4
Thời sự -
ThứBa23-1-2024
ĐỖTHIỆN
thực hiện
K
ết thúc năm2023, các chỉ
sốvề tăng trưởng cho thấy
đầu tư công, tiêu dùng
có vai trò rất quan trọng đối
với kinh tế TP.HCM. Trao đổi
với
Pháp Luật TP.HCM
, TS
Trương Minh Huy Vũ, Phó
Viện trưởng Viện Nghiên
cứu phát triển TP.HCM, nhận
định: Bài học kinh nghiệm từ
giai đoạn chuyển giao năm
2022 và 2023 cho thấy sự
chủ động trong công tác dự
báo, phòng ngừa và tổ chức
triển khai là rất quan trọng
trong những giai đoạn kinh tế
đứng trước nhiều cơ hội đan
xen những thách thức lớn.
Những nỗ lực
về đầu tư công
.
Phóng viên
:
Kết thúc
năm 2023 với hàng loạt báo
cáo của nhiều đơn vị, đoàn
thể về tình hình phát triển
kinh tế - xã hội, ông nhận
thấy đâu là những vấn đề
quan trọng mang tính định
hướng cho năm 2024?
+ TS
Trương Minh Huy
Vũ
(ảnh)
: Nếu nhìn lại thì từ
quý III-2022, nhiều báo cáo
mang tính chất dự báo được
gửi lên chính quyền TP.HCM
cho thấy năm 2023 sẽ không
hề dễ dàng. Những dư địa
hay sự sang chấn từ cuộc
đại dịch của năm 2021, cùng
với những diễn biến phức
tạp và bất lợi của nền kinh
tế lẫn chính trị quốc tế tạo
ra những áp lực rất lớn với
kinh tế Việt Nam nói chung
và TP.HCM nói riêng. Đó
là chưa kể kinh tế TP.HCM
năm 2023 cũng được dự báo
là khó khăn khi một số thể
chế vẫn tồn tại vướng mắc,
nhiều sự kiện kinh tế - xã
hội, an ninh trật tự tạo tác
động không nhỏ lên tâm lý
nhà đầu tư, người tiêu dùng
và thị trường.
Quả thực năm 2023, TP đã
trải qua nhiều khó khăn như
dự báo dù đã đạt được cũng
không ít thành quả. Điều đó
cho thấy vai trò rất quan trọng
của công tác dự báo. Từ các
công tác chuẩn bị đánh giá
giải ngân đầu tư chưa đạt
nhưng kết quả đạt được là
đáng khích lệ.
. Tiếp đà năm 2023, đầu
tư công trong năm 2024 cần
chú trọng vào giải pháp nào?
+ Giải phóng mặt bằng vừa
là “nút thắt” vừa là trọng tâm
cần phải giải quyết trong năm
2024, trong đó nhấn mạnh
đến hàng loạt vấn đề cần xử
lý về chính sách và giải ngân
tiền bồi thường giải phóng
mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư.
TP cũng cần phải lên đầu
mục các công việc cần triển
khai như pháp lý dự án, quy
hoạch, kế hoạch sử dụng đất;
triển khai giám sát tiến độ
các dự án; thúc đẩy các giải
pháp gỡ vướng cho các dự
án… Các đề xuất về cơ bản
đã đầy đủ, sát thực tiễn nhưng
đòi hỏi cả hệ thống phải vận
hành đồng bộ, nhịp nhàng,
công tác đôn đốc, kiểm tra,
giám sát và việc gỡ vướng
phải diễn ra liên tục.
Thúc đẩy mạnh
tiêu dùng
. Ngoài đầu tư công thì tiêu
dùng cũng là một trụ cột quan
trọng trong tăng trưởng kinh
. Với xu hướng trên, để thúc
đẩy tiêu dùng giai đoạn năm
2024, TP.HCM sẽ chú tâm
vào những giải pháp nào?
+ Chỉ trong tháng 1-2024
dự kiến sẽ diễn ra rất nhiều
chương trình chợ Tết, hội chợ
Tết kích cầu tiêu dùng theo
hướng thúc đẩy mua sắm trực
tuyến livestream, thương mại
điện tử, giải trí Tết.
