16
Quốc tế -
ThứHai 19-9-2022
Tiêu điểm
Tổng thống Iran Ebrahim Raisi giữ vững lập trường liên
quan đến một thỏa thuận hạt nhân tiềm năng với Mỹ và
bác bỏ ý tưởng gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden - người mà
ông cho rằng có lập trường không khác người tiền nhiệm
Donald Trump.
“Không” - ông Raisi trả lời với PV Lesley Stahl của đài
CBS
trong cuộc phỏng vấn 60 phút được phát sóng vào
ngày 18-9 (giờ Mỹ), khi được hỏi liệu ông có dự định gặp
Tổng thống Biden khi hai nhà lãnh đạo này phát biểu tại
Liên Hợp Quốc vào tuần tới hay không.
“Tôi nghĩ rằng một cuộc gặp như vậy sẽ không xảy ra.
Tôi không tin việc có một cuộc gặp hoặc một cuộc nói
chuyện với ông ấy sẽ có lợi” - ông Raisi nói thông qua
phiên dịch.
Tổng thống Raisi giải thích rằng ông tin có rất ít sự khác
biệt giữa lập trường hạt nhân của ông Biden và ông Trump
- người đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa các cường
quốc với nước Cộng hòa Hồi giáo mà cựu Tổng thống
Barack Obama đã tích cực đàm phán vào năm 2015.
“Chính quyền mới ở Mỹ, họ tuyên bố mình khác với
chính quyền ông Trump. Họ đã nói điều đó trong các
thông điệp của họ với chúng tôi nhưng chúng tôi đã không
chứng kiến bất kỳ thay đổi nào trong thực tế” - Tổng
thống Iran Ebrahim Raisi nói.
Chính quyền ông Biden đang cố gắng đàm phán một
thỏa thuận hạt nhân với Iran nhưng gặp trở ngại vào đầu
tháng này khi Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng phản ứng
của Tehran đối với đề xuất mới nhất của Washington là
“không mang tính xây dựng”. Người phát ngôn Hội đồng
An ninh quốc gia Nhà Trắng Adrienne Watson nói thêm:
“Một số điểm cách biệt đã được giải quyết trong những
tuần gần đây nhưng những cách biệt khác vẫn còn”.
Liên minh châu Âu đã đóng vai trò trung gian cho các
cuộc đàm phán gián tiếp.
Đầu tháng 9 này, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-
Abdollahian cho biết nước ông cần một cam kết mạnh
mẽ hơn từ Mỹ để khôi phục thỏa thuận và Tổ chức Năng
lượng nguyên tử Quốc tế ngừng các cuộc thanh sát “có
động cơ chính trị”.
Thỏa thuận được đề xuất đã vấp phải sự phản đối gay
gắt từ Israel cũng như các đảng viên Cộng hòa trong Quốc
hội, những người gần đây đã công bố dự luật củng cố các
lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran để gây áp lực lên
chính quyền Tehran.
TRÙNG QUANG
Kinh tế châu Âu tiếp tục trượt dài
vì khủng hoảng năng lượng
Thiếu hụt năng lượng đang gây sức ép rất lớn lên năng lực sản xuất và giá cả tiêu dùng ở châu Âu,
khiến khu vực này khó giữ đà tăng trưởng cuối năm.
VĨCƯỜNG
D
ữ liệu mới nhất trong
báo cáo của Liên minh
châu Âu (EU) công bố
hồi tuần trước cho thấy năng
suất sản xuất của các nhà máy
ở châuÂu đã giảm2,3% trong
tháng 8 so với tháng 7 - đánh
dấu tháng đầu tiên sụt giảm
kể từ tháng 3 ở đây và phản
ánh tác động của cuộc khủng
hoảng năng lượng hiện nay với
các ngành sản xuất cómức độ
tiêu thụ năng lượng lớn, theo
đài
CNBC
.
Khó sớm thoát khỏi
khủng hoảng
Dòng chảy khí đốt từ Nga
sang châuÂu,một nguồnnăng
lượng chủ chốt của các nước
trong khu vực suốt nhiều thập
niên qua, đã giảm đáng kể từ
khi xung đột Nga - Ukraine
nổ ra và phương Tây liên tiếp
áp đặt những biện pháp trừng
phạt cứng rắn lên Moscow.
