16
Quốc tế -
ThứBa20-9-2022
Bạo lực nguy hiểm ở Trung Á,
hàng trăm người thiệt mạng
Xung đột quân sự giữa bốn nước ở Trung Á đang đẩy khu vực này vào nguy cơ bất ổn lần nữa, khiến cộng
đồng quốc tế phải lên tiếng can giải.
VĨ CƯỜNG
T
uần qua, thế giới liên tiếp
chứng kiến xung đột nổ
ra giữa bốn nước thuộc
khu vực Trung Á, cụ thể là
giữaKyrgyzstan vàTajikistan,
Armenia và Azerbaijan. Đợt
bùng phát bạo lực mới nhất
khiến hàng trăm binh sĩ các
bên thương vong. Các cường
quốc đã lên tiếng đề nghị các
bên xuống thang căng thẳng
và đối thoại hòa bình.
Xung đột Kyrgyzstan
- Tajikistan hai ngày
gây thương vong lớn
Hãng tin
Reuters
dẫn số
liệu cập nhật mới nhất ngày
18-9 cho biết gần 100 người
đã thiệt mạng chỉ trong hai
ngày xung đột biên giới giữa
Tajikistan và Kyrgyzstan (từ
ngày 14 đến 16-9). Đây là đợt
bùng phát bạo lực tồi tệ nhất
trong nhiều năm qua giữa hai
quốc gia Trung Á láng giềng
thuộc Liên Xô trước đây. Hai
bên cáo buộc lẫn nhau sử dụng
xe tăng, súng cối, pháo phản
lực và máy bay không người
lái tấn công tiền đồn và các
khu định cư gần biên giới.
Quân đội Kyrgyzstan thông
báo rằng 59 công dân nước
này đã thiệt mạng tại khu vực
biên giới Batken ởmiềnNam,
144 người bị thương và bốn
binh sĩ mất tích. Trong số nạn
nhân có cả dân thường, phụ
nữ và trẻ em. Kyrgyzstan cho
biết sẽ tổ chức quốc tang trong
ngày 19-9 (giờ địa phương).
Quân đội Tajikistan cho biết
đã có 35 công dân nước này
thiệt mạng. Đây là số liệu
chính thức đầu tiên về thương
vong được nước này công bố
sau khi bùng phát xung đột
giữa hai nước.
Theo
Reuters
, xung đột
giữa Tajikistan - Kyrgyzstan
thường mang tính chất tranh
chấp lãnh thổ do một đoạn
lớn trên đường biên giới hai
nước không được cắmmốc rõ
ràng. Lần đụng độ gần nhất
hồi tháng 4 năm ngoái làm 50
binh sĩ hai nước thiệt mạng.
200 binh sĩ thiệt
mạng vì xung đột
Armenia - Azerbaijan
Xung đột giữaArmenia và
Azerbaijan bất ngờ bùng phát
từ ngày 12 đến 14-9. Hãng tin
AFP
dẫn báo cáo từ quân đội
hai bên cho biết ít nhất 200
binh sĩ đã thiệt mạng trong
các đợt giao tranh. Bộ Quốc
phòng Armenia cáo buộc
quânAzerbaijan xuất kích các
máy bay không người lái vũ
trang về hướng các mục tiêu
dân sự của nước này và nối
lại những vụ dội pháo, súng
cối. Về phần mình, quân đội
Azerbaijan lên án lực lượng
Armenia dội pháo vào các vị
trí quân sự.
Những mục tiêu đều nằm
trongvùngNagorno-Karabakh
mà hai nước đang tranh chấp.
Năm 2020, Baku và Yerevan
đã có cuộc chiến kéo dài 44
ngày trong khu vực tranh chấp
này, kết thúc bằng một lệnh
ngừng bắn do Nga làm trung
gian, trong đó lực lượng gìn
giữ hòa bình Nga được triển
khai tới Nagorno - Karabakh.
Nagorno - Karabakh nằm
sâu trong lãnh thổ phía tây
nam của Azerbaijan, từ lâu
được quốc tế công nhận là
một phần củaAzerbaijan. Tuy
nhiên, đa số người dân sống
ở đây là người gốc Armenia
nên những năm1990 họmuốn
ly khai để sáp nhập khu vực
này vàoArmenia. Điều này đã
gây ra tranh chấp chủ quyền
giữa hai nước láng giềng mà
đỉnh điểm là cuộc chiến tranh
kéo dài từ tháng 2-1988 đến
tháng 5-1994. Bất chấp thỏa
thuận ngừng bắn đạt được
năm 1994 và nhiều cuộc đàm
phán hòa bình sau đó, xung
đột vẫn xảy ra.