Tiếp đà năm 2023, TP cần
đẩy mạnh hệ sinh thái thương
mại điện tử, không chỉ đến
doanh nghiệp lớn mà còn cả
doanh nghiệp vừa và nhỏ,
cũng như các tiểu thương,
chợ, điểm bán lẻ. “Chủ động,
không ngại thay đổi” là cụm
từ khóa quan trọng; người
làm kinh doanh dù lớn hay
nhỏ đều có thể tham gia vào
hệ sinh thái mua bán hàng
hóa trực tuyến, tiếp cận các
cơ hội mới để mở rộng thị
trường, tiếp cận lượng khách
hàng mới.
Đề án TP trở thành trung
tâm thươngmại điện tử (được
phê duyệt năm 2020) cần tiếp
tục được cập nhật các nội
dung và mục tiêu mới của
thương mại điện tử trên nền
tảng mạng xã hội. Đây là xu
thế quan trọng cần được định
hình trong các sự kiện, hoạt
động kinh tế - xã hội diễn ra
thường niên nhằm mở rộng,
tăng cường lượng hàng hóa
giao dịch, thành phần tham
gia, số lượng các trung tâm
và không gian livestream
trên địa bàn TP.HCM.
Quan trọng không kém
là cần củng cố niềm tin của
người tiêu dùng trong việc
đảm bảo chất lượng và xuất
xứ hàng hóa trên các chợ điện
tử; tăng cường khả năng chống
thất thu thuế - chống buôn
lậu từ các mặt hàng bán trực
tuyến để tạo ra một sân chơi
sáng tạo, tiên phong nhưng
có sự quản lý công minh của
luật pháp.
. Xin cảm ơn ông.•
Cần củng cố niềmtin của người dân trong việc đảmbảo chất lượng, xuất xứ hàng hóa trên các chợ điện tử
để thúc đẩy tiêu dùng năm2024. Ảnh: THUHÀ
tình hình, TP đã chủ động có
những đối sách tốt và vì thế
“ba trục động lực” - đầu tư
công, xuất khẩu, tiêu dùng
đã được định hình và bắt đầu
phát huy hiệu quả cho những
năm tiếp theo.
. Các báo cáo về đầu tư
công cho thấy TP vẫn chưa
đạt mục tiêu đề ra trong
năm 2023, liệu điều đó có
mâu thuẫn với những gì ông
nhận định ở trên về ba “trục
động lực”?
+ Tôi thấy không có mâu
thuẫn. Đầu tư công không
phải là “đũa thần”, cứ giải
ngân là nhìn thấy hiệu quả
ngay. Các khoản đầu tư vào
hạ tầng giao thông, đô thị,
môi trường hay các dự án về
giáo dục, y tế… đều là “cơ
bản”, có vai trò nền móng để
thúc đẩy tăng trưởng và kích
các nguồn lực xã hội, trong
bối cảnh đầu tư tư nhân chưa
thể phục hồi. Nhưng hiệu ứng
này cần một “độ trễ” nhất
định, đúng hơn là cần thời
gian để có thể tạo ra các hiệu
quả, tác động tích cực có thể
lượng hóa được, vì các dự án
đầu tư công thường có tính
trung hạn, dài hạn.
Cạnh đó, trong bối cảnh
nhiều doanh nghiệp tư nhân
liên tục cắt giảm lao động,
đầu tư công sẽ góp phần thúc
đẩy thị trường lao động, tạo
công ăn việc làm, góp phần
cải thiện đời sống của người
dân. Các hoạt động đầu tư,
mua sắm công cũng tạo thị
trường cho các doanh nghiệp
tư nhân có đơn hàng, xoay
dòng vốn… Nói như vậy để
thấy dù năm 2023, mục tiêu
tế. Ông nhận xét gì về tiềm
năng của “mũi nhọn” này?
