16
Sức nóng Trung Đông lan cả
tranh cử Mỹ
Sức nóng Trung Đông không chỉ bao trùm Israel, Hamas, các nhómủy nhiệm thân Iran, lực lượngMỹ
và đồngminh ở khu vực, mà lan cả đến bên trong nướcMỹ và cuộc tranh cử tổng thống nước này.
ĐĂNGKHOA
H
ơn ba tháng xung đột
Israel -Hamasbùngphát
kéo theo loạt diễn biến
nóng ở Trung Đông, chính
quyền Tổng thống Mỹ Joe
Biden cũng hứng tranh cãi cả
từ quốc tế lẫn trong nước. Các
động thái của Mỹ không thể
vừa làm vừa lòng đồng minh
Israel vừa xoa dịu được thế
giới Ả Rập, thêm nữa xung
đột Trung Đông cũng khiến
lực lượng Mỹ ở khu vực này
phải chịu thêm rủi ro.
Sức nóngTrungĐông cũng
đã lan đến cuộc tranh cử tổng
thống ởMỹ và theo giới quan
sát, diễn biến này có thể là
yếu tố mang tính tác động
đến cuộc bầu cử Mỹ trong
năm nay.
Ông Trump lên tiếng
Những ngày qua, cựu Tổng
thốngMỹDonaldTrump-nhân
vật được cho sẽ là đối thủ
chính của Tổng thống Biden
trong cuộc tái đấu vào cuối
năm nay liên tục có các phát
ngôn chỉ trích các động thái
từ chính quyền hiện tại với
tình hình Trung Đông.
Theo trang tin
Politico
, sau
khi liên quân do Mỹ dẫn đầu
ở Biển Đỏ phát động không
kích các mục tiêu nhóm vũ
trang Houthis ở Yemen, viết
trên mạng xã hội Truth Social
ngày 12-1, ôngTrump chỉ trích
chính quyền ông Biden “đang
ném bom khắp Trung Đông”,
nơi ông “đã đánh bại IS” (tổ
chức khủng bố Nhà nước Hồi
giáo tự xưng). Trong bài đăng,
ôngTrumpcũngchỉ tríchchính
quyền ông Biden liên quan
việc rút quân bất thành khỏi
Afghanistan vào năm 2021
và cuộc khủng hoảng người
di cư ở biên giới phía Nam.
Từ khi xung đột Israel -
Hamas bùng phát, ôngTrump
nhiều lần lên tiếng rằng khi
còn làm tổng thống Mỹ,
ông đã tạo dựng hòa bình ở
Trung Đông bằng Hiệp định
Abraham.
“Với Hiệp định Abraham
lịch sử, tôi thậm chí còn tạo
dựng hòa bình ở Trung Đông,
chúng ta sẽ có hòa bình ở
Trung Đông. Vì vậy, trong
bốn năm liên tiếp, tôi đã giữ
cho nước Mỹ được an toàn.
Tôi đã giữ cho Israel được
an toàn” - ông Trump nói tại
một cuộc vận động tranh cử
ở bang Iowa (Mỹ) vào đầu
tháng 12-2023.
Không thể bỏ qua
nhóm cử tri gốc
Ả Rập, người Hồi giáo
Theo tờ
The Conversation
,
thường cử tri Mỹ sẽ quan tâm
các vấn đề trong nước khi có
bầu cử, song với khối cử tri
được đánh giá ngày càng có
ảnh hưởng - người gốc Trung
Đôngvàngười theođạoHồi thì
cuộc chiến ở Trung Đông có
thể là điều họ nghĩ tới đầu tiên.
Cộngđồngngười gốcẢRập
đã bỏ phiếu áp đảo cho đảng
Dânchủ trongcuộcbầucử tổng
thống năm 2020, tuy nhiên sự
ủng hộ này có thể không còn
khi ông Biden chạy đua vào
Nhà Trắng năm nay. Nhiều
nhà lãnh đạo gốc Trung Đông
và Hồi giáo kêu gọi các cộng
đồng này “bỏ rơi ông Biden”.
Theo điều tra dân số năm
2020, Mỹ có 3,5 triệu người
gốc Trung Đông và Bắc Phi,
chiếm gần 1% trong 335
triệu dân. Tuy nhiên,
The
Conversation
lưu ý rằng kết
quả bầu cử tổng thống nhiều
khả năng phụ thuộc kết quả ở
một số bang chiến trường, mà
những bang này lại tập trung
người gốc Trung Đông và
theo đạo Hồi như Michigan,
Virginia,Georgia,Pennsylvania
và Arizona.
