8
Đô thị -
ThứBa7-6-2022
Người dân mong đợi các tuyến cao tốc
Cho ý kiến về chủ trương đầu tư ba dự án đường bộ cao tốc phía Nam
gồm Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu và Châu Đốc - Cần
Thơ - Sóc Trăng, nhiều ý kiến đồng tình với đề xuất của Chính phủ.
Đại biểu PhanHuỳnh Sơn (AnGiang) cho rằng cá nhân có nhiều cảmxúc.
Trước hết là thấy sự quyết tâm của Chính phủ trong việc trình các dự án
này và đây là động lực cho khu vực ĐBSCL phát triển. “Dù QH đồng ý hay
không thì đồng bào ĐBSCL cũng kỳ vọng…” - đại biểu tỉnh An Giang nói.
Đại biểu Nguyễn Văn Thắng, Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên, đồng tình với sự
cần thiết đầu tư dự án đường cao tốc để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã
hội của địa phương và quốc gia liên quan kết nối hạ tầng. Từ thực tiễn của
Điện Biên cho thấy việc kết nối đường bộ khó khăn khiến cho kinh tế khó
phát triển, tốc độ tăng trưởng không như kỳ vọng.
“Không có kết nối giao thông thì không thể có doanh nghiệp. Đến cuối
năm 2020, gần như Điện Biên không có doanh nghiệp ngoài tỉnh, vì tính
toán đầu tư gì thì chi phí đều quá cao, đi đường bộ quá xa, đi hàng không
chỉ có ATR-72, hôm bay được hôm không, giá lại rất đắt” - ông Thắng nói.
Vì vậy, ông Thắng cho rằng việc đầu tư các dự án cao tốc sẽ rất “đáng
phấn khởi” vì tại thủ đô Hà Nội và TP.HCM, vấn đề giao thông đang là nổi
cộm khi tình trạng ùn tắc diễn ra phổ biến.
Tuy vậy, ông Thắng cho rằng khi làm các dự án đường cao tốc cần tính
toán kỹ lưỡng bởi sẽ liên quan dự án BOT trước đây, đều có phương án tài
chính vay vốn ngân hàng, tính toán lưu lượng để thu hồi vốn. Việc các dự
án này triển khai sẽ bị chia lưu lượng và ảnh hưởng phương án tài chính,
doanh nghiệp sẽ phải làm việc với ngân hàng để giãn thời gian vốn nên
cần có chính sách để không ảnh hưởng doanh nghiệp.
Với các dự án này, phương án vận hành chuyển nhượng quyền thu phí
nhưng theo ông Thắng, cơ chế này chưa có nên Chính phủ cần phải sớm
trình QH có cơ chế chuyển nhượng. Gắn với đó, cần có cơ chế phân bổ vốn
giữa trung ương và địa phương để cùng có lợi. Việc nhượng quyền thu phí
trong trường hợp không khả thi thì cần phải có phương án để chỉ đạo Bộ
GTVT và các bộ, ngành có cơ chế thu để đảm bảo ngân sách.
VIẾT LONG-ĐỨCMINH- CHÂNLUẬN
“
Đường vành đai 3TP.HCMđược
quy hoạch cách đây 11 năm
(2011). Tuy nhiên, vì nhiều lý
do, trong đó có khó khăn về nguồn
lực nên chưa triển khai được. Tháng
7-2021, Chính phủ giao TP.HCM
tiếp nhận dự án từ Bộ GTVT để
nghiên cứu, triển khai. Hiện các
tỉnh đã bàn rất kỹ và mong muốn
được Quốc hội (QH) thông qua chủ
trương đầu tư dự án. Vì triển khai
sớm sẽ giúp cả vùng trọng điểm
phía Nam giải quyết điểm nghẽn về
giao thông, mở ra tuyến giao thông
chiến lược…”.
Ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch
UBND TP.HCM, phát biểu như trên
tại phiên thảo luận tổ về chủ trương
đầu tư dự án đường vành đai 4 vùng
thủ đô Hà Nội và đường vành đai 3
TP.HCM diễn ra sáng 6-6.
