5
“Vị thế của Đảng
Cộng sản Việt Nam
trên chính trường
ngoại giao đã được
nâng cao đáng kể, rất
khác so với những
nămViệt Nam còn bị
cô lập, bao vây, cấm
vận ở nhiều thập
niên trước.”
TS-Đạisứ
LuậnThùyDương
Thời sự -
ThứSáu26-4-2024
ĐỖTHIỆN-ĐỨCHIỀN
N
ói về “Ngoại giao cây
tre Việt Nam (VN)”,
TS Luận Thùy Dương,
nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn
quyềnVN tại Myanmar, nhấn
mạnh: “Ngoại giao VN kiên
định về nguyên tắc, uyển
chuyển về sách lược; mềm
mại, khôn khéo nhưng rất
kiên cường, quyết liệt; linh
hoạt, sáng tạo nhưng rất
bản lĩnh, can trường trước
mọi khó khăn; kiên quyết,
kiên trì bảo vệ lợi ích quốc
gia, dân tộc, vì hòa bình thế
giới, độc lập dân tộc, tự do
và hạnh phúc của nhân dân”.
Ba trụ cột cốt lõi của
ngoại giao Việt Nam
. Phóng viên
:
Theo Đại
sứ, nói về “Ngoại giao cây
tre VN”, chúng ta cần nhấn
mạnh những trụ cột cốt lõi
nào trong bối cảnh thế giới
biến động như hiện nay?
+
TS-Đại sứ
Luận Thùy
Dương
(ảnh)
: Việc dùng hình
tượng cây tre VN để làm biểu
tượng, mô phỏng bản sắc hoạt
động đối ngoại, chính sách
ngoại giaoVNlàvì loài câynày
có “gốc vững vàng, thân chắc
khỏe và cành lá uyển chuyển”.
Gốc vững ở đây nói về thực
lực của một nước; thân chắc
là nói về nguyên tắc bất biến
của lợi ích quốc gia, dân tộc;
còn khi cành lá uyển chuyển
hàm ý nói phương pháp, cách
thức mà VN ứng xử với các
quốc gia khác.
. Nhìn vào thực tiễn ngoại
giao VN, Đại sứ có thể phân
tích sâu hơn về ba trụ cột “gốc
vững, thân chắc và cành uyển
chuyển”?
+ Khi chúng ta nói “vững ở
gốc” tức là nói đến hai vấn đề.
Thứ nhất, VN luôn thực hiện
nhất quán đường lối đối ngoại
độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu
nghị, hợp tác phát triển, đa
phương hóa và đa dạng hóa.
Đường lối này đã và sẽ tiếp
tục mở ra cho đất nước vận
hội phát triểnmới, có được cơ
đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín.
Thứ hai là VN luôn kiên
định mục tiêu bất biến là độc
lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh
thổ, xây dựng đất nước theo
con đường xã hội chủ nghĩa,
dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, công bằng, văn minh,
bảo đảm sự lãnh đạo trực tiếp
của Đảng. Những mục tiêu
xây dựng và phát triển này
còn nguồn lực bên ngoài là
quan trọng, cần thiết.
Cuối cùng, khi nói “uyển
chuyển ở cành” tức làVN vận
dụng nhuần nhuyễn và khéo
léo bài học “Dĩ bất biến, ứng
vạn biến”, kết hợp chặt chẽ
giữa mục tiêu chiến lược với
tính linhhoạt, uyển chuyển của
sách lược tùy theo vấn đề, tùy
từng thời điểmvà phù hợp với
từng đối tác, đối tượng. Trong
hoàn cảnh khó khăn, phức tạp,
có sự mâu thuẫn giữa những
xu thế khác nhau thì chúng ta
có cách ứng xử “biết mình,
biết người”, “biết thời, biết
thế” và “biết dừng, biết biến”.
Vị thế Đảng
được nâng cao
. Nói đến ngoại giao VN,
không thể không nhắc đến
ngoại giao Đảng. Nghệ thuật
“ngoại giao cây tre”, trong
đó có ngoại giao Đảng đã
giúp vị thế của Đảng Cộng
sản VN được nâng cao như
thế nào trong thế giới đa cực
và phân cực như hiện nay?
+ Hoạt động đối ngoại của
lãnh đạo chủ chốt của Đảng
Cộng sản VN được triển khai
tích cực, đạt nhiều kết quả
quan trọng, nhất là trong việc
củng cố các khuôn khổ quan
hệ hợp tác ổn định, tạo động
lực thúc đẩy và làm sâu sắc
quanhệ hợp tác nhiềumặt giữa
VN với các nước, giải quyết
nhiều vấn đề đối ngoại lớn.
