7
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứHai29-7-2024
HUỲNHHẢI
N
gày 26-7, một nguồn tin của
Pháp Luật TP.HCM
xác nhận
UBNDTPNha Trang (Khánh
Hòa) vừa ban hành Quyết định
điều chỉnh Quyết định 1219 ngày
22-5-2019 của cơ quan này về thu
hồi đất đối với thửa đất thuộc diện
đất vắng chủ để thực hiện dự án
khu nhà ở Phước Đồng.
Tòa tuyên hủy quyết định
thu hồi đất
Theo quyết định vừa ban hành,
UBND TP Nha Trang điều chỉnh
đối tượng thu hồi đất từ đất thuộc
diện đất vắng chủ thành thu hồi
đất của bà Nguyễn Thị Thơ (ngụ
TP Nha Trang).
Trước đó, bà Thơ phát hiện có
người xây dựng nhà ở trên thửa đất
rộng hơn 4.000 m
2
tại xã Phước
Đồng do bà đang sử dụng hợp pháp.
Bà Thơ đến các cơ quan chức
năng tìm hiểu thì được cung cấp
Quyết định 1219 của UBND TP
Nha Trang về thu hồi thửa đất của
bà theo diện đất vắng chủ, giao cho
UBND xã Phước Đồng để thực
hiện dự án khu nhà ở Phước Đồng.
Cho rằng đây là đất mà mình
đang sử dụng hợp pháp, bà Thơ
khởi kiện ra tòa yêu cầu hủy
Quyết định 1219 của UBND TP
Nha Trang.
Xử sơ thẩm ngày 15-9-2023,
TAND tỉnh Khánh Hòa chấp nhận
yêu cầu khởi kiện của bà Thơ,
tuyên hủy Quyết
định 1219 của
UBND TP Nha
Trang về thu hồi
đất đối với thửa
đất thuộc diện đất
vắng chủ.
Theo tòa sơ
thẩm, trong quá
trình thực hiện
thuhồi đất để thực
hiệndựánkhunhà
ở Phước Đồng,
UBND TP Nha Trang đã không
thực hiện đúng quy định của pháp
luật về trình tự, thủ tục thu hồi đất,
làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích
hợp pháp của bà Nguyễn Thị Thơ.
Địa chỉ của bà Thơ ghi trong hợp
đồng chuyển nhượng quyền sử dụng
đất và địa chỉ hiện nay là không
thay đổi. Tuy nhiên, UBNDTPNha
Trang không liên hệ, thông báo về
việc thu hồi đất cho bà Thơ biết là
vi phạm Luật Đất đai năm 2013.
Mặt khác, sau khi phát hiện bà
Thơ là chủ sử dụng đất đối với thửa
đất trên, UBND TP Nha Trang vẫn
không ban hành các quyết định thu
hồi đất, quyết định bồi thường điều
chỉnh cho phù hợp là không đúng.
Sửa quyết định
đã bị tòa tuyên hủy
Sau khi tòa sơ thẩm tuyên án,
UBND TP Nha Trang kháng cáo,
đề nghị TANDCấp cao tại Đà Nẵng
xử phúc thẩm, sửa bản án sơ thẩm
của TAND tỉnh Khánh Hòa, không
chấp nhận toàn
bộ yêu cầu khởi
kiện của bà Thơ.
UBNDTPNha
Trang cho rằng
bản án sơ thẩm
của TAND tỉnh
Khánh Hòa chưa
phùhợp, cầnđánh
giá đầy đủ hồ sơ,
tài liệu liên quan
có trong hồ sơ
vụ án.
Theo UBNDTPNha Trang, năm
2020, bà Nguyễn Thị Thơ đã có
đơn kê khai hồ sơ tại thửa đất trên.
Trung tâm phát triển quỹ đất đã gửi
hồ sơ đề nghị xác minh nguồn gốc
đất theo quy định.
Trung tâm phát triển quỹ đất tham
mưu cho UBNDTPNha Trang điều
chỉnh quyết định “vắng chủ” thành
“có chủ” sau khi dự án được cấp có
thẩm quyền cho phép điều chỉnh
tiến độ thực hiện dự án.
