13
Nhà văn Đặng Vương
Hưng nhắc lại câu chuyện của
Thượng tá NguyễnThúy Cúc,
trưởng phòng bạn đọc Thư
viện Quân đội. Chị Cúc kể:
Buổi sáng 20-4, chị còn đến
thăm nhà thơ Hoàng Nhuận
Cầm tại nhà riêng ở ngõ 190
Lò Đúc. Đó là một căn chung
cư xây dựng đã lâu, trên tầng
hai, phòng nhỏ chật chội và
cũ kỹ. Mấy năm gần đây, nhà
thơHoàngNhuậnCầmsống ở
đây cùng cậu con trai. Nhưng
cậu ấy bận đi làm suốt ngày,
thành thử gần như ông sống
một mình.
“Gõ cửamãi mới thấy tiếng
người chậm chạp ra mở. Thì
ra anh Cầm đang ốm và sốt.
Chứng bệnh tắc nghẽn phổi
mạn tính, làm cho dáng người
vốn gầy gò cộng với bước đi
xiêu vẹo khiến cho nhịp thở
của anh càng khó khăn hơn”
- chị Cúc kể. Chị không ngờ
đó cũng là lần cuối cùng chị
được gặp ông.•
VIẾT THỊNH
C
hiều 20-4, thông tin nhà
thơ Hoàng Nhuận Cầm
qua đời tại nhà riêng đã
khiến nhiều người bất ngờ
đến sửng sốt. Bởi chỉ hôm
trước thôi, nhiều người vẫn
gặp ông trong một hội thảo.
Một người có vóc dáng nhỏ bé
nhưng luôn truyền cho người
khác nguồn năng lượng dồi
dào bằng cách diễn đạt sôi
nổi của mình.
Bùngcháyvới thơgiống
hệt nghệ sĩ nhạc rock
ThơHoàngNhuậnCầm lưu
đọng lại trong ký ức của rất
nhiều người từ khi còn là sinh
viên. Ông từng bộc bạch về
đời mình: “Mê thơ đến muốn
chết và say điện ảnh đến phát
mệt, cả hai tạo thành tình yêu
cuộc sống…”.
Nhà văn Lê Anh Hoài bộc
bạch: Hoàng Nhuận Cầm
thuộc về thế hệ của thơ sinh
viên, ĐH Tổng hợp và ĐH
Sư phạm văn những năm
khốn khó bao cấp và chớm
đổi mới. “Thơ lúc ấy nhưmột
khí quyển chứ không phải một
lựa chọn. Và Hoàng Nhuận
Cầm là con chim bồ câu màu
nâu bay lượn trong bầu trời
ấy” - anh nói.
Theo anh, thơHoàngNhuận
Cầmlà thơ đọc vang lên kiểu ở
quảng trường hay sân trường.
Nó có nhịp điệu và ngôn từ
kiểu ấy. Nó thôi thúc kể cả
trong sự được cho là riêng tư
như yêu và nhớ. Thơ Hoàng
Nhuận Cầm“tìm ra được chất
keo gắn kết, chất men đại
tiệc”. Nhiều bài thơ của ông
đã nằm lòng với nhiều thế hệ
sinh viên, được nghiêm cẩn
ghi trong những cuốn sổ lưu
bút của nhiều thế hệ bạn trẻ
Việt Nam. Đó là những bài
thơ như
Chiếc lá buổi đầu
tiên
,
Vào mặt trận lúc mùa
ve đang kêu
,
Hò hẹn mãi cuối
cùng em cũng đến
,
Viên xúc
xắc mùa thu...
Hoàng Nhuận Cầm cũng
làm nhiều bài thơ nói về cái
chết, nói về sự ra đi. Lúc sinh
thời, ông từng viết:
“Nếu
tôi chết trời xanh bình lặng/
Thêm một vì sao nữa rụng
rơi/ Bạn ngồi uống cà phê
có nhớ/ Uống cả vì sao ấy
hộ tôi”
(Thêm một vì sao).
Nhà thơ Trần Đăng Khoa,
Phó Chủ tịch Hội Nhà văn
Việt Nam, người đã nhiều lần
cùng nhà thơ Hoàng Nhuận
Cầm đi đọc thơ, nói chuyện
thơ, đã chia sẻ: “Anh Cầm
như một nghệ sĩ nhạc rock,
cứ bùng cháy lên. Anh có
khả năng làm cả hội trường
đứng dậy luôn.Anh ấy không
phải là nói hay đọc, mà là hò
hét, cháy lên cùng với những
con chữ...”.
