7
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứNăm18-4-2024
Tiêu điểm
Quan trọng hơn vẫn là
chất lượng công chứng
Trong giao dịch dân sự, mục đích
của công chứng là đảm bảo an toàn
pháp lý cho các bên khi thamgia giao
dịch dân sự, phòng ngừa tranh chấp.
Do đó, tôi cho rằng công chứng tại
trụ sở hay ngoài trụ sở không quan
trọng. Điều quan trọng là làm sao
đảmbảo được tính xác thực, tính hợp
pháp của giao dịch dân sự để phòng
ngừa tranh chấp. Muốn vậy, CCV cần
có trình độ, chuyên môn thật sự, có
đạo đức nghề nghiệp.
Khi đó, dù công chứng tại trụ sở
hay ngoài trụ sở thì CCV cũng có thể
sử dụng kiến thức và các kỹ năng của
mình (hỏi để xác định được yêu cầu
công chứng, năng lực hành vi dân sự;
nhận diện chữ viết, chữ ký, con dấu...)
vào việc công chứng giao dịch dân sự
nhằm đảm bảo tính xác thực và tính
hợp pháp của giao dịch dân sự.
Ngoài ra, để thuận tiện cho người
dân trong công việc, tôi cho rằng dự
thảo nên theo hướng mở rộng thêm
các trường hợp được công chứng
ngoài trụ sở.
Luật sư
NGUYỄN PHƯỚC VẸN
,
Đoàn Luật sư TP.HCM
thể lập di chúc tại chỗ ở của người
lập di chúc. Xác định rõ nội hàm về
“chỗ ở” cũng là vấn đề cần luận bàn.
Với những trường hợp trên, việc
công chứng ngoài trụ sở có xem là
đúng pháp luật không khi mà Luật
Công chứng không quy định rõ, làm
cho CCV dễ bị “sờ gáy” khi thanh
tra, kiểm tra và xử phạt vi phạm.
Do đó, vấn đề không phải là siết
lại quy định ký công chứng ngoài
trụ sở, vì thực tiễn cho thấy đây
là nhu cầu chính đáng trong đời
sống xã hội, khó có thể cấm đoán.
Vấn đề là cần quản lý sao cho việc
công chứng được thực hiện theo
đúng trình tự, thủ tục luật định đối
với việc công chứng ngoài trụ sở.
Bên cạnh đó, pháp luật cũng cần
xác định rõ việc công chứng phải
được thực hiện ở lãnh thổ Việt Nam
và nội dung này cần được ghi rõ
trong luật. Bởi hiện nay Luật Công
chứng năm 2014 và các văn bản
hướng dẫn đều không quy định
vấn đề này.
TS - CCV
NINH THỊ HIỀN
,
Trưởng Văn phòng công chứng
Ninh Thị Hiền, TP.HCM
:
Sẽ phát
sinh tình
huống
chính đáng
luật chưa
điều chỉnh
Ý nghĩa của việc người yêu cầu
công chứng đến trụ sở hành nghề
công chứng để xác lập hợp đồng,
hành vi pháp lý là để thể hiện sự cố
ý, quyết tâm thực hiện hành vi pháp
lý của người yêu cầu công chứng.
Trên thực tế, CCV cũng từ chối
công chứng ngoài trụ sở đối với
trường hợp không thuộc khoản 2
Điều 44Luật Công chứng năm2014.
Điều 44 dự thảo quy định “cứng”
các trường hợp được thực hiện ngoài
trụ sở của tổ chức hành nghề công
chứng sẽ phát sinh những tình huống
“chính đáng” nhưng luật chưa điều
chỉnh, như:
(1) CCV thực hiện công chứng tại
trụ sở ngân hàng nhằm hỗ trợ bên
mua, bên bán được an toàn, thuận
tiện trong việc thanh toán tiền liên
quan đến giao kết hợp đồng, hành
vi pháp lý.
(2) Khi khách hàng cùng lúc thực
hiện nhiều giao dịch tại tổ chức tín
dụng như: Hợp đồng vay, hợp đồng
thế chấp, định giá, các văn bản thỏa
thuận liên quan khác nên cần thực
hiện công chứng tại ngân hàng.
(3) Một số trường hợp do người
đại diện theo pháp luật của doanh
nghiệp hoặc “người được ủy
quyền” không thể rời trụ sở, nơi
làm việc của doanh nghiệp để giao
kết hợp đồng...
Nhìn sang các quốc gia khác trên
thế giới, nhiều nơi CCV còn được
chứng nhận, chứng thực điều lệ
doanh nghiệp, các biên bản họp của
công ty, doanh nghiệp. Khi đó, bắt
buộc CCV phải thực hiện tại nơi
diễn ra cuộc họp. Pháp luật quy
định trong trường hợp này phải thể
hiện các sự kiện liên quan đến việc
thực hiện công chứng trong phần
lời chứng của CCV.
Do đó, để dịch vụ công chứng là
một dịch vụ công đáp ứng kịp thời
nhu cầu của nhân dân, thiết nghĩ
các trường hợp trên cần quy định
trong luật để tạo sự ổn định và góp
phần tăng cường quản lý nhà nước
đối với hoạt động công chứng trong
tương lai.
CCV
HUỲNH THỊ NGỌC YẾN
,
Trưởng Văn phòng công chứng
Huỳnh Thị Ngọc Yến, TP.HCM
:
Giữ như hiện hành
sẽ hợp lý hơn
Luật Công chứng năm 2014 quy
định một số trường hợp việc công
chứng có thể được thực hiện ngoài trụ
sởcủa tổ chức hànhnghề công chứng.