Trong khi đó, bà Thơ cho rằng
quyết định mới của UBND TP
Nha Trang điều chỉnh một phần
Quyết định 1219 không có hiệu
lực pháp luật.
Bà Thơ cho rằng căn cứ vào bản
án sơ thẩm của TAND tỉnh Khánh
Hòa, UBND TPNha Trang phải có
trách nhiệm ban hành quyết định
thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư để đảm bảo quyền lợi của
người dân bị thu hồi đất.
Dự kiến phiên tòa phúc thẩm sẽ
được mở vào ngày 30-7.•
Thửa đất của bàNguyễn Thị Thơ bị thu hồi theo diện đất vắng chủ để thực hiện dự án khu nhà ở Phước Đồng. Ảnh: HH
Theo tòa sơ thẩm, trong
quá trình thực hiện thu
hồi đất để thực hiện
dự án, UBND TP Nha
Trang đã không thực
hiện đúng quy định của
pháp luật về trình tự, thủ
tục thu hồi đất, làm ảnh
hưởng đến quyền, lợi ích
hợp pháp của bà Thơ.
Sửa quyết định
thu hồi đất khi tòa
đã tuyên hủy
UBNDTPNha Trang điều chỉnh quyết định thu hồi đất
để thực hiện dự án khi tòa sơ thẩmđã tuyên hủy quyết định này.
Luật và đời
Nhận chuyểnkhoảnnhầm,
hoànngay khổ chủ
Ngày 22-7, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Phú Mỹ, Bà Rịa-
Vũng Tàu đã khởi tố, bắt tạm giam Nguyễn Tiến Lực (51 tuổi, ngụ
thị xã Quảng Yên, Quảng Ninh) để điều tra về tội chiếm giữ trái
phép tài sản.
Theo kết quả điều tra ban đầu, ngày 21-10-2023, ông Lực bỗng
dưng nhận được 484 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng của ông.
Người chuyển tiền nhầm đã liên hệ nhờ ông chuyển lại nhưng
không nhận được phản hồi. Dù biết khoản tiền này “do chuyển
nhầm mà có” nhưng ông Lực không liên hệ với ngân hàng hay cơ
quan chức năng để trả lại cho chủ sở hữu mà dùng toàn bộ số tiền
này để trả nợ, tiêu xài cá nhân.
Một vụ khác, ngày 28-2, Công an quận Tân Phú, TP.HCM khởi
tố, bắt tạm giam Nguyễn Tâm Duy (41 tuổi, ngụ quận Tân Bình,
TP.HCM) để điều tra về tội chiếm giữ trái phép tài sản.
Trước đó, ông Duy đến một ngân hàng ở đường Tây Thạnh,
quận Tân Phú để chuyển 1,5 triệu đồng vào tài khoản của mình.
Tuy nhiên, ngân hàng đã chuyển nhầm thành 1,5 tỉ đồng.
Sau đó, phát hiện tài khoản có số tiền chuyển nhầm này, ông
Duy đã chuyển 50 triệu đồng cho bạn nhờ giữ giùm. Về phía ngân
hàng, khi phát hiện việc nhầm lẫn, ngân hàng đã làm các thủ tục
để hủy bỏ giao dịch nhưng chỉ thu hồi được 1,45 tỉ đồng. Ngân
hàng đã mời ông Duy đến làm việc và giải thích về vụ việc nhưng
ông không hợp tác, không đồng ý ký vào các biên bản cũng như
không trả lại tiền đã được chuyển nhầm vào tài khoản của mình.
Sau đó, ông Duy cho bạn 5 triệu đồng và lấy lại số tiền nhờ
giữ giùm rồi tiêu xài hết. Ngân hàng đòi nhiều lần không được
nên đã tố cáo. Xác định hành vi vi phạm của ông Duy nên Công
an quận Tân Phú đã mời làm việc và khởi tố, bắt giam ông. Ông
Duy được xác định dù biết và nhận thức được số tiền 50 triệu
đồng là tài sản hợp pháp của ngân hàng nhưng vì hoàn cảnh gia
đình khó khăn, cần tiền tiêu xài nên đã nổi lòng tham, cố tình
chiếm giữ để sử dụng...
