạnh
tranh với SaudiArabia.
Vìlẽnày,Iranluôntránhxung
đột giữa quốc gia với nhau mà
theo đuổi các hình thức phi
truyềnthống,chẳnghạnnhưđào
tạo và tài trợ cho các đối tác phi
nhà nước liênminhvớiTehran.
ChiếnlượcnàychophépIrancân
bằng với các ưu thế của đối thủ
trên phương diện vũ khí thông
thường, đảm bảo lợi ích và an
ninh quốc gia.
Báo cáo của IISS kết luận
Iran còn có thể nắm bắt nhiều
cơ hội hơn để mở rộng vai trò
của bên thứ ba một khi Tổng
thống Mỹ Donald Trump tiếp
tụcở lạiNhàTrắng.Cũng thông
quabáocáonày, phát ngônviên
Đại sứ quán Iran tạiAnh tuyên
bố chiến lược “khủng bố kinh
tế”màWashingtonáplênTehran
hoàn toàn vô dụng.•
