16
Quốc tế -
Thứ Sáu21-4-2023
Tiêu điểm
Tài xế taxi uống
nước chống sốc
nhiệt trong buổi
chiều nắng nóng
ở TP Kolkata,
bangWest Bengal
(ẤnĐộ) ngày
18-4. Nắng nóng
kỷ lục ở ẤnĐộ dự
kiến sẽ còn kéo
dài nhiều ngày
nữa. Ảnh: GETTY
IMAGES
Châu Á chìm trong đợt sóng nhiệt
tồi tệ nhất lịch sử
Châu Á đang chìm trong đợt “sóng nhiệt tháng 4 tồi tệ nhất lịch sử” mà nguyên nhân được xác định
là hậu quả của tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu.
VĨ CƯỜNG
H
àng loạt quốc gia châu
Á đang phải trải qua
đợt nắng nóng nghiêm
trọng nhất trong nhiều năm
gần đây. Nhiệt độ trung bình
ở những nước này liên tục
lên cao kỷ lục ngay từ đầu
tháng đến nay và chưa có
dấu hiệu sẽ dịu bớt. Tình
hình thời tiết cực đoan đã
khiến nhiều người chết và
bị ảnh hưởng sức khỏe đến
mức phải nhập viện.
Nắng nóng liên tục
trên 40 độ
Tại Trung Quốc, trong tuần
này, 109 trạm khí tượng ở 12
địa phương đã ghi nhận nền
nhiệt cao chưa từng thấy, theo
thông tin đài
CNN
thu thập.
Một số tỉnh và TP như Vân
Nam, ThànhĐô, Chiết Giang,
Nam Kinh, Hàng Châu và
một số khu vực khác ở đồng
bằng châu thổ sông Trường
Giang là những nơi bị ảnh
hưởng nặng nhất. Trong đó,
mức nhiệt 42,8 độ C ở tỉnh
Vân Nam là mức cao nhất
trong tháng 4 được ghi nhận,
hơn kỷ lục trước đó 1,6 độ C,
trong khi TP Hàng Châu lần
đầu tiên nhiệt độ lên tới mốc
35 độ C trong lịch sử.
ỞBangladesh, thủđôDhaka,
ngày 15-4 vừa qua cũng trở
thành ngày nóng nhất trong
gần 60 năm qua khi nhiệt độ
vượt ngưỡng 40 độ C. Nắng
nóng thậm chí khiến nhiều
mặt đường nhựa tan chảy.
Bộ Môi trường Bangladesh
cho biết nếu nhiệt độ không
giảm trong những ngày tới
Truyền thông quốc tế những ngày qua liên tục đề cập tới
chiến dịch phản công của Ukraine được cho là sẽ sớm bắt
đầu, theo tạp chí
The Economist
. Tài liệu an ninh Mỹ bị rò
rỉ gần đây cho rằng thời điểm Ukraine phát động chiến dịch
phản công sẽ rơi vào cuối tháng 4 hoặc đầu tháng 5. Thư ký
Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine - ông
Oleksiy Danilov cho biết hiện chỉ năm người trong chính
quyền Ukraine nắm được thông tin về vấn đề này.
Lực lượng tấn công của Ukraine được cho là bao gồm
ít nhất 12-18 lữ đoàn (một lữ đoàn khoảng 10.000 lính).
Trong số này, chín lữ đoàn được huấn luyện ở phương Tây
và được trang bị vũ khí phương Tây. Theo tài liệu Mỹ bị rò
rỉ, chín lữ đoàn này sẽ có hơn 200 xe tăng, 800 xe bọc thép
và 150 khẩu pháo.
Dù vậy, nhiều chuyên gia cũng chỉ ra nhiều vấn đề mà
Ukraine đang gặp. Số phương tiện chiến đấu được nhắc đến
trên hầu như chỉ được bọc giáp mỏng, số lượng pháo cũng
tương đối khiêm tốn. Ngoài ra, các khí tài mới này cũng bị
chia đều ra cho phần lớn lực lượng tấn công chứ không tập
trung vào một hoặc hai đơn vị chuyên trách.
