16
Quốc tế -
ThứNăm7-1-2021
Cuối nhiệm kỳ ông Trump, Trung
Quốc vẫn không thoát trừng phạt
PHẠMKỲ
H
ãng tin
Reuters
ngày
5-1 cho biết Bộ Tài
chính Mỹ vừa thông
báo bổ sung vào danh sách
trừng phạt một công ty sản
xuất thép Trung Quốc (TQ)
tên Kaifeng Pingmei. Mỹ
cáo buộc doanh nghiệp này
vi phạm lệnh cấm vận Mỹ áp
đặt lên Iran khi cung cấp hàng
ngàn tấn vật liệu cho ngành
sản xuất thép của Iran từ tháng
12-2019 đến tháng 6-2020.
Động thái mới nhất
Theo Bộ trưởng Tài chính
Mỹ Steven Mnuchin, “chính
quyền Tổng thống Donald
Trump duy trì cam kết ngăn
chặn các nguồn thu nhập của
chính quyền Iran bởi họ vẫn
tiếp tục tài trợ cho các nhóm
khủng bố, hỗ trợ các chế độ
độc tài và sản xuất vũ khí hủy
diệt hàng loạt”.
Cùng ngày, ông Trump cho
ký sắc lệnh hành pháp cấm
công dân hoặc doanh nghiệp
Mỹ sử dụng hoặc giao dịch tài
chính với tám ứng dụng văn
phòng và hỗ trợ thanh toán của
TQgồmAlipay, CamScanner,
QQ Wallet, Shareit, Tencent
QQ, Vmate, WeChat Pay và
WPS Office. Chủ nhân Nhà
Trắng khẳng định những ứng
dụng này thu thập rất nhiều
thông tin cá nhân nhạy cảm
của người dùng Mỹ.
Đây là những động thái mới
nhất của Mỹ trong năm 2021
nhằm vào giới kinh doanh
TQ, diễn ra trong bối cảnh
nhiều ý kiến lo ngại căng
thẳng Mỹ - Trung thời gian
tới sẽ tiếp tục tăng cao, ngay
cả khi ông Joe Biden lên làm
tổng thống Mỹ.
Chính quyền ông
Trump trừng phạt
nhiều kỷ lục
Với quyết tâm theo đuổi
chủ trương “nước Mỹ trên
hết” trong xử lý các vấn đề
địa chính trị, chính quyền
ông Trump đã mạnh tay sử
dụng những biện pháp như
thuế quan, kiểm soát xuất
khẩu, trừng phạt thứ cấp,...
áp lên những nước đối thủ lẫn
đồng minh của Mỹ. Hãng tin
Bloomberg
dẫn thống kê mới
nhất của hãng luật Gibson,
Dunn & Crutcher (Mỹ) cho
biết chính quyền ông Trump
là chính quyền sử dụng nhiều
lệnh trừng phạt nhất trong
lịch sửMỹ. Chính quyền ông
Trumpbanhànhhơn3.900lệnh
trừng phạt từ khi ông nhậm
chức năm2017 đến nay, trung
bình 975 lệnh/năm, ba lệnh/
ngày, trong khi chưa chính
quyền Mỹ nào trước đó sử
dụng quá 700 lệnh một năm.
Trong số các nước bị Mỹ
trừng phạt, dù không phải là
cái tên số một bị Mỹ nhắm
đến (vị trí đó thuộc về Iran)
nhưng TQ luôn nằm trong
nhóm năm nước chịu trừng
phạt nặng nhất.
Ngoài công ty và các ứng
dụng TQ nói trên, trước đó
Bộ Thương mại Mỹ ngày
18-12-2020 cũng đã đưa hơn
60 công ty khác của TQ vào
danh sách trừng phạt. Trong
số này, một số công ty bị trừng
phạt với lý do vi phạm quyền
con người và ngược đãi lao
động, số khác do tham gia
xây dựng và quân sự hóa các
thực thể nhân tạo bồi đắp phi
pháp trên Biển Đông. Ngoài
ra, các lý do khác là có liên
hệ với quân đội TQ và dính
líu tới cáo buộc đánh cắp bí
mật thương mại của Mỹ, đe
dọa an ninh quốc gia. Theo tờ
South China Morning Post,
đây là một trong những đợt
cấm vận lớn nhất của Mỹ
nhằm vào công ty TQ trong
năm nay. Tờ báo này ước tính
hiện đã có ít nhất 270 công
ty kèm chi nhánh của TQ bị
Mỹ áp lệnh trừng phạt.
