3
Thời sự -
ThứHai 7-12-2020
dự luật tiềmẩnnhiềunguy cơ
bất ổnanninhđối với các quốc
gia khác.
PhápLuật TP.HCM
đã ghi nhận ý kiến của các
chuyêngia trongnước và quốc
tế về dự luật nguy hiểmnày.
Các nước nói gì về dự luật
Hải cảnhTrungQuốc?
Việt Nam:
Sau khi TQ công bố dự luật Hải cảnh, Phó
phát ngôn Bộ Ngoại giao VN Dương Hoài Nam nói: “Như
đã nhiều lần khẳng định, VN có đầy đủ bằng chứng lịch sử
để khẳng định chủ quyền của mình đối với hai quần đảo
Trường Sa và Hoàng Sa. VN ủng hộ giải quyết các tranh
chấp bằng các biện pháp hòa bình, dựa vào luật pháp quốc
tế, trong đó có UNCLOS. Hội thảo ASEAN - TQ về thúc
đẩy hợp tác đối xử công bằng và nhân đạo với các ngư dân
cũng vừa diễn ra hồi đầu tháng 11.
Philippines:
Trước thông tin TQ công bố dự luật Hải cảnh,
Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Philippines, Phó Đô
đốc Erick Kagaoan cho biết quân đội Philippines sẽ vẫn duy
trì hiện diện ở biển Tây Philippines (cách nước này gọi tên
Biển Đông). “Nhiệm vụ của chúng tôi rất rõ ràng: Bảo vệ
người dân và đảm bảo chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc
gia Philippines. Chúng tôi sẽ ở lại khu vực để đảm bảo nhận
thức về hải vực và sự hiện diện hàng hải của chúng tôi” - Phó
Đô đốc Erick Kagaoan khẳng định.
Vị này cho biết thêm nếu có việc TQ gây hấn với các tàu
Philippines thì điều đó được giải quyết dựa trên các quy tắc
hiện hữu. Theo hướng dẫn của lực lượng đặc nhiệmPhilippines
về Biển Đông thì không khuyến khích việc leo thang căng
thẳng. Các vụ va chạm, đối đầu nếu xảy ra thì trước hết
cần xem xét giải quyết thông qua các biện pháp ngoại giao.
Nhật Bản
: Sau khi dự luật Hải cảnh TQ được công bố,
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Katsunobu Kato nói với
tờ
Nikkei Asia
rằng “chính quyền Tokyo sẽ tiếp tục theo dõi
một cách sát sao các diễn biến liên quan đến lực lượng hải
cảnh TQ. Vị này nói thêm các cơ quan của chính phủ Nhật
Bản cũng đang thu thập thêm thông tin về vụ việc.
ĐẠI THẮNG
Hải cảnh Trung Quốc hung
hăng ra sao ở Biển Đông?
Chỉ trong vòng vài nămqua, lực lượng hải cảnh Trung Quốc đã liên tiếp
gây sóng gió ở BiểnĐông khiến tình hình ngày càng căng thẳng.
luật Hải cảnh của Trung Quốc
còn lại là ngư chính; Hải giám;
các chính quyền ở Hải Nam,
QuảngĐông, QuảngTây; Hải
quân; BộNgoại giao; các công
ty năng lượng như Tập đoàn
Dầu khí quốc gia, Tập đoàn
Hóa dầu TQ, Tập đoàn Dầu
khí xa bờ quốc gia TQ; Cục
Chống buôn lậu và hải quan
và Cơ quanAn toàn hàng hải
với lực lượng Hải tuần.
Năm 2018, lực lượng Hải
cảnh được chuyển giao sang
cho lực lượng vũ cảnh (cảnh
sát vũ trang TQ). Theo cơ chế
kiểm soát hàng dọc, Hải cảnh
lúc này trực thuộc quyền chỉ
huy trực tiếp của Quân ủy
Trung ươngTQ. Sự ra đời của
lực lượngHải cảnhTQ từ năm
2013 đáp ứngmột sốmục tiêu
an ninh và chiến lược: (i) Tăng
cường năng lực của lực lượng
chấp pháp biển, biến TQ trở
thành một cường quốc biển;
(ii) thúc đẩy “quyền lựcmềm”
của TQở khu vực và trên toàn
cầu (lưu ý các năng lực khác
của cảnh sát biển như cứu hộ
cứu nạn, giảm thiệt hại thiên
tai, bảo vệ môi trường hay
chống cướp biển); (iii) giảm
gánh nặng cho hải quân TQ.
