7
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Hai 20-5-2019
Luật & đời
(Tiếp theo trang 1)
Dấuhỏi về việc truy cứu
tráchnhiệmCSGTAnLạc
Lần này, sai phạm diễn ra trên tuyến đường huyết mạch
Võ Văn Kiệt là trục đường chính theo hướng Đông Tây của
TP.HCM, nơi có rất nhiều xe trung chuyển hàng hóa vào nội
thành và đi các tỉnh. Tại đây, cấm xe tải 2,5 tấn từ 6 giờ đến 9
giờ và từ 16 giờ đến 20 giờ hằng ngày; cấm xe tải trên 2,5 tấn
từ 6 giờ đến 22 giờ.
Ấy thế, vì muốn vô hiệu hóa lệnh cấm trên để phía nhà xe
được lợi (như có thể giao hàng gấp…), các xe đã thông qua
“cò”, thậm chí là đến thẳng chốt trao đổi về việc chung chi
theo lượt hay theo tháng để được lưu thông trái luật. Về phần
mình, lý ra chốt chặn kỹ lưỡng, lập biên bản vi phạm để xử phạt
theo quy định (trong đó có việc giam bằng lái xe đến ba tháng)
thì các cảnh sát trật tự đã dễ dãi để những đồng tiền cống nộp
bịt mắt, trói tay…
Hậu quả là hàng loạt xe có trọng tải lớn vẫn thản nhiên chạy
qua chốt CSGT bất kể giờ giấc. Kéo theo đó là pháp luật về
giao thông bị chính lực lượng chấp pháp bẻ cong ngay thanh
thiên bạch nhật. Kéo theo nữa là hình ảnh CSGT càng bị méo
mó, bị khinh thường - không phải chỉ ở Đội CSGT An Lạc (đơn
vị phụ trách địa bàn) mà còn của cả lực lượng do các kiểu “làm
luật” tương tự vẫn xảy ra nào giờ.
Vậy các CSGT vi phạm sẽ phải bị xử lý như thế nào để các
CSGT khác lấy đó làm bài học tu thân và để người dân lấy lại
được sự tin tưởng về phẩm chất thực thi công vụ của đội ngũ
này?
Với
Pháp Luật TP.HCM
, các cơ quan công an đã có những
phản hồi tích cực. Ngày 17-5, đại diện Cục Cảnh sát hình sự
(C02, Bộ Công an) đã đến báo để nắm thông tin về loạt bài
và các tài liệu, chứng cứ liên quan để làm việc với Công an
TP.HCM.
Trưa cùng ngày, một đại diện Phòng CSGT Công an TP.HCM
(PC08) cho biết ngay khi có bài đầu tiên trong loạt bài trên,
PC08 đã yêu cầu Đội CSGT An Lạc cấp báo. Đồng thời, phòng
đã báo cáo vụ việc cho Công an TP.HCM. Ban giám đốc Công
an TP.HCM cũng đã chỉ đạo thanh tra phối hợp với PC08 xác
minh, xử lý.
Có điều này rất cần được các cơ quan trên lưu ý ngay để việc
xử lý các cá nhân sai phạm không làm cho cộng đồng có thêm
bất bình. Trong việc CSGT nhận nhiều bạc “xị”, bạc “chai”
để bỏ qua các hành vi gây hại cho sự an toàn giao thông, nếu
ngoài đời cho là “mãi lộ”, “ăn tiền”… thì xét về pháp lý các
hành vi đó có dấu hiệu phạm tội hình sự.
Cụ thể, theo quy định của BLHS hiện hành, tội nhận hối lộ
được áp dụng cho người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực
tiếp hoặc qua trung gian nhận hoặc sẽ nhận bât kỳ lơi ich nao
sau đây (như từ 2 triệu đồng trở lên…) cho chính bản thân
người đó hoặc cho người hoặc tổ chức khác đê lam hoăc không
lam môt viêc vi lơi ich hoăc theo yêu câu cua ngươi đưa hôi lô.
