6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứNăm18-8-2022
Tiêu điểm
Góc nhìn
HỮUĐĂNG
N
gày mai (19-8), TAND TP
Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk)
sẽ xét xử vụ án ly hôn giữa
nguyên đơn là bà Nguyễn Thị
Kim Dung và bị đơn là ông Trần
Văn Bào.
Đây là một vụ ly hôn khá lạ vì
khi tòa đang giải quyết thì phía bị
đơn đã yêu cầu thu hồi, hủy giấy
chứng nhận (GCN) đăng ký kết hôn
nên trước đó TAND TP Buôn Ma
Thuột tạm đình chỉ để cho cơ quan
khác giải quyết theo thẩm quyền.
Nay khi GCN đăng ký kết hôn đã
bị hủy, vụ án ly hôn tiếp tục được
đưa ra xét xử.
Thu hồi giấy đăng ký
kết hôn sau 18 năm
Câu chuyện bắt đầu từ cuối năm
1999, bà Dung và ông Bào nảy sinh
tình cảm nên tiến tới hôn nhân. Đầu
tháng 1-2000, UBNDphườngThắng
Lợi (TPBuônMa Thuột) đã cấp cho
vợ chồng bà Dung GCN đăng ký
kết hôn số 89. Vợ chồng bà Dung
có hai con chung lần lượt sinh năm
2000 và 2002.
Tuy nhiên, đến đầu năm 2014, do
mâu thuẫn tình cảm trở nên trầm
trọng, bà Dung đã khởi kiện ly hôn
với ông Bào.
Sau nhiều lần hòa giải không
thành, cuối năm 2015, ông Bào bất
ngờ yêu cầu UBND TP Buôn Ma
Thuột thu hồi, hủy bỏ giấy đăng
ký kết hôn số 89 vì cho rằng mình
không đồng ý kết hôn với bà Dung
và không ký vào các giấy đăng ký
kết hôn, sổ bộ kết hôn tại UBND
phường.
Ngày 13-6-2018, UBNDTPBuôn
Ma Thuột đã ban hành Quyết định
3260 về việc thu hồi, hủy bỏ GCN
kết hôn với lý do việc đăng ký kết
hôn đã vi phạm trình tự, thủ tục theo
khoản 2 Điều 18 Luật Hộ tịch, Điều
25 Nghị định 83/1998.
Không đồng ý, bà Dung làm đơn
Lạđếnmức chẳngai tinnổi!
Đầu năm 2000, bà Dung và ông Bào được UBND phường cấp
GCN đăng ký kết hôn. Trong suốt những năm chung sống với
nhau, hai người có hai con chung, ông Bào là người đi đăng ký
khai sinh. Chuyện sẽ chẳng có gì nếu hai bên không mâu thuẫn và
bà Dung quyết định khởi kiện ly hôn vào năm 2014. Bất ngờ là khi
đang trong quá trình giải quyết ly hôn, ông Bào yêu cầu thu hồi,
hủy bỏ GCN đăng ký kết hôn và sau đó UBND TP Buôn Ma Thuột
ra quyết định thu hồi. Ông Bào cho rằng mình không đồng ý kết
hôn với bà Dung và không ký vào các giấy đăng ký kết hôn, sổ bộ
kết hôn tại UBND phường. Thậm chí, đến năm 2014 (14 năm sau
khi đăng ký) ông mới biết việc UBND phường cấp giấy đăng ký
kết hôn.
