14
Bạn đọc -
Thứ Sáu21-4-2023
(Tiếp theo trang 1)
Nguyên nhân của vụ việc nữ sinh lớp
10 Trường THPT chuyên ĐH Vinh tự tử
vẫn đang được các cơ quan chức năng
điều tra làm rõ. Tuy nhiên, những thông
tin ban đầu được chia sẻ từ phía giáo
viên chủ nhiệm, ban giám hiệu và phụ huynh đã cho thấy
nữ sinh này đã chịu những áp lực tinh thần rất lớn trong
những ngày còn đi học trước đó.
Đau lòng hơn, em lại là một học sinh giỏi. Những bất ổn
tâm lý của em đã phần nào được bộc lộ trong thời gian dài
với phụ huynh và bày tỏ nguyện vọng lên giáo viên, nhà
trường rằng em muốn chuyển lớp. Thế nhưng chính người
lớn vì nhiều lý do đã không nhận diện ra ca bạo lực học
đường nghiêm trọng trong tình huống này, vô tình đã không
trao tấm phao cứu sinh cho em học sinh tuổi 16.
Nhìn thẳng vào thực tế thời gian qua, tình trạng bạo lực
học đường đâu đó vẫn là câu chuyện nhức nhối. Bởi theo
số liệu của Bộ GD&ĐT đưa ra năm 2022, trong một năm
học, cả nước xảy ra gần 1.600 vụ việc học sinh đánh nhau
ở trong và ngoài trường học. Trung bình, cứ 5.200 học sinh
lại có một vụ đánh nhau… Những con số này chưa kể đến
những hình thức bạo lực tinh thần qua ngôn từ, thái độ hay
bắt nạt trực tuyến…
Với sự phát triển của mạng xã hội, bạo lực học đường
ngày nay đâu chỉ có đánh nhau, mà nó còn là những hành
vi tẩy chay, bắt nạt… một cách âm thầm, khó nhận diện.
Theo nghiên cứu gần đây của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp
Quốc (UNICEF), khoảng 8%-29% trẻ em đang trong độ
tuổi 10-19 ở Việt Nam mắc các bệnh về sức khỏe tâm thần
nói chung. Nguyên nhân liên quan đến bắt nạt và căng
thẳng xã hội, bầu không khí học đường, áp lực học tập. Tuy
nhiên, chỉ có khoảng 20% trong số đó nhận được hỗ trợ y
tế và điều trị cần thiết.
Thực ra, những con số đáng giật mình đó không phải là
mới. Từ cấp bộ, ngành đến địa phương thời gian qua đã có
rất nhiều hội nghị, hội thảo đến tọa đàm để bàn luận, tìm
giải pháp những vấn đề này. Nhưng rồi… đâu lại vào đó.
Ngay như TP.HCM là nơi có gần 2 triệu trẻ đang đi
học, từ chục năm nay vẫn loay hoay mãi bài toán chăm
sóc sức khỏe tinh thần cho học sinh vì “đụng đâu cũng
khó”. Khó từ kế hoạch mở phòng tư vấn tâm lý, mở được
thì lại không có người phụ trách, không có định biên,
thiếu nguồn tuyển, thu nhập quá thấp...
Câu chuyện loay hoay ấy đang hiện diện ở nhiều địa
phương trên cả nước chứ không chỉ riêng nơi nào. Để
rồi khi xảy ra chuyện học sinh nào đó tự tử, người lớn lại
bàng hoàng khi biết nguyên nhân qua những lá thư tuyệt
mệnh hay tin nhắn thở than của các em. Nếu chúng ta cứ
mãi giật mình rồi để đó thì e rằng sẽ còn xảy ra những
trường hợp đau lòng tương tự.
Đã đến lúc cần lắm sự vào cuộc của các cấp quản lý
để cho ra những quyết sách thiết thực trong chăm sóc sức
khỏe tâm thần học sinh. Những quyết sách này phải có
dấu ấn từ trái tim, sự thấu hiểu của những người thầy, từ
bậc làm cha, làm mẹ để mỗi ngày đến trường với các em
thực sự là một ngày vui.
