7
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứHai 19-9-2022
Luật & đời
(Tiếp theo trang 1)
Cơi nới 39 m
2
, bị đập cả
căn nhà: Buộc chủ tịch
phường bồi thường
HĐXX tuyên buộc chủ tịchUBNDphường phải bồi thường cho người dân
hơn 202 triệu đồng đối với phần diện tích cưỡng chế vượt quá.
HUY TRƯỜNG
T
AND TP Buôn Ma
Thuột (Đắk Lắk) vừa
xétxửvụánhànhchính
giữa người khởi kiện là
bà Bùi Thị Hồng Vân (43
tuổi, ngụ phường Ea Tam,
TP Buôn Ma Thuột) và
người bị kiện là chủ tịch
UBND phường Ea Tam.
Cơi nới 39 m
2
nhưng bị đập cả
căn nhà
Theo trình bày của bà
Vân, năm 2009 bà có mua
của em trai một lô đất rộng
175 m
2
tại đường Trần
Quý Cáp, TP Buôn Ma
Thuột. Vì gia đình đông
người nhưng chưa có nhà
ở nên năm 2014 bà vay
mượn tiền để xây dựng
nhà trên diện tích 92 m
2
.
“Tại thời điểm tôi xây nhà để ở, do đất
thuộc quy hoạch khu dân cư, gia đình tôi
chưa có nhà ở nên UBND phường Ea Tam
không lập biên bản vi phạm” - bà Vân nói.
Sau đó, bà Vân làm hồ sơ xin chuyển
mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang
đất ở đô thị. Đến tháng 11-2016, UBND
phường Ea Tam xác minh thực địa, ghi
nhận đất đã có nhà ở 92 m
2
. Đất thuộc
quy hoạch sử dụng đất ở theo quyết định
của UBND tỉnh Đắk Lắk về phê duyệt
quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020.
Năm 2016, để thực hiện dự án đường
chiến lược Mai Thị Lựu, chính quyền đo
vẽ hồ sơ kỹ thuật thửa đất. Sau khi bị thu
hồi, giải tỏa phần công trình phụ để phục
vụ dự án nói trên thì diện tích nhà bà Vân
chỉ còn 65 m
2
.
Sau khi bị giải tỏa để phục vụ dự án làm
đường, bà Vân sửa chữa nhà. Trong quá
trình sửa chữa, bà cơi nới thêm 39,4 m
2
.
Ngày 1-8-2019, UBND phường Ea Tam
đến kiểm tra, lập biên bản. Năm ngày sau,
chính quyền địa phương ra quyết định xử
phạt vi phạmhành chính (VPHC) đối với bà
Vân 1,5 triệu đồng do đã cơi nới 39,4 m
2
.
Đến ngày 30-10-2019, UBND phường
Ea Tam đã ban hành quyết định về việc
cưỡng chế thi hành quyết định VPHC đối
với bà Vân. Đồng thời, UBND phường đã
có tờ trình lên UBND TPBuôn Ma Thuột
đề nghị hỗ trợ phương tiện để cưỡng chế.
Sau nhiều lần gia hạn, ngày 20-3-2020
chính quyền đã tiến hành cưỡng chế tháo
dỡ nhà của bà Vân.
Chủ tịch phường phải
bồi thường 202 triệu đồng
Theo bà Vân, vào thời điểm tiến hành
cưỡng chế, bà đang đi khám bệnh ở
TP.HCM. “Đoàn cưỡng chế không chỉ
Hiện trường nơi căn nhà của bà Vân bị cưỡng chế. Ảnh: HUY TRƯỜNG
Không có căn cứ hủy quyết định cưỡng chế
Theo HĐXX, bà Vân chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hành vi xây
dựng cơi nới 39,4 m
2
là vi phạm. Do đó, UBND phường Ea Tam lập biên bản VPHC, ra
quyết định xử phạt hành chính là có căn cứ, đúng pháp luật.