Việc hai người sống chung, có con chung nhưng không đăng ký
kết hôn thực tiễn không hiếm gặp nhưng một người tự đi đăng ký
khai sinh cho hai con, đứng tên cha trên giấy khai sinh (sử dụng
đăng ký kết hôn) lại nói mình không biết được phường cấp giấy
đăng ký kết hôn khi nào thì thật chẳng ai tin nổi. Bên cạnh việc
khai sinh cho con thì giấy đăng ký kết hôn còn liên quan đến vấn
đề xác lập quyền sở hữu tài sản. Ông Bào nói rằng đến năm 2014
mới biết đến sự tồn tại của giấy đăng ký kết hôn, vậy trước đó, khi
làm các thủ tục mua nhà, bán nhà (nếu có), mua xe… thử hỏi ông
Bào không phải xin xác nhận tình trạng hôn nhân sao? Và chẳng
lẽ phường cấp cho ông này xác nhận tình trạng hôn nhân là độc
thân khi dữ liệu trước năm 2018 vẫn ghi nhận bà Dung và ông
Bào là vợ chồng hợp pháp… nên ông này mới không biết mình đã
kết hôn.
Ngoài ra, liên quan đến việc UBND TP Buôn Ma Thuột thu
hồi GCN đăng ký kết hôn của vợ chồng bà Dung, giả sử đúng
quy định (chưa có kết quả cuối cùng vì bà Dung đang kiến nghị
giám đốc thẩm) thì dường như phương án thu hồi này chưa xem
xét toàn diện vụ việc. Có thể trong quá trình đăng ký kết hôn vào
những năm 2000 có sai sót về thủ tục. Tuy nhiên, thực tế là hai
người chung sống đã 18 năm, người thân, bạn bè đều ghi nhận;
hai người tổ chức đám cưới (có ảnh chụp); cán bộ hộ tịch xác
nhận đã trực tiếp hướng dẫn cho ông Bào thực hiện thủ tục đăng
ký kết hôn. Hồ sơ đăng ký kết hôn cũng do ông Bào trực tiếp mang
đi nộp. Vậy thì trong trường hợp này, việc thu hồi giấy đăng ký kết
hôn liệu đã đảm bảo quyền lợi cho hai bên đương sự hay chưa?
Q.LINH
PV
PhápLuật TP.HCM
liênhệ với ông
Trần Văn Bào để tìm hiểu thêm về sự
việc. Tuy nhiên, ông Bào từ chối trả
lời cũng như cung cấp thông tin, nói
muốnhỏi gì thì PV tự liênhệvới tòa án.
Thu hồi chưa đúng quy trình
Theo quy định tại khoản 1 Điều 30 Luật Giámđịnh tư pháp, trong trường
hợp có sự khác nhau giữa kết luận giám định lần đầu và kết luận giám
định lại về cùng một nội dung giám định thì việc giám định lần thứ hai do
người trưng cầu giám định quyết định. Việc giám định lần thứ hai phải do
hội đồng giám định thực hiện.
Như vậy, trong trường hợp này, việc giám định phải được tiến hành lại
bởi một hội đồng giám định và kết quả này mới được sử dụng làm cơ sở
để thu hồi hay không thu hồi GCN đăng ký kết hôn.
Việc ra quyết định thu hồi và hủy GCN kết hôn trong vụ việc là chưa
đúng quy trình.
PGS-TS
ĐOÀN THỊ PHƯƠNG DIỆP
,
giảng viên Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐH Quốc gia TP.HCM
18 năm sau khi được cấp
GCN kết hôn và đang
trong quá trình ly hôn,
bà Dung bị thu hồi đăng
ký kết hôn vì lý do vi
phạm trình tự, thủ tục
khi đăng ký.
BàNguyễn Thị KimDung chia sẻ ảnh chụp tại lễ cưới của hai vợ chồng bà với phóng viên. Ảnh: HỮUĐĂNG
1 vụ ly hôn
lạ ở Đắk Lắk
Hai vợ chồng được cấp giấy chứng nhận
kết hôn đã 18 năm, đang trong quá trình
giải quyết ly hôn thì giấy đăng ký kết hôn
bị thu hồi, hủy bỏ vì lý do vi phạm trình
tự, thủ tục khi đăng ký.
khiếunại.Giải quyết khiếunại,UBND
TPBuônMa Thuột ban hành Quyết
định 5525, tiếp tục khẳng định bà
Dung và ông Bào đã vi phạm trình
tự, thủ tục đăng ký kết hôn (ông
Bào không ký tên vào sổ đăng ký
kết hôn), những nội dung bà Dung
khiếu nại là không có căn cứ.