Ví dụ, quan hệ giữa Đảng ta
với các đảng cộng sản, công
nhân và các chính đảng khác
của các nước trên thế giới tiếp
tục được củng cố thông qua
các hoạt động trao đổi đoàn,
trao đổi lý luận và tiếp xúc
Vị thế Đảng Cộng sản Việt Nam
không ngừng nâng cao
của VN cũng cho thấy tính
chính nghĩa, sức mạnh của
VN vì thượng tôn pháp luật
và xu thế tiến bộ của thời đại.
Khi nói “chắc ở thân” tức
là nói đến chuyện phối hợp
chặt chẽ, nhịp nhàng, đồng
bộ của nền ngoại giao toàn
diện, hiện đại với ba trụ cột
là đối ngoại Đảng, ngoại giao
nhà nước và đối ngoại nhân
dân. Đây là sự kế thừa lịch
sử, phát huy văn hóa dân tộc,
thể hiện được bản sắc riêng
của nền đối ngoại của VN.
Đồng thời biết kết hợp sức
mạnh đất nước và điều kiện
quốc tế thuận lợi để tạo cục
diện có lợi cho môi trường
an ninh, phát triển của đất
nước, xác định nguồn lực bên
trong là cơ bản, quyết định,
tại các diễn đàn đa phương.
Vị thế của Đảng Cộng sản
VN trên chính trường ngoại
giao đã được nâng cao đáng
kể, rất khác so với những
năm VN còn bị cô lập, bao
vây, cấm vận ở nhiều thập
niên trước. Việc lãnh đạo cấp
cao nhiều nước trên thế giới,
trong đó có những nước lớn,
đã nhận lời mời của Tổng Bí
thư Đảng Cộng sản VN sang
thăm, làm việc với nước ta,
đồng thời mời Tổng Bí thư
của nước ta sang thăm chính
thức nước họ là những biểu
hiện rõ ràng và thuyết phục
nhất về vị thế của Đảng ta.
Ngoại giao Việt Nam cần nâng cao
năng lực dự báo chiến lược
Sựleothangtrongcạnhtranh
giữacácnướclớnsẽgiatăngáp
lực “chọn phe” và làm gia tăng
nguy cơ xung đột. Ví dụ, căng
thẳng gần đây ở Biển Đông
giữaTrungQuốcvàPhilippines,
cùng với động thái tăng cường
hợptácquânsựvàtậptrậngiữa
Philippinesvớicácnướclớnnhư
Mỹ, Nhật Bản và Úc, đang tác
độngnhiềumặtđếnổnđịnhvà
hòabìnhtrongkhuvực.Bêncạnhđó,xungđộtNga-Ukraine
cũng đặt VN vào thế khó khi phải cân bằng quan hệ với ba
đối tác chiến lược toàn diện là Nga, Trung Quốc và Mỹ.
Trước những thách thức này, VN cần nâng cao năng lực
dự báo chiến lược để chủ động đối phó với cácmối đe dọa
an ninh và ngăn ngừa nguy cơ xung đột trong khu vực.
VN cũng cần xây dựng các kịch bản cụ thể để ứng phó với
khủng hoảng hoặc xung đột, nhằmbảo vệ lợi ích quốc gia
và chủ quyền, đồng thời điều chỉnh chiến lược phù hợp
với tinh thần linh hoạt của “ngoại giao cây tre”.
Để tăng cường khả năng thích ứng và duy trì vị thế trong
bối cảnhđịachính trị phức tạpnày,VNcần tiếptụcđẩymạnh
hộinhậpquốctế,mởrộngvàđadạnghóaquanhệđốingoại,
tránh phụ thuộc quá nhiều vào bất kỳ cường quốc nào. VN
cũng cần tăng cường năng lực quốc phòng để bảo vệ chủ
quyềnvàlợiíchquốcgia,đồngthờinỗlựcthúcđẩyđốithoại,
hợp tác và xây dựng lòng tin giữa các bên nhằmgiảm thiểu
căng thẳng và nguy cơ đối đầu trong khu vực.