NGUYỄNQUÝ -NGUYỄNHIỀN
N
hư
Pháp Luật TP.HCM
đã
thông tin, dự thảo Luật Công
chứng (sửa đổi) mới nhất có
nhiều nội dung đáng chú ý, trong
đó có quy định mới về việc công
chứng ngoài trụ sở tổ chức hành
nghề công chứng.
Dự thảo đã bổ sung các trường
hợp cụ thể mới được công chứng
ngoài trụ sở, bỏ quy định cho phép
công chứng ngoài trụ sở vì “có lý
do chính đáng khác”. Nhiều ý kiến
cho rằng việc quy định như vậy sẽ
khó bao quát hết các tình huống
trong thực tiễn.
Để rộng đường dư luận,
Pháp
Luật TP.HCM
giới thiệu ý kiến của
một số công chứng viên (CCV) về
đề xuất trên tại dự thảo.
TS - CCV
HOÀNG MẠNH THẮNG
,
Trưởng phòng Công chứng số 2,
TP.HCM
:
Nhu cầu
thực tiễn
chính đáng
Về địa điểm
công chứng ,
bên cạnh một
số trường hợp cụ
thể được công chứng ngoài trụ sở
thì khoản 2 Luật Công chứng năm
2014 có quy định trường hợp “có
lý do chính đáng khác không thể
đến trụ sở của tổ chức hành nghề
công chứng”.
Đến nay vẫn chưa có văn bản
quy phạm pháp luật nào giải thích
“lý do chính đáng khác” ở quy định
trên là những lý do gì.
Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều
trường hợp công dân, doanh nghiệp
yêu cầu CCV thực hiện công chứng
tại địa điểm ngoài trụ sở tổ chức
hành nghề công chứng, như trường
hợp thanh toán một số tiền rất lớn
qua ngân hàng mà các bên phải yêu
cầu CCVcông chứng tại trụ sở ngân
hàng để vừa ký vừa thanh toán tiền
thì giao dịch mới thành công.
Những trường hợp này nếu không
thực hiện công chứng ngoài trụ sở
sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động
thanh toán, kinh doanh… làm cho
các giao dịch dân sự, thương mại
khó thành công.
Mặt khác, Điều 639 BLDS năm
2015 có quy định người lập di chúc
có thể yêu cầu CCV tới chỗ ở của
mình để lập di chúc. Quy định này
dường như cũng không bị hạn chế
bởi những trường hợp quy định tại
khoản 2 Điều 44 Luật Công chứng
năm 2014.
Tuy nhiên, quy định như Điều
639 BLDS năm 2015 thì vẫn có thể
hiểu “máy móc” rằng CCV chỉ có
Công chứng viên đang kiểmtra hồ sơ, giấy tờ của người có yêu cầu công chứng. Ảnh: NTH
GÓP Ý SỬA LUẬT CÔNG CHỨNG - BÀI 2
“Siết” công chứng ngoài trụ sở:
Các công chứng viên nói gì?
Nhiều công chứng viên cho rằng nếu quy định “cứng” các trường hợp được công chứng ngoài trụ sở
thì không bao quát hết các tình huống phát sinh trên thực tế.
Đơn cử, người dân đi mua nhà
nhưng căn nhà đó đang được thế
chấp tại một ngân hàng. Với trường
hợp này, thông thường người dân
yêu cầu CCV đến ngân hàng để
thực hiện. Tại đây, ngân hàng có
thể trích xuất sổ hồng bản chính,
CCV trực tiếp kiểm tra để người
mua an tâm thực hiện giao dịch mua
bán. Đây cũng là một trong những
“lý do chính đáng” cho việc công
chứng ngoài trụ sở.
Tuy nhiên, việc dự thảo không
liệt kê trường hợp nêu trên và bỏ đi
cụm từ “có lý do chính đáng khác”
sẽ gây khó khăn cho người dân và
tổ chức hành nghề công chứng.
Do đó, theo tôi, nên giữ như quy
định cũ sẽ hợp lý hơn.•
“Nhiều trường hợp nếu
không thực hiện công
chứng ngoài trụ sở sẽ
làm ảnh hưởng đến hoạt
động thanh toán, kinh
doanh… làm cho các
giao dịch dân sự, thương
mại khó thành công.”
Nếu quy định chỉ gói gọn từng trường hợp cụ thể
được công chứng ngoài trụ sở như dự thảo sẽ không
“ôm hết” các quan hệ xã hội.
Ví dụ, hai vợ chồng lớn tuổi làm ủy quyền cho con,
người vợ thì bị bệnh, nằm liệt ở nhà và có thể yêu cầu
CCV đến tận nhà thực hiện. Tuy nhiên, người chồng đi
lại được và phải đến trụ sở thực hiện việc công chứng
thì sẽ mất thời gian và không hợp lý.
Một trường hợp khác như hồ sơ khai di sản thừa
kế của người mẹ đã chết. Người cha đã già, không
đi được thì được CCV đến công chứng tại nhà. Tuy
nhiên, những người con cũng phải ký tên vào tờ khai
nhưng không thuộc trường hợp được “sử dụng dịch
vụ tại nhà” thì như thế sẽ bất tiện trong giao dịch và
không hợp lý.
Có thể thấy vị trí công chứng không làm thay đổi
tình thế của hồ sơ. Nếu CCV kiểm tra chặt tính pháp lý
của hồ sơ thì việc công chứng có thể thực hiện ở đâu
cũng được.
Ngoài ra, xét ở góc độ nào đó thì nghề công chứng
cũng là nghề làm dịch vụ. Nếu trường hợp một người
cần công chứng để giao dịch chuyển nhượng nhưng
không có thời gian đến trụ sở để công chứng thì CCV
có thể đến nơi khách hàng yêu cầu để thực hiện nhằm
phục vụ tốt cho khách hàng.
Một CCV tại TP.HCM
Không “ôm hết” các quan hệ xã hội