16
Quốc tế -
ThứNăm28-11-2019
Trung Quốc muốn ông Trump
tái đắc cử
VĨ CƯỜNG
T
rongmộtbàibìnhluậnngày
27-11, tờ
TheWashington
Post
ghi nhận ngày càng
nhiều quan chức và học giả
TrungQuốc (TQ) mongTổng
thống Donald Trump tái đắc
cử trong cuộc bầu cử năm
tới. Theo đó, những người
này lập luận rằng bất chấp
những lời lẽ cứng rắn, Tổng
thống Trump đang tạo cơ hội
cho TQ mở rộng ảnh hưởng
ở châu Á và quan trọng hơn,
làm suy yếu vị trí cường quốc
của Mỹ.
“Chính sách của Trump về
lâu dài sẽ có lợi cho sự phát
triển của TQ về mặt chiến
lược. Nhiều quan chức TQ
cho biết họ thích cách ngoại
giao thực dụng của ôngTrump
hơn là một tổng thống Mỹ
duy ý chí” -
The Washington
Post
viết.
Tất cả điều này là “thời
cơ chiến lược tuyệt vời nhất
cho TQ kể từ khi Chiến tranh
lạnh kết thúc” - GS quan hệ
quốc tế Yan Xuetong thuộc
ĐH Thanh Hoa nhận định.
Sai lầm của Mỹ khi
từ bỏ vai trò lãnh đạo
Trong ba năm qua, tuy cả
hai đảng của Mỹ cùng đồng
tình xác định phải giữ lập
trường cứng rắn trước sự trỗi
dậy của TQ trên trường quốc
tế nhưng cách tiếp cận không
kiên định của chính quyền ông
Trump đã khiến cả đảng Dân
chủ và Cộng hòa khó chịu.
Bắc Kinh cho rằng dù ông
Trump luôn có thái độ chống
TQ và liên tiếp đe dọa nhưng
ông lại tạo cho Bắc Kinh
cơ hội để mở rộng sức ảnh
hưởng ra khắp châu Á và
quan trọng hơn là Trump tự
làm suy yếu vị thế lãnh đạo
toàn cầu của Washington.
Theo đó, các chuyên gia như
ông Yan cho rằng thực chất
Trump chỉ lớn tiếng hù dọa
chứ không thực sự hành động.
Ví dụ điển hình là cách hành
xử của ông Trump với Đài
Loan trong chiến lược “một
TQ” của Bắc Kinh.
Ngay từ khi nhậm chức,
ông Trump đã thử lòng kiên
nhẫn của Bắc Kinh qua hành
động nhận cuộc điện thoại từ
người đứng đầuĐài LoanThái
Anh Văn bất chấp phía TQ
coi đây là hành vi vi phạm
nghiêm trọng chính sách “một
TQ” của họ.
Tổng thống Mỹ nhiều lần
công khai tỏ thái độ lập lờ về
việc Mỹ có thể không tiếp tục
chấpthuậnchínhsáchnàynhưng
ông vẫn để ý thái độ của Chủ
tịch TQ Tập Cận Bình trước
khi gọi điện thoại cho bàThái.
Trả lời phỏng vấn của tờ
The Washington Post
, một
quan chức TQ giấu tên tiết lộ
quan điểmchung của lãnh đạo
nước này về ông Trump là vị
tổng thống không “chống lại
TQ về mặt ý thức hệ” cũng
như không để tâmđến gì khác
ngoài thâm hụt thương mại
giữa hai nước. “Đài Loan,
Hong Kong, châu Á, đây là
những thứ mà ông ấy thường
không đề cập. Nếu nhận định
của tôi về việc ông ấy không
quan tâm đến những vấn đề
trên là đúng thì càng có nhiều
khả năng ông Trump sẵn sàng
đem những thứ đó ra đánh
đổi trên bàn đàm phán với
TQ” - vị này cho biết.
DướithờiTổngthốngTrump,
Mỹ gần như từ bỏ vị trí lãnh
đạo của mình trong các tổ
chức đa phương và điều đó
đã tạo không gian cho TQ
vươn lên, đóng vai trò lớn
hơn trong giải quyết các vấn
đề toàn cầu và thiết lập các
quy định quốc tế.
