16
Gấp rút hạ nhiệt căng thẳng
Iran - Israel
Các nước ẢRập và phương Tây đang cố gắng kêu gọi các bên liên quan đến căng thẳng Iran - Israel kiềm chế
hành động, nhằmngăn viễn cảnh xảy ra xung đột toàn diện tại Trung Đông.
KHOAĐIỀM
G
ần đây, Iran tuyên
bố sẽ tấn công Israel.
Tuyên bố được đưa ra
sau vụ ông Ismail Haniyeh
- nhà lãnh đạo chính trị của
Hamas bị ám sát tại thủ đô
Tehran. Trong khi đó, nhóm
Hezbollah cũng tuyên bố tấn
công Israel, sau khi chỉ huy
cấp cao của nhóm này - ông
Fuad Shukr thiệt mạng do vụ
không kích của Israel.
Về phía Israel, Thủ tướng
Benjamin Netanyahu cảnh
báo: “Bất kỳ hành động xâm
lược nào chống lại chúng tôi,
từ bất kỳ phía nào sẽ phải trả
giá đắt”.
Tình hình này làm dấy lên
mối lo ngại về việc một cuộc
xung đột toàn diện ở Trung
Đông. Nhiều nước Ả Rập và
phương Tây đã cố gắng hạ
nhiệt căng thẳng Iran - Israel
và cố gắng nối lại các nỗ lực
nhằm đạt được thỏa thuận
ngừng bắn ở Dải Gaza.
Các nước nỗ lực giảm
nhiệt căng thẳng
Chỉ trong một tuần, Ngoại
trưởng Jordan - ông Ayman
al-Safadi đã có hai lần gặp
các quan chức cấp cao của
Iran, bao gồm Tổng thống
mới đắc cử của Iran - ông
Masoud Pezeshkian.
“Chúng tôi sẽ không cho
phép (nước ngoài) sử dụng
không phận hoặc đất liền của
mình cho bất kỳ mục đích
nào. Chúng tôi không muốn
trở thành một chiến trường” -
ông Muhannad al-Mubaidin,
Bộ trưởng Bộ Truyền thông
Jordan, cho biết.
Vào ngày 7-8, SaudiArabia
đã triệu tập cuộc họp khẩn
cấp của Tổ chức Hợp tác Hồi
giáo. Tại đây, Thứ trưởng
Ngoại giao Saudi Arabia -
ông Waleed El-Khereiji gọi
vụ ám sát ông Haniyeh là “vi
phạm trắng trợn” chủ quyền
của Iran.
“Chúng tôi đã kêu gọi tất cả
bên liên quan hạ nhiệt căng
thẳng và chấm dứt ngay lập
tức cuộc chiến của Israel ởDải
Gaza” - ông El-Khereiji nói
và kêu gọi cộng đồng quốc tế
buộc Israel chịu trách nhiệm,
bao gồm các cuộc tấn công
vào thường dân Palestine.
Theo
The New York Times
,
Saudi Arabia và Iran gần đây
đã có những bước đi nhằm
cải thiện quan hệ và có cùng
quan điểm phản đối hành vi
của Israel ở Dải Gaza.
Một nguồn tin cho biết Thủ
tướngQatar - ôngMohammed
bin Abdulrahman Al Thani
cũng đã nói chuyện với phía
Iran và Hezbollah nhằm kêu
gọi hai bên kiềm chế hành vi.
Về phía Mỹ, nước này đã
huy động thêmmáy bay chiến
đấu và tàu chiến có khả năng
bắn hạ tên lửa và máy bay
không người lái đến Trung
Đông, để đáp trả các mối đe
dọa từ Iran và các lực lượng
ủy nhiệm của nước này.
Trong khi đó, Tổng thống
Pháp Emmanuel Macron đã
có cuộc điện đàm với tổng
thống Iran. Trong cuộc điện
đàm, ông Macron đã kêu gọi
Iran “làm mọi thứ trong khả
năng để tránh một cuộc leo
thang quân sự mới. Điều này
sẽ không vì lợi ích của bất
kỳ ai, kể cả Iran và sẽ gây
ra thiệt hại lâu dài cho sự ổn
định của khu vực”.
