15
Quốc tế -
ThứSáu17-4-2020
Tổng Biên tập:
MAI NGỌC PHƯỚC
Phó Tổng Biên tập:
HOÀNG CHƯƠNG -
CÁT THỊ KIMXUÂN -
NGUYỄNTHỊ THUTÂM
PhóTổngBiêntậpkiêmTổngThưkýTòasoạn:
NGUYỄNĐỨC HIỂN
Tòa soạn:
34 HoàngViệt, phường 4, quậnTân Bình,TP.HCM.
ĐT:Tổngđài:
(028)39910101-39914701;
Tiếpbạnđọc:
(028)39919613;
Quảng cáo:
(028) 39914669 - 39919614;
Fax: Văn phòng:
39914661,
Tòa soạn:
39914663;
Email:
.
Phòng phát hành: (028) 38112421
Email:
- Hotline: 0908.799.679 - 0937.510.759
Phát hành quamạng lưới Bưu điệnViệt Nam; Mã B131;
Hotline: 1800.585855
VănphòngđạidiệntạiCầnThơ:
Lầu3,số107TrầnVănHoài,phườngXuânKhánh,
quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ; Email:
Văn phòng đại diện tại Hà Nội:
Tầng 2, tòa nhà Á Châu, 24 Linh Lang,
phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội. ĐT: (024) 37623009; Fax: (024) 37623010;
Email:
Văn phòng đại diện tại Đà Nẵng:
Tầng 3, số 06 Trần Phú, phường Thạch Thang,
quận Hải Châu. ĐT: (0236) 3751378
Giấy phép
hoạt động báo chí
số 36/GP-BTTTT
ngày 5-1-2012 của Bộ TTTT.
Chế bản, in tại Công ty TNHH
MTV Lê Quang Lộc TP.HCM
thực hiện được trên máy tính
cổ điển.
Giới khoa học TQ tuy đã
chế tạo máy tính lượng tử
nhưng các nhà phân tích nói
rằng họ chậm hơn Mỹ vài
năm. Mặc dù vậy, TQ lại có
lợi thế trong các ứng dụng
mở rộng của công nghệ này.
Được sự dẫn dắt của Phan
Kiến Vĩ, người được mệnh
danh là “cha đẻ của lượng
tử”TQ, nước này đẩy mạnh
phát triển: Truyền thông lượng
tử, cảm biến và radar.
Công nghiệp bán dẫn:
TQ chưa thể qua Mỹ
TQ đã chi hàng chục tỉ đôla
trong nhiều thập niên nỗ lực
tìm kiếm lợi thế trong ngành
công nghiệp bán dẫn nhưng
vẫn chưa thể vượt được Mỹ.
Ngoài ra, láng giềng TQ đã
tạo ramột vị trí vượt trội trong
chuỗi cung ứng bán dẫn toàn
cầu. Điển hình là Samsung
Electronics Co. (Hàn Quốc)
- nhà cung cấp điện thoại
thông minh và chip lớn nhất;
và Taiwan Semiconductor
Manufacturing Co. (Đài
Loan) - nhà sản xuất chip
theo hợp đồng lớn nhất thế
giới. Đây là những mô hình
mà TQ dường như không thể
sao chép. Nhà sản xuất chip
hàng đầuTQ - Semiconductor
Manufacturing International
Corp. không thể sản xuất các
chip tiên tiến nhất với các
linh kiện bán dẫn (transistors)
nhỏ nhất.
Trong ngắn hạn, chiến
lược bán dẫn của TQ là tập
trung vào việc giảm sự phụ
thuộc vào Mỹ. TQ đã gây
ngạc nhiên khi thay thế chip
trong các thiết bị điện tử nhập
khẩu từ Mỹ bằng một tổ hợp
gồm các chip nội địa của TQ
và các chip có nguồn gốc từ
các công ty không thuộc Mỹ.
Dòngmáy phablets (điện thoại
thông minh kết hợp máy tính
bảng) mới nhất của Huawei
ra mắt năm ngoái, không xài
bất kỳ con chip nào do Mỹ
sản xuất.•
(*) Nghiên cứu viên Trung tâm
Nghiên cứu quốc tế (SCIS), ĐH
Khoa học xã hội và Nhân văn
TP.HCM. Bài viết lược dịch từ
tạp chí
The Wall Street Journal
.