Bắc Kinh đã chú ý điều này
và tận dụng cơ hội khẳng định
vị trí tại Liên Hiệp Quốc, liên
tiếp khiếu nại về chiến tranh
thươngmạilênTổchứcThương
mại Thế giới, đồng thời thúc
đẩyNgân hàngĐầu tư hạ tầng
châu Á nhưmột kênh thay thế
cho Ngân hàng Thế giới và
Quỹ Tiền tệ Quốc tế.
TheobàElizabethEconomy,
Giám đốc chương trình châu
Á học thuộc Viện Council on
Foreign Relations, các đời
Tổng thống Mỹ trước đó đều
nhìn nhận rằng Washington
có thể tăng cường sức mạnh
từ việc hợp tác với các đối
tác để cùng chia sẻ các giá
trị, lịch sử và mục tiêu, nhất
là khi Mỹ muốn tiếp cận khu
vực châuÁ-Thái BìnhDương
và kiềm chế TQ.
TrungQuốcvượtMỹvềsốvănphòng
ngoại giao toàn cầu
Hôm 28-11, Viện Chính sách Quốc tế Lowy đã công
bố Chỉ số ngoại giao toàn cầu năm 2019. Trong đó, TQ
đã thiết lập 276 văn phòng ngoại giao so với 273 văn
phòng của Mỹ. Mỹ và TQ có số lượng đại sứ quán bằng
nhau, song TQ có 96 lãnh sự quán, Mỹ có 88.
Tuy nhiên, Viện Chính sách Quốc tế Lowy cho biết số
lượng văn phòng ngoại giao không phản ánh tính hiệu
quả trong hoạt động ngoại giao của một quốc gia. Dù
vậy, thông tin này mang đến cái nhìn mới về xu hướng
chính trị trên thế giới và hé lộ thamvọng toàn cầu củaTQ.
VớiviệcôngTrumpđangbước
vào kỳ bầu cử 2020, tôi lo ngại
ông ấy sẽ gấp rút đạt đượcmột
thỏa thuận tạm thời để quảng
bá cho chiến dịch tranh cử của
mình. Việc này nhiều khả năng
hạn chế cơ hội đàm phán dài
hạn với TQ.
ALISON SZALWINSKI
,
Cục Nghiên cứu châu Á quốc gia Mỹ
Tiêu điểm
Dưới thời Tổng
thống Trump, Mỹ
gần như từ bỏ vị trí
lãnh đạo của mình
trong các tổ chức đa
phương và điều đó
đã tạo không gian
cho TQ vươn lên,
đóng vai trò lớn hơn
trong giải quyết các
vấn đề toàn cầu và
thiết lập các quy
định quốc tế.
731
ngân hàng, 140 trụ sở chính quyền và 50 căn cứ quân sự
đã bị đậpphá và phóng hỏa trong đợt biểu tình tuần qua
ở Iran, đài
IRNA
ngày 27-11 dẫn phát ngôn của Bộ trưởng
Nội vụ Iran Abdolreza Rahmani Fazli cho biết. Ông Fazli
cũng chobiết có tới 200.000người trên toàn lãnh thổ Iran
đã thamgia vào các vụ biểu tình bắt đầu vào ngày 15-11
saukhicóthôngbáotănggiáxăngdầu.Ítnhất1.000người
đã bị bắt giữ. Tehran cáo buộc các thế lực nước ngoài lợi
dụng tình hình để lật đổ nước cộng hòa Hồi giáo này.
Song Tổng thống Trump
lại đi theo hướng hoàn toàn
khác. Ông chủ Nhà Trắng
thường xuyên dùng lời lẽ đe
dọa cùng một số hành động
và quyết định bất nhất khiến
không ít quốc gia, kể cả đồng
minh củaMỹ, phải băn khoăn
liệu có tin tưởng Mỹ được
hay không.
Hàn Quốc, Nhật Bản vốn
là xương sống của chiến
lược an ninh Bắc Á của Mỹ
trong hơn 70 năm qua hiện
đang rơi vào tranh chấp sâu
sắc. Tuy nhiên, Mỹ lại chọn
cách đứng ngoài cuộc tranh
chấp giữa các đồng minh của
mình. Trong khi đó, Bắc Kinh
lại quyết định vào cuộc, đề
nghị hỗ trợ hòa giải và điều
này càng làm nổi bật sự trống
vắng của Mỹ trong vai trò đi
đầu giải quyết vấn đề này.
Ông Trump yếu thế
trong đàm phán
thương mại?