Vậy với kết quả điều tra tới đây về việc giao nhận tiền của để
các xe được chạy vào giờ cấm trong một thời gian dài liên quan
đến ba hành vi là đưa hối lộ (của các nhà xe), môi giới hối lộ
(của các “cò”), nhận hối lộ (của các CSGT), sẽ phải có ai đó
bị truy cứu trách nhiệm hình sự để đúng với tính chất, mức độ
nguy hiểm cho xã hội của chuỗi hành vi sai phạm?
Còn nhớ trong vụ Cảnh sát trật tự - cơ động của Công an
quận Bình Thạnh hợp tác với “cò” để hù dọa, ép buộc những
người vi phạm lót tay càng nhiều càng tốt để được bỏ qua lỗi
chạy xe máy vào đường cấm cạnh chợ Bà Chiểu (
Pháp Luật
TP.HCM
đã bỏ công phanh phui vào tháng 9-2018), việc xử lý
các vị công an sai quấy đang là ẩn số.
Trong thông báo gửi đến
Pháp Luật TP.HCM
vào cuối năm,
Thanh tra Công an TP.HCM cho biết: Có ba cán bộ, chiến sĩ
sai phạm; giám đốc Công an TP.HCM đã chỉ đạo kiểm điểm, xử
lý theo quy định của ngành; trưởng Công an quận Bình Thạnh
được giao nhiệm vụ củng cố hồ sơ xử lý. Chỉ thế thôi!
Và đến giờ hình thức chế tài nào đã được áp dụng, có đúng
mức không, có xem xét cả trách nhiệm pháp lý khác để có sự
răn đe mạnh mẽ hơn… lãnh đạo Công an TP.HCM và Công an
quận Bình Thạnh đều chưa công khai với báo chí và dư luận.
Hãy tiếp tục chờ câu trả lời thỏa đáng dành cho tất cả vi
phạm mới lẫn cũ để không còn tình trạng những người đứng
đầu ngành CSGT vẫn luôn miệng “sẽ xử lý nghiêm” nhưng
rồi vi phạm vẫn công khai tái diễn. Như thể người ra sức xây
(Quốc hội, Chính phủ đang khẩn trương xem xét ban hành
đủ quy định để trị cho được mọi vi phạm về giao thông, hiện
“nóng” là hành vi lái xe khi có uống rượu bia…) thì lại có
người thi nhau phá!
THU TÂM
NGÂNNGA
T
heo cáo trạng,
đầu năm 2018
Bùi Xuân Lợi
nhờPhạmThanhToàn
(nhà ở huyệnĐắkHà,
KonTum) vậnchuyển
pháo đến huyện Đức
Cơ, Gia Lai và hứa
trả công cho Toàn
5 triệu đồng. Toàn
đồng ý và mượn ô tô
của một người khác
rồi chạy về nhà Lợi
để chở nhiều thùng
carton và ba bao tải
đựng hàng.
“Mình biết cái
tội của mình rồi thì cứ nhận
mẹ…”
Lợi đi trước dẫn đường còn Toàn
chở pháo theo sau. Khi đến huyện
Đức Cơ (Gia Lai), CSGT ra tín hiệu
dừng xe kiểm tra. Toàn không chấp
hành hiệu lệnh mà tăng ga bỏ chạy
đến lô cao su thì dừng xe, bỏ trốn.
Vài ngày sau Toàn ra đầu thú.
Theo kết quả giám định số hàng
Toàn chở trên xe là pháo có đầy
đủ đặc tính của pháo nổ (có chứa
thuốc pháo và khí đốt có gây tiếng
nổ, phát ra ánh sáng màu) với khối
lượng hơn 200 kg pháo. Từ đó Toàn
bị khởi tố, truy tố về tội vận chuyển
hàng cấm theo điểm c khoản 3 Điều
191 BLHS.
Ngày 10-5, TAND huyện Đức
Cơ (Gia Lai) đã đưa bị cáo Phạm
Thanh Toàn ra xét xử sơ thẩm về
tội danh trên. HĐXX gồmmột thẩm
phán chủ tọa và hai hội thẩm nhân
dân (HTND).
Trong phần xét hỏi, vị HTND tên
LĐH đã đặt câu hỏi với Toàn: “Có
ai bắt bị cáo ký vào đấy không?”.