BàVân đã tự giác chấp hành việc nộp phạt VPHC 1,5 triệu đồng nhưng không tự khắc
phục hậu quả là khôi phục hiện trạng đất trước khi vi phạm. Do vậy, UBND phường Ea
Tam ban hành cưỡng chế ngày 30-10-2019 là đúng theo quy định. Từ đó, HĐXX nhận
thấy yêu cầu tuyên hủy quyết định cưỡng chế của UBND phường Ea Tam đối với bà
Vân là không có căn cứ.
HĐXX cho rằng việc chính
quyền cưỡng chế tháo dỡ cả
căn nhà diện tích hơn 86 m
2
của người dân trong khi họ
chỉ cơi nới 39 m
2
là sai
quy định.
Trong buổi sáng Chủ nhật, bên bàn cà phê,
gấp tờ báo có đăng tin vụ “chạy án”, giám đốc
một doanh nghiệp nhỏ nói vui: “Kể từ lúc khởi
nghiệp đến nay, sau tám năm, sản nghiệp tôi vẫn
chưa qua con số 200 tỉ đồng. Ông ấy (chỉ ông
Quân - NV) không kinh doanh, chỉ làm công ăn
lương mà bỏ ra ngần ấy tiền để “chạy án”, đủ
biết ông ấy giàu cỡ nào!”.
Trong số sáu người bị đưa ra xét xử, bị cáo
Bùi Trung Kiên (cựu cán bộ C03, Bộ Công an)
bị phạt chín năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt
tài sản; năm người còn lại bị kết án 3-9 năm tù,
cùng về tội môi giới hối lộ. Như vậy, vụ án này
không có ai bị xét xử tội nhận hối lộ, đồng nghĩa
với việc không có người nào nhận tiền hoặc hứa
hẹn sẽ nhận tiền để “chạy án” cho ông Quân.
Đó cũng là điều an ủi và là niềm vui sót lại trong
vụ án này.
Riêng ông Quân, người bỏ ra 60 tỉ đồng để
“chạy án”, được xác định là bị hại, nghĩa là ông
đã thoát tội đưa hối lộ. Đó là điều khiến dư luận
đặt dấu hỏi.
Theo tòa, hành vi của ông Quân có dấu hiệu
cấu thành của tội đưa hối lộ. Tuy nhiên, trước
khi sự việc bị phát giác, ông Quân đã tự nguyện
làm đơn tố giác với Cơ quan CSĐT Bộ Công an.
Mặt khác, ông Quân đã bị khởi tố bị can và bắt
tạm giam trong vụ án vi phạm quy định về đấu
thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại BV
Thủ Đức. Do đó, tòa cho rằng không xem xét
xử lý đối với ông Quân về tội đưa hối lộ là phù
hợp. Tuy vậy, số tiền nhờ “chạy án” là số tiền vi
phạm pháp luật nên tòa tuyên buộc tịch thu sung
công.
Căn cứ pháp lý cơ quan tố tụng viện dẫn là
khoản 7 Điều 364 BLHS 2015 và Điều 5 Nghị
quyết 03/2020 của Hội đồng thẩm phán TAND
Tối cao. Theo khoản 7 Điều 364 BLHS, người
đưa hối lộ tuy không bị ép buộc nhưng đã chủ
động khai báo trước khi bị phát giác thì có thể
được miễn trách nhiệm hình sự. Còn theo khoản
6 Điều 2 Nghị quyết 03/2020 thì chủ động khai
báo trước khi bị phát giác là trường hợp hành
vi phạm tội đưa hối lộ chưa bị cơ quan có thẩm
quyền phát hiện, chưa bị ai tố giác nhưng người
đưa hối lộ đã tự khai báo toàn bộ sự việc đưa
hối lộ mà mình thực hiện.
Có thể thấy căn cứ pháp lý mà cơ quan tố tụng
áp dụng để miễn trách nhiệm hình sự cho ông
Quân là không sai. Tuy nhiên, nhiều người vẫn
thắc mắc là tại sao cũng đưa hối lộ, cũng chủ
động khai báo trước khi bị lộ mà có người bị xử
(như Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ “nhôm”; Ngô Anh
Quốc, trong vụ VN Pharma), còn ông Quân thì
không. Đó là chưa nói nếu so sánh với những tình
tiết, hành vi của các vụ khác thì trường hợp “chạy
án” của ông Quân còn quyết liệt hơn, nhiều lần
hơn.
