16
• Hai máy bay chở
khách suýt va chạm
tại Tây Ban Nha
mặc
dù chỉ bay ngang qua
nhau với khoảng cách
122 m ở trên không.
Vào lúc sau, các phi
công của cả hai máy bay
hãng Ryanair này đã kịp
tránh nhau bằng cách rẽ
hướng bay khi còi cảnh
báo vừa vang lên, theo
Daily Mail.
• Lực lượng năm
quốc gia khối Ả Rập
tập trận tại Ai Cập.
Các đơn vị quân sự mặt
đất, không quân và hải
quân từ năm nước Saudi
Arabia, Các Tiểu vương
quốc Ả Rập thống nhất,
Kuwait, Bahrain và
Jordan đang chuẩn bị
hợp tác với Ai Cập để
thực hiện tập trận quy
mô lớn từ ngày 3 đến
16-11,
RT
cho biết.
• Liên Hiệp Quốc cử
nhà ngoại giao Na Uy
làm đặc phái viên tại
Syria.
Cụ thể đó là ông
Geir Pedersen. Theo
Tổng Thư ký Liên Hiệp
Quốc Antonio Guterres
khẳng định, ông
Pedersen từng có nhiều
năm kinh nghiệm chính
trị và ngoại giao trong
suốt thời gian làm việc
cho chính phủ Na Uy
và Liên Hiệp Quốc,
AP
đưa tin.
PHÚ QUỐC
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứSáu2-11-2018
Những tính toán từ vụ
nhà báo Khashoggi
bị sát hại
Mỹ nhận thấy vụ nhà báo Khashoggi bị giết là cơ hội chínmuồi để ép
Saudi Arabia chấmdứt can dự cuộc chiến Yemen và giảm căng thẳng
ngoại giao với Qatar.
THIÊNÂN
M
ỹ đang tính nhân
vụ nhà báo Jamal
Khashoggi bị giết
trong lãnh sự quán Saudi
Arabia ở Istanbul (Thổ Nhĩ
Kỳ) để ép SaudiArabia chấm
dứt cuộc chiến ở Yemen và
giảm căng thẳng với Qatar,
CNN
dẫn lời nhiều quan chức
ngoại giao Mỹ.
Saudi Arabia sắp bị ép
về vấn đề Yemen, Qatar
Tuần này, cả Bộ trưởng
Quốc phòngMỹ JamesMattis
và Ngoại trưởng Mỹ Mike
Pompeo đều lên tiếng kêu
gọi các nước có trong liên
quân Ả Rập đồng ý tìm kiếm
thỏa thuận ngừng bắn “trong
vòng 30 ngày tới”. Cả hai
ông Mattis và Pompeo đều
khẳng định Mỹ ủng hộ liên
quân Saudi Arabia dẫn đầu
và nhóm Houthi được Iran
hậu thuẫn ngừng các chiến
dịch không kích và bắn tên
lửa vào nhau.
Ba năm xung đột đã tàn
phá Yemen, giết chết ít nhất
10.000 người. Chưa hết, việc
SaudiArabia phong tỏaYemen
khiến nước này phải chịu nạn
đói kinh hoàng nhất trong
100 năm, đẩy cuộc sống của
13 triệu dânYemen vào cảnh
khốn cùng. Nhiều chuyên gia
LiênHiệpQuốc cho rằng việc
liên quân Saudi Arabia dẫn
đầu không kích trúng dân
thường có thể bị quy vào tội
ác chiến tranh.
Chính phủ ôngTrump hứng
chỉ trích rấtmạnh từnhiềunghị
sĩ vì ủng hộ Saudi Arabia và
cả việc biết liên quân Saudi
Arabia làmhại dân thườngmà
không có động thái gì. Tình
hình này khiếnMỹ ngày càng
chịu áp lực rút ủnghộ liênquân
Saudi Arabia dẫn đầu. Liên
quân này nhận được ủng hộ
của Mỹ dưới hình thức được
Mỹ tạo điều kiện mua vũ khí,
cung cấp huấn luyện và tiếp
liệu các máy bay liên quân.