ThS
PHAN XUÂN DŨNG
,
Viện Nghiên cứu Đông Nam
Á (ISEAS-Yusof Ishak, Singapore); nghiên cứu sinh
tại ĐH Quốc gia Úc
Đặc sắc “ngoại giao cây tre” không chỉ giúp đất nước hội nhập sâu rộng, mà đặc biệt nhất là
nâng tầmvị thế của Đảng Cộng sản Việt Nam trên trường quốc tế.
Ngoài ra, công tác thông
tin về kinh tế đối ngoại, tuyên
truyền chủ quyền biển đảo,
biên giới lãnh thổ quốc gia,
về vấn đề Biển Đông, các vấn
đề tôn giáo, dân tộc, dân chủ,
quyền con người…được triển
khai trên kênh thông tin đối
ngoại Đảng và đối ngoại nhân
dân theo phương châm “Chủ
động, đồng bộ, kịp thời, sáng
tạo, hiệu quả”. Qua đó, bạn
bè quốc tế ngày càng nắm bắt
kịp thời, đầy đủ thông tin về
đất nước, con người VN, gia
tăng sự ủng hộ với ĐảngCộng
sản VN và với đất nước VN.
Bài học giữa thế giới
biến động
. Thế giới dường như đang
bước vào giai đoạn phân cực,
khi sự đối đầu, cạnh tranh,
hợp tác đan xen phức tạp.
Ngoại giao VN đứng trước
thách thức nào?
+ Cục diện thế giới tiếp tục
biến đổi theo xu hướng đa
cực, đa trung tâm, các nước
hợp tác, thỏa hiệp, đấu tranh,
kiềm chế nhau gay gắt hơn,
phức tạp hơn. Cụ thể: Cạnh
tranh chiến lược giữa các nước
lớn khó lường hơn, nguy cơ
xung đột cao hơn. Phân tuyến
không rõ ràng, tác động tiêu
cực đến tập hợp lực lượng và
các xu thế liên kết mới.
Không chỉ những vấn đề an
ninh truyền thống (như chạy
đua vũ trang, cạnh tranh vũ
khí hạt nhân…) mà các vấn
đề an ninh phi truyền thống
(an ninh mạng, an ninh năng
lượng, an ninh nguồn nước…)
cũng phức tạp, khó lường
hơn trước, gây tâm lý lo ngại
và căng thẳng trên toàn cầu.
. Trong bối cảnh đó, ngoại
giao VN chú trọng vào những
bài học gì?
+ Thứ nhất, khi hoạch định
sách lược ngoại giao, VN luôn
kiên trì chủ trương đẩy mạnh
hợp tác trên nguyên tắc tôn
trọng lẫn nhau, cùng có lợi,
đồng thời phải kiên quyết đấu
tranh với những biểu hiện xâm
hại lợi ích quốc gia, dân tộc.
Cạnh đó, cần giữ bình tĩnh,
sáng suốt đánh giá tình hình,
phân tích một cách khoa học,
biệnchứng, nắmbắt cơhội, hóa
giải thách thức. Cuối cùng, biết
hài hòa lợi ích quốc gia, dân
tộc với trách nhiệmquốc tế và
lợi ích của nhân dân thế giới.
. Xin cảm ơn Đại sứ.•
Giải mã
“Ngoại
giao cây tre
Việt Nam”
- Bài 2
Tiêu điểm
Góp phần tích cực
vào dân chủ và tiến
bộ xã hội trên thế giới
Hội nhậpquốc tế phải nhằm
củng cố môi trường hòa bình,
tranh thủ tối đa các điều kiện
quốc tế thuận lợi để phát triển
đất nước nhanh và bền vững,
nâng cao đời sống nhân dân;
giữ vững độc lập, chủ quyền,
thốngnhấtvàtoànvẹnlãnhthổ
và bảo vệ vững chắc Tổ quốc
VN xã hội chủ nghĩa; quảng bá
hình ảnh VN, bảo tồn và phát
huybảnsắcdântộc;tăngcường
sức mạnh tổng hợp quốc gia,
nâng cao vị thế, uy tín quốc tế
củađất nước; gópphần tíchcực
vàosựnghiệphòabình, độc lập
dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã
hội trên thế giới.
(Theo Nghị quyết 22-NQ/TW
ngày 10-4-2013 của Bộ Chính trị
về hội nhập quốc tế)
Tổng Bí thưNguyễn Phú Trọng tiếp Tổng thốngHànQuốc Yoon Suk Yeol vào tháng 6-2023
(ảnh trái)
và Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith vào tháng 2-2024
(ảnh phải)
. Ảnh: TTXVN
