16
VĨ CƯỜNG
H
ôm14-3(giờđịaphương),
biểu tình phản đối chính
quyền quân sự tiếp tục
diễn ra ở TP Yangon của
Myanmar, đánh dấu ngày
thứ 40 liên tiếp quốc gia này
chìm trong bất ổn. Hãng tin
AFP
dẫn nguồn tổ chức Hiệp
hội hỗ trợ tù nhân chính trị
Myanmar cho biết ít nhất 18
người biểu tình bị cảnh sát
bắn chết trên đường phố cùng
hàng chục người khác trúng
đạn bị thương. Hai huyện của
Yangon cũng bị ban bố thiết
quân luật, lực lượng an ninh
liên tục truy lùng thành phần
lãnh đạo biểu tình.
Các diễn biến bạo lực trên
cho thấykịchbảnđểphedân sự
và phe quân đội Myanmar đối
thoại hòa bình vẫn còn rất xa,
trong khi càng để lâu thì mâu
thuẫn hai bên sẽ càng khó hòa
giải. Điều này đòi hỏi sự can
thiệp hoặc ít nhất là hỗ trợ từ
phía ngoài.ASEANhiện đang
là tổ chức duy nhất trong khu
vực dẫn đầu nỗ lực giải quyết
khủng hoảng Myanmar.
Những việc ASEAN
đã làm được
Tuần trước, một số nước
thành viênASEAN như Việt
Nam, Lào, Campuchia vàThái
Lan đã lần lượt ra tuyên bố
riêng chính thức về tình hình
Myanmar. Nội dung hầu hết
đều kêu gọi các bên liên quan
xuống thang căng thẳng và
giải quyết mâu thuẫn trong
hòa bình.
The Nikkei
dẫn lời
một quan chức Thái Lan giấu
tên khẳng định việc người biểu
tình và cảnh sát liên tục đụng
độ đẫmmáu với mức thương
vong cao đã khiến giới lãnh
đạo các nước này “chấn động
song để đạt mục tiêu quan
trọng nhất là vận động được
hai bên quân đội và dân sự
ngồi xuống đối thoại đòi hỏi
ASEANphải cómột cách tiếp
cận “mới và sáng tạo hơn”.
Thay vì đứng bên ngoài như
hiện tại thìASEAN có thể chủ
động liên lạc và làm việc với
Liên Hợp Quốc (LHQ) với
tư cách là một nhóm cố vấn.
Ngoài việc là tổ chức quốc
tế lớn nhất thế giới hiện tại,
bà Thuzar cho rằng LHQ về
cơ bản có nhiều cơ chế pháp
lý giúp giải quyết các xung
đột dễ dàng hơn ASEAN.
Dù vậy, cái mà tổ chức này
thiếu là một góc nhìn khu
vực sâu sát để có thể đưa ra
các hướng giải quyết phù
hợp với điều kiện và bối cảnh
phát triển của quốc gia mục
tiêu, ở đây là Myanmar, mà
còn chịu nhiều ảnh hưởng
từ các cường quốc phương
Tây như Mỹ. Do đó, đây là
khoảng trống mà ASEAN
nên nhanh chóng tiến vào
khỏa lấp, tận dụng lợi thế về
địa chính trị và lịch sử quan
hệ lâu năm với Myanmar để
cố vấn cho LHQ giải quyết
ổn thỏa vấn đề Myanmar mà
không ảnh hưởng đến quyền
lợi và an ninh của nước này
nói riêng và toàn Đông Nam
Á nói chung.
Trên thực tế, đây không
phải động thái quá xa lạ với
ASEAN khi một số thành
viên của khối từng là thành
viên của cái gọi là “Nhóm các
quốc gia bạn bè của tổng thư
ký LHQ về Myanmar”. Đây
là một tập hợp 14 quốc gia
tham gia cố vấn cho LHQ về
quá trình chuyển giao quyền
lực từ chính quyền quân sự
sang dân sự của Myanmar
giai đoạn 2008-2011. Đến
năm 2013, nhóm này đổi tên
thành “Nhóm Hợp tác vì hòa
bình, phát triển và dân chủ
Myanmar” tập trung cố vấn
cho chính quyền dân sự mới
về công tác quản trị hiệu quả,
bền vững và hoạt động liên
tục tới năm 2018 thì ngưng.