Giải phóng mặt bằng cho
cả giai đoạn hoàn thiện sẽ
rẻ và hiệu quả
Về hình thức đầu tư đường vành
đai 3, ông Phan Văn Mãi cho biết địa
phương từng nghiên cứu đầu tư theo
hình thức đối tác công tư (PPP). Tuy
nhiên, hình thức này không khả thi
vì vốn góp của Nhà nước phải đến
82% tổng mức đầu tư, vượt quy định
của Luật Đầu tư theo phương thức
đối tác công tư (Nhà nước góp vốn
không vượt quá 50% tổng mức đầu
tư). Tuy nhiên, ngay cả khi Nhà nước
góp vốn đến 82% tổng mức đầu tư
thì thời gian thu hồi vốn cũng kéo dài
đến 28 năm. “Thời gian này quá dài
nên không hấp dẫn các nhà đầu tư
tham gia” - ông Phan Văn Mãi nói.
Chủ tịch UBND TP.HCM cũng
khẳng định việc đầu tư đường vành
đai 3 thời điểm này là vô cùng cấp
thiết. Bởi có tuyến đường này sẽ giải
quyết được việc “xuyên tâm”TP.HCM
và một số địa phương trong vùng dự
án, tạo ra dòng lưu thông thông suốt
hơn, thời gian di chuyển ngắn hơn,
giảm chi phí logistics.
“Hoàn thiện đường vành đai 3
không chỉ là vấn đề giao thông mà
là liên kết vùng, mở ra không gian
phát triển mới và tạo động lực mới
cho khu vực kinh tế trọng điểm phía
Nam trong thời gian tới, ý này rất
quan trọng. Nếu chúng ta đầu tư sớm
hơn trong giai đoạn 2011-2020 xong
thì các vấn đề về không gian mới,
động lực mới cho phát triển sẽ được
phát huy ngay từ bây giờ” - ông Phan
Văn Mãi khẳng định.
Về công tác giải phóng mặt bằng
(GPMB), chủ tịch UBND TP.HCM
cho rằng có nhiều ý kiến nêu quan
điểm nếu làm đường vành đai 3 chỉ
nên GPMB theo từng giai đoạn. Tuy
nhiên, bằng kinh nghiệm của chính
quyền TP thì làm bốn làn xe nhưng
GPMB sáu làn xe cho giai đoạn hoàn
thiện là cần thiết. Bởi sau này nếu
mở rộng lên sáu làn hay tám làn xe
sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong công
tác GPMB và chi phí sẽ rất lớn.
Dẫn chứng việc dự án đường vành
đai 3 nếu được GPMB ngay từ thời
điểm quy hoạch thì chi phí chỉ bằng
1/10 hiện nay, ông Phan Văn Mãi
khẳng định: “Việc GPMB một lượt
theo quy mô toàn bộ dự án bằng mọi
giá là việc cần thiết, mặc dù lúc này
có phát sinh thêm chi phí nhưng tính
trong tổng thể sẽ rất rẻ, rất hiệu quả”.
Liên quan đến cơ chế chỉ định
thầu, Chủ tịch UBNDTP.HCMPhan
Văn Mãi cũng đề nghị các đại biểu
QH cân nhắc. Bởi các địa phương
“chỉ thực hiện chỉ định thầu với gói
thầu tư vấn về hạ tầng kỹ thuật, bồi
thường GPMB…”.
Nói thêm về dự án này, đại biểu
Nguyễn Thiện Nhân (TP.HCM) cho
rằng dự án đường vành đai 3 khi
gắn với địa phương sẽ giúp công tác
GPMB nhanh hơn. Cạnh đó, về lý
thuyết, dự án có thể theo hình thức
PPP nhưng thời gian hoàn vốn kéo
dài, lại đi qua bốn tỉnh, trạm thu phí
đặt ở nhiều nơi. Sau khi xem xét,
nhà đầu tư thấy không hiệu quả nên
không đầu tư. “Giờ dự án đầu tư
công, nếu làm quyết liệt đến năm
2026 hoàn thành, tức là sang khóa
nữa mới xong. Nếu không làm từ bây
Dự án vành đai 3
TP.HCM sẽ được ưu
tiên đặc biệt về vốn
Đại biểuQuốc hội cho rằng việc đầu tư đường vành đai 3
TP.HCM là cấp thiết và cần phải hoàn thành sớm.
giờ thì không xong được…” - ông
Nhân nói.