Nga và quốc tế
nỗ lực hòa giải
Hiện nay, Liên Hợp Quốc
(LHQ) và nhiều nước lớn
đang tích cực hoạt động ngoại
giao con thoi nhằmngăn chặn
xung đột leo thang giữa bốn
nước trên.
Hội đồng An ninh Tập
Nhật: Siêu bão Nanmadol đổ bộ,
2 người chết, 70 người bị thương
Ngày 19-9, bão Nanmadol đổ bộ và gây mưa lớn tại các tỉnh
phía tây nam đảo Kyushu (Nhật), theo tờ
The Japan Times
.
Bão Nanmadol đổ bộ đảo Kyushu với những trận mưa
lớn, kèm theo gió giật mạnh với hơn 160 km/giờ. Cơn bão
phá hủy nhiều đường sá và nhiều đường dây điện, khiến
nhiều nhà dân mất điện. Sáng 19-9, các chuyến tàu cao tốc
và các hãng hàng không tại Kyushu cũng thông báo tạm
ngưng hoạt động.
Theo quan chức phụ trách thiên tai tại tỉnh Miyazaki
(Kyushu) Yoshiharu Maeda, bão khiến ít nhất hai người
chết và khoảng 70 người bị thương. Hiện chính quyền đảo
Kyushu đang khẩn trương triển khai các công tác dọn dẹp
và cứu hộ.
Theo Cơ quan Khí tượng Nhật, đảo Kyushu có khả năng
xuất hiện tình trạng lũ lụt. Chính quyền địa phương yêu cầu
hàng ngàn người dân phải sơ tán khẩn cấp. Cơ quan Khí
tượng Nhật dự báo cơn bão sẽ đổ bộ vào đảo Honshu trong
ngày 20-9, gây mưa lớn kèm nguy cơ về lũ lụt và sạt lở.
PHẠM KỲ
Anh tổ chức tang lễ cho nữ hoàng
Elizabeth II
Ngày 19-9, lễ tang chính thức của nữ hoàng Anh Elizabeth
II được tổ chức trang trọng bên trong tu viện Westminster,
thủ đô London. Tang lễ do linh mục David Hoyle của tu viện
Westminster chủ trì. Hàng loạt lãnh đạo chính trị và tôn giáo,
trong đó có tân Thủ tướng Anh Liz Truss, đã lên đọc lời chia
buồn và cầu nguyện. Tiếp theo, cả nước Anh đã dành 2 phút
mặc niệm để tưởng nhớ nữ hoàng.
Sau lễ tang chính thức, linh cữu của nữ hoàng Elizabeth II
được rước qua các địa điểm ở thủ đô London. Vua Charles
III cùng các thành viên cấp cao Hoàng gia Anh đi sau cỗ linh
xa. Khoảng 19 giờ theo giờ Việt Nam, linh cữu của nữ hoàng
Anh được đưa về lâu đài Windsor - nơi yên nghỉ cuối cùng
của bà, cách thủ đô London khoảng 15 km về phía tây.
Theo Văn phòng Đối ngoại Vương quốc Anh, sự kiện
này đã đón khoảng 500 khách mời đại diện cho gần 200
quốc gia và vùng lãnh thổ, gồm gần 100 tổng thống,
nguyên thủ quốc gia và hơn 20 đại diện Hoàng gia từ
các nước khác. Các nhà lãnh đạo thế giới đã bắt đầu đến
London từ ngày 17-9 để dự tang lễ của nữ hoàng. Để đảm
bảo an ninh cho sự kiện, Anh đã huy động hơn 10.000
cảnh sát trong chiến dịch an ninh lớn chưa từng có trong
lịch sử.
Trong khi chi phí của 10 ngày trong 11 ngày tang lễ
được cho là do gia đình Hoàng gia Anh trực tiếp chi trả,
tang lễ cấp nhà nước trong ngày 19-9 sẽ do chính phủ Anh
đài thọ và ước tính sẽ vào khoảng 10,2 triệu USD, theo
lời một cựu nhân viên an ninh Hoàng gia nói với đài
Fox
Business.
