11
Kinh tế -
ThứBa22-9-2020
Học sinh lớp 9 được phép
làm giàu từ cổ phiếu?
PHƯƠNGMINH
B
ộ Tài chính đang lấy ý
kiến dự thảo thông tư
hướng dẫn về giao dịch
chứng khoán để thay thế cho
Thông tư số 203/2015. Đáng
chú ý, dự thảo quy định cá
nhân tuổi từ đủ 15 đến dưới
18 được mở tài khoản giao
dịch chứng khoán nếu không
bị mất/hạn chế năng lực hành
vi dân sự và được người đại
diện theo pháp luật đồng ý.
Đây là lần đầu tiên Bộ Tài
chính quy định về độ tuổi được
mở tài khoản chứng khoán.
Điều này có ý nghĩa bên cạnh
các đại gia sừng sỏ sẽ hình
thành một lớp nhà đầu tư trẻ
tuổi mới trên thị trường.
Thổi làn gió mới vào
thị trường
Luật sư Minh Đức (Đoàn
Luật sưTP.HCM) cho rằngvới
quy địnhmới trong dự thảo có
thể hiểu cơ quan nhà nước kỳ
vọng thị trường chứng khoán
có thêm nhiều nhà đầu tư và
dùng sức trẻ thổi làn gió mới
vào thị trường.
Ngoài ra, khi trẻ em được
làm quen sớm với tài chính
dưới sự hướng dẫn của người
đại diện sẽ giúp ích khá nhiều
cho họ trưởng thành. Ví dụ,
người trẻ sẽ có sự khôn ngoan
hơn trong tài chínhdohọcđược
các bài học trên thị trường từ
cạm bẫy cho đến việc nhận
hậu quả từ các quyết định
đầu tư kém.
TS Đoàn Bảo Huy, ĐH
RMIT Việt Nam, cũng nhìn
nhận quy định 15 tuổi có
thể tham gia đầu tư chứng
khoán của Việt Nam đang
tiệm cận với thế giới. Một số
quốc gia như Mỹ hay Phần
Lan cho phép người dưới
18 tuổi mở tài khoản chứng
khoán nhưng người giám hộ
phải giúp mở tài khoản cũng
như thực hiện các giao dịch.
Mục đích chung nhằm giáo
dục cho trẻ em các bài học
giá trị về đầu tư và tiền bạc.
Quan trọng hơn là trẻ có cơ
hội xây dựng sự giàu có cho
bản thân từ việc đầu tư.
“Khoan nói đến việc có
một số tiền lớn để đầu tư vào
thị trường chứng khoán, mà
việc tham gia vào đây là bài
học kinh nghiệm cho trẻ em.
Bởi vì khi trưởng thành, họ có
thể tiếp tục đưa ra các quyết
định tài chính thận trọng và
các khoản đầu tư khôn ngoan,
từ đó sẽ đem đến nhiều lợi
ích trong suốt cuộc đời” - TS
Huy nói.
Vị chuyêngianàycũngđánh
giá dự thảo về chứng khoán
lần này nhấn mạnh đến vai
trò của người đại diện, được
xem là hướng dẫn và hỗ trợ
mua bán chứng khoán cho trẻ
vị thành niên. Các nghiên cứu
tại Phần Lan cho thấy những
người đại diện cho trẻ em thực
hiện việc giao dịch tài khoản
chứng khoán cũng thường là
những nhà đầu tư thu nhập
tốt và khá giàu có. Nói cách
khác, những cá nhân này khá
thành công trong việc đầu tư
do kỹ năng vượt trội hay khả
năng sở hữumối quan hệ đem
lại lợi thế trong việc tìm kiếm
thông tin đầu tư tốt nhất.
“Những người đại diện
này có khuynh hướng chia
sẻ lợi ích cho những trẻ vị
thành viên chơi chứng khoán.