Từ vụ án ly hôn
đến vụ án hành chính
Không đồng ý với quyết định giải
quyết khiếu nại, tháng 12-2018, bà
Dung khởi kiện vụ án hành chính
yêu cầu tòa án hủy hai quyết định
3260 và 5525.
Xử sơ thẩm ngày 30-8-2019,
TAND tỉnh Đắk Lắk đã tuyên bác
toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà
Dung. Tòa nhận định Kết luận giám
định số 320/PC54 của Phòng Kỹ
thuật hình sự Công an tỉnh Đắk
Lắk thể hiện chữ ký tại sổ đăng ký
kết hôn năm 2000 không phải do
ông Bào ký. Từ đó, việc ông Bào
không ký vào sổ đăng ký kết hôn
là đã vi phạm về trình tự thủ tục tại
Điều 25 Nghị định 83/1998. Việc
UBND TP Buôn Ma Thuột ban
hành các quyết định 3260 và 5525
là đúng quy định.
Sau khi tòa sơ thẩm tuyên án, bà
Dung có đơn kháng cáo, VKSND
Cấp cao tại Đà Nẵng có quyết định
kháng nghị.
Tại quyết địnhkhángnghị,VKSND
Cấp cao tại Đà Nẵng đã chỉ ra nhiều
điểm cần làm rõ trong vụ án.
Thứ nhất, tại thời điểm đăng
ký kết hôn năm 2000, ông Lê Đại
Thắng (cán bộ tư pháp - hộ tịch)
xác nhận là người trực tiếp hướng
dẫn cho ông Bào thực hiện thủ tục
đăng ký kết hôn. Hồ sơ đăng ký
cũng do ông Bào trực tiếp mang đi
nộp và khẳng định không có lý do
gì để hợp thức hóa hồ sơ đăng ký
kết hôn giữa bà Dung và ông Bào.
Đồng thời, ông Bào cho rằng đến
năm 2014 (14 năm sau khi đăng ký
kết hôn) ông mới biết việc UBND
phường cấp giấy đăng ký kết hôn,
tuy nhiên thực tế trong giấy đăng
ký khai sinh cho hai con, trong sổ
hộ khẩu đều thể hiện ông Bào là cha
và là người đã đăng ký khai sinh.
Như vậy, trong lời khai của ông Bào
nói không đến phường đăng ký kết
hôn và không biết kết hôn với bà
Dung là mâu thuẫn.
Thứ hai, trong quá trình xét xử
sơ thẩm có Kết luận giám định chữ
ký số 320/PC54 (kết luận chữ ký tại
hai mẫu giám định không do một
người ký) và Kết luận số 78/PC54
(kết luận chữ ký tại hai mẫu giám
định do cùng một người ký). Tuy
có hai kết quả khác nhau nhưng tòa
sơ thẩm chỉ dựa vào kết quả tại Kết
luận số 320/PC54 để giải quyết vụ
án là chưa đánh giá khách quan,
toàn diện vụ án.
Thứ ba, ông Bào cho rằng ông
không đến UBND phường để đăng
ký kết hôn mà bà Dung tự đến. Như
vậy, theo ông Bào, việc kết hôn với
bà Dung có sự lừa dối, vi phạm điều
cấm của Luật Hôn nhân và gia đình,
bị coi là trái pháp luật. Theo quy
định, việc hủy bỏ hôn nhân trái pháp
luật thuộc thẩm quyền của TAND
nhưng UBND TP Buôn Ma Thuột
thụ lý giải quyết là sai thẩm quyền.
Tháng 2-2020, TANDCấp cao tại
Đà Nẵng xử phúc thẩm, tuyên bác
kháng cáo của bà Dung và kháng
nghị của VKS.
Đối với vụ án hành chính này,
bà Dung cho biết đang tiếp tục làm
đơn đề nghị xem xét theo thủ tục
giám đốc thẩm.•
