11
Kinh tế -
ThứBảy23-5-2020
Chậm chân, tập đoàn Nhật, Mỹ…
sẽ qua nước khác
Mới đây, trên thị trường xuất hiệnhộpđựng tai ngheAirPods
Pro được in dòng chữ Assembled in Vietnam (lắp ráp tại Việt
Nam). Trước đó, Việt Nam chỉ là nơi lắp ráp tai nghe AirPods
và cáp Lightning, còn mẫu AirPods Pro được sản xuất hoàn
toàn tại Trung Quốc.
Nikkei
mới đây cũng cho hay tai nghe AirPods đã được sản
xuất hàng loạt tại Việt Nam từ đầu tháng 3 vừa qua. Không
riêng gì các thiết bị âm thanh, Apple còn yêu cầu các đối tác
sản xuất iPhone mở rộng sản xuất ở Việt Nam và Ấn Độ.
Trong báo cáo mới phát hành, Công ty Chứng khoán SSI
cho biết nhiều công ty Mỹ đang tích cực tìm kiếm thị trường
Việt Nam làmđiểmđến cho chuỗi cung ứngmới. Đáng chú ý,
các doanh nghiệp lớn của Mỹ như Pegatron, Amazon, Home
Depot…bắt đầu có hoạt động tuyển dụng và tìmkiếm chuỗi
cung ứng. Điều đó cho thấy Việt Nam là một trong những
điểm đến trong quá trình dịch chuyển, bên cạnh các quốc
gia tiềm năng khác trong khu vực như Indonesia, Thái Lan,
Ấn Độ hay Malaysia.
AirPods Pro của gã khổng lồ Apple được sản xuất tại Việt Nam
PHƯƠNGMINH
T
ạihộithảo“HậuCOVID-19:
Chuẩn bị gì để trở lại
đường đua?” do Hội
Doanhnhân trẻTP.HCM,
Thời
Báo Kinh Tế Sài Gòn
phối
hợp với các đơn vị đồng tổ
chức ngày 22-5, các chuyên
gia nhận định: Hiện nay là
thời điểm vàng để Việt Nam
đón những đại gia nước ngoài
đến đầu tư. Tuy nhiên, quan
trọng là Việt Nam phải biết
tận dụng cơ hội, đãi vàng
để biến các tiềm năng thành
sức mạnh cho nền kinh tế và
đứng vào chuỗi giá trị cung
ứng toàn cầu.
Nâng được uy tín với
nhà đầu tư nước ngoài
Chuyên gia kinh tế Phạm
Chi Lan nhận định đại dịch
COVID-19 đã làm phơi bày
nhiều khiếm khuyết của nền
kinh tế toàn cầu. “Khi chuỗi
cung ứng Trung Quốc bị đứt
gãy thì toàn bộ chuỗi cung
toàn cầu bị đứt gãy theo.
Nhiều nước nhận ra rằng dưới
tác động dịch bệnh, cần tái
cấu trúc để tăng lợi ích cho
đất nước mình bằng cách
hình thành xu hướng dịch
chuyển đầu tư sang nhiều
nước, trong đó có Việt Nam
để tránh phụ thuộc vào một
quốc gia. Đó là cơ hội cho
Việt Nam phát triển” - bà
Lan nói.
Bà Lan cũng cho rằng các
hiệp định thươngmại mới như
EVFTA, EVIPA sẽ thúc đẩy
việc gia tăng lợi ích cho Việt
Nam. Trước mắt, xuất khẩu
từ Việt Nam sang Liên minh
châu Âu (EU) có thể bị sụt
giảm, không đạt được như kỳ
vọng được đặt ra như trước
khi có dịch bệnh nhưng sự
sụt giảm này chỉ trong ngắn
hạn, về lâu dài sẽ tăng.
Đồngquanđiểm, bàNguyễn
Thị Thu Trang, Giám đốc
Trung tâmWTO và hội nhập
VCCI, nhìn nhận dịch bệnh
làm gián đoạn chuỗi sản xuất
nên các nước nhận thấy bỏ hết
trứng vào một giỏ là không
ổn định. Các ngành nghề thiết
yếu đang phụ thuộc quá nhiều
vào nước ngoài sẽ gây ra rủi
ro lớn. Vì vậy, các nước trên
giới có xu hướng chuyển chuỗi
cung về gần với nội địa, thậm
chí nhiều chính phủ ban hành
chính sách tài trợ để thu hút
đầu tư về lại nước mình, hoặc
dịch chuyển sản xuất sang địa
điểm khác nhằm đa dạng hóa
hơn chuỗi cung ứng.