Ví dụ, trong cuộc bầu cử
tổng thống năm 2020, ông
Biden thắng ở bangMichigan
với tổng số 154.000 phiếu
bầu. Bang này là nơi có các
nhóm chồng chéo gồm hơn
là 200.000 cử tri Hồi giáo
và 300.000 người gốc Trung
Đông và Bắc Phi.
Theo khảo sát của Viện
người Mỹ gốc Ả Rập, từ khi
xung đột Israel - Hamas bùng
phát, tỉ lệ ủng hộ của người
gốcẢRập dành cho đảngDân
chủ giảm mạnh từ 59% vào
năm2020 xuống chỉ còn 17%
vào cuối năm 2023. Ở người
theo đạo Hồi, mức giảm còn
mạnh hơn, từ 70% vào năm
2020 xuống còn 10%vào cuối
năm 2023. Nếu những con số
này đúng cho đến ngày 7-11,
cuộc bầu cử tổng thống năm
2024 sẽ là lần đầu sau gần 30
năm Dân chủ không phải là
đảng được cử tri gốc Ả Rập
lựa chọn.
Song theo
TheConversation
,
điều đó không nhất thiết có
nghĩa là những cử tri này sẽ
theo đảng Cộng hòa. Năm
Tổng thốngMỹ Joe Biden
(trái)
chụp ảnh với người gốc Ả Rập trong buổi tiệc chiêu đãi kỷ niệm
kết thúc tháng ăn chay Ramadan tại Nhà Trắng ngày 1-5-2023. Ảnh: GETTY IMAGES
• Trung Quốc
: Sáng 22-1 xảy ra vụ lở đất tại huyện
Trấn Hùng thuộc tỉnh Vân Nam khiến 47 người bị chôn
vùi,
Tân Hoa Xã
đưa tin 200 nhân viên cứu hộ, hàng chục
xe cứu hỏa được triển khai tìm kiếm. Hơn 500 người
được sơ tán khẩn cấp khỏi khu vực. Hiện nhà chức trách
tỉnh Hà Nam vẫn đang điều tra nguyên nhân vụ hỏa hoạn
khiến 13 trẻ mẫu giáo thiệt mạng khi các em đang ngủ
trong trường vào đêm 20-1.
• Mỹ:
Hai đặc nhiệm SEAL (nhóm triển khai chiến
tranh đặc biệt của Hải quân Mỹ) mất tích ngoài khơi
Somalia ngày 11-1 đã thiệt mạng,
CNN
dẫn xác nhận
từ Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) ngày 21-1.
CENTCOM cho biết tham gia tìm kiếm trong 10 ngày có
các đội từ Mỹ, Nhật Bản và Tây Ban Nha. Hai đặc nhiệm
SEAL gặp nạn khi đang lên một con tàu để tìm kiếm vũ
khí của Iran mà Mỹ cho là vận chuyển trái phép. Một
người rơi xuống nước do sóng cao; người thứ hai nhảy
xuống hỗ trợ theo quy định và cùng mất tích.
• Lạnh giá cực đoan:
Lạnh giá cực đoan đã làm
gần 100 người chết ở Mỹ
trong tuần rồi, theo
đài
CBS
News
ngày 21-1. Khả năng hiện tượng thời tiết cực
đoan này sẽ còn kéo dài khắp nước Mỹ trong tuần này.
Trung Quốc cũng đang trải qua đợt lạnh đầu tiên của
năm 2024. Nhiệt độ nhiều khu vực miền Trung và miền
Đông nước này giảm nghiêm trọng. Nhiều khu vực phía
Nam sẽ hứng bão tuyết dày đặc. Nhiều địa phương ở
Quý Châu và Hồ Nam sẽ hứng bão tuyết dày.
THIÊN ÂN
Tranh cãi quanh Hiệp định Abraham
Hiệp định Abrahambình thường hóa quan hệ ngoại giao
giữa Israel và một số nước Ả Rập (Các Tiểu vương quốc Ả
Rập thống nhất, Bahrain, Sudan và Maroc) vào năm 2020.