PHẠM KỲ
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi
bất ngờ thăm Armenia
Reuters
cho biết phái đoàn ngoại giao Mỹ do Chủ tịch Hạ
việnNancy Pelosi dẫn đầu đã đếnArmenia hôm17-9, chỉ vài
ngày sau khi xung đột nổ ra giữa nước này với Azerbaijan.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi nói rằng chuyến thăm của bà
“là biểu tượngmạnhmẽ của sự camkết vững chắc từMỹ đối
với một Armenia hòa bình, thịnh vượng và dân chủ, cũng
như một khu vực Caucasus ổn định, an toàn”.
Cùng với Pháp và Nga, Washington đồng chủ trì nhóm
hòa giải Minsk, dẫnđầu các cuộc đàmphánhòa bình kéodài
nhiềunămquagiữa chínhquyềnArmenia vàAzerbaijandưới
sự bảo trợ của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE).
Bà Pelosi nhấn mạnh:“Chúng tôi sẽ chuyển tải sự ủng hộ
mạnhmẽ và liên tục củaMỹ với tư cách là nhómMinsk thuộc
OSCE và là người bạn lâu nămcủa Armenia, đối với một giải
pháp lâu dài cho cuộc xung đột ở Nagorno - Karabakh”. Về
phía Armenia, Chủ tịchQuốc hội Alen Simonyan nói với các
nhàbáo trước chuyến thămcủabà Pelosi rằng sự kiệnnày“sẽ
đóng vai trò lớn trong việc đảmbảo an ninh của chúng tôi”.
TrungQuốcđếnnayvẫnchưa
có tuyên bố chính thức về tình
hình căng thẳng ở Trung Á.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận
Bình ngày 14-9 có chuyến đi
đếnTrung Á thamdự Hội nghị
thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác
Thượng Hải.
Tiêu điểm
LHQ và nhiều nước
lớn đang tích cực
hoạt động ngoại
giao con thoi nhằm
ngăn chặn xung đột
leo thang giữa bốn
nước Trung Á.
thể của Tổ chức Hiệp ước
An ninh Tập thể (CSTO) do
Nga dẫn đầu tuần qua đã tổ
chức họp bất thường trực
tuyến với sự tham dự của
Tổng thống Vladimir Putin
và nhất trí cử một nhóm công
tác đến Armenia. Nhiệm vụ
của nhóm công tác là đánh
giá tình hình căng thẳng ở
biên giới với Azerbaijan và
chuẩn bị một báo cáo chi tiết
cho các nguyên thủ quốc gia
tại phiên họp tiếp theo của
Hội đồng An ninh Tập thể
vào cuối năm.
Trong khi đó, tại cuộc họp
của Hội đồng Bảo an LHQ
ngày 15-9, trợ lý tổng thư ký
LHQ phụ trách các khu vực
châu Âu, Trung Á và châu
Mỹ Miroslav Jenca đã nhấn
mạnh tính cần thiết của một
giải pháp hòa bình cho cuộc
xung đột giữa Armenia và
Azerbaijan. Ông cho rằng
cộng đồng quốc tế phải duy
trì cam kết đầy đủ về việc tìm
kiếm một giải pháp hòa bình
giữaArmenia vàAzerbaijan,
tận dụng mọi nỗ lực để xoa
dịu căng thẳng hiện tại, đưa
các bên quay trở lại bàn đàm
phán và giúp các nước đạt
được hòa bình và ổn định
trong khu vực.
VềphíaxungđộtKyrgyzstan
- Tajikistan, hãng thông tấn
TASS
cho biết Tổng thống
Putin ngày 19-9 đã trực
tiếp điện đàm với cả Tổng
thống Kyrgyzstan Sadyr
Nurgozhoevich Japarov và
TổngthốngTajikistanEmomali
Rakhmon. Ông Putin kêu gọi
hai bên ngăn chặn chiến sự
leo thang và giải quyết vấn
đề “chỉ bằng các biện pháp
hòa bình, chính trị và ngoại
giao càng sớm càng tốt”. Nhà
lãnh đạo nước Nga cũng đề
xuất việc hỗ trợ hai nước này.•
Linh cữu nữ hoàngAnh được đưa đến tu việnWestminster
ngày 19-9. Nguồn: TWITTER
Binh sĩ Azerbaijan
trongmột khóa
huấn luyện gần TP
Ganja ở phía tây
ngày 3-9.
Ảnh: REUTERS