Hồiđầutháng9,Ngađãchính
thứckhóavanvô thời hạnNord
Stream 1 - đường ống dẫn khí
đốt lớn nhất từ nước này tới
châu Âu. Giá khí đốt lập tức
tăng vọt vì nguồn cung bị siết
chặt khiến nhiều nhà sản xuất
ở châu Âu bắt buộc phải cắt
giảm hoạt động vì thu không
đủ bù chi. Không chỉ các nhà
máy sản xuất ở châu Âu đang
phải gồng mình vì sự gia tăng
chi phí như một hệ quả của
chiến tranhmà các hộ gia đình
tại khu vực này cũng đang đối
mặt với hóa đơn điện và khí
đốt tăng chóng mặt.
Mức độ nghiêm trọng của
đợt suy thoái này cũng sẽ tùy
thuộc vào việc mùa đông năm
Hầu hết chuyên gia
kinh tế đều dự báo
các nền kinh tế đầu
tàu của châu Âu
sẽ tăng trưởng âm
trong những tháng
sắp tới.
Cơ quan Năng lượng Quốc
tế (IEA) cho biết thị trường dầu
toàn cầu sẽ phải chuẩn bị cho
kịch bản thiếu nguồn cung 2,4
triệu thùng/ngày khi lệnh cấm
vận dầu Nga của EU bắt đầu
từ cuối năm nay. IEA cho biết
1 triệu thùng sản phẩm/ngày
và1,4 triệu thùngdầu thô/ngày
sẽ phải tìmnơi tiêu thụmới, có
thể khiếnxuất khẩuvà sảnxuất
dầu của Nga giảm sâu hơn.
Mỹ khó giúp được châu Âu thoát khỏi
khủng hoảng năng lượng
Trước cuộc khủng hoảng năng lượng đang lớn dần lên ở
châu Âu, đồng minh lớn của các nước ở đây là Mỹ lại không
ở trong điều kiện để có thể hỗ trợ bằng cách tăng nguồn
cung.Trả lời phỏng vấn của tờ
Financial Times
, chuyên giaWil
VanLohthuộcCôngtykhaithácdầuđáphiếnQuantumEnergy
Partners (Mỹ) cho biết sản lượng khai thác của doanh nghiệp
dầu ở Mỹ đã ở mức tối đa, không thể tăng thêm được nữa.
“Chúng tôi không thể bổ sung giàn khoan và tôi không
thấy bất cứ bên nào khác xây thêm giàn khoan” - ông Scott
Sheffield, Giám đốc điều hành của Công ty khai thác dầu
Pioneer Natural Resources (Mỹ), cho biết. Theo thống kê,
tổng số giàn khoan dầu đang hoạt động ở Mỹ đã không gia
tăng trong nhiều tuần qua trong khi năng suất của các giàn
khoan đang hoạt động có xu hướng giảm dần.
Hơn nữa, bất chấp những lời kêu gọi gần đây của chính
quyền Tổng thống Joe Biden rằng ngành công nghiệp đá
phiến cần tăng sản lượng để hạ giá bán tại thị trường nội
địa, các chuyên gia cho rằng các nhà đầu tư có xu hướng
không mặn mà với điều đó.
Chuyên gia BenDell thuộc Công ty khai thác dầu đá phiến
Kimmeridge Energy (Mỹ) nhận định:“Các nhà đầu tư thường
không muốn các công ty đá phiến theo đuổi mô hình tăng
trưởng. Nguồn vốn sẵn có là rất hạn chế. Nói cách khác,
không có cách nào để chắc chắn rằng giá sẽ ở mức cao đủ
lâu để bù đắp cho chi phí khoan giếng mới”.
Công nhân tại một nhàmáy sản xuất thép ở thủ đô Berlin (Đức) ngày 13-9. Ảnh: EPA
Tổng thống Irannói về ý tưởnggặp trực tiếpôngBiden
Tổng
thống Iran
Ebrahim
Raisi. Ảnh:
REUTERS
nay ở châuÂu sẽ lạnh tới mức
nào, các nguồn cung cấp khí
đốt ngoài Nga sẽ đáp ứng nhu
cầu của châuÂu được đến đâu
và các chính quyền trong khu
vực có thể hỗ trợ các hộ gia
đình và doanh nghiệp vượt
qua khó khăn ra sao.