Từ giã cuộc đời trong
căn buồng bé tí tẹo
Nhà thơHoàngNhuậnCầm
còn được biết đến với vai
trò là chủ nhà trong chương
trình “Khách đến chơi nhà”
của Đài Tiếng nói Việt Nam.
Bao năm qua, ông vẫn đến
đài bằng chiếc xe Wave màu
đỏ thẫm, đôi dép sandal và
túi vải đựng tài liệu. Trong
túi của ông không thể thiếu
chiếc điếu cày.
Kể lại kỷ niệm về ông, chị
Trần Ý Dịu, biên tập viên
của chương trình, thốt lên:
“Tôi không tưởng tượng nổi
cuộc sống nhà thơ tài hoa của
chúng ta cho đến khi chứng
kiến”. Chị mô tả nơi ông đang
sống, cũng là nơi ông nằm lại
khi từ giã cõi đời: “Đó là một
căn buồng bé tí tẹo, bao quanh
bởi ngút ngàn sách báo chắc
từ thế kỷ trước, một tấm đệm
ngủ đặt thẳng dưới đất, lõm
vết mờ nhẹ dáng người nằm.
Chiếc bàn với đầy mì tôm, đồ
ăn thức uống, bát đĩa vương
vãi. Ấm trà với dăm cái chén
khác kiểu. Tất cả có chungmột
mùi khó để gọi tên”.
Nhà thơHoàngNhuậnCầm
(đứng)
“cháy lên” với thơ trongmột chương trình vănnghệ.
Ảnh: TN
Là nhà biên kịch xuất sắc của nhiều
bộ phim nổi tiếng
Ngoài thơ, HoàngNhuậnCầmcòn sáng tác kịchbảnphim
và đã từng tham gia đóng phim. Ông là tác giả của nhiều
kịch bản phim như
Đêmhội Long Trì
,
Hà Nội mùa đông năm
46
,
Áo chàm Bắc Sơn
,
Mùi cỏ cháy
,
Lỗi lầm
,
Đằng sau cánh
cửa
,
Pháp trường trắng
,
Ai lên xứhoađào
,
Đoạn trường chiêm
bao, Nhà tiên tri…
Trongvai tròbiênkịch, nhà thơHoàngNhuậnCầmđãgiành
giải thưởng Bông sen vàng cho Biên kịch xuất sắc nhất (Liên
hoan phimViệt Nam lần thứ 17 - năm 2011) và giải thưởng
Biên kịch xuất sắc nhất (giải Cánh diều - Hội Điện ảnh Việt
Nam năm 2011) với kịch bản phim điện ảnh
Mùi cỏ cháy
.
Tiêu điểm
Nhiều bài thơ của
ông đã được nghiêm
cẩn ghi trong những
cuốn sổ lưu bút của
nhiều thế hệ bạn trẻ
Việt Nam.
Xung phong rời
giảng đường nhập ngũ
Nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm
là con trai của nhạc sĩ nổi tiếng
Hoàng Giác. Năm 1971, khi
đang là sinh viên Khoa văn
của Trường ĐH Tổng hợp Hà
Nội, chàng sinh viên Hoàng
Nhuận Cầmxung phong nhập
ngũ vào binh chủng Phòng
không - Không quân và chiến
đấu trong Sư đoàn 325B ởmặt
trậnQuảngTrị. Năm1975, ông
trở lại học nốt chương trìnhđại
học và đến năm 1981 làm việc
tại HãngPhimtruyệnViệt Nam.
Đời sống xã hội -
ThứNăm22-4-2021
NHÀ THƠ HOÀNG NHUẬN CẦM QUA ĐỜI
“Thêmmột vì sao nữa
rụng rơi”
Nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm từng viết: “Nếu tôi chết trời xanh bình lặng/
Thêmmột vì sao nữa rụng rơi/ Bạn ngồi uống cà phê có nhớ/
Uống cả vì sao ấy hộ tôi” (Thêmmột vì sao)
.
hợp lý?
bị kéo theo, khiến học sinh
trở thành nạn nhân của “kinh
doanh giáo dục”.
GS-TS Trần Hồng Quân,
nguyênBộtrưởngBộGD&ĐT,
cho rằng vấn đề học phí ĐH
hiện nay cần nhìn nhận từ
nhiều phía, xã hội cũng
phải chung lưng và có trách
nhiệm cùng giáo dục. Xã
hội muốn nhân lực có chất
lượng thì cũng cần có chi
phí đào tạo tối thiểu, nếu quá
thấp thì khó có thể đảm bảo
chất lượng vì lương giảng
viên, giáo trình, điều kiện
thực tập thực hành…
“Tuy nhiên, nâng học phí
trong điều kiện khó khăn
hiện nay thì cần có lộ trình
phù hợp, có thể chấp nhận
lộ trình chậm hơn, năm nay
tăng ít, năm sau tăng nhiều
để tiến tới làm sao đạt chi
phí đào tạo tối thiểu. Từng
bước nâng học phí lên cũng
là từng bước nâng cao chất
lượng, tạo sự dễ dàng hơn
cho người học chứ không
phải tăng cao lập tức sẽ có
chất lượng tốt ngay, đó là sự
hy sinh của giáo dục và của
xã hội” - GS-TS Quân nói.