PHẠMANH
Bạo lực học đường:Đừng chỉ giậtmìnhrồi để đó
Trường THCS
Lý Tự Trọng,
quậnGò
Vấp phối
hợp với một
trung tâm
kỹ năng tổ
chức chuyên
đề quản lý
cảmxúc cho
học sinh của
mình
.
Ảnh: NTCC
Phụ huynh lo trước nạn bạo lực
học đường
Bạo lực học đường không chỉ là chuyện đánh nhaumà còn là việc học sinh bị cô lập, tẩy chay
ngay trong lớp học.
NGUYỄNQUYÊN
N
hững ngày qua, sự việc
nữ sinh lớp 10 trường
chuyên tại Nghệ An tự
tử tại nhà khiến nhiều người
đau lòng. Có thông tin cho
biết nữ sinh này bị nhóm bạn
xa lánh sau một thời gian
chơi thân.
Qua sự việc này đã làm
các bậc phụ huynh lo lắng về
tình trạng bạo lực học đường.
Biết lắng nghe
các em đúng lúc
Liên quan đến vấn đề trên,
côTT, giáo viên tâm lý tại một
trườngTHCS ởTP.HCM, cho
biết ở lứa tuổi này hoạt động
chủ đạo của các em học sinh
(HS) là hoạt động bạn bè. Đôi
khi ba mẹ không quan trọng
bằng bạn bè. Do đó, chỉ cần
một mâu thuẫn nhỏ với bạn
nếu không được giải quyết
sẽ ảnh hưởng đến nhận thức,
suy nghĩ, học tập của các em.
“Thời gian qua, tôi đã hỗ
trợ tâm lý cho một em bị cả
lớp xa lánh. Khi mới gặp tôi,
em khóc rất nhiều. Sau khi
nghe em chia sẻ, tôi biết việc
em bị cô lập là do em điệu,
thường nói xấu bạn khác.
Thực tế, đa phần HS bị tẩy
chay do tính cách của em đó
khiến tập thể khó chấp nhận.
Tôi khuyên emhãy buông bỏ,
đừng quan tâm quá nhiều vào
việc người khác, thay đổi lối
sống, cách ứng xử. Sau một
thời gian được tham vấn, em
HS này đã có thay đổi tích
cực. Thời gian sau gặp tôi,
em nói chưa bao giờ được
nhiều người yêu thương và
Kiêm nhiệm nên hoạt động tư vấn
không đạt hiệu quả cao
Hiệu trưởng một trường THCS cho biết trong tình hình
hiện nay, công tác tư vấn tâm lý, đặc biệt giáo viên tâm lý
rất quan trọng. Hiện các trường đều đang triển khai nhưng
chưa hiệu quả. Trường có phòng tư vấn học đường nhưng
bố trí giáo viên kiêmnhiệmcông tác này như tổng phụ trách,
giáo viên chủ nhiệm.
“Tuy nhiên, do kiêm nhiệm nên hoạt động này không đạt
hiệu quả cao. Bởi hiện nay, theo đề án vị trí việc làm, tư vấn
tâm lý học đường là nhân viên nên không thu hút giáo viên
được đào tạo từ các trường ĐH về dạy. Trong khi đó, nhân
viên muốn chuyển sang làm tư vấn tâm lý thì không có nơi
nào đào tạo” - vị này cho biết.
Các em luôn thiếu
kỹ năng giải quyết
mâu thuẫn, thấu
cảm, đặc biệt là
thiếu kỹ năng tư
duy tích cực.
quan tâm đến vậy” - cô T nói.
Cũng theo cô T, hiện nay
bạo lực học đường không chỉ
là những cú đấm, cái tát mà
còn biểu hiện qua những lời
nói, cử chỉ. HS khi bị bạo lực
về tinh thần nếu không được
hỗ trợ, phát hiện kịp thời sẽ
dẫn đến hậu quả khó lường.
“Đã từng cómột HS vì mâu
thuẫn với bạn thân, không thể
giải quyết đã có ý định tự tử.