Bị cáo đáp: “Không”.
HTND tiếp: “Mình biết cái tội
của mình rồi thì cứ nhận mẹ. Sao
bị cáo cứ chối quanh co làm gì?”
(có băng ghi âm).
Lúc này luật sư Lê Văn Hoan
(Đoàn Luật sư TP.HCM bào chữa
cho bị cáo Toàn) phản ứng: “Tôi
đề nghị HĐXX coi lại cách xét hỏi.
Đây là phiên tòa không nên nói bậy!
Hỏi để làm rõ chứ không hỏi mang
tính chất truy vấn”.
HTND nói: “Rồi, tôi xin hết”.
Chủ tọa tiếp lời: “Đề nghị luật
sư bình tĩnh. Có cái bị cáo khai
chưa đúng”.
Cho rằng bị cáo quanh co chối tội, một hội thẩmnhân dân đã có
lời lẽ không phù hợp trước công đường.
Luật sư “chỉnh”
hội thẩm nhân dân
hỏi truy vấn
Chuyên gia Võ Văn
Thêm: “Ông LĐH phát
ngôn với lời lẽ như trên là
không phù hợp với quy tắc
ứng xử chung tại tòa.”
TANDhuyệnĐức Cơ (Gia Lai), nơi xảy ra sự việc hy hữu. Ảnh: CTV
Trả hồ sơ để điều tra bổ sung
Sau phiên xử ngày 10-5, HĐXXTAND huyện Đức Cơ chưa tuyên án với bị
cáo Toàn mà tạm dừng đến ngày 17-5 mở lại phiên tòa. Cuối cùng HĐXX
quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung do việc khởi tố điều tra, truy tố có
vi phạmnghiêmtrọng thủ tục tố tụng.Vì vậy cần phải làmrõ vật chứng sau
khi thu giữ tòa đã chuyển về cho ai quản lý, đồng thời làm rõ tính khách
quan của hai bản giám định…
Luật sư Hoan đứng lên: “HTND
đang là người xét xử nhân danh
Nhà nước, chứ không phải là cá
nhân những người ngồi đây”. Sau
đó phiên tòa tiếp tục diễn ra đến
hết buổi chiều.
Cần phải rút
kinh nghiệm chung
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
ông Võ Văn Thêm (nguyên Phó
Viện trưởng VKSND Cấp cao tại
TP.HCM) cho rằng ông LĐH phát
ngôn với lời lẽ như trên là không
phù hợp với quy tắc ứng xử chung
tại tòa.
HĐXX mà cụ thể là HTND
không được quyền đưa ra những
câu hỏi mang tính quy buộc kiểu
như: “Mình biết cái tội của mình
rồi thì cứ nhận mẹ”.
Điều 14 Luật Tổ chức TAND đã
quy định rõ: “Người bị buộc tội
được coi là không có tội cho đến
khi được chứng minh theo trình tự
luật định và có bản án kết tội của
tòa án đã có hiệu lực pháp luật”.
Ngoài ra, bị cáo còn có quyền
im lặng và quyền tự bào chữa cho
mình. Tòa án có trách nhiệm bảo
đảm quyền bào chữa của bị can,
bị cáo. HTND là một trong những
thành viên của HĐXX. Cho nên
HTND phải chấp hành theo đúng
quy tắc ứng xử của luật để nâng
trách nhiệm của mình tại phiên
tòa như phải độc lập, vô tư, khách
quan trong xét xử, góp phần bảo vệ
công lý, bảo vệ quyền con người,
quyền công dân…
Tại Điều 90 của Luật Tổ chức
TAND cũng quy định “HTND bị
bãi nhiệm khi có vi phạm về phẩm
chất đạo đức hoặc có hành vi vi
phạm pháp luật không còn xứng
đáng làm HTND”.
“Riêng trong trường hợp này, đối
chiếu với quy định, tôi cho rằng
cần phải đưa ra rút kinh nghiệm
chung cho toàn ngành để những
hội thẩm khác không bị mắc những
lỗi tương tự như vậy” - ông Võ
Văn Thêm nhấn mạnh.•
