16
Tiêu điểm
Quốc tế -
Thứ Sáu8-3-2024
Vì sao Hamas đưa ra yêu cầu mới
trong quá trình đàm phán?
Tờ
The New York Times
ngày 6-3 dẫn lời các quan chức Mỹ
cho biết các cuộc đàmphán dường như bị đình trệ do Hamas
kiên quyết yêu cầu ngừng bắn vĩnh viễn. Ngoài ra, nhóm này
còn yêu cầu Israel rút quân khỏi Dải Gaza, đưa người dân
phải di dời ở Dải Gaza về nhà của họ và cung cấp viện trợ
cho người dân.
Phía Israel đã từ chối các yêu cầu này.
Theo tờ báo, các quan chức tin rằngHamas đã đưa ra những
yêu cầu mới vì nhiều lý do. Trong đó, họ tin rằng việc kéo dài
giao tranh vào tháng Ramadan sẽ làm suy yếu Israel.
Trong khi đó, ngày 28-2, ông Ismail Haniyeh, người đứng
đầu văn phòng chính trị của Hamas, kêu gọi người Palestine
sống bên ngoài Dải Gaza tập trung về nhà thờ Hồi giáo
Al-Aqsa vào ngày đầu tiên của tháng Ramadan để phản đối
các hạn chế do Israel đặt ra.
Phía Israel cho rằng động thái trên của Hamas là nhằm“lôi
kéo Israel vào cuộc chiến trên các mặt trận khác”.
Tháng Ramadan: Hạn chót cho
nỗ lực ngừng bắn Israel - Hamas?
Các nhà hòa giải đang nỗ lực môi giới một thỏa thuận hòa bình cho xung đột Israel - Hamas trước khi
khu vực bước vào tháng Ramadan trong bối cảnh đàmphán bế tắc.
HỒNGSƠN-THẢOVY
Đ
ầu tuần này, Tổng thống
Mỹ Joe Biden cho biết
khả năng các bên trong
xung đột Israel - Hamas đạt
được thỏa thuận ngừng bắn là
“nằmtrong tayHamas”. Ngoài
ra, ông Biden cũng cảnh báo
rằng sẽ “rất, rất nguy hiểmnếu
tình hình (đàm phán) kéo dài
đến tháng Ramadan”, theo tờ
The Guardian.
Bình luận của ông Biden
được đưa ra trong bối cảnh
xung đột Israel -Hamas tại Dải
Gaza vẫn chưa có dấu hiệu hạ
nhiệt.Trongkhiđó,cácnhàđàm
phán đang nỗ lực thúc đẩy các
bên đạt được thỏa thuận ngừng
bắn và thả con tin.
Vậy tại sao tháng Ramadan
lại được xem là thời hạn cuối
cho quá trình đàm phán thỏa
thuận ngừng bắn và quá trình
đàmphánđangdiễnbiếnrasao?
Vì sao tháng Ramadan
quan trọng
Tháng lễ Ramadan là tháng
ăn chay của người Hồi giáo,
bắt đầu vào khoảng ngày 10-3.
Trong tháng Ramadan, theo
truyền thống, những tín đồHồi
giáo tập trung tại nhà thờ Hồi
giáoAl-Aqsa.Nhàthờnàyđược
ngườiHồi giáogọi làThánhđịa
cao quý vì là nơi nhà tiên tri
Muhammad lên thiên đường.
Cònđối với ngườiDoThái, nơi
đâyđượcgọilàNúiĐềnvàcũng
được xem là một trong những
nơi linh thiêng nhất trong Do
Thái giáo.
Trong những năm gần đây,
tháng Ramadan là thời điểm
căng thẳng leo thanggiữa Israel
và các vùng lãnh thổ của người
Palestine.
Nhà thờAl-Aqsa từng là tâm
điểm căng thẳng trong tháng
Ramadan năm 2021. Khi ấy,
xungđộtIsrael-Hamasđãbùng
nổ tại Dải Gaza trong 11 ngày,
bên cạnh các vụ bạo loạn của
người Ả Rập tại Israel. Trong
tháng Ramadan năm 2022 và
Ngày 7-3, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản
Yoshimasa Hayashi nói rằng Tokyo quan ngại sâu sắc về
sự hợp tác quân sự ngày càng chặt chẽ giữa Trung Quốc
(TQ) và Nga đối với an ninh Nhật Bản và khu vực, theo
hãng tin
Reuters
.