Hồi tháng 10, ông Trump
tuyên bố giữa hai nước sắp
đạt được thỏa thuận thương
mại giai đoạn một. Theo
đó, TQ đồng ý sẽ mua thêm
nông sản Mỹ và hai bên sẽ trì
hoãn đánh thuế trong tương
lai. Tuy vậy, thỏa thuận này
lại bị cho là làm lộ điểm yếu
của ông Trump.
Vốn dĩ kế hoạch của ông
Trump là dùng chiến tranh
thương mại để ép TQ phải
cải cách cấu trúc nền kinh
tế để Mỹ có thể cân bằng
thương mại với TQ về dài
hạn. Nhưng thỏa thuận này
lại không đề cập đến những
cải cách hệ thống, chẳng hạn
như cải thiện cơ chế bảo vệ
quyền sở hữu trí tuệ, mà gần
như chỉ có tác dụng giúp
Trump giảm áp lực ở những
bang nông nghiệp ởMỹ trong
quá trình vận động tái tranh
cử của mình.
Thỏa thuận này cũng đồng
thời được xem là một thắng
lợi cho ông Tập Cận Bình và
càng chứng tỏ một điều rằng
TQ có thể chịu đựng được và
kiểm soát được cách hành xử
thất thường của ông Trump.
ViệcTổng thốngTrumpxuống
nước đã làm lộ điểm yếu của
ông khi phải đối mặt với cuộc
điều tra luận tội của Quốc hội
Mỹ và một mùa bầu cử căng
thẳng sắp tới.
Theo cựu cố vấnNhàTrắng
các vấn đề về châu Á Paul
Haenle, lãnh đạo TQ hiện
tại cũng đang rất chậm rãi
trong việc thúc đẩy tiến độ
ký thỏa thuận thương mại.
“Tại sao họ lại phải ký thỏa
thuận với Mỹ khi nước này
đang bước vào năm bầu cử?
Nếu họ nhượng bộ ngay bây
giờ thì họ sẽ đưa gì cho ông
Trump vào nămsau đây” - ông
Haenle nhận xét.•
• Angola:
Một cặp đôi người
Việt vừa bị bắt tại sân bay Luanda
ở Angola sau khi mang theo hơn 1
triệu euro tiền mặt (25,5 tỉ đồng),
Tân Hoa Xã
ngày 27-11 cho biết.
Cơ quan chức năng cho biết số tiền
mặt được giấu trong bốn hộp và
bị phát hiện khi quét tia X-quang
hành lý. Hiện danh tính của hai
người này chưa được tiết lộ. Theo
quy định, Angola chỉ cho phép mỗi
cá nhân mang theo 5.000 USD tiền
mặt khi đến hoặc đi từ nước này.
• Malaysia:
Bộ trưởng Nội vụ
Malaysia Yassin hôm 27-11 lên tiếng
cảnh báo tổ chức Nhà nước Hồi giáo
tự xưng (IS) có thể chuyển sang hoạt
động tại Đông Nam Á sau khi thủ
lĩnh Baghdadi bị đặc nhiệm Mỹ tiêu
diệt hồi tháng 10-2019. Ông khẳng
định Malaysia sẽ cảnh giác trước
mối đe dọa từ những chiến binh IS
trở về từ nước ngoài, các hành vi
tuyên truyền cực đoan trên mạng và
các vụ tấn công có thể xảy ra, hãng
tin
AFP
cho hay.
• Mỹ
: Hôm 27-11, một vụ nổ lớn đã
xảy ra tại nhà máy hóa chất TPC ở TP
Port Neches, bang Texas. Người dân
sinh sống trong phạm vi bán kính 800
m tính từ nhà máy đã được yêu cầu
sơ tán. Hiện chưa có báo cáo thương
vong. Tuy nhiên, vụ nổ gây thiệt
hại nghiêm trọng cho nhiều tòa nhà
trong bán kính 65 km, theo đài
CNN
.
PHẠM KỲ
Thế giới 24 giờ
Bên cạnh tính cách thất thường của Tổng thống Donald Trump, chính sách ngoại giao hiện tại mà ông đang
theo đuổi được cảnh báo sẽ có lợi cho Trung Quốc về lâu dài.
Chủ tịch Tập Cận Bình đón tiếp Tổng thốngDonald Trump thămTQhồi năm2017. Ảnh: CNN
