CHỦNHẬT 11-12-2016
7
PHÓNGSỰ - NHÂNVẬT
Các thànhquáchAngkorcó
những thâncâycảngàn tuổimọc
trênbờ tường, rễ thòngxuống to
nhưngôinhà.
PHANTRUNGNGHĨA
Q
uần thểAngkor làmột
trongbảykỳquanvĩ
đạicủa thếgiới,được
UNESCOcôngnhận.
Có không biết bao
nhiêu sách báo, công trình khoa
học nói về các kiến trúc này.
Bị bỏquên600năm
TừTPdu lịchSiemReap, chúng
tađi 10phút làxe lọt vàomột khu
rừngđạingàn,nguyênsinhvàhùng
vĩ. Hai bên đường là những cây
cổ thụ sốnghàng trăm, hàngngàn
năm tuổi. 15phút sau là chúng tôi
đến quần thểAngkormà ngỡ như
mình lạcvàomột thếgiớikhác, thế
giới của lâuđài, tháp cổhuyềnbí.
Quần thểAngkorgồmrấtnhiềuđền,
đài, tháp, lăng, hoàng cung… với
công năng là thủ phủ của một đế
chế hùngmạnh nhất của đất nước
này từ cổ chí kim.
Ở đó có hoàng cung của vua,
có lâu đài của các hoàng hậu và
quần thần, có cơ sở hạ tầng của
ngoại giao, kinh tế, quân sự, văn
hóa-xã hội. Và có cả nơi thờ tự,
hành lễ của quốc giáo, đó là đạo
Phật và đạo Hindu. Mỗi đền đài
rộng 9-12 ha. Dù có ở đó nhiều
ngày nhưng khó có ai có thể đi
hết cácđềnđàiAngkor trongmột
chuyến du lịch.
Quần thểAngkorđượcxâydựng
vàokhoảng thếkỷ11, tức làđãgần
1.000 năm cho đến thời điểm bây
giờ. Nó được xây bởi một vương
triều hùngmạnhmà người ta gọi
làđế chếAngkor.Mỗi khuđềnhọ
xây30-40năm.Vật liệuxâydựng
chủ yếu là bằng đá. Đá này được
lấy từmộtngọnnúi cáchđóđến45
km.Thờiđóhọkéođábằngvoivà
con đường kéo đá về xây đền đài
đã sâu thànhmột con sông, chảy
qua TPSiemReap ngày nay. Khi
đền đài xây dựng xong, vương
triềuAngkor cư ngụ nơi đó rồi bị
quân Xiêm chiếm đóng 90 năm
và sau đó quần thểAngkor bị bỏ
quên hẳn đến hơn 600 năm. Sau,
mãi đến thếkỷ18ngườiPhápmới
phát hiện được.
hàng trămmét và to như quốc lộ
ViệtNam.Trướckhi vàoquần thể
Angkor, ta bắt gặpmấy chục pho
tượngngười to,một bên là người
thiện,một bên là kẻ ác đang cưỡi
con rồng chínđầu. Cuối đuôi con
rồng làmột cái cổng vào. Thật ra
phải gọi nó làmột tháp canhmới
đúng, bởi sựđồ sộ, caohơn20m,
ngang hơn 20m. Ởmỗi khu đền,
sau cái hào sâu bao quanh làmột
bờ tường đá bao quanh. Sau bờ
tường đá cao là những ngôi đền,
tháp.Đườngvàođền thườngcóba
cửa. Cửa chính dùng để cho vua
đi, cửaphụchoquanđi vàcửa trái
dành cho thứ dân. Bên trong các
bức tường là nhữngđềnđài tráng
lệ và vô cùng to lớn, chúng cao
đến 60-70m, bề ngang đến hàng
trămmét và dài có khi mấy trăm
mét. Trải qua chiến tranh, phong
babão tốgầnngànnămnhưngkhu
đền, tháp cũng vẫn trơ cùng tuế
nó tinh tế đến từng đường tơ kẽ
tóc và đậm đà văn hóa Khmer.
Bất kỳ ở đâu, từ chân tường rào
cho đến trên mái lợp, chúng ta
đềubắt gặpnhững tácphẩmnghệ
thuật điêu khắc trên đá. Các họa
tiết thể hiệnniềm tin tínngưỡng,
những truyền thuyết Phật giáo,
dângian.Thểhiệncảnhữngquan
hệ quốc tế, quân sự, kinh tế, văn
hóa-xã hội và cảnhquan, sảnvật
của đất nước Campuchia vào
1.000 năm trước. Đó làmột pho
sử liệu hoành tráng của đất nước
Campuchia. Nhìn vào đó, người
của 1.000 năm sau bắt gặp đời
sống củangười 1.000năm trước,
giúpchongười ta rút ranhiềuđiều
thú vị. Hàng ngàn bức tượng vũ
nữApsara với khuôn mặt, trang
phục, trang sức và kiểu tóc khác
nhauđãgiúpngười tanhận ra rằng
kiểu tóccủacôdâu, trangphục thi
hoa hậu ngày nay chính là được
lấy từ ý tưởng của những tượng
nàngApsara đó. Và cái sóng tôn
lạnh ngày nay cũng chính là bản
copy của hình mái đá ở các khu
đềnAngkor.