Nhiều vụ tương tự khác, cũng liên quan đến nhặt được tài sản
đánh rơi nhưng không trả lại cho khổ chủ, đã đẩy người nhặt
được vào vòng lao lý.
Dưới góc độ đạo lý, với truyền thống “thương người như thể
thương thân”, sẵn sàng giúp đỡ người khác khi gặp hoạn nạn của
người Việt Nam thì thái độ phớt lờ, bỏ mặc khi người khác chuyển
nhầm tiền vào tài khoản của mình là việc làm rất vô cảm. Biết
đâu số tiền mà mình nghĩ là “trời cho” ấy lại có thể cứu sống một
con người đang trong cơn nguy kịch, chắp cánh cho ước mơ của
một người trẻ đang nỗ lực vượt khó... Do đó, nếu có tài sản “từ
trên trời rơi xuống”, hãy tìm cách trả cho khổ chủ. Đừng lấy thứ
không thuộc về mình, cái gì của ai thì phải trả lại cho người nấy;
đừng lấy của người làm cái lộc, cái phúc cho mình. Đừng làm
mất sự liêm chính của bản thân thì sẽ tránh được nguy cơ đẩy tha
nhân vào bi kịch, cũng giúp chính mình không vướng lao lý nếu
hành vi bị soi rọi dưới góc độ pháp lý…
Dưới góc độ pháp lý, BLHS có quy định tại Điều 176 về tội
chiếm giữ trái phép tài sản. Theo đó, lỗi của người phạm tội bắt
đầu phát sinh khi khổ chủ yêu cầu nhận lại tài sản nhưng người
phạm tội không trả lại mà vẫn chiếm giữ hoặc tự ý định đoạt.
Chính yếu tố “cố tình không trả lại tài sản” đã hình thành hành vi
chiếm giữ trái phép tài sản; từ đây tùy theo giá trị tài sản mà hành
vi cấu thành một vi phạm hành chính (điểm đ khoản 2 Điều 15
Nghị định 144/2021) hay vi phạm hình sự.
BLDS 2015 cũng có quy định về trường hợp “nhặt được của
rơi” (được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật, làm cho
người khác bị thiệt hại) thì phải trả lại cho người đánh mất hoặc
báo cho chính quyền nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ
sở hữu biết mà nhận lại.
Thực tế, không phải ai cũng am hiểu pháp luật và có cách xử sự
đúng quy định. Thực tế, do nhiều yếu tố tác động mà người nhặt
được tài sản, nhận tiền chuyển nhầm “cố tình không trả lại” như:
Họ cho rằng tài sản nhặt được, tiền được chuyển nhầm thì đương
nhiên là của mình; họ cho rằng tài sản có giá trị không đáng kể thì
không cần khai báo vì không có thời gian; họ nghi ngờ tiền chuyển
nhầm là thủ đoạn của tội phạm lừa đảo qua mạng nên không
chuyển trả lại nhưng cũng không trình báo công an…
Ông bà ta có câu “Của thiên trả địa” với thông điệp “của cải
từ trên trời rơi xuống không thấm đẫm những giọt mồ hôi của sự
cần lao thì chắc chắn không thể lâu bền”. Do đó, nhặt được của
rơi hay nhận tiền chuyển nhầm qua tài khoản thì hãy ngay lập tức
hoàn trả cho chủ sở hữu hay người quản lý hợp pháp. Đừng ngộ
nhận cho rằng đó là “của thiên” mà chiếm giữ để có khi phải trả
bằng những cái giá quá đắt, mà một trong số đó là bản án hình sự
về tội chiếm giữ trái phép tài sản.
TS
CAO VŨ MINH
,
Trường ĐH Kinh tế - Luật,
ĐH Quốc gia TP.HCM