“Trong giải quyết vấn đề
Myanmar, ASEAN cần phải
tận dụng triệt để lợi thế của
việc liên kết trong nội bộ
khối và liên kết với các tổ
chức quốc tế hay nước khác
cả trong lẫn ngoài khu vực.
Các tuyên bố đơn lẻ của thành
viên chỉ tác động tinh thần
nhất thời chứ không thể tạo
ra thay đổi đáng kể trong
lúc chính quyền quân sự
Myanmar hiện đang quyết
tâm củng cố quyền lực với
nguồn tài chính và nhân lực
khổng lồ” - chuyên gia Moe
Thuzar nhấn mạnh.•
Quốc tế -
ThứBa16-3-2021
và buộc phải ra thông điệp
ngoại giao phản ứng”.
Trước đó, vào ngày 2-3,
sau khi kết thúc phiên họp
đặc biệt cấp bộ trưởng ngoại
giaoASEAN về khủng hoảng
Myanmar, nước hiện đang giữ
chức chủ tịch luân phiên là
Brunei cũng đã ra tuyên bố
bày tỏ quan ngại trước tình
hình bất ổn ởMyanmar và kêu
gọi các bên liên quan kiềm
chế, tránh bạo lực đổ máu,
tìm giải pháp hòa bình thông
qua đối thoại tích cực và tôn
trọng Hiến chươngASEAN.
Trong khi đó, thông điệp của
bộ ba Singapore - Malaysia
- Indonesia lại có phần gay
gắt khi công khai lên án chính
quyền quân sự quá mạnh tay
với người biểu tình và kêu gọi
ASEAN phải chủ động hơn
trong vấn đề này.
Cộng thêmmột số cuộc gặp
không chính thức giữa quan
chức ngoại giao chính quyền
quân sự và quan chức ngoại
giao Thái Lan và Indonesia
hồi cuối tháng 2 thì đây gần
như là tất cả động thái của
ASEAN liên quan tới vấn
đề Myanmar trong thời gian
qua. Có thể thấyASEAN tuân
thủ rất nghiêm túc nguyên tắc
không can thiệp vào công việc
nội bộ của nước thành viên và
đã cố gắng hỗ trợ Myanmar
hết sức có thể trong phạm vi
giới hạn của nguyên tắc này.
Dù vậy, kết quả thu được
hiện nay nhìn chung khá hạn
chế khi chính quyền quân sự
Myanmar đến nay không hề
đưa ra phản hồi chính thức nào
về các đề nghị của ASEAN,
vẫn dùng vũ lực đối với người
biểu tình và vẫn chưa trả tự
do cho các thành viên chính
quyền dân sự.
ASEAN cần cách
tiếp cận mới
Trả lời phỏng vấn của tờ
The Straits Times
, chuyên
gia Moe Thuzar thuộc Viện
ISEAS-YusofIshak(Singapore)
cho rằng những gìASEANđã
làmđược là rất đáng ghi nhận,
Người biểu tìnhMyanmar dùng ná tự chế chống trả lực lượng cảnh sát trên đường phố TP Yangon
ngày 14-3. Ảnh: REUTERS
Đài
Fox News
ngày 14-3 đưa tin các thành
viên chi bộ đảng Cộng hòa bang Alabama
(Mỹ) đã thông qua một nghị quyết đặc biệt
vinh danh cựu tổng thống Donald Trump
(ảnh)
là “một trong những tổng thống vĩ
đại nhất và làm việc hiệu quả nhất” trong
245 năm lịch sử nước Mỹ.
“Nghị quyết trên công nhận sự vĩ đại của
ông Trump, cách ông làm cho nước Mỹ vĩ
đại trở lại và tôi kỳ vọng các bang khác
cũng sẽ có động thái tuyên dương tương
tự” - cựu thành viên cơ quan lập pháp bang
Alabama và là người đề xuất nghị quyết nói
trên - ông Perry Hooper chia sẻ.
Trong nghị quyết, ông Trump được đặc
biệt đánh giá cao trong nỗ lực “đưa quyền
lợi của người dân Mỹ và người lao động
Mỹ lên hàng đầu” khi ra các quyết định và
chính sách. Chiến dịch phân phối vaccine
ngừa COVID-19 của chính quyền ông cũng
được ca ngợi là “nhanh chóng, kịp thời trong
thời gian nhanh kỷ lục”.