“Đất nước chúng tôi có ý định theo dõi chặt chẽ sự phát
triển trong quan hệ Trung - Nga” - ông Hayashi nói thêm.
Trước đó, ngày 5-3, ông Hayashi cũng nói rằng sức
mạnh quân sự đang tăng nhanh của TQ là một “mối lo
ngại nghiêm trọng” đối với Nhật Bản và quốc tế.
TQ và Nga chưa bình luận về phát ngôn của phía Nhật
Bản. Tuy nhiên, ngày 7-3, tại buổi họp báo trong khuôn
khổ kỳ họp lưỡng hội TQ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao TQ
Vương Nghị nhấn mạnh rằng quan hệ Nga - Trung là
“một mô hình mới về hợp tác giữa các cường quốc hoàn
toàn khác với thời kỳ Chiến tranh lạnh”, theo tờ
South
China Morning Post
.
Ông Vương cho biết Bắc Kinh và Moscow sẽ tăng
cường phối hợp đa phương để bảo vệ sự ổn định khu vực
và toàn cầu.
THẢO VY
Nhật Bảnquanngại về hợp tác quân sựNga - Trung
Chánh văn
phòngNội
các Nhật Bản
Yoshimasa
Hayashi. Ảnh:
REUTERS
“Ramadan rất quan
trọng đối với khu
vực nên Israel sẽ
mắc sai lầm khủng
khiếp nếu tiếp tục
chiến tranh trong
tháng Ramadan.”
GS
Gerry Gendlin
tại ĐH
PennWest Edinboro (Mỹ)
Một phụ nữ
Palestine cầu
nguyện tại
nhà thờHồi
giáo Al-Aqsa
(Jerusalem)
hôm5-3 trong
bối cảnh xung
đột Israel -
Hamas vẫn
tiếp diễn. Ảnh:
REUTERS
Ngày 5-3, Israel thông báo
sẽ cho phép một số tín đồ Hồi
giáo thăm nhà thờ Al-Aqsa
trong tháng Ramadan như
những năm trước.
2023, cảnh sát Israel đã đụng
độ người Palestine tại nhà thờ
Al-Aqsa.
Cũngcần lưuý rằngcuộc tấn
công của Hamas vào lãnh thổ
Israel hôm 7-10-2023 mang
tên “bão Al-Aqsa” với mục
tiêu đáp trả “sự xúc phạm” của
người Israel với thánh đường
Hồi giáo Al-Aqsa. Do đó, các
quan chức an ninh Israel có lý
do để lo ngại rằng Hamas có
thể lợi dụng tháng lễ nàyđểmở
rộng xung đột Israel - Hamas
ra ngoài Dải Gaza.
Hôm6-3, Hội đồngAn ninh
quốc gia Israel đã cảnh báo
người dân nước này rằng “các
nhómkhủngbố”cókhảnănglợi
dụng cuộc chiến đang diễn ra,
căngthẳngxungquanhAl-Aqsa
cũng như tháng Ramadan để
kích động bạo lực ở Jerusalem,
Bờ Tây và toàn Trung Đông.
Trên thực tế, trong suốt thời
gian qua, các nhà đàm phán
Mỹ, Qatar, Ai Cập đã nỗ lực
để giúp các bên trong xung đột
Israel - Hamas đạt được thỏa
thuận ngừng bắn trước tháng
Ramadan.
Theo
TheWallStreetJournal
,
Nhà Trắng không muốn thấy
Israel tấn công Rafah trong
tháng Ramadan. Ngoài ra,
dưới áp lực từ các cử tri, chính
quyền ông Biden cũng mong
xung đột Israel - Hamas sớm
kết thúc.
Hôm27-2, người phát ngôn
Hội đồngAnninhquốc giaMỹ
JohnKirbychobiếtWashington
đang cố gắng thuyết phục các
bên đi đến thỏa thuận nhằm
chấmdứt giao tranh và thả con
tin. Tuy nhiên, ông Kirby cho
hay các nhà đàm phán đang
không “cố gắng chạy đua với
thời gian (để đạt được thỏa
thuận trước thángRamadan)”.
Trong khi đó, hãng tin
Al-
Qahera News
dẫn một nguồn
tinAi Cập cho biết: “Các cuộc
đàm phán vẫn đang tiếp diễn
để đạt được một thỏa thuận
ngừng bắn ở Dải Gaza trước
tháng Ramadan. Các cuộc
đàm phán đang phải đối mặt
với những khó khăn nhưng
chúng vẫn tiếp diễn”.