Tuy nhiên, ngay khi gia đình
phát hiện được biểu hiện bất
thường của em đã liên hệ với
tôi để nhờ can thiệp. Sau thời
gian chia sẻ với tôi và được
tham vấn, em HS này đã có
suy nghĩ tích cực hơn. Cho
nên điều quan trọng là nhiều
khi các em chỉ cần được lắng
nghe đúng lúc” - côTcho biết.
Chị NTK, một phụ huynh,
chobiết khi nghe thông tinviệc
một nữ sinh trường chuyên
tự tử nghi bị bạo lực về tinh
thần, chị giật mình khi nghĩ
đến những gì con gái chị đã
phải trải qua. Bản thân con
chị cũng từng bị bạo lực về
tinh thần.
Theo chị K, cách đây mấy
năm, trường con chị học có
phong trào kế hoạch nhỏ.
Lớp con chị cũng tham gia,
khi cô chủ nhiệm thông báo
đóng tiền quyên góp thì con
chị nói quên đem tiền, mai
sẽ nộp. Điều đáng nói là cô
giáo lại không tin, đưa con chị
vào một phòng riêng kiểm tra
khiến con sợ hãi.
“Con tôi bị ám ảnh việc
này một thời gian. Sau này
qua lớp mới, cô chủ nhiệm
biết việc này nên luôn chia sẻ,
động viên nên tình trạng của
con tôi đã tốt lên rất nhiều,
con không còn bị ám ảnh về
việc cũ nữa” - chị K chia sẻ.
Giáo viên tâm lý
đóng vai trò
quan trọng
Là giáo viên tâm lý tại
Trường THCS Nguyễn Trãi,
quận Gò Vấp, thầy Lâm Quí
cho biết HS luôn có nhu cầu
kết nối với bạn bè. Trong quá
trình sinh hoạt, ít nhiều sẽ xảy
ra mâu thuẫn, ban đầu chỉ là
xích mích nhỏ. Tuy nhiên,
mâu thuẫn nếu không phát
hiện sớm, giải quyết kịp thời
sẽ dẫn đến việc không chơi
với nhau trong lớp, nói xấu
qua mạng xã hội, cô lập bạn
bè, tẩy chay lẫn nhau.
Đây là một dạng bạo lực
về mặt tinh thần. Các em bị
mắc kẹt trong mâu thuẫn, do
không tự giải quyết được và
cũng không tìm thấy người
chia sẻ. Trong trường hợp
này, giáo viên tâm lý đóng
vai trò quan trọng.
Theo thầy Quí, bạo lực
về tinh thần dễ gây hậu quả
nghiêm trọng hơn do người
lớn khó phát hiện. Để chữa
lành vết thương về tinh thần,
chủ yếu tham vấn tâm lý là
chính, trong quá trình tham
vấn, thầy sẽ biết được các em
đang thiếu kỹ năng gì để bổ
sung. Các em luôn thiếu kỹ
năng giải quyết mâu thuẫn,
thấu cảm, đặc biệt là thiếu
kỹ năng tư duy tích cực.
“Trong quá trình tham vấn,
tôi luôn đi từ nội tại của các
em chứ không phải lên lớp
giảng giải và áp đặt” - thầy
Quí nói.
Cũng theo thầy Quí, khi bị
bạo lực về tinh thần, trước
khi tìm đến cái chết, đa số
các em sẽ bật tín hiệu cho
cha mẹ. Nhưng có thể vì gia
đình quá thờ ơ, thiếu quan
tâm do bị chi phối nhiều vấn
đề khác nên không nhận biết
được dấu hiệu, dẫn đến kết
quả đau lòng.
“Trong công tác tư vấn tâm
lý, khi các em đề cập đến ý
tưởng tự sát, giáo viên tâm
lý phải nắm bắt kịp thời. Bởi
trước khi kết liễu cuộc sống,
họ luôn day dứt, suy nghĩ và
chịu đựng, cố gắng tìm lối
thoát nhưng đều bị bế tắc.
Do đó, trong quá trình làm
việc, tôi đều quan sát ngôn
ngữ cơ thể để nhận ra vấn
đề của các em. Đặc biệt, qua
đôi mắt, tôi có thể nhận biết
các em đang trong trạng thái
ra sao” - thầy Quí nói.•