“Việt Nam đang có vị trí
tốt trên bản đồ thu hút dòng
vốn FDI nên sau dịch bệnh,
vai trò đó còn thể hiện mạnh
mẽ hơn. Vì trong thời gian
dịch chúng ta nâng được uy
tín của mình, đặc biệt uy tín
về chất lượng hàng hóa, có
các ứng xử nhân văn với các
đối tác. Chúng ta đang có môi
trường kinh doanh khá tốt,
đang là đầu mối FDI kết nối
với nhiều nền kinh tế” - bà
Trang nhấn mạnh.
Nhiều cánh cửamới đã
mở ra cho công ty Việt
Giám đốc Trung tâmWTO
và hội nhập VCCI Nguyễn
Thị Thu Trang nói việc Hiệp
định EVFTA đi vào thực tế
sẽ tạo cho Việt Nam nhiều
cơ hội. EU là thị trường xuất
khẩu lớn, trên 400 triệu dân,
khu vực có sức mua lớn thứ
hai thế giới. Đặc biệt, các
đối thủ cung cấp hàng hóa
có tính cạnh tranh với Việt
Nam ở EU như Trung Quốc
đều chưa có hiệp định với
nền kinh tế này.
“Trước mắt, một số mặt
hàng như lương thực thực
phẩm, vật tư y tế, thiết bị máy
tính…có thế mạnh xuất khẩu
của Việt Nam thì nhu cầu trên
toàn cầu cũng tăng lên” - bà
Trang cho biết thêm.
Chuyên gia kinh tế Phạm
Chi Lan gợi ý các công ty
Việt có thể tiếp tục phát triển
lĩnh vực, sản phẩm như khẩu
trang, đồ bảo hộ y tế, găng
tay...; dược phẩmcho cả trong
nước và xuất khẩu. Bởi nỗi
lo lắng về dịch bệnh chỉ có
thể chấm dứt khi có vaccine.
“Trong thời gian này, chúng
ta cũng có thể phát triển sản
phẩm y tế từ bản sắc riêng
của Việt Nam. Chẳng hạn,
các bài thuốc Nam truyền
thống. Các nhà kinh doanh
cũng nên quan tâm đến hoạt
động xuất khẩu lao động làm
việc trong mảng chăm sóc
người bệnh hay người già
cho các thị trường như Đức,
Nhật... Lĩnh vực lương thực
thực phẩm cũng tiềm năng
vì lo ngại nạn đói có thể xảy
ra vì dịch COVID-19 và tình
trạng biến đổi khí hậu” - bà
Lan khuyến nghị.
Từ quan sát của mình, bà
Lan nhận thấy nhiều doanh
nghiệpViệt đang chuẩn bị cho
đường đua mới. Họ nhận ra
nếu phụ thuộc quá nhiều vào
một thị trường đầu vào lẫn
đầu ra sẽ có nhiều rủi ro nên
đang tìmmọi cách khắc phục.
“Tôi cho rằng với đối tác
nước ngoài thì doanh nghiệp
Việt nên xem xét đầu tư với
ai, chọn ai… trong bối cảnh
có nhiều cánh cửa đang mở
ra như các hiệp định thương
mại. Tôi chờ đợi sự chủ động
của doanh nghiệp, đừng chờ
Nhà nước đi chào mời vốn
đầu tư mà bản thân nên chủ
động, thuyết phục họ vào để
làm cùng với họ. Như vậy,
doanh nghiệp Việt không chỉ
cứu mình mà còn nâng mình
lên, tạo bước ngoặt cho nền
kinh tế” - bà Lan tha thiết.
Cầm vàng đừng để
vàng rơi
Các chuyên gia đều thống
nhất cho rằng để tận dụng
làn sóng đầu tư mới, Việt
Nam cần phải có cách làm
khác trước đây. Đó là thể
chế minh bạch, tạo thuận lợi
cho môi trường đầu tư; chủ
động và nhất quán về chính
sách thu hút đầu tư. Có như
vậy Việt Nam mới tận dụng
được cơ hội.