Thời điểmnăm2020, ôngTrump nói rằng các thỏa thuận
sẽ “đóng vai trò là nền tảng cho nền hòa bình toàn diện
trên toàn khu vực”. Song nhiều chuyên gia, trong đó có
nhà nghiên cứu Omar H. Rahman tại tổ chức nghiên cứu
Hội đồng Trung Đông về các vấn đề toàn cầu (Qatar) chỉ
ra rằng không bên nào tham gia Hiệp định Abraham từng
xung đột quân sự với nhau, vì vậy không thể coi việc bình
thường hóa là hòa bình.
Trao đổi với
Fox News
năm 2020, ông Trump khẳng định
“chắc chắn một phần” của hiệp định là để gây áp lực buộc
Palestine và Israel đàm phán hòa bình. Song theo nhà sử
học Osamah Khalil nghiên cứu về quan hệ đối ngoại củaMỹ
và Trung Đông tại ĐH Syracuse (Mỹ), Hiệp định Abraham
giúp giải quyết xung đột Israel - Palestine.
Theo ông Aaron David Miller - cựu cố vấn cho các ngoại
trưởng Mỹ về đàm phán Palestine - Israel, hiện làm việc tại
Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế (viện nghiên cứu chính
sách đối ngoại ở Mỹ), hiệp định này khiến người Palestine
bị cô lập và cuộc tấn công của Hamas nhằm vào Israel rõ
ràng cho thấy “hòa bình ở Trung Đông giữa Israel và các
láng giềng vẫn là mục tiêu rất xa vời”.
Ông Jeremy Pressman - Giámđốc nghiên cứuTrungĐông
tại ĐHConnecticut (Mỹ) chỉ ra xung đột Ả Rập - Israel tồn tại
bamối quan hệ xung đột lớn gồm: Israel - Lebanon (đặc biệt
Israel - Hezbollah), Israel - Palestine, Israel - Syria và “không
có cuộc xung đột nào trong số ba cuộc xung đột này được
cải thiện nhờ Hiệp định Abraham”.
Thămdòcủa
NewYorkTimes
/
SienaCollegevàotháng12-2023
cho thấy lượngngườiMỹmuốn
Israel tiếp tục chiến dịch quân
sựvàmuốnchiếndịchnàydừng
lại gần như bằng nhau.
Tiêu điểm
Nhóm cử tri người
Mỹ gốc Ả Rập và
người Hồi giáo có
thể có tác động lớn
đến cuộc bầu cử tổng
thống Mỹ năm nay.
Thế giới 24 giờ
2020, tổng thống Mỹ khi đó
là ông Trump đã không được
lòng cử tri gốc Ả Rập và Hồi
giáo, phần lớn do sắc lệnh cấm
nhập cảnh người nhập cư từ
Iran, Iraq, Libya, Somalia,
Sudan, Syria và Yemen. Ông
Biden lật ngược lệnh cấmnày
ngay sau khi nhậm chức vào
tháng 1-2021. Và ông Trump
trong những lần đi tranh cử
đã hứa sẽ khôi phục chính
sách này một khi tái đắc cử.
Cũng không loại trừ khả
năng số phiếu của người gốc
TrungĐông và người Hồi giáo
dành cho các ứng viên Cộng
hòa và Dân chủ tranh cử tổng
thống năm nay sẽ giảm 50%
so với năm 2020, do những
cử tri này quyết định ở nhà
hoặc bỏ phiếu cho bên thứ ba.
Ví dụ, nếu điều này xảy ra
ở bang Michigan có nghĩa là
ông Biden khả năng sẽ mất
khoảng1/3trong154.000phiếu
bầu mà ông giành được trước
ông Trump vào năm 2020.
Michigankhôngphải làbang
duy nhất mà việc vắngmặt cử
tri các cộng đồng này có thể
gây nguy hiểm cho triển vọng
chiến thắng của ông Biden.
Tỉ lệ cử tri gốc Trung Đông,
Bắc Phi và Hồi giáo đi bỏ
phiếu nếu giảm sẽ đủ xóa đi
khoảng cách chiến thắng năm
2020 của ông Biden ở bang
Arizona và cả ở bangGeorgia.
Tất nhiên, cử tri gốc ẢRập
khôngphải lànhữngngười duy
nhất có khả năng trừng phạt
ông Biden hay ông Trump tại
thùng phiếu vào tháng 11 tới
vì chính sách đối ngoại của
hai ông.•
Tuyết phủ khắp đường ở bangNewYork (Mỹ) hôm18-1. Ảnh:
GETTY IMAGES
Quốc tế -
ThứBa 23-1-2024