Vành đai 3 nhận được
ưu tiên đặc biệt về vốn
“Sự cần thiết của việc đầu tư đường
vành đai 3 là không cần bàn, vì rất
cần thiết trong kết nối vùng…” - Chủ
tịchQHVươngĐìnhHuệ khẳng định
và cho rằng Ủy ban Thường vụ QH,
Chính phủ và cơ quan thẩm tra đã bàn
với nhau và đạt được sự đồng thuận
cao cho việc đầu tư dự án.
Về cơ chế đặc thù, Chủ tịch QH
cho rằng dự án đường vành đai 3
TP.HCM, đường vành đai 4 vùng thủ
đô Hà Nội nếu chỉ định thầu xây lắp
thì sớm hơn được mấy tháng. Tuy
nhiên, Đảng đoàn QH bàn với Chính
phủ là cái gì cũng chỉ định thầu sẽ
giảm môi trường cạnh tranh, bình
đẳng. Do vậy, dự án đường vành
đai 3 TP.HCM, đường vành đai 4
vùng thủ đô Hà Nội hạng mục xây
lắp phải đấu thầu.
Đối với các gói thầu được chỉ định
thầu, Chủ tịch QH cho rằng phải
nâng cao tinh thần trách nhiệm, cá
thể hóa trách nhiệm và nhất là trách
nhiệm giải trình, trách nhiệm người
đứng đầu. Việc này Thường vụ QH
đã kết luận rõ ràng và trong báo cáo
thẩm tra, nghị quyết QH cũng ghi.
Một số cơ chế khác Chính phủ
trình Ủy ban Thường vụ QH không
đồng ý và QHbây giờ cũng tán thành.
Chẳng hạn, Chính phủ đề xuất phát
hành trái phiếu rồi cho địa phương
vay lại. Luật Quản lý nợ công cấm
chuyện này. Chính phủ phát hành
rồi cho địa phương vay lại thì địa
phương lại thành nợ công của Chính
phủ. Chính phủ không đi làm việc
này. Vì vậy, nếu địa phương cần
huy động thì địa phương huy động,
còn địa phương nói khó “thì đã làm
đâu mà biết là khó hay không khó”.
“Ngày xưa ở Bộ Tài chính trái
phiếu chỉ huy động kỳ hạn 2-3 năm,
huy động năm năm cực kỳ khó. Khi
tôi về Bộ Tài chính, tôi bảo các anh
phải chào 5-10 năm. Nghe vậy, nhân
viên nói báo cáo bộ trưởng, ba năm
còn khó nữa là năm năm. Tôi bảo anh
chưa chào hàng thì sao biết không
được. Bây giờ, Bộ Tài chính vay trái
phiếu có kỳ hạn những loại lên đến
20-30 năm. Quỹ bảo hiểm chu kỳ
thu hồi vốn rất dài nên bỏ vào mua
rất nhiều. Cho nên kỳ hạn bây giờ
rất dài…” - Chủ tịch QH dẫn chứng.
Cũng theo Chủ tịch QH, dự án
đường vành đai 3 thực tế đã ấp ủ
làm cách đây 11 năm nên sẽ được
ưu tiên đặc biệt về vốn, tiến độ, phấn
đấu hết năm 2025 sẽ hoàn thành.
•
Chủ tịchUBNDTP.HCMPhan VănMãi phát biểu tại tổ đại biểuQuốc hội TP.HCM. Ảnh: QH
Theo Chủ tịch QH, dự án
đường vành đai 3 thực tế
đã ấp ủ làm cách đây 11
năm nên sẽ được ưu tiên
đặc biệt về vốn, tiến độ,
phấn đấu hết năm 2025
sẽ hoàn thành.
Sơ đồ ba dự án đường bộ cao tốc phíaNamgồmKhánhHòa - BuônMa Thuột,
BiênHòa - Vũng Tàu và ChâuĐốc - Cần Thơ - Sóc Trăng. Đồ họa: HỒTRANG