Trước đó, vào tháng 8-2020,
Mỹ cũng đã thực hiệnmột đợt
trừng phạt quy mô lớn với 24
công tyTQ cũng với cáo buộc
Kỳ vọng khác ở ông Biden
Dù nhìn chung đánh giá lệnh trừng phạt của ông
Trump tương đối hiệu quả nhưng giới chuyên gia cũng
cho rằngđôi khi dườngnhư cácbiệnphápnàyđược dùng
như một “chiêu trò đánh bóng tên tuổi cho ông Trump”
thay vì một chính sách kinh tế hợp lý. Các chuyên gia kỳ
vọng điều này sẽ không lặp lại ở chính quyền ông Biden.
“Tôi không cho là họ sẽ giảmviệc trừngphạt nhưng họ
có thể giảm việc sử dụng sai các lệnh trừng phạt” - cựu
thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Daniel Fried nhận xét.
Họ đã sử dụng những công
cụ như thuế quan, kiểm soát
xuất khẩu và các lệnh trừng
phạt với nhiều cấp độ khác
nhau đối với những nước như
TQ. Chúng tôi chưa từng thấy
một chính quyền nào sáng tạo
trong việc sửdụng và phối hợp
những công cụ kinh tế hết sức
đa dạng như vậy.
Luật sư
ADAM SMITH
, hãng luật
Gibson, Dunn & Crutcher (Mỹ)
Tiêu điểm
Chính quyền ông
Trump là chính
quyền sử dụng
nhiều lệnh trừng
phạt nhất trong
lịch sử Mỹ, với hơn
3.900 lệnh từ khi
ông nhậm chức năm
2017 đến nay.
30.000
người ủng hộ đương kim Tổng
thống Donald Trump đã đổ về
thủ đô Washington, D.C. nhằm
biểu tình phản đối Quốc hội
xác nhận chiến thắng của tổng
thống tân cử Joe Biden hôm6-1,
theo đài
CNBC
. Nhiều vụ đụng
độ giữa người biểu tình và cảnh
sát nổ ra khiến hàng chục người
bị bắt giữ.
PHẠM KỲ
hỗ trợ quân đội TQ xây dựng
và quân sự hóa các thực thể
nhân tạo bồi đắp phi pháp ở
Biển Đông. Đáng chú ý, năm
cái tên trong danh sách của
Mỹ là công ty con của Tổng
Công ty Xây dựng giao thông
TQ (China Communications
Construction Company) - nhà
thầu chủ lực thuộc dự án Một
vành đai - Một con đường của
Bắc Kinh.
Phần mình, TQ chỉ trích
Mỹ cố tình lợi dụng các biện
pháp kiểm soát xuất khẩu để
đàn áp các công ty nước này,
đồng thời đe dọa sẽ có biện
pháp “trả đũa thích đáng”.
Thách thức lẫn cơ hội
cho chính quyền
ông Biden
Bloomberg
nhận định việc
ông Trump đưa ra quá nhiều
lệnh trừng phạt như vậy có
thể sẽ trở thành một gánh
nặng khác cho chính quyền
kế nhiệm. Cụ thể, vì trừng
phạt quá nhiều và dày đặc
các công ty, cá nhân của
nhiều quốc gia khác nhau
nên chính quyền mới phải
tính toán để vừa thực thi đầy
đủ, vừa không ảnh hưởng đến
nền kinh tế Mỹ.
Tuy nhiên,
Bloomberg
cũng
cho rằng việc ông Trump mở
rộng các lệnh trừng phạt nhằm
vàoTQmở ra cho chính quyền
sắp tới của ông Biden nhiều
Tổng thốngMỹ Donald Trump
(trái)
gặpmặt Chủ tịch TQTập Cận Bình
(phải)
tại thượng đỉnh nhóm
các nền kinh tế phát triển vàmới nổi hàng đầu thế giới (G20) hồi tháng 11-2018. Ảnh: AP
Những tháng cuối nhiệmkỳ của ông Trump, Mỹ dồn dập tung đòn trừng phạt nhằmvào Trung Quốc.