Chẳng hạn, vào năm 2010,
bà Paula Lehtomaki, cựu bộ
trưởngMôi trường Phần Lan,
có tài khoản giao dịch chứng
khoán riêng của mình, đồng
thời bà cũng là người đại diện
tài khoản của đứa con còn
vị thành niên. Bà cảm thấy
triển vọng kinh doanh của
một công ty khai thác mỏ nên
thông qua hai tài khoản này
đã mua cổ phần công ty. Sau
đó cổ phiếu của công ty này
tăng tốc mạnh, giúp cả bà và
con cùng kiếm lợi tốt” - TS
Huy dẫn chứng.
Những nỗi lo
Mặc dù nhìn thấy một số
lợi ích nhưng luật sư Minh
Đức không khỏi băn khoăn.
Bởi 15 tuổi vẫn còn được
xem là vị thành niên, trong
Cần phải lường
trước những rủi ro
có thể gặp phải khi
quy định trẻ 15 tuổi
chơi chứng khoán
được áp dụng trên
thực tế.
Ngân hàng Nhà nước vừa công bố báo
cáo hoạt động ngân hàng tuần mới nhất (từ
ngày 7 đến 11-9) cho biết: Mặt bằng lãi suất
huy động bằng VND của tổ chức tín dụng
vẫn mang xu hướng giảm.
Hiện lãi suất huy động bằng VND phổ biến
ở mức 0,1%-0,2%/năm với tiền gửi không kỳ
hạn và có kỳ hạn dưới một tháng; 3,7%-4,1%/
năm với tiền gửi kỳ hạn từ một tháng đến dưới
sáu tháng; 4,4%-6,4%/năm với kỳ hạn từ sáu
tháng đến dưới 12 tháng; kỳ hạn từ 12 tháng
trở lên ở mức 6%-7,1%/năm.
Đơn cử, Techcombank vừa cập nhật biểu
lãi suất mới và tiếp tục giảm lãi suất ở các
kỳ hạn 0,2%/năm so với trước đó. Hiện kỳ
hạn tiền gửi một tháng dành cho khách hàng
dưới 50 tuổi chỉ còn 2,55%/năm và khách
hàng trên 50 tuổi là 2,85%/năm. Ngay cả kỳ
hạn sáu tháng mà nhiều khách hàng chọn
lựa nhất thì người trên 50 tuổi mới được
hưởng mức lãi suất 4,6%/năm, còn dưới
mức tuổi này thì lãi suất sáu tháng chỉ có
4,3%/năm.
Trong khi đó, tại Vietcombank, lãi suất
tiền gửi tại quầy với kỳ hạn một tháng đang
là 3,3%/năm. Tương tự, tại BIDV, kỳ hạn
một tháng hiện có mức lãi suất là 3,5%/
năm, sáu tháng là 4,4%/năm.
Việc lãi suất tiết kiệm liên tục giảm diễn
ra trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở
mức thấp, nhu cầu vốn của khách hàng
giảm vì sản xuất, kinh doanh khó khăn hơn
trước. Tính đến cuối tháng 8, tăng trưởng
tín dụng toàn hệ thống mới đạt 4,23%, trong
khi tăng trưởng tiền gửi cao hơn đáng kể.
T.LINH
khi thị trường chứng khoán
khá phức tạp và rủi ro cũng
không ít. Việc đầu tư vào đây
cũng không hề dễ với những
đại gia sừng sỏ, vậy nếu trong
trường hợp người giám hộ
theo pháp luật tham gia thị
trường bị thua lỗ, gây thiệt
hại cho chủ tài khoản thì ai
chịu trách nhiệm.
“Chưa kể, với người đại diện
hỗ trợ người chơi 15 tuổi mà
người đại diện này cũng có
tài khoản chứng khoán. Liệu
rằng họ có làm lũng đoạn
thị trường bằng cách bán tài
khoản này, mua tài khoản kia
để tăng giá hay ngược lại ép
giá cổ phiếu nào đó? Bên cạnh
đó, chứng khoán Việt Nam
cho phép thực hiện margin
(ký quỹ) để chơi. Vậy chủ
tài khoản 15 tuổi nếu được
vay, tài sản đâu bỏ vào để
cân bằng tài khoản margin
trong trường hợp thị trường
chứng khoán lao dốc?” - luật
sư Minh Đức đặt vấn đề.