+ Trong bức tranh kinh tế
nhìn chung còn khó khăn thì
thương mại điện tử TP.HCM
nổi lên rất tích cực. Doanh
thu lĩnh vực này của TP trong
năm 2023 tăng trưởng rất
ấn tượng - 37% so với năm
trước, dẫn đầu cả nước. Trong
đó, doanh số mua đạt con số
rất ấn tượng với 6,2 tỉ USD;
trong khi doanh số bán cũng
tăng trưởng tốt, đạt mốc 4,7
tỉ USD. Những con số này đã
đóng góp rất lớn vào quy mô
thị trường thương mại điện
tử của Việt Nam trong năm
2023, đạt mức 20,5 tỉ USD.
Tuy nhiên, bức tranh tiêu
dùng ở các kênh truyền thống
thì lại thiếu tính lạc quan. Thị
trường Tết ở các chợ truyền
thống, trung tâm mua sắm,
siêu thị được ghi nhận khá
ảm đạm khi Tết đã rất gần
và thời gian này mọi năm
thường rất nhộn nhịp.
Sự trái ngược ở hai kênh
mua sắm hàng hóa, bán lẻ
không phải ngẫu nhiên và
cũng không có gì lạ khi tâm
lý và thói quen mua sắm đã
được dự báo từ những năm
trước, chí ít là khi xuất hiện
dịch COVID-19, rằng đang
có sự dịch chuyển “từ không
gian vật lý lên không gian
mạng”. Và dự báo này đã
được định hình rõ ràng trong
suốt một năm qua, khi xu
hướng thương mại điện tử
trên nền tảng xã hội (social
commerce) trở nên thịnh hành
và TP.HCM trong năm qua
là “tâm điểm” của các hoạt
động đó.
Những bước “khởi động” tích cực
Chỉ trong tháng 1-2024, nhiều sự kiện hội chợ, giải trí Tết
được tổ chức theo các hình thức mới, hiện đại lấy các nền
tảng số làm trọng tâm diễn ra ở khắp các quận, huyện trên
địa bàn TP.HCM.
Đây là sự“khởi động”kích thích tâm lý tiêu dùng, cùng với
đó tạo không gian mua sắm nhộn nhịp, gỡ khó cho nhiều
đơn vị kinh doanh, đặc biệt là nhiều cá nhân kinh doanh
hộ gia đình, tiểu thương, mua bán nhỏ lẻ…
Không khí mua sắm trực tuyến, trải nghiệm qua các pha
livestream trên khắp các nền tảng đã phần nào“kéo”không
khí Tết lại gần với người dân, ở khắp các tuyến phố lớn, nhỏ
và đi sâu vào từng gia đình.
Kỳ vọng rằng những “bước đà” đầu tiên này sẽ mở đầu
cho một năm hệ thống mua sắm, tiêu dùng nhộn nhịp và
“bội thu”, tạo động lực mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế
TP trong năm 2024.
TS
TRƯƠNG MINH HUY VŨ
Cần củng cố niềm
tin của người tiêu
dùng trong việc đảm
bảo chất lượng, xuất
xứ hàng hóa trên các
chợ điện tử, chống
thất thu thuế, buôn
lậu từ các mặt hàng
bán trực tuyến...
Chuẩn bị đánh giá tình hình
năm2023vàcácviễncảnhnăm
2024, UBND TP.HCM đã giao
nhiệmvụ choViệnNghiên cứu
pháttriểnTP.HCMphốihợpcùng
các trườngđại học chuẩnbị các
báo cáo đánh giá nhằmđưa ra
các khuyến nghị chính sách.
Ba báo cáo đã được hoàn tất
và ra mắt trong tháng 1-2024,
cụ thể: (i)
Năm 2024: Kinh tế
Việt Nam vượt những cơn gió
ngược
(Trường ĐH Ngân hàng
TP.HCM); (ii)
Báo cáo kinh tế vĩ
mô quý IV TP.HCM
(Trường ĐH
Kinh tế - Luật, ĐH Quốc gia
TP.HCM); (iii)
Báo cáo kinh tế
TPHCM: Kết quả 2023 và triển
vọng 2024
(Trường ĐH Kinh tế
TP.HCM).
Tiêu điểm
TP.HCM 2024: Hành động
để “lấy đà” từ đầu năm
Năm2023, dù kinh tế trải qua giai đoạn khó khăn nhưng TP.HCMđã định hình rõ
những động lực quan trọng, tiếp đà để tích cực phục hồi, phát triển trong năm2024.