Bên cạnh thách thức thì đây cũng là cơ hội cho chính quyền sắp tới của ông Biden.
lựa chọn trong hoạch định
chính sách ngoại giao với TQ.
Cả ông Biden và nhiều thành
viên đảng Dân chủ Mỹ từng
tuyên bố phản đối chiến thuật
ông Trump sử dụng gây sức
ép cho TQ. Song không thể
phủ nhận những biện pháp
như vậy vẫn sẽ nằm trên bàn
đàm phán giữa chính quyền
ông Biden và Bắc Kinh trên
các vấn đề hai bên đang
tranh chấp.
Bloomberg
dẫn lời chuyên
gia phân tích Matthew Bey
thuộc Công ty tư vấn rủi ro
Stratfor (Mỹ) cho rằng “hầu
hết giới quan sát đều đồng ý
rằng chính quyền ông Biden
nên kết hợp cả các nỗ lực đa
phương cùng các sức ép đơn
phương nhằm kiềm chế TQ
hiệu quả hơn, chẳng hạn như
siết chặt hoạt động của công
ty công nghệ TQ”.
Theo ông Bey, dù có thể
thương chiến Mỹ - Trung
đến nay đã hạ nhiệt đáng kể
nhưng điều đó không đồng
nghĩa hai nước đang chuẩn
bị bước vào giai đoạn hòa
hoãn, bởi vẫn còn rất nhiều
xung đột lợi ích chiến lược
chưa giải quyết được. Ông
cho rằng “Mỹ vẫn nên tiếp
tục duy trì các biện pháp
thuế quan lên hàng hóa TQ
cho đến khi Bắc Kinh chấp
nhận từ bỏ tham vọng thay
đổi trật tự của họ”.•
Ông Kim thừa nhận kế hoạch
kinh tế Triều Tiên thất bại
Phát biểu trong phiên khai mạc kỳ Đại hội
đảng Lao động Triều Tiên lần VIII ngày 5-1 ở
thủ đô Bình Nhưỡng, Chủ tịch Kim Jong-un
thừa nhận kế hoạch phát triển kinh tế năm
năm (2016-2020) của nước này gần như đã
thất bại hoàn toàn, tờ
Daily Sabah
dẫn nguồn
hãng thông tấn Triều Tiên
KCNA
cho hay.
“Kế hoạch năm năm đề ra trong năm 2016
đã kết thúc và gần như các lĩnh vực trong
nước đều không đạt chỉ tiêu. Chúng ta gặp rất
nhiều thách thức trong và ngoài nước trong
việc triển khai kế hoạch, dẫn tới thất bại” -
ông Kim thừa nhận.
Daily Sabah
nhận định kế hoạch kinh tế
năm năm của Triều Tiên nhiều khả năng là bị
đại dịch COVID-19 tác động cùng các lệnh
cấm vận kinh tế của Mỹ. Theo dự báo của
Công ty tư vấn rủi ro Fitch Solutions (Mỹ),
kinh tế Triều Tiên ước tính sụt giảm 8,5%
trong năm 2020, mất toàn bộ thành quả tăng
trưởng từ khi ông Kim lên nắm quyền vào
năm 2011.
VĨ CƯỜNG
Bầu TNS Georgia: Đảng Dân chủ
lội ngược dòng, vượt dẫn trước
Theo cập nhật của đài
CNN
tính đến tối
6-1 (giờ Việt Nam), ứng viên đảng Dân chủ
Raphael Warnock đã đánh bại đối thủ đảng
Cộng hòa là thượng nghị sĩ đương nhiệm
Kelly Loeffler để chính thức trở thành một
trong hai thượng nghị sĩ đại diện cho bang
Georgia ở Quốc hội khóa 117. Cụ thể, với
98% phiếu được kiểm, ông Warnock được
50,6%, bà Loeffler được 49,4%.
Trong khi đó, ở cuộc đua còn lại, với
98% phiếu được kiểm, ứng viên Dân chủ
Jon Ossoff dẫn trước với 50,2%, thượng
nghị sĩ Cộng hòa đương nhiệm David
Perdue được 49,8%. Có thể thấy ông Ossoff
đang dẫn trước với cách biệt an toàn -
khoảng 16.000 phiếu khi tổng số phiếu cập
nhật đã ở mức 98%. Do đó, nhiều khả năng
ứng viên này cũng sẽ giành chiến thắng.
VĨ CƯỜNG