Vụ tài liệu an ninh Mỹ bị rò rỉ vừa qua cũng khiến kế
hoạch của Ukraine mất đi yếu tố bất ngờ. Theo giới quan
sát, lúc này nếu Ukraine tập trung lượng lớn quân vào một
địa điểm nào đó thì phía Nga sẽ phát hiện được và dồn lực
lượng phòng thủ để tiếp đón. Ukraine sẽ phải hết sức nỗ lực
trong công tác ngụy trang các hoạt động hậu cần, chuyển
và tập trung quân và có thể sẽ mở một số cuộc tấn công
nghi binh nhằm đánh lạc hướng cho chiến dịch sắp tới.
Về phía quân đội Nga, lực lượng này đang gấp rút chuẩn
bị hàng phòng thủ để ngăn chặn. Thông tin từ tình báo Anh
cho biết Nga đã xây dựng xong tuyến phòng thủ ba lớp dài
120 km ở tỉnh Zaporizhia để bảo vệ TP Melitopol. Nhiều
khả năng Nga cho rằng TP này sẽ là một trong những
mục tiêu chính phía Ukraine muốn tái chiếm, kiểm soát
Melitopol sẽ giúp Ukraine cắt đứt cây cầu nối giữa vùng
Donbass và bán đảo Crimea.
Nhiều quan chức phương Tây bày tỏ lo ngại về các diễn
biến sắp tới. Chiến dịch này nếu diễn ra có thể xem như là
một ván bài rất rủi ro cho Ukraine bởi rất có thể nước này
sẽ không có một cơ hội thứ hai. Ukraine có thể phải duy
trì chiến dịch trong suốt mùa xuân và qua đến mùa hè. Rất
nhiều đạn dược và nhân lực sẽ bị tổn hao trong giai đoạn đó
và có thể tạo thêm áp lực lên các đồng minh phương Tây.
PHẠM KỲ
Khảnăngphản công lớnvài ngày tới củaUkraine
Nguyên nhân chủ
yếu của đợt nắng
nóng ở châu Á hiện
nay là gió mùa
thổi từ phía vịnh
Bengal kéo dài tới
khu vực biển của
Philippines.
TạiViệt Nam, theoTrung tâm
Dự báo khí tượng thủy văn
quốc gia, thời tiết nắng nóng
gay gắt tập trung ở nhiều địa
phương ở khu vựcmiền Bắc và
miềnTrung, với nhiều nơi vượt
ngưỡng40độC.Đợtnắngnóng
có thể sẽ tiếp tục kéo dài trong
vài ngày tới.
Không chỉ châu Á, nắng nóng có thể
lan ra cả thế giới
Giám đốc Cơ quan theo dõi biến đổi khí hậu Copernicus
thuộc Liên minh châu Âu (EU) Carlo Buontempo mới đây
cho hay nhiều mô hình khí hậu dự đoán hiện tượng El Nino
sẽ trở lại. Đây là hiện tượng xảy ra khi gió thổi dọc phía tây
đường xích đạo chậm lại, các dòng nước ấm bị đẩy về phía
đông khiến nhiệt độ bề mặt đại dương ấm hơn. Hiện tượng
này thường xuất hiện khoảng 3-4 năm/lần và kéo dài 8-12
tháng, theo hãng tin
Reuters
.
Theo ông Buontempo, El Nino thường kéo theo tình trạng
nhiệt độ tăng kỷ lục trên toàn cầu. Dù vẫn chưa biết chính
xác hiện tượng này sẽ xảy ra vào cuối năm2023 hay đầu năm
2024 nhưng khả năng là có.
Nămnóng nhất thế giới từng ghi nhận cho đến nay là năm
2016, trùng với thời điểm xuất hiện hiện tượng El Nino, bên
cạnh ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Sau đó, thế giới trải
qua tám năm nóng chưa từng thấy, cho thấy xu hướng ấm
lên toàn cầu về dài hạn do phát thải khí nhà kính.
Pháo binh
Ukraine
tấn công vị
trí của lực
lượngNga
gần TP
Bahkmut
ởmiền
Đông
Ukraine
ngày
18-4. Ảnh:
REUTERS
thì chính quyền có thể phải
ban bố tình trạng khẩn cấp ở
một số khu vực.
Một nước khác cũng đang
chật vật với nắng nóng nghiêm
trọng là Ấn Độ, theo tờ
The
Guardian
. Hôm18-4, 48 trạm
thời tiết đã ghi nhậnmức nhiệt
trên 42 độC, với mức cao nhất
là 44,2 độ C ở bang Odisha.