Theo
Fox News
, ông Hooper sẽ sớm trao
tặng một bản sao nghị quyết cho ông Trump
tại một bữa tiệc chiêu đãi ở khu nghỉ dưỡng
Mar-a-Lago, bang Florida. “Chúng tôi, những
người ở Alabama, đều quý mến ông ấy và
ông ấy rõ ràng cũng đã nhận được 75 triệu
phiếu bầu từ người dân Mỹ hồi năm ngoái.
Tôi đơn giản là chỉ đang làm thay cho 75
triệu người đó” - ông Hooper nói thêm.
Theo
Fox News
, nghị quyết là minh
chứng cho thấy ông Trump vẫn nhận được
sự ủng hộ nhiệt thành từ một bộ phận đảng
Cộng hòa ngay cả khi đã mãn nhiệm sau
một nhiệm kỳ nhiều sóng gió. Ông là tổng
thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị luận tội
hai lần và cả hai lần Thượng viện đều tuyên
trắng án.
PHẠM KỲ
Kênh
Channel News Asia
ngày 14-3 đưa tin quyền Phó
Tổng thống Mahn Win Khaing Than của chính quyền dân
sự, từ một địa điểm bí mật, đã quay một đoạn video ngắn
kêu gọi người dân tiếp tục biểu tình phản đối phe quân đội
và cảnh báo đây là “thời điểm đen tối nhất của đất nước”.
Ông cũng khẳng định sẽ cùng Ủy ban đại diện Quốc hội
Myanmar (CRPH - thành viêngồmcác nghị sĩ được bầu trước
chính biến ngày 1-2) thông qua một số điều luật đảm bảo
người dân có quyền tự vệ trước các đòn tấn công của lực
lượng cảnh sát. Ngoài ra, lãnh đạo này còn kêu gọi “tất cả
các dân tộc anh em”đồng lòng xây dựngmột“nền dân chủ
liên bang”, cùng nhau nỗ lực lật đổ chính quyền quân sự.
Chính biến Myanmar là bài
thuốc thử cho ASEAN trong
phản ứng trước các khủng
hoảng quy mô toàn khu vực.
Nếu không thể giải quyết dứt
điểm tình hình ở đây thì có lẽ
khối này nên cân nhắc cải cách
cơ chế hoạt động hoặc ít nhất
là bổ sung các quy tắc cần thiết
nhằmngăn chặn sự việc tương
tự tái diễn trong tương lai.
Chuyên gia
MOE THUZAR
,
Viện ISEAS-Yusof Ishak (Singapore)
Tiêu điểm
ASEAN nên cố
vấn cho LHQ giải
quyết ổn thỏa vấn đề
Myanmar mà không
ảnh hưởng đến
quyền lợi và an ninh
của nước này nói
riêng và toàn Đông
Nam Á nói chung.
32
nhà máy có vốn đầu tư Trung Quốc đặt tại TP
Yangon (Myanmar) đã bị một số đối tượng quá
khích tấn công, cướp phá gây hư hại cơ sở vật
chất, tờ
Hoàn Cầu Thời Báo
ngày 15-3 cho biết.
Đại sứ quánTrung Quốc ở Myanmar đã liên hệ
các công tybị ảnhhưởngvà yêucầucảnh sát địa
phương phải hành động quyết liệt để đảmbảo
antoàncủacáccôngtyvànhânviênTrungQuốc.
“Chúng tôi thúc giục nhà chức trách Myanmar
chấm dứt triệt để tất cả hành vi bạo lực, đồng
thời điều tra và trừng phạt các thủ phạm theo
luật pháp” - tuyên bố của Đại sứ quán Trung
Quốc tại Myanmar nêu rõ.
PHẠM KỲ
ASEANcần tiếp cận “sáng tạohơn”
về khủng hoảng Myanmar
ASEAN không thể chỉ trông chờ vào các tuyên bố ngoại giao riêng lẻ của các thành viên
mà phải hành động liên kết chặt chẽ với các tổ chức khác lớn hơn như LiênHợpQuốc.
Ông Trump được một bang ca ngợi là “một trong những tổng thống vĩ đại nhất”