Hầu hết chuyên gia kinh tế
đều dự báo các nền kinh tế
đầu tàu của châu Âu sẽ tăng
trưởng âm trong những tháng
sắptới.“Đámmâyảmđạmnhất
lúc này rõ ràng đang phủ lên
châu Âu” - chuyên gia kinh tế
MarceloCarvalho thuộcNgân
hàngđầutưBNPParibas(Pháp)
nhận định.
Vẫn có một số
điểm sáng nhất định
Báo cáo cho rằng giá xăng
giảm trên thị trường toàn cầu
đã giúp lạmphát ở khu vực dịu
đi phần nào. Đơn cử, lạmphát
ởAnh trong tháng 8 là 9,9%so
với cùng kỳ năm ngoái, giảm
từ mức 10,1% trong tháng 7.
Trong khi đó, dữ liệu khác
do Tổ chức Hợp tác và phát
triển kinh tế (OECD) công bố
mới đây còn cho thấy kinh tế
châu Âu đã tăng tốc trong quý
II năm nay và tỉ lệ thất nghiệp
giảmxuốngmức thấp kỷ lục -
góp phần đưa khu vực này trở
thànhmộttrongnhữngnềnkinh
tế tăng trưởng tốt hơn trên thế
giới trong sáu tháng đầu năm
nay. Để so sánh, kinh tế Trung
Quốctrongcùnggiaiđoạngiảm
tốc, còn kinh tế Mỹ và Ấn Độ
đều tăng trưởng âm. Dù vậy,
kinh tế châu Âu bị cảnh báo
có nguy cơ sẽ đuối sức trong
thời gian còn lại của năm. Có
một tin tốt là sự phục hồi của
ngành du lịch châu Âu nhờ
các biện pháp phòng chống
dịch COVID-19 được gỡ bỏ
có thể giúp châu Âu tránh được khả năng tăng trưởng
âm trong quý III.
Sang quý IV và quý I năm
sau, kinh tế châu Âu được dự
báo sẽ suy giảm, một phần do
ảnh hưởng của giá năng lượng
tăngcaotrongnhữngthángmùa
đông khi nhiệt độ xuống thấp
mà nguồn cung khí đốt vẫn
chưa được cải thiện. Ngoài ra
còn cần phải theo dõi giá năng
lượng tăng cao đến mức nào
để xem liệu châu lục này có
tránh được kịch bản phải dè
sẻn phần dự trữ năng lượng
hiện có hay chăng, nếu không
sẽ xuất hiệnmột làn sóng đóng
cửa nhà máy.
Hãng tin
Reuters
dẫn lờimột
sốchuyêngia thuộcNgânhàng
Trung ương châu Âu (ECB)
dự báo nếu Nga cắt hoàn toàn
cung cấp khí đốt đối với châu
Âu, GDPcủa khu vực sẽ giảm
mạnh trong quý IV năm nay
và quý I năm sau, khiến nền
kinh tế khu vực suy giảm0,9%
trong cả năm 2023.
Hiện có tin tốt là những
ngày gần đây, giá khí đốt tại
thị trường châu Âu đã giảm
xuống sau khi EUbắt đầu vạch
ra các chi tiết của kế hoạch
chống chọi với khủng hoảng
năng lượng trong mùa đông
này, bao gồm áp trần giá khí
đốt và giá điện. Giá khí đốt ở
châu Âu đạt đỉnh ở mức 320
USD/MWh hồi cuối tháng 8
nhưng đã giảmdưới 200USD
trong tuần trước.
“Nếu giá khí đốt tiếp tục
giảm hơn nữa, suy thoái ở
châu Âu sẽ nông hơn nhiều
và đỉnh của lạm phát cũng sẽ
thấp hơnmức chúng tôi dựbáo
hiện nay” - chuyên gia kinh
tế Holger Schmieding thuộc
Ngân hàng Berenberg Bank
(Đức) nhận định.•