Lộ trình tăng thế nào, theo
GS-TS Quân, phụ thuộc từng
ngành, từng trường và cần
sự hướng dẫn của cơ quan
quản lý. Và quan trọng nhất
là trách nhiệm giải trình xã
hội và sự minh bạch trong
việc tăng học phí này, vì xét
cho cùng, giáo dục là đào
tạo con người chứ không
phải chạy theo lợi nhuận
tối đa để tạo sự dễ dàng cho
cơ sở đào tạo mà gây khó
cho xã hội.
Các trường phải giải trình
rõ cho cơ quan quản lý, cho
xã hội thấy được tại sao phải
tăng mức đó, kể cả minh
bạch về lộ trình.•
tốt và hiệu quả với doanh nghiệp thì người học sẽ càng
được hưởng lợi.
Đơn cử, tại ĐH Nông Lâm TP.HCM, một số hạng mục
công trình tiêu biểu được Nhà nước và các doanh nghiệp
đầu tư đã mang lại hiệu quả cực lớn và SV được hưởng
lợi rất nhiều, thay vì các em sẽ phải đóng học phí: Viện
Nghiên cứu công nghệ sinh học và môi trường (RIBE),
nhà thi đấu thể thao, tòa nhà điều hành (Thiên Lý), thư
viện NLU, nhà Phượng Vỹ, giảng đường Rạng Đông, BV
Thú y; ký túc xá cao cấp và miễn phí Cỏ May...
Giá trị tạo ra các sản phẩm được kết tinh từ giá trị
của các nguồn lực, từ truyền thống/thương hiệu của một
ngôi trường, từ các hoạt động kết nối cộng đồng, doanh
nghiệp, cựu SV…
Người học có quyền thụ hưởng các giá trị đó. Nếu
không có những giá trị này thì không dễ gì người học với
chất lượng của trường ĐH đạt chuẩn MOET và AUN về
chương trình đào tạo lại được thụ hưởng mức học phí
khoảng 10 triệu đồng một năm!
TS
TRẦN ĐÌNH LÝ
,
Phó Hiệu trưởng
Trường ĐH Nông Lâm TP.HCM
Bộ GD&ĐT kiến nghị giữ nguyên mức
học phí năm học 2021-2022
Về vấnđề này, đại diệnVụKế hoạch -Tài chính (BộGD&ĐT)
cho biết hiện nay các cơ sở giáo dục công lập thực hiện thu
học phí theo quy định tại Nghị định 86. Nghị định này hết
hiệu lực vào cuối năm 2020-2021.
Để thay thế nghị định sắp hết hiệu lực, Bộ GD&ĐT đang
phối hợp cùng các địa phương soạn thảo quy địnhmới. Dự
thảo quy địnhmới đang trình Chính phủ thay thế Nghị định
86 cũng yêu cầu cơ sở giáo dục trước khi tuyển sinh hoặc xét
tuyển phải công bố, công khai mức thu học phí, chi phí đào
tạo cho từng năm học, cấp học đối với giáo dục mầm non,
giáo dục phổ thông, lộ trình tăng học phí (nếu có) cho từng
năm học và dự kiến cho cả khóa học đối với giáo dục ĐH.
Tuy nhiên, tại dự thảo nghị định mới, Bộ GD&ĐT cũng
đã báo cáo Chính phủ xem xét cho phép giữ nguyên mức
học phí nămhọc 2021-2022 như nămhọc 2020-2021 nhằm
chia sẻ khó khăn, góp phần giảm gánh nặng về tài chính
cũng như nỗi lo tăng học phí cho phụ huynh và học sinh.
Đồng thời, dự thảo nghị định thay thế đã mở rộng các
đối tượng được hưởng chế độ chính sách miễn, giảm học
phí, hỗ trợ chi phí học tập, bổ sung nhiều chính sáchmới để
đảm bảo cơ hội tiếp cận giáo dục của tất cả đối tượng yếu
thế trong xã hội, tập trung hỗ trợ học sinh vùng sâu, vùng
xa, học sinh có hoàn cảnh khó khăn được tiếp cận giáo dục.
Nhà thơHoàngNhuậnCầm.
Ảnh: NGUYỄNĐÌNHTOÁN