LỤCMINHTUẤN*
M
ỹ từ lâu đã dẫn trước
các đối thủ trong
một thế giới mà sức
mạnh địa chính trị gắn liền
với sự tiến bộ về công nghệ.
Tuy nhiên, hiệu quả từ các
khoản đầu tư công khổng lồ
vào khoa học công nghệ của
chính phủ Trung Quốc (TQ)
đang thách thức Mỹ.
Cuộc chiến công nghệ dễ
thấy nhất diễn ra trong lĩnh
vực 5G, mạng di động hứa
hẹn tạo nền tảng cho các công
nghệ tương lai. Trong đó, Mỹ
thi hành các biện pháp nhằm
vào Huawei, tập đoàn hàng
đầu về công nghệ di động
mà Washington coi là mối
đe dọa về an ninh mạng. Đấu
trường cũng đã mở rộng sang
các lĩnh vực công nghệ nền
tảng khác như trí tuệ nhân
tạo (AI), điện toán lượng tử,
xe tự hành, sản xuất vi mạch
(chip) máy tính.
Tình hình cạnh tranh 5G
Vào tháng 2, Bộ trưởng Tư
pháp William Barr đã nhấn
mạnh rằng nước Mỹ nên biết
vị trí của họ trong đấu trường
5G khi không có bất kỳ “gã
khổng lồ” công nghệ nào
của Mỹ đủ sức đối đầu với
Huawei - nhà sản xuất thiết
bị di động lớn nhất thế giới.
Mỹ vẫn còn các “tay chơi”
5G như Cisco Systems Inc.
(nhà sản xuất bộ định tuyến
cho thiết bị di động lớn nhất),
QualcommInc. và InterDigital
Inc. (hai công ty sở hữu trí tuệ
hàng đầu về các bằng sáng
chế công nghệ di động). Tuy
nhiên, những thị trường ngách
này tương đối nhỏ, trong khi
hơn 60% chi phí vốn của nhà
mạng không dây 5G thường
đầu tư cho hạ tầng viễn thông
(chẳng hạn như cột thu phát
sóng radio - thị trườngHuawei
đang dẫn đầu). Dimitris
Mavrakis, Giám đốc nghiên
cứu 5G của Công ty Tư vấn
thị trườngABI Research, cho
biết: “Tất cả tiền của đều đặt
vào cột thu phát sóng”.
Công nghệ hiện đại cùng
tốc độ sản xuất của Huawei
đã giúp TQ nhanh chóng phổ
biến 5G ra toàn quốc, tạo nền
tảng phát triển các công nghệ
phụ thuộc 5G, như xe hơi tự
hành. Trong khi đó, các hạn
chế trong truyền phát sóng
vô tuyến đang làm chậm việc
xây dựng mạng 5G của Mỹ.
Mỹ duy trì ưu thế
về AI
Ngoài 5G, TQ cũng có ưu
thế vềAI. Ba năm trước, Bắc
Kinh tuyên bố ý định trở thành
nhà lãnh đạo thế giới về AI
vào năm 2030 với tầm nhìn
hướng đến một ngành công
nghiệp trị giá khoảng 150 tỉ
USD. Với hàng tỉ USD đầu tư
vào nghiên cứu AI và thành
lập các phòng lab ở cả TQ và
thung lũngSilicon (Mỹ), những
gã khổng lồ thương mại điện
tử của TQ nhưAlibaba Group
Holding Ltd. và Baidu Inc đã
đi tắt đón đầu trong lĩnh vực
thuật toán thương mại điện
tử và nhận diện khuôn mặt.