Dải Gaza vẫn là vấn
đề mấu chốt
Cuộc họp hôm 7-8 của Tổ
chức Hợp tác Hồi giáo đã
có tác động phần nào đến
quan điểm của phía Iran.
Sau cuộc họp, Ngoại trưởng
Jordan - ông Ayman Safadi
cho biết: “Bước đầu tiên để
ngăn chặn sự leo thang là
chấm dứt nguyên nhân gốc
rễ của nó, đó là những cuộc
tấn công liên tục của Israel
vào Dải Gaza”.
Phía Iran cũng có quan
điểm tương tự. “Nếu Mỹ và
các nước phương Tây thực sự
Biểu ngữ có hình ảnh nhà lãnh đạo chính trị Hamas - ông Ismail Haniyeh
(trái)
và tân Tổng thống
Iran - ôngMasoud Pezeshkian, tại Tehran (Iran). Ảnh: EPA
Trả lời phỏng vấn đài CBS News hôm 11-8, Tổng thống Mỹ
Joe Biden cho biết việc ông quyết định rút khỏi cuộc đua vào
Nhà Trắng năm 2024 nhằmmục đích cao nhất là đánh bại ứng
viên đảng Cộng hòa - cựu Tổng thống Donald Trump.
Bắt đầu phần trả lời phỏng vấn, ông Biden khẳng định
quyết định dừng tái tranh cử không đồng nghĩa với lo
ngại thất bại trước ông Trump. Tuy nhiên, “một số đồng
nghiệp trong đảng Dân chủ ở Hạ viện và Thượng viện
nghĩ rằng tôi sẽ làm hại họ trong các cuộc đua” - Tổng
thống Biden nói.
Tổng thống Biden cũng chia sẻ lo ngại việc ông tiếp tục
ở lại cuộc đua vào Nhà Trắng có thể tạo ra chủ đề bàn tán
không cần thiết trên truyền thông về phát ngôn của các
chính trị gia Dân chủ, điển hình là cựu Chủ tịch Hạ viện
Nancy Pelosi, làm sao nhãng những nỗ lực tranh cử. Theo
sau đó, một loạt chính trị gia khác của đảng này, gồm cả
cựu Tổng thống Barack Obama, cũng đề cập việc ông
Biden dừng tái tranh cử.
Nhắc tới vấn đề tuổi tác của bản thân, ông Biden hiện
đã cũng bộc bạch rằng ngay từ cách đây bốn năm, khi
tranh cử ở tuổi 78 với tư cách ứng cử viên của đảng Dân
chủ, ông đã giữ tâm thế của một “tổng thống chuyển tiếp”
với “nghĩa vụ với quốc gia là làm điều quan trọng nhất
trong khả năng của mình - đánh bại ông Trump”.
Tổng thống Biden cho biết ông không tin rằng sẽ có một
cuộc chuyển giao quyền lực hòa bình nếu như ông Trump
thua ứng cử viên mới của đảng Dân chủ - Phó Tổng thống
Kamala Harris trong cuộc đua năm nay.
Hồi cuối tháng 7, vài ngày sau khi công bố quyết định
dừng tái tranh cử, Tổng thống Biden đã nhấn mạnh rằng
bản thân sẽ không để bất kỳ điều gì, ngay cả “tham vọng
cá nhân” cản trở việc “bảo vệ nền dân chủ”.
VĂN KIẾM
Tổng thốngBidenbộc bạch lýdodừng tái tranh cử
Mỹ gửi nhiều cảnh báo đến Iran
Tờ
The Wall Street Journal
dẫn nguồn tin từ một quan
chức Mỹ cho biết nước này đã cảnh báo Iran có thể phải
chịu hậu quả về kinh tế nếu tiến hànhmột cuộc tấn công
lớn vào Israel.
Các quan chức Mỹ cho rằng thông điệp củaMỹ gửi tới
Iran không nhằm mục đích đe dọa, mà nhằm mục đích
cảnh báo về những rủi ro khi nước này trả đũa Iran.Trước
đó, hôm 6-8, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết
Mỹ đã truyền đạt“thông điệp cảnh báo trực tiếp tới Iran”
nhưngôngkhôngcungcấp thông tin thêmvề vấnđềnày.