.Vìsaogiớiquansátrấtquan
ngại Hải cảnh TQ sẽ thường
xuyên quấy rối Biển Đông?
+ TQ rất chú trọng sử dụng
Hải cảnh để thực thi chính
sách bành trướng của họ, vì
vậy họ đầu tư rất mạnh vào
lực lượng này. Hải cảnh TQ
được giới chuyên gia đánh
giá là lực lượng cảnh sát biển
lớn nhất thế giới xét về số
lượng tàu có trong biên chế.
Lực lượng này thậm chí còn
lớn hơn cả một số lực lượng
hải quân khác trong khu vực.
Điển hình, trong 7-8 nămqua,
Hải cảnh TQ sử dụng thêm
hơn 100 tàu thuyền các loại.
Tổng số tàu thuyền biên chế
hiện có lên tới hơn 200 chiếc.
Trong số các tàu trên, có hai
tàu hải cảnh lớn nhất thế giới
có lượng giãn nước 12.000 tấn
và dài 165 m. Ngoài ra còn có
ít nhất sáu tàu tuần tra Type
818, vốn được hoán cải từ
các tàu chiến Type 054A lớp
Giang Khải II của hải quân
TQ. Ỷ vào lực lượng người
đông và thế mạnh, tàu TQ tỏ
ra hung hăng, gây bất an và
bất bình cả trong và ngoài
khu vực Biển Đông. Trong
việc triển khai các hành động
phi pháp của mình, Hải cảnh
TQ thường xuyên hiện diện.
Muốn chống lại lực lượng này
nói riêng và chiến thuật của
TQ nói chung, các nước cần
phải bắt tay nhau để hợp sức.
.Xincámơncácchuyêngia.•
Cái gọi là “vùng biển
của TQ” đã bị tòa bác
từ năm 2016
Có lý do
để lo ngại
v ề ph ạm
vi áp dụng
Dự luật Hải
cảnhcủaTQ.
dựthảoluật
cóhiệulựcở
các“vùngbiểnmàTQcóquyền
tài phán”. Khái niệm này được
TQ áp đặt cho hầu hết khu vực
Biển Đông. Trong khi hầu hết
vùng biển này được các quốc
gia khác tuyên bố chủ quyền
và một phần thuộc về sở hữu
chung của toàn nhân loại. Sự
khẳng định mạnh mẽ của TQ
rằng họ có quyền tài phán tại
các vùngbiểnnói trênđãbịTòa
Trọng tài ởHague (Hà Lan) bác
bỏ hồi năm 2016.
Chuyên gia
RYAN MARTINSON
,
Viện Nghiên cứu hàng hải TQ, ĐH Hải
chiến Mỹ (theo tạp chí
The Economist
)
KIỀUMINHTRANG
T
rước thông tinTrungQuốc
(TQ) đang chờ thông qua
dự luật Hải cảnh với nhiều
điều khoản cho phépHải cảnh
nước này sửdụng vũ lực, nhiều
người lo ngại lực lượng bán
quân sự này của Bắc Kinh sẽ
càng có cớ để gây hấn ở Biển
Đông, biển Hoa Đông.
Quấy rối, truy đuổi
ngư dân các nước
Chỉ trong khoảng thời gian
từ năm 2018 đến 2020, Hải
cảnh TQ đã nhiều lần quấy rối
hoạt động khai thác tài nguyên,
truy đuổi ngư dân nhiều nước.
Mới nhất, chương trình Sáng
kiến minh bạch hàng hải châu
Á (AMTI) - thuộc Trung tâm
Nghiên cứu chiến lược và quốc
tế (CSIS) củaMỹ thông tinhôm
19-11, tàu Hải cảnh TQ (số
hiệu 5402) đã gây rối ở vùng
biển cách bangSarawak (thuộc
Malaysia) chỉ hơn 81 km.