Khó đạt thỏa thuận
ngừng bắn
Bất chấp nỗ lực từ các nhà
hòa giải, đàm phán đến nay
vẫn chưa đạt tiến bộ do còn tồn
tại nhiều quan điểm khác biệt
giữa Israel và Hamas. Hãng
tin
AP
dẫn lời một quan chức
Ai Cập cho biết các cuộc đàm
phán kéo dài ba ngày giữa phái
đoàn Hamas với các nhà hòa
giải từ Ai Cập, Mỹ và Qatar
tại thủ đô Cairo (Ai Cập) đã
kết thúc hôm 5-3 mà “không
đạt được bước đột phá”.
Kênh
Al Jazeera
tuần này
cũng đưa tin rằng đàm phán
đã “kết thúc trong bế tắc” và
không rõ điều gì sẽ xảy ra tiếp
theo vì “Israel nói rằng đang
chờ phản hồi của Hamas,
trong khi Hamas cũng nói
rằng đang chờ phản hồi của
Israel”. “Các nhà hòa giải
đang cố gắng thu hẹp khoảng
cách để tìm ra giải pháp cho
cả hai bên nhưng có vẻ như
có những điểm vướng mắc
dường như không thể giải
quyết được” - theo
Al Jazeera
.
Vướng mắc giữa Israel và
Hamas đến nay chủ yếu là về
số lượng con tin và thời gian
ngừng bắn. Hamas đã từ chối
thả tất cả con tin Israel mà
nhóm này đang giam giữ trừ
khi Israel kết thúc chiến dịch
đổ bộ, rút toàn bộ lực lượng
khỏi Dải Gaza và thả một số
lượng lớn người Palestine
đang bị giam trong các nhà tù
của Israel, bao gồm cả những
chiến binh Palestine bị kết án
chung thân.
Ngoàira,ngườiphátngôncủa
Hamas - ông Osama Hamdan
hôm 5-3 nói rằng Hamas yêu
cầu một lệnh ngừng bắn vĩnh
viễn, thay vì một thỏa thuận
tạm dừng kéo dài sáu tuần.
“Sẽ không thể đạt được an
ninh cho người Palestine nếu
không thông qua lệnh ngừng
bắn vĩnh viễn và rút quân
đội Israel khỏi từng tấc đất
ở Dải Gaza, cũng như cung
cấp thêm viện trợ nhân đạo.
Sẽ không có bất cứ cuộc trao
đổi con tin nào trừ khi hoàn
thành tất cả điều này” - ông
Hamdan nói.
Trong khi đó, Thủ tướng
Israel Benjamin Netanyahu
công khai bác bỏ những yêu
cầu trên và nhiều lần cam kết
sẽ tiếp tục cuộc chiến cho đến
khi Hamas bị giải tán và tất cả
con tin được trả tự do.
Israel cũng không cử phái
đoàn đếnAi Cập để đàmphán
với Hamas vì Hamas không
đáp ứng yêu cầu của Israel về
cung cấp danh sách các con
tin còn sống và xác định tỉ lệ
trao đổi con tin Israel và người
Palestine đang bị giam giữ.
Trước tình hình này, các
chuyên gia cho rằng Israel và
Hamas khó có thể đạt được
lệnh ngừng bắn trước tháng
Ramadan, hay thậm chí là
đầu tháng Ramadan. Theo
GS Gerry Gendlin tại ĐH
PennWest Edinboro (Mỹ),
khác biệt không thể hòa giải
giữa Israel vàHamas về ngừng
bắn tạm thời hay ngừng bắn
vĩnh viễn khiến “hạn chót”
Ramadan gần như không thể
đạt được.
Vị chuyên gia cũng cảnh
báo rằng sẽ rất tồi tệ nếu
chiến tranh tiếp diễn trong
tháng Ramadan. “Ramadan
rất quan trọng đối với khu
vực nên Israel sẽ mắc sai lầm
khủng khiếp nếu tiếp tục chiến
tranh trong tháng Ramadan.
Tôi biết cuộc chiến trong
tháng Ramadan có thể mang
lại cho họ (Israel) lợi thế về
mặt chiến thuật, thậm chí có
thể là lợi thế vềmặt chiến lược
nhưng tôi tin rằng nếu cuộc
chiến tiếp diễn trong tháng
này, dư luận quốc tế có thể
quay lưng với Israel” - theo
ông Gendlin.•
