3
Thời sự -
Thứ Tư 25-9-2019
NGHĨANHÂN
N
gày 23-9, Tổng bí thư
Nguyễn Phú Trọng
đã ký ban hành Quy
định số 205-QĐ/TW của
Bộ Chính trị về “kiểm soát
quyền lực trong công tác
cán bộ và chống chạy chức,
chạy quyền”.
Có thể nói đây là lần đầu
tiên Đảng xác định công tác
cán bộ là một loại quyền lực
cần được kiểm soát và cũng
lần đầu tiên các hành vi chạy
chức, chạy quyền gắn liền với
công tác cán bộ được Đảng
điểmdanh trongmột quy định
của Bộ Chính trị.
Không được để
người thân lợi dụng
thao túng
Theo đó, thẩm quyền của
tổ chức, cá nhân trong tất cả
việc tuyển dụng, bố trí, quản
lý, đánh giá, quy hoạch, đào
tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm,
miễn nhiệm, phong, thăng
cấp bậc hàm, giới thiệu ứng
cử, điều động, luân chuyển,
khen thưởng, kỷ luật, kiểm
tra, giám sát, giải quyết khiếu
nại, tố cáo và thực hiện chế
độ, chính sách đối với cán bộ
đều là quyền lực.
Quyền lực đó cần phải
được kiểm soát để phòng
ngừa, ngăn chặn, phát hiện,
xử lý việc lợi dụng chức vụ,
quyền hạn, lạm quyền, lộng
quyền hoặc không thực hiện
đầy đủ, đúng đắn quyền lực
được giao.
Phần quy định về kiểm soát
quyền lực trong công tác cán
bộ, Quy định 205 bám sát
người thân lợi dụng chức vụ,
quyền hạn, uy tín của mình
mà thao túng, can thiệp công
tác cán bộ.
Trách nhiệm và
giới hạn của
bí thư cấp ủy
Để kiểm soát quyền lực
trong công tác cán bộ, Quy
định 205mô tả rõ thẩmquyền
của người đứng đầu chủ yếu
là chỉ đạo, điều hành về thủ
tục, quy trình công tác cán bộ,
đảmbảo côngkhai,minhbạch,
vận hành đúng đắn nguyên
tắc “tập trung, dân chủ”…
chứ không hề có quyền quyết
định về nhân sự vì đó là thẩm
quyền của tập thể.
Chẳng hạn, bí thư cấp ủy
có trách nhiệm chỉ đạo chuẩn
được phân công và nghiêm
cấm các hành vi nhũng nhiễu,
gây khó khăn, phiền hà, hay
kéo dài thời gian giải quyết
hồ sơ cán bộ…
Chế tài rất
nghiêm khắc
Quy định 205 của BộChính
trị không quy định chế tài cụ
thể đảm bảo thi hành mà dẫn
chiếu sang “quy định hiện
hành” của Đảng, đồng thời
giao Ủy ban Kiểm tra Trung
ương chủ trì, phối hợp với
BTC Trung ương tham mưu
sửa đổi, bổ sung “quy định
hiện hành” hoặc ban hành
mới khung xử lý với các
hành vi liên quan đến kiểm
soát quyền lực và chống chạy
chức, chạy quyền.
Không quy định cụ thể chế
tài nhưng để tăng tính răn
đe, ngăn chặn, Quy định 205
đưa ra các hình thức xử lý bổ
sung với đảng viên vi phạm
trong lĩnh vực công tác cán
bộ theo cách đã bị kỷ luật là
ra khỏi quy hoạch từ 18 đến
60 tháng tùy theo hình thức
kỷ luật là khiển trách, cảnh
cáo, hay cách chức. Đồng
thời, đảng viên vi phạm sẽ
không được bố trí làm công
tác tham mưu, nghiệp vụ về
tổ chức, cán bộ, kiểm tra,
thanh tra nữa.
Đây là hình thức xử lý bổ
sung vềmặt tổ chức hoàn toàn
mới và nghiêm khắc hơn rất
nhiều quy định chung hiện
hành. Bởi theo Luật Cán bộ,
công chức cũng như các quy
định của Đảng, biện pháp xử
lý bổ sung hiện tại với cán
bộ, đảng viên bị kỷ luật chỉ
không xét nâng lương, không
bầu, bổ nhiệm chức vụ cao
hơn trong thời gian 12 tháng
kể từ khi bị kỷ luật.
BTCTrung ương là cơ quan
được Bộ Chính trị giao chủ
trì soạn thảo Quy định 205
này. Nguồn tin từ tổ biên tập
cho biết: “Biện pháp tổ chức
bổ sung trong Quy định 205
rất nghiêm khắc vì đó là yêu
cầu đặc thù của công tác cán
bộ, vốn nằm dưới sự lãnh
đạo tuyệt đối của Đảng, qua
đó thiết lập khung răn đe để
đảng viên không dám chạy
chức, chạy quyền nữa.
Chế tài nghiêm để không
dám vi phạm. Còn để không
muốn, không thể vi phạm thì
phải dựa vào cả hệ thống quy
định của Đảng về công tác
cán bộ và các cơ chế khác
nữa”.•
Đảng “gọi tên” các hành vi
chạy chức, chạy quyền
Lần đầu tiênĐảng xác định công tác cán bộ làmột loại quyền lực cần được kiểm soát và cũng lần đầu tiên,
các hành vi chạy chức, chạy quyền gắn liền với công tác cán bộ được Đảng điểmdanh trongmột quy định
của Bộ Chính trị.
nguyên tắc “tập thể lãnh đạo,
cá nhân phụ trách”. Theo đó,
có ba điều quy định riêng biệt,
có tính tổng quát, bóc tách rõ
trách nhiệm của ba chủ thể:
(1) cấp ủy, tổ chức đảng, tập
thể lãnh đạo; (2) thành viên
của cấp ủy, của tổ chức đảng
và của tập thể lãnh đạo; và
(3) người đứng đầu cấp ủy,
tổ chức đảng.