Đài DW dẫn nhận định giới
quan sát rằng khó có thể so
sánh sức mạnh quân sự của
Israel và Iran, vì mỗi bênđều có
những thếmạnh riêng. Iran sở
hữunhiềukhí tài tiên tiến, nhân
lực chất lượng và kinh nghiệm
chiến đấu dày dặn. Trong khi
đó, Israel nổi bật với năng lực
tình báo tinh nhuệ bậc nhất và
nhiều vũ khí tinh vi.
Tiêu điểm
Bước đầu tiên để
ngăn chặn leo thang
căng thẳng Iran -
Israel là chấm dứt
nguyên nhân gốc rễ,
đó là những cuộc
tấn công liên tục của
Israel vào Dải Gaza.
muốn ngăn chặn chiến tranh
và bất ổn trong khu vực, để
chứngminh cho tuyên bố này,
họ nên ngay lập tức ngừng
bán vũ khí và hỗ trợ Israel,
buộc Israel phải chấm dứt các
cuộc tấn công vàoDải Gaza và
chấp nhận thỏa thuận ngừng
bắn” - tổng thống Iran nói.
Hồi tháng 4, sau sự việc cơ
sở ngoại giao Iran ởDamascus
(Syria) bị tấn công khiến một
số chỉ huy cấp cao của lực
lượngVệ binhCáchmạngHồi
giáo Iran thiệt mạng, Iran đã
phát động cuộc tấn công trực
tiếp chưa từng có vào Israel.
Vào thời điểm đó, các nhóm
vũ trang thân Iran đã không
phát động tấn công cùng Iran.
Ngược lại, Israel đã nhận được
sự hỗ trợ của Mỹ và một số
đồng minh phương Tây để
đánh chặn cuộc tấn công từ
Iran. Nhưng điều này có thể
sẽ không lặp lại.
Theo Foreign Policy, đến
nay, Mỹ và các đồng minh đã
thúc đẩy chiến lược quản lý
khủng hoảng ba mũi nhọn:
Thúc đẩy thỏa thuận ngừng
bắn ngay lập tức ở Dải Gaza;
gửi thêm năng lực phòng thủ
cho Israel và làm việc thông
qua các kênh bí mật để đề
nghị Iran không khai hỏa.
Tuy nhiên, nỗ lực này từ
phía Mỹ không nhận được
sự hưởng ứng từ các bên
liên quan. Theo đó, Israel
không muốn nhanh chóng
đạt được thỏa thuận ngừng
bắn tại Gaza, còn Iran vẫn
giữ quan điểm cứng rắn về
việc tấn công Israel.
Foreign Policy cho rằng
chính sách ba mũi nhọn của
Mỹ là khá hợp lý nhưng cần
triển khai chính sách này quyết
liệt hơn, nếumuốn căng thẳng
Iran - Israel không bùng phát
thành xung đột.
Theo đó, Mỹ nên dồn toàn
lực ủng hộ thỏa thuận ngừng
bắn và thỏa thuận con tin ở
Dải Gaza theo các điều khoản
mà họ đã đề xuất và Israel đã
đồng ý trước đó; đồng thời cần
gây thêm sức ép với Hamas.
Để làm được điều này, Mỹ
nên nói rõ họ sẽ ngừng cung
cấp đạn dược và vũ khí cho
Israel nếu nước này không
ủng hộ thỏa thuận ngừng
bắn. Bên cạnh đó, Mỹ nên
tìm đến những bên có liên lạc
với Hamas để truyền đạt đây
có thể là cơ hội cuối cùng để
các bên cho một thỏa thuận
trong tương lai gần.
Sau cùng, Mỹ cũng nên
kêu gọi Hội đồng Bảo an
Liên hợp quốc đồng ý về
nghị quyết tạo ra cam kết
ràng buộc đối với tất cả bên
liên quan, trong việc ủng hộ
và tuân thủ thỏa thuận ngừng
bắn tại Dải Gaza.•
Tổng thốngMỹ Joe Biden hôm11-8 bộc bạch về quyết định
dừng tái tranh cử. Ảnh: CBSNEWS
Quốc tế -
Thứ Ba 13-8-2024