Cơ quan Khí tượng Ấn Độ
cũng đã ra cảnh báo nghiêm
trọng về tình trạng nắng nóng
cực đoan ở các bang Bihar,
Jharkhand, Odisha, Andhra
Pradesh và West Bengal.
Đáng chú ý, những khu
vực này đều có tỉ lệ lao động
nông thôn cao, nhiều người
phải làm việc ngoài trời. Tại
bangMaharashtra đã ghi nhận
hơn 13 người thiệt mạng và
khoảng 10 người khác phải
nhập viện do sốc nhiệt khi
tham dự một lễ hội ở TPNavi
Mumbai.
Dữ liệu từ Cục Khí tượng
Thái Lan cho thấy nhiệt độ từ
cuối tuần qua ở nước này lần
đầu tiên tới ngưỡng 45 độ C.
Cá biệt, TPTak ghi nhận mức
nhiệt 45,4 độCvào ngày 15-4,
trong khi nhiệt độ ở phần lớn
khu vực xung quanh dao động
30-40 độ C kể từ cuối tháng 3.
Thủ tướng Thái Lan Prayut
Chan-o-cha mới đây bày tỏ lo
ngạivề“nhiệtđộcaonguyhiểm
ởnhiềuvùngkhácnhaucủađất
nước”, đồng thời cảnhbáo rằng
nhiệtđộkhuvựcBangNathuộc
thủ đôBangkok “có thể lên tới
52,3 độ C” trong vài ngày tới.
Giới chuyên gia
nói gì?
Trả lời hãng tin
AP
, chuyên
gia Jason Nicholls thuộc hãng
dự báo thời tiếtAccuWeather
(Mỹ) chobiết nguyênnhânchủ
yếu của đợt nắng nóng ở châu
Á hiện nay là gió mùa thổi từ
phía vịnh Bengal kéo dài tới
khu vực biển của Philippines.
Ngoài ra ông cũng cho rằng
quymô của đợt nắng nóng lần
này mang dấu hiệu của biến
đổi khí hậu. Hiện tượng nóng
lên toàn cầu do con người gây
ra đang khiến các đợt nắng
nóng trong khu vực kéo dài
hơn và với mức độ nghiêm
trọng hơn.
GS David Karoly thuộc
ĐH Melbourne (Úc) cũng
đồng ý rằng đợt tăng nhiệt độ
ở nhiều khu vực của châu Á
là hậu quả của biến đổi khí
hậu toàn cầu.
“Trồng trọt, nông nghiệp
lúc này đang bị ảnh hưởng
nghiêm trọng. Sức khỏe của
người dân cũng bị đe dọa khi
nhiều người không có điều
hòa không khí hoặc nơi để
tránh nóng. Các hệ sinh thái
tự nhiên cũng đang chịu áp
lực từ nhiệt độ khắc nghiệt,
với các loài động vật bản
địa phải vật lộn chờ tới mùa
mưa” - ông Karoly cho hay.
GS Karoly kêu gọi mọi
người ở những khu vực đang
gặp nắng nóng nên uống nhiều
nước, ưu tiên trú trong bóng
râm, tận dụng điều hòa nhiệt
độ, không ra ngoài khi không
cần thiết vào giữa ngày khi
nhiệt độ lên cao nhất để tránh
bị sốc nhiệt nguy hiểm.
Chuyên gia Karoly khuyến
nghị các chính phủ cần suy
nghĩ và hành động nhằm thích
ứng với tình trạng nắng nóng
bằng cách cung cấp nhiều
biện pháp bảo vệ hơn trong
môi trường đô thị, chẳng hạn
như tăng số lượng cây cối và
thảm thực vật.
Theo ông, “điều cực kỳ
quan trọng là các nước phát
triển phải đi đầu trong hành
động đối phó với biến đổi khí
hậu”, nên hỗ trợ tài chính bổ
sung cho các nước đang phát
triển để thích ứng với biến đổi
khí hậu. Đề cập thực tế rằng
vấn đề này đến nay vẫn chưa
được đápứng,GSKarolynhấn
mạnh đây là việc cấp thiết
phải nhanh chóng làm ngay.
“Cho đến khi chúng ta có
thể giải quyết đầy đủ các tác
động bất lợi của biến đổi khí
hậu, chúng ta vẫn sẽ phải
hứng chịu những đợt nhiệt độ
khắc nghiệt này thường xuyên
hơn và trên nhiều khu vực
hơn ở châu Á” - GS Karoly
cảnh báo.•