BêncạnhYemen, căng thẳng
giữa Saudi Arabia và Qatar
cũng là một cái gai khiến Mỹ
nhức nhối lâu nay. Qatar - một
đồngminh quan trọng củaMỹ,
nơi có trụ sở chính BộTư lệnh
quân đội Mỹ ở khu vực Trung
Đông, có căn cứ lớn nhất của
Mỹ ởTrungĐông với khoảng
10.000 binh sĩ.
Qatar hơn một năm nay bị
phong tỏanghiêmtrọng saukhi
căngthẳngngoạigiaogiữanước
này với SaudiArabia cùng sáu
nướcẢRậpkhác (Bahrain,Các
Tiểu vương quốcẢRập thống
nhất, Yemen, Ai Cập, Libya,
Mandives) bùng phát tháng
6-2017. Qatar bị bảy nước này
cắt quanhệngoại giaovới lýdo
Qatar tài trợ khủng bố, cụ thể
là tổ chứcAnh emHồi giáo (ở
Iran), IS (ở Syria và Iraq), Al-
Qaeda và có quan hệ với Iran.
Qatar bị trục xuất ra khỏi liên
quân Ả Rập đánh phiến quân
Houthi tạiYemen.
Sputnik
dẫn
thông tin từ một số quan chức
Qatar cho biết nước này đã chi
tới 16 triệu USD trong năm
2017 để vận động chính phủ
Trump can thiệp.
Bắt đầu hành động
Theo lời các quan chứcMỹ
nói với
CNN
thì Tổng thống
Mỹ Donald Trump và cố vấn
cấp cao Jared Kushner, con rể
ông Trump, đặt niềm tin rất
lớn vào thái tử Mohammed
bin Salman của Saudi Arabia
cho chiến lược của mình ở
khu vực. Dù ông Trump và
các quan chức cấp cao Mỹ
từng nhận cảnh báo nhân vật
hoàng gia 33 tuổi này thiếu
kinh nghiệm và bốc đồng.
Tuynhiên, việcSaudiArabia
cố che đậy rồi mãi đến khi
không che đậy được nữa mới
thừa nhận nhà báoKhashoggi,
một thường trú nhân ở Mỹ,
bị một đội sát thủ có liên hệ
với thái tử Salman giết khiến
ông Trump và chính phủ Mỹ
cảm thấy bị xúc phạm.
Trước đây nhiều quan chức
Mỹ từng lên tiếngphảnđối việc
SaudiArabia và thái tửSalman
chủ trương can thiệp vào chiến
tranh Yemen và cầm giữ Thủ
tướng Lebanon Saad Hariri
nămngoái. Dùphảnđối nhưng
các quan chức Mỹ vẫn thòng
thêm câu Saudi Arabia là liên
minh rất cần thiết của Mỹ để
đối trọng với Iran ở khu vực.
Nhưng theo nguồn tin của
CNN
, vụ nhà báo Khashoggi
bị giết và việc che đậy của
SaudiArabia đã làmchính phủ
Mỹ giận dữ. Ông Trump từng
tức giận với một số nhân vật
hoàng gia Saudi Arabia vì đã
đặt ông vào tình huống khó
xử, khi buộc ông phải lựa chọn
có nên đầu tư vào quan hệ với
thái tử và vua Salman nữa hay
không.VàôngTrumpcùngcác
cố vấn đã thống nhất sẽ buộc
SaudiArabia ra nghị quyết về
Yemen là một cách tốt để giải
quyết tình huống tồi tệ này.
Các quan chức Mỹ thừa
nhận cả hai vấn đề cuộc chiến
ở Yemen hay căng thẳng với
Qatar sẽ khó được giải quyết
nhanh chóng. Tuy nhiên, theo
các nguồn tin này thì chính
phủ Mỹ hy vọng vụ việc nhà
báo Khashoggi bị giết sẽ giúp
hai mục tiêu này có bước tiến
triển vào cuối năm nay.
Điều này phù hợp với thông
tinmột nghị sĩMỹnói với
CNN
rằng vụ nhà báo Khashoggi
bị giết đã thúc giục Quốc
hội vào cuộc vận động một
nghị quyết chấm dứt sự liên
quan của Mỹ với cuộc chiến
Yemen. Các dự thảo trước đó
đã không thể thông qua, tuy
nhiên các dự thảo được trình
vài tháng gần đây nhận được
sự ủng hộ nhiều hơn từ cả hai
đảng. Nghị sĩ Bernie Sander
cho biết ông có kế hoạch đưa
nghị quyết này ra bàn tại Quốc
hội trong tháng 11 này. •
Tổng thốngMỹ Donald Trump
(phải)
tiếp thái tửMohammed bin Salman đến thămNhà Trắng hồi
tháng 3. Trong tay ông Trump là thông tin thỏa thuậnmua bán vũ khí giữaMỹ với Saudi Arabia.