Điêu khắc, hội họa, nghệ thuật
trong thờiđếchếAngkorphát triển
cũng thật dễ hiểu vì lúc đó họ đã
cónhững trườngđại học dạyđiêu
khắc và camúa nhạc.
Không chỉ dừng lại ở đó, giao
thông cũng được vương triều
Angkor chú trọng và làm nên
những kỳ tích. CáchAngkor hơn
100 km có một chiếc cầu to, dài
hàng trămmét, ngangkhoảng40-
50m, được xây dựng đã hơn 900
nămmà không sụt lún 1 cm, chất
liệu cũng toàn bằng đá. Hiện nay
UNESCO đã tài trợ kinh phí bảo
vệ chiếc cầu cổ này.
Đường vào tham quan các đền
đàiAngkor rất quanh co, gồ ghề
đá… và rất dài, vậy mà dường
nhưkháchTây, kháchTàu, khách
Việt… đông đúc dập dìu đi như
không biết mệt, bởi tầmmắt họ
đã no say những cái kỳ bí, vĩ đại
của quá khứ lẫn hiện tại. Ngoài
các thành quách Angkor, du
khách được xem những thân cây
cả ngàn tuổi mọc trên bờ tường,
rễ thòng xuống to như ngôi nhà.
Trên những cây này là những tổ
ongmật, ongvòvẽ, cóđườngkính
3-4m. Chị Pô Pha chỉ cho đoàn
chúng tôi nơi đâyHollywood đã
từng đến quay một bộ phim nổi
tiếng thế giới, đó là phim
Bí mật
lăngmộ cổ.
RờiAngkor, tôicứ thảng thốt thế
giới thật là kỳ vĩ, vĩ đại.
Rời Camphuchia, trong tôi có
quá nhiều ấn tượng.
◄
CAMPUCHIADUKÝ - BÀI 6
Choáng
ngợp
Angkor
Trongmỗi chúng ta, ít nhiều gì cũng có
hiểu biết đôi chút về quần thể đền đài
Angkor. Vậymà khi Angkormở ra trước
mắt, trong tôi tràn ngậpmột cảm giác
choáng ngợp, không thể tưởng tượng và
vô cùng khó hiểu trước sự kỳ vĩ của nó.
Thời gianquáxaxưa, thânphận
kỳ bí và sự vĩ đại của các ngôi
đền, tháp khiến cả thế giới đổ về
đây để thận trọng nhìn ngắm cho
thỏa thích. Xung quanh quần thể
Angkorngàyxưa,người tađàomột
cái hào sâu và rộng nhưmột con
sông rồi thả cá sấuở dưới để làm
tuyến lũy bảo vệ. Tương tự thế,
trongmỗi khuđềncũngđượcđào
một cáihàobaoquanhvàcó thảcá
sấu. Đường vào quần thểAngkor
thì có bốn cửa nhưng đường vào
mỗikhuđềnchỉcómộtcửa.Ởmỗi
cửa vào, người ta lấy đá kết với
nhau thànhmột con đường đi dài
nguyệt. Có những khu đền nặng
khôngbiết baonhiêu triệu tấnmà
đếnnaychúngkhôngsụt lún1cm.
Tất cảchất liệuxâydựngđều làm
từ đá. Từ vách sàn đến cột chống
đỡ và cả mái che mưa che nắng.
Dukháchhoàn toànkhông thểhiểu
được bằng cáchnàongười ta đưa
những khối đá nặng hàng chục
tấn lên đỉnh tháp cao 60-70m và
nóđượckết cấubằngchất liệugì.
Nosaynhữngđiều
kỳbí
Nhìn tổng thể, quần thểAngkor
làmột tácphẩmđiêukhắcvĩ đại,
ĐếchếAngkorcàng
vĩđạihơnkhichúng
tanhìncách làmthủy
lợicủahọ.Cứ2km
họcho làmmộtcon
kênh,cócốngthoát,
vẫncònnguyênvàcó
thểpháthuytácdụng
đếnngàynay.
Dukháchđôngđúcdậpdìuđinhưkhôngbiếtmệt,bởitầmmắthọđãnosay
nhữngcáikỳbí.Ảnh:PTN