Ông Phan Hữu Thắng,
nguyên Cục trưởng Cục Đầu
tư nước ngoài, Bộ KH&ĐT,
đánh giá đúng là Việt Nam
đang có nhiều cơ hội vàng thu
hút dòng vốn FDI, trở thành
chuỗi cung ứng cho các nước.
Đặc biệt, Việt Nam có lợi thế
vì tạo ra niềm tin cho nhà đầu
tư nước ngoài là điểm đến an
toàn sức khỏe. Nhưng có thể
biến thành vàng hay không
thì còn nhiều việc phải làm.
Thực tế không phải
đến bây giờ chuỗi
cung ứng các nước
mới chọn Việt Nam
làm điểm đến nhưng
nước ta lại chưa tận
dụng cơ hội.
“Chúng ta đều biết giữa
chính sách và đi vào thực
hiện còn khoảng cách khá
lớn. Điều quan trọng cần làm
bây giờ là tổ chức thực hiện
cụ thể. Nếu thu hút đầu tư
nước ngoài theo kiểu truyền
thống sẽ thất bại. Ví dụ, Ấn
Độ có ngay chính sách dành
đất đai, chuẩn bị cơ sở hạ tầng,
nhận diện nhà đầu tư để tiếp
cận, công bố kế hoạch giảm
thuế... Các nhà đầu tư đang
sôi sục dịch chuyển sản xuất,
nếu chúng ta vẫn từ từ, thủng
thẳng, đủng đỉnh thì sẽ bỏ qua
cơ hội hàng trăm năm” - ông
Thắng nhấn mạnh.
Theo bà Phạm Chi Lan,
cơ hội thu hút làn sóng FDI
mới không chỉ dành riêng
cho Việt Nam mà dành cho
nhiều nước như Indonesia,
Ấn Độ, Thái Lan…Hiện các
nước khác cũng đang cạnh
tranh rất mạnh mẽ để thu hút
tập đoàn nước ngoài đến đầu
tư. Đơn cử, Indonesia làm
việc trực tiếp với 27 công
ty Mỹ và chào mời họ vào
đầu tư. Có nghĩa là họ làm
theo hướng có mục tiêu và
ưu tiên rõ ràng. Trong khi
Việt Nam lại ưu tiên thu hút
đầu tư theo kiểu cái gì cũng
là mũi nhọn.
“Đây là nguyên nhân khiến
Việt Nam bỏ lỡ nhiều cơ hội
chuyển mình. Chúng ta phải
nhìn lại đã bỏ lỡ cơ hội mà
nguyên nhân thường tại mình
là chính. Thế giới đã khác
mà ta vẫn đang loay hoay
tháo gỡ rào cản, khó khăn.
Cần thay đổi để bằng được
người ta, để trở thành nơi
thực sự hấp dẫn” - bà Lan
nhấn mạnh.•
Việt Namđang nổi lên là điểmđến đầu tư an toàn và hấp dẫn, đặc biệt làMỹmời Việt Nam thamgia nhóm
“bộ tứ kim cương” nhằm tạo ra chuỗi cung ứng thay thế Trung Quốc.
Hộp đựngAirPods Pro được in dòng chữAssembled in Vietnam
(lắp ráp tại Việt Nam). Ảnh: ALIREZA
Nhiều nhà đầu tư nước ngoài cho biết họ rất cần nguồn nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam.
Trong ảnh: Công nhân tại Khu công nghệ cao TP.HCM. Ảnh: QH
Tiêu điểm
Ngăn chặn đầu tư
núp bóng
ÔngPhanHữuThắng,nguyên
Cục trưởng Cục Đầu tư nước
ngoài, Bộ KH&ĐT, cho biết bên
cạnh việc chọn lựa lĩnh vực đầu
tưđangcần,ViệtNamcũngphải
lựa chọn theo đối tác đầu tư.
“Ví dụ, không thể để Trung
Quốc đầu tư núp bóng, lấy
người Việt để mua đất, mua
dự án. Chúng ta biết nhưng
giải pháp phòng chống, xử lý
còn yếu.Vấnđề là chúng ta cần
sớmnhìn ra cái gì có thểgây tác
hại trong ngắn hạn và dài hạn
để ngăn chặn”- ôngThắng nói.