Vào các tháng 4, 6, 7 năm
nay, Hải cảnh TQ cũng liên
tục truy đuổi, quấy rối ngư
dân Việt Nam (VN), gây
nhiều thiệt hại về tài sản, sức
khỏe ngư dân, đồng thời đe
dọa nghiêm trọng chủ quyền
VN. Ngoài VN thì Bộ Quốc
phòng, Bộ Ngoại giao Mỹ,
Bộ Ngoại giao Philippines
và dư luận quốc tế cũng đã
lên tiếng chỉ trích TQ.
Trong năm 2018, 2019,
Hải cảnh TQ cũng nhiều
lần ức hiếp tàu cá các nước.
Một trong những vụ quấy rối
nghiêm trọng đã được truyền
thông ghi nhận là sự việc hôm
6-3-2019. Tàu cá VN mang
số hiệu QNg 90819 TS cùng
năm ngư dân đang neo đậu
tại vùng biển thuộc quần đảo
Hoàng Sa của VN thì tàu Hải
cảnh TQmang số hiệu 44101
xuất hiện, dùng vòi rồng xua
đuổi tàu cá. Tàu cá VN sau
đó đâm vào rạn đá ngầm rồi
chìm tại Hoàng Sa, đồng thời
bị phía TQ bỏ mặc. Các ngư
dân sau đó may mắn được
một tàu cá khác của VN hỗ
trợ, cứu sống. Bộ Ngoại giao
VN sau đó đã có buổi làmviệc
với đại diện Đại sứ quán TQ
tại VN nhằm trao công hàm
phản đối hành động vi phạm
pháp luật của tàu TQ.
Họ đã nói
Nhiều lần bị tố vi
phạm chủ quyền
Hồi giữa tháng 9, Bộ Ngoại
giao Indonesia cho biết đã liên
lạc với đại diện TQ ở Jakarta
để phản đối tàu hải cảnh TQ
(mang số hiệu 5204) xâm
phạm vùng đặc quyền kinh tế
(EEZ) ở gần khu vực Natuna
của Indonesia, nằm phía nam
BiểnĐông. TQ lâu nay khẳng
định vùng biển xung quanh
Natuna là ngư trường truyền
thống đối với ngư dân TQ.
Trái lại, Indonesia bác bỏ
yêu sách “đường chín đoạn”
vì nó vi phạmCông ước Liên
Hợp Quốc về Luật Biển 1982
(UNCLOS).
Cuối năm 2019, Bộ Ngoại
giao Indonesia cũng đã từng ra
thông báo tố tàu Hải cảnh TQ
xâmphạmEEZ của Indonesia
và gọi đó là hành vi “vi phạm
chủ quyền”. Indonesia cũng
cho biết đã triệu tập đại sứ
TQ để phản đối.
KhôngchỉnhắmvàoIndonesia,
Hải cảnh TQ cũng nhiều lần
xâmphạmchủ quyền củaVN.
Giữa tháng 4-2020, theo dữ
liệu từ
Marine Traffic
(trang
web theo dõi dữ liệu hàng hải),
một số tàu của lực lượng Hải
cảnh TQ đã hộ tống tàu khảo
sát Địa chất hải dương 8 đi
vào EEZ của VN. Hồi tháng
Lực lượng Hải cảnh TrungQuốc ngày càng tỏ ra hung hăng ở BiểnĐông, đe dọa và bắt nạt tàu thuyền các nước. Ảnh: SCMP/AP
7-2019, chính tàu khảo sát
này dưới sự hộ tống của một
nhóm tàu Hải cảnh đã một lần
xâmphạmnghiêm trọng EEZ
và thềm lục địa của VN, bị
phía VN và dư luận quốc tế
kịch liệt phản đối.•
Chỉ trong khoảng
thời gian từ năm
2018 đến 2020, Hải
cảnh TQ đã nhiều
lần quấy rối hoạt
động khai thác tài
nguyên, truy đuổi
ngư dân các nước.