Lần thứ nhất, khi đưa cho bị cáo Nguyễn Trung
Kiên 2,2 triệu USD mà vẫn không có kết quả, ông
Quân đã đòi lại. Sau đó, lần thứ hai, ông Quân tiếp
tục thông qua trung gian để gặp Trần Văn Long
và Bùi Thị Hồng Giang đặt vấn đề nhờ “chạy án”.
Ông đã nhiều lần đưa tiền cho nhóm của Giang và
Long, tổng cộng hơn 1,6 triệu USD…
Thật ra quy định tùy nghi như khoản 7 Điều 364
BLHS cũng có cái hay, đó là dành cho các cơ quan
tiến hành tố tụng chủ động đánh giá tính chất, mức
độ của từng trường hợp cụ thể mà áp dụng biện
pháp xử lý khoan hồng (miễn trách nhiệm hình
sự) cho người phạm tội. Nhưng điều luật này cũng
mang lại nhiều băn khoăn về khả năng dẫn đến sự
không thống nhất trong nhận thức và áp dụng biện
pháp miễn này. Đó là lý do vì sao sau vụ án của
ông Quân, có nhiều người bày tỏ băn khoăn, thắc
mắc.
NGÔ THÁI BÌNH
Bỏ 60 tỉ “chạy án”
nhưngkhôngbị tội
đưahối lộ, vì sao?
tháo dỡ phần công trình vi phạm như
quyết định là 39,4 m
2
mà còn phá dỡ cả
căn nhà tôi làm từ năm 2014 không bị lập
biên bản. Việc ban hành quyết định cưỡng
chế và hành vi hành chính tổ chức cưỡng
chế của chủ tịch UBND phường Ea Tam
là trái quy định pháp luật, xâm phạm đến
quyền và lợi ích của tôi” - bà Vân nói.
Từ đó, bà Vân đã khởi kiện chủ tịch
UBND phường Ea Tam, yêu cầu tòa tuyên
hủy quyết định cưỡng chế ngày 30-10-
2019; tuyên hành vi hành chính của chủ
tịch UBND phường Ea Tam về việc đã tổ
chức thực hiện cưỡng chế vào ngày 20-
3-2020 đối với phần nhà đất của bà đang
sử dụng là sai quy định pháp luật. Đồng
thời, bà Vân yêu cầu được bồi thường
450 triệu đồng.
Theo HĐXX, biên bản xử phạt VPHC
đã xác định hành vi xây dựng công trình
nhà ở trái phép với diện tích 39,4 m
2
. Tuy
nhiên, khi cưỡng chế, hội đồng cưỡng chế
đã tiến hành cưỡng chế căn nhà với diện
tích hơn 86 m
2
. Như vậy, diện tích cưỡng
chế vượt quá là hơn 47 m
2
. Việc này là
sai quy định.
Việc người bị kiện cho rằng đã lập nhiều
biên bản kiểm tra, biên bản làm việc, yêu
cầu bà Vân dừng thi công và tháo dỡ phần
vi phạm nhưng bà Vân không chấp hành,
do đó phải cưỡng chế tháo dỡ toàn bộ
diện tích vi phạm chứ không chỉ phá dỡ
phần vi phạm 39,4 m
2
là không có căn cứ.
Ngoài ra, sau khi ban hành quyết định
xử phạt VPHC, bà Vân tiếp tục có hành
vi vi phạm nhưng UBND phường Ea Tam
không tiến hành lập biên bản VPHC mới
mà chỉ lập biên bản kiểm tra hiện trạng
công trình và thực hiện cưỡng chế toàn
bộ công trình là không đúng quy định.
Từ các lý do trên, tòa chấp nhận một
phần yêu cầu khởi kiện của bà Vân, tuyên
hành vi của chủ tịch UBND phường Ea
Tam cưỡng chế phá dỡ đối với phần diện
tích vượt quá là trái luật.
Ngoài ra, HĐXX tuyên buộc chủ tịch
UBND phường Ea Tam phải bồi thường
cho bà Vân hơn 202 triệu đồng đối với
phần diện tích cưỡng chế vượt quá.•