TQ với dân số khổng lồ,
hạ tầng đầy đủ các thiết bị
giám sát và thái độ ít đề cao
sự riêng tư đã thu thập được
khối lượng dữ liệu khổng lồ,
giúp xây dựng một nền tảng
AI thông minh hơn bao giờ
hết. Tuy nhiên, TQ lại không
nổi bật trong các lĩnh vựcAI
còn lại. Khi nói đến nghiên
cứu về trí thông minh nhân
tạo (hay AI với khả năng tư
Đối đầu công nghệMỹ-Trung là những “cuộc chiến” thầm lặng. Ảnh: USSC
duy rộng hơn - biết suy nghĩ),
các công ty lớn của Mỹ như
Microsoft và Google Inc. rõ
ràng vẫn đang dẫn đầu - theo
Paul Triolo, một nhà phân
tích thuộc Công ty Tư vấn
Eurasia Group.
Nhờ sự kết hợp giữa các
trường đại học hàng đầu,
các tập đoàn công nghệ giàu
có cùng văn hóa cởi mở với
các ý tưởng và con người từ
khắp nơi trên thế giới, nước
Mỹ sẽ duy trì được lợi thế
bền vững về AI ít nhất trong
trung hạn.
Điện toán lượng tử:
Washington dẫn đầu
Sẽ mất hơn một thập niên
để máy tính lượng tử có thể
đủ sức đánh bại các phương
pháp mã hóa hiện tại và thực
hiện những chuỗi mô phỏng
phức tạp để khám phá các
loại thuốc mới - lĩnh vực cả
tư nhân và chính phủ đều đặc
biệt quan tâm. Mỹ vẫn là quốc
gia dẫn đầu trong việc xây
dựng các máy tính lượng tử.
Google năm ngoái đã công
bố cỗ máy 54 có qubit (đơn
vị cơ bản để lưu trữ và xử lý
dữ liệu trong máy tính lượng
tử), vượt trội trong việc đo
lường xác suất theo con số
đầu ra ngẫu nhiên, đạt được
“ưu thế lượng tử”. Đây là một
cách tính toán vốn không thể
Khi nói đến nghiên
cứu về trí thông
minh nhân tạo (hay
AI với khả năng tư
duy rộng hơn - biết
suy nghĩ), các công
ty lớn của Mỹ như
Microsoft và Google
Inc. rõ ràng vẫn
đang dẫn đầu.
ĐốiđầucôngnghệMỹ-TrungQuốc:
Ai đang thắng?
Trung Quốc dẫn đầu về 5GnhưngMỹ có lợi thế hơn ở các thị trường quan trọng khác.
Năm2016,TQđãphóngmột
vệ tinh, được gọi là Micius, sử
dụng chùm photon ở trạng
thái lượng tử để việc liên lạc
không thể bị nghe trộm. TQ
cũngđangxâydựngmộtphòng
thí nghiệm khoa học lượng tử
khổng lồ ở phía đông TQ, một
dự án trị giá 10 tỉ USD.
Tiêu điểm
Các doanh nghiệp tại thung lũng Silicon
như Wayno của Google và Cruise của Công
ty General Motors đã bắt đầu thử nghiệm
công nghệ xe không người lái, giúp các công
ty Mỹ dẫn đầu về phần cứng cảm biến, như
máy ảnh và radar phát hiện chướng ngại vật
trên đường. Sự thống trị củaMỹ trong ngành
công nghiệp bán dẫnmang lại cho họ lợi thế
trong việc tạo ra những con chip về cơ bản
sẽ là bộ não của những phương tiện như thế.
“Các công tyTQđã chậmhai đếnba nămso
với các đối thủ quốc tế trong việc phát triển
các nguồn lực quan trọng cần thiết cho xe tự
lái”- McKinsey & Co. cho biết. TQ dường như
đã sẵn sàng để tiến những bước dài khi nước
này tận dụng thị trường xe hơi nội địa lớn
nhất thế giới và môi trường pháp lý đặc thù.
Chẳnghạnnhưquyđịnhhạnchế truy cậpbản
đồ các khu vực an ninh quốc gia. Đồng thời
là yêu cầu các công ty nước ngoài phải hợp
tác với các doanh nghiệp nội địa, giúp tăng
lợi thế thị trường cho các “quán quân” trong
nước nhưBaidu, Didi ChuxingTechnology Co.
và Pony.ai. “Thật khó để các công ty Mỹ có
thể cạnh tranh ở đây”- ông Nikolaj Herskind,
thuộc Công ty Tư vấn Qvartz, nói.
Cạnh tranh quyết liệt về xe tự hành