Theo các chuyên gia, rất
dễ có hành vi trục lợi nếu
như người đại diện cho tài
khoản chứng khoán của trẻ
vị thành niên đang nắm giữ
các vị trí quan trọng như tổng
giám đốc, hội đồng quản trị
tại công ty niêm yết trên sàn
chứng khoán. Với việc bất
cân xứng thông tin, họ có thể
thực hiện các thủ thuật kiếm
lợi trước khi mọi thứ được
minh bạch trên thị trường.
Do đó, các cơ quan quản lý
nhà nước nếu cấp phép cho
người 15 tuổi mở tài khoản
chứng khoán phải dự liệu và
có phương pháp phòng ngừa.
Nếu không, thay vì mang lại
lợi ích từ điều khoản mới thì
lại gây rối cho thị trường.
“Thực tế, tại Mỹ, Phần Lan…
đã phát hiện các trường hợp
cha mẹ nhờ nắm thông tin nội
bộ trước thị trường và chuyển
thông tin đó cho con để mua
bán kiếm lợi” - TS Đoàn Bảo
Huy dẫn chứng.•
Trẻ 15 tuổi có cơ hội được làmgiàu cho bản thân từ việc đầu tư, kinh doanh chứng khoán.
Các cô cậu 15 tuổi có thể sẽ sánh ngang các đại gia sừng sỏ tìmkiếmtiền tỉ trên sàn chứng khoán.
Ảnh: PM
Tiêu điểm
Thao túng hơn
3,3 tỉ đồng
Mớiđây,ỦybanChứngkhoán
Nhà nước đã phát hiện ra hành
vi thao túng giá cổ phiếu Công
ty cổ phần Đầu tư Sao Thăng
Long của nhà đầu tư Hoàng
Đức Thuận, Hà Nội. Cơ quan
nhà nước đãbuộc ôngnày nộp
lại số tiền thu lợi bất chính từ
việc thao túnggiá cổphiếuhơn
3,3 tỉ đồng.
Không giống mở tài khoản ngân hàng
Trả lời báo chí, TS Nguyễn Sơn, Chủ tịch
Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam
(VSD), nhận định việc cho phép người đủ 15
tuổimở tài khoảnchứngkhoánnhằmđadạng
hóa đối tượngmở tài khoản. Nhưng cũngnên
cân nhắc vì tài khoản chứng khoán không chỉ
cần người đại diện pháp luật mở là được mà
có cả giao dịch, không giống mở tài khoản
tiết kiệm tại ngân hàng.
“Bản chất của thị trường chứng khoán có rủi
ro, có nhiều yếu tố liên quan đến minh bạch,
chế tài...” - TS Nguyễn Sơn bày tỏ.
Cơ chế dừng giao dịch tự động
Trongdự thảomới, BộTài chính cũngđưa ra
nhiềuđiểmmới.Vídụ,việcngắtmạchthịtrường
(circuit breaker) là cơ chế tạm dừng giao dịch
tự động trong phiên giao dịch khi giá chứng
khoán hoặc chỉ số chứng khoán biến động
chạm các ngưỡng được xác định. Điều này
giúp các nhà đầu tư ổn định tâm lý, tránh các
đợt bán tháo gây thiệt hại cho tài sản của họ.
Một điểmđángchúý khácđượcBộTài chính
đề xuất trong dự thảo lần này là giao dịch bán
khống có bảo đảm. Theo đó, nhà đầu tư mở
tài khoản bán khống có bảo đảm tại công
ty chứng khoán được cung cấp dịch vụ cho
vay chứng khoán để thực hiện giao dịch bán
khống. Việc giao dịch bán khống để tạo thị
trường chứng khoán hấp dẫn hơn.
Lãi suất tiền gửi liên tục giảmmạnh
tại các ngân hàng. Ảnh: T.LINH
Lãi suất tiền gửi tiết kiệm tiếp tục xuống dốc