Ảnh: GETTY IMAGES
Vụ nhà báo
Khashoggi bị giết
và việc che đậy của
Saudi Arabia đã
làm chính phủ Mỹ
giận dữ.
60%
nhiệt lượng đã được đại dương thế giới hấp thụ thêm
mỗi năm so với trước đây, một nghiên cứu trên tạp
chí
Nature
cho biết hôm 30-10. Theo nghiên cứu này
gợi ý, Trái đất là thực thể vô cùng nhạy cảm với khí
thải từ nhiên liệu hóa thạch,
CNN
đưa tin.
TRITHÔNG
Mỹ lo ngại Trung Quốc đưa
nhiều nước vào “bẫy nợ”
Trong lúc chỉ trích Trung Quốc (TQ) coi thường
luật pháp quốc tế và gây tổn thương các nước trên
toàn cầu nhiều năm qua, Ngoại trưởng Mỹ Mike
Pompeo lên tiếng khẳng định Washington muốn kêu
gọi Bắc Kinh “hành động như một quốc gia bình
thường”,
RT
đưa tin ngày 1-11.
“Chúng tôi lo ngại rằng TQ sẽ đưa người dân
nhiều nước trên thế giới, trong đó có châu Phi,
Trung Mỹ và Mỹ Latin vào bẫy nợ. Các quốc gia đó
chắc chắn sẽ chịu nhiều tổn thương trong hàng chục
năm” - Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ cho biết. Đồng
thời, ông còn nhấn mạnh rằng Mỹ là chính phủ đầu
tiên nhận ra được mối nguy hiểm này.
Đối với Mỹ, một trong những đe dọa lớn nhất mà
TQ đặt ra là đánh cắp sở hữu trí tuệ, một hành vi mà
ông Trump hứa sẽ triệt bỏ tận gốc, ông Pompeo nhắc
lại. Hôm 30-10, Bộ Tư pháp Mỹ đã tố cáo một nhóm
quan chức tình báo TQ ăn cắp bí mật công nghệ
hàng không của Mỹ. Đây - đối với Ngoại trưởng Mỹ
Pompeo - là minh chứng mới nhất cho “nỗ lực mang
tính chiến lược” của Mỹ nhằm đẩy lùi Bắc Kinh.
Thực hiện tầm nhìn về “thương mại công bằng và
đối ứng” với TQ cũng là một trong những mục tiêu
chính Nhà Trắng đang theo đuổi. Theo ông Pompeo,
sức mạnh tăng trưởng kinh tế của TQ trên toàn cầu
trong bối cảnh chiến tranh thương mại Trung-Mỹ
vẫn đang là một mối lo ngại lớn.
Để chống lại mối đe dọa từ TQ, Mỹ sẽ tiếp tục nỗ
lực dùng nhiều biện pháp để buộc TQ “cư xử như
một quốc gia bình thường về thương mại và tôn
trọng quy định luật pháp của quốc tế” - ông Pompeo
khẳng định hôm 1-11.
TRI THÔNG
Tròn một tháng sau khi xảy ra vụ việc, xác nhà báo
Khashoggi vẫn chưa có tung tích. Theo phát ngôn từ văn
phòng trưởng công tố Istanbul (ThổNhĩ Kỳ) ngày 31-10, xác
ông đã bị phân ra và tiêu hủy ngay sau khi ông bị siết cổ
chết ngay trong lãnh sự quán Saudi Arabia. Điều này cũng
nằm trong kế hoạch được tính toán trước. Ngày 31-10, Bộ
trưởngTư pháp Saudi Arabia Saud al-Mojeb về nước sau ba
ngày ở Thổ Nhĩ Kỳ và hai lần gặp trưởng công tố Istanbul.
Saudi Arabia mời Thổ Nhĩ Kỳ sang nước mình cùng thẩm
vấn 18 nghi can.
Ngoại trưởngMỹMike Pompeo. Ảnh: SCMP