Điểm đáng chú ý trong
ba điều này là yêu cầu cấp
ủy viên và người đứng đầu
tự giác báo cáo với tập thể
khi có tình huống cha, mẹ,
vợ, chồng, con đẻ, con nuôi,
con dâu, con rể, anh chị em
ruột là người có quyền, lợi
ích liên quan đến việc thực
hiện quy trình công tác cán
bộ. Và họ sẽ bị chế tài nếu để
bị đầy đủ hồ sơ nhân sự và
cung cấp cho các thành viên
liên quan theo đúng quy định;
phải triệu tập đầy đủ, đúng
thành phần khi họp bàn về
công tác cán bộ; khi điều hành
phải dành thời gian thỏa đáng
để tập thể thảo luận thật sự
dân chủ. Bí thư cấp ủy không
được có biểu hiện vận động,
tranh thủ, dẫn dắt, thao túng,
áp đặt ý kiến chủ quan, tác
động, gây nhiễu thông tin, gây
sức ép để người khác nhận
xét, đánh giá, biểu quyết, bỏ
phiếu, quyết định nhân sự
theo ý mình. Cùng đó phải
bố trí thời gian, không gian
bảo đảm cho các thành viên
độc lập, khách quan khi ghi
phiếu biểu quyết, phiếu giới
thiệu, phiếu tín nhiệm; không
vận dụng các cách thức biểu
quyết khác quy định…
Đáng chú ý, người đứng đầu
khi đã có thông báo nghỉ hưu,
nghỉ chờ hưu hoặc chuyển
công tác thì không còn được
toàn quyền triển khai các quy
trình cán bộ theo thẩm quyền
nữa mà phải báo cáo, xin ý
kiến cấp trên.
Quy định 205 cũng có điều
khoản riêng về trách nhiệm
của người đứng đầu và cán
bộ tham mưu đề xuất thuộc
cơ quan được giao thực hiện
công tác cán bộ ở các cấp
mà chủ yếu là ban tổ chức
(BTC) của cấp ủy hoặc cơ
quan nội vụ bên chính quyền.
Theo đó, họ phải chịu trách
nhiệm cá nhân về công việc
Người đứng đầu
khi đã có thông báo
nghỉ hưu, nghỉ chờ
hưu hoặc chuyển
công tác thì không
còn được toàn quyền
triển khai các quy
trình cán bộ theo
thẩm quyền nữa mà
phải báo cáo, xin ý
kiến cấp trên.
Cán bộ phải tự giác
rút lui nếu thấy
không đủ phẩm chất,
năng lực
Với nhân sự đang được xem
xét trong quy trình công tác
cán bộ thì phải tự giác không
ứng cử, không nhận đề cử, quy
hoạch, bổnhiệm, phong thăng
cấpbậchàm, khen thưởng, chế
độ, chính sách nếu bản thân
thấy khôngđủ tiêu chuẩn, điều
kiện, phẩm chất, uy tín, năng
lực, sức khỏe.
Tiêu điểm
Bên cạnh một mục riêng nêu trên về
kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ,
Quy định 205 có một mục riêng về chống
chạy chức, chạy quyền. Theo đó, liệt kê sáu
nhóm hành vi chạy chức, chạy quyền và
tám nhóm hành vi bao che, tiếp tay chạy
chức, chạy quyền.
Cụ thể, chạy chức, chạy quyền có các nhóm
hành vi:Tiếp cận, thiết lập quan hệ, tranh thủ
mọi lúcmọi nơi, sửdụngdanhnghĩa tình cảm
cá nhân hoặc tổ chức để tặng quà, tiền, lợi
ích tác động để được quan tâm; lợi dụng các
mối quan hệ thân quen để tác động, gây sức
ép nhằmđưamình,“cánh hẩu”vào vị trí, chức
vụ theo ý đồ cá nhân hoặc nhóm người; lợi
dụng nắm thông tin nội bộ, thông tin bất lợi
của người khác để đặt điều kiện, gây sức ép
tới công tác cán bộ; dùng lý lịch, xuất thân
gia đình, thành tích công tác của bản thân
để mặc cả, cài đặt điều kiện,...
Về bao che, tiếp tay thì có các nhóm hành
vi: Trực tiếp biết hoặc biết qua đơn thư mà
che giấu, thỏa thiệp, không đấu tranh, xử lý,
không báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý; xác
nhận, chứng thực, nhận xét, đánh giá không
đúng sự thật hoặc làmgiả, làm sai lệch hồ sơ
nhân sự; trì hoãn, không thực hiện các thủ
tục, quy trình nhân sự; trực tiếp hoặc gián
tiếp hỗ trợ, môi giới cho hành vi chạy chức,
chạy quyền.
Để đảm bảo chặt chẽ, không bỏ lọt, Bộ
Chính trị còn quy định“hành vi khác”có tính
chất chạy chức, chạy quyền hoặc nhằm bao
che, tiếp tay cho chạy chức, chạy quyền.
14 nhóm hành vi chạy chức, chạy quyền và bao che, tiếp tay
Tổng bí thư
Nguyễn Phú
Trọng thay
mặt Bộ Chính
trị ký ban
hành quy
định về “kiểm
soát quyền
lực trong
công tác cán
bộ và chống
chạy chức,
chạy quyền”.
Ảnh: TTXVN
