11
Kinh tế -
ThứBa28-5-2019
Đại gia lao đao
vì “xây nhà trên
đất người khác”
PHƯƠNGMINH
D
ồn các nguồn lực đầu
tư và kinh doanh dựa
vào nền tảng của người
khác, một khi mối quan hệ
hợp tác bị cắt đứt, nhiều doanh
nghiệp lao đao. Doanh thu,
lợi nhuận sụt giảm, thậm chí
bị người tiêu dùng quay lưng.
Cuộc tháo chạy
Nhữngngàygầnđây,ngườisở
hữu điện thoại Huawei (Trung
Quốc) rối bời trước câu hỏi có
nên tiếp tục sử dụng hay bán rẻ
để đổi điện thoại khác. Nguyên
nhânđến từ lệnh cấmcủaTổng
thống Mỹ Donald Trump yêu
cầucáccông tynướcnàykhông
được cung cấp phần mềm và
phần cứng cho Huawei.
Chỉbằngđộngtháinày,người
dùng có thể hiểu họ không thể
cậpnhật các tínhnăngmới nhất
của hệ điều hànhAndroid mà
Huawei đang sửdụng.Đặcbiệt
nếu khách hàng mua các thế
hệ máymới Huawei sẽ không
thể truy cập vào các ứng dụng
như Google, Gmail,YouTube
hayGoogleMap, những phần
mềmgần như không thể thiếu
trong cuộc sống hằng ngày.
Cuộc khủng hoảng của
Huawei không có gì quá khó
hiểu khi toàn bộ phần mềm
và phần cứng phụ thuộc quá
nhiều đối tác nước ngoài.
Nhưng nhiều doanh nghiệp
Việt cũng rơi vào trường hợp
tương tự như Huawei khi đặt
trứng vào một rổ.
Điển hình là trường hợp của
Tập đoàn Yeah1. Tại đại hội
cổ đôngmới đây, ôngNguyễn
Ảnh Nhượng Tống, Chủ tịch
HĐQTYeah1, cảm thán: “Sau
sự cố vớiYouTube đã có được
một bài học rất
lớn.Bài họcmà
Yeah1 phải bỏ
ra hàng ngàn tỉ
đồng,bàihọcđể
tiếp tục vươn ra
trường quốc tế,
bài học tại sao
lại phụ thuộc
vào một đối
tác. Đây là bài
học với Yeah1
khi sựcốxảy ra
không chỉ ảnh hưởng hệ thống
đa kênh mà còn khiến các đối
tác ở mảng khác quan ngại”.
Lên sàn với mức giá cổ
phiếu cao kỷ lục vượt mặt các
đại gia Sabeco hay Vinamilk
nhưng cũng là doanh nghiệp
mất giá trị cực nhanh trongmột
thời gian ngắn. Nguyên nhân
doYeah1 phụ
thuộc quá lớn
vàomảngkinh
doanhđakênh
MCNtrênnền
tảngYouTube
để kiếm tiền.
KhiYouTube
cắtđứthợptác,
dẫnđếnYeah1
mất mát quá
nhiều thứ từ
doanhthu,ảnh
hưởng thương hiệu và cả việc
cắn răngbán lại nhữngmónhời
đã mua trước đó vì không nền
tảngđể sửdụng.Yeah1được ví
như là một tòa nhà đồ sộ xây
dựng trên nền đất yếu.
Một đại gia trong ngành dệt
may là Công ty Cổ phần Dệt
may, đầu tư và thương mại
Thành Công (TCM) cũng rất
thấm thía bài học này. Vào
cuối năm 2018, một khách
hàng lớn của TCM tại Mỹ là
Sears Holding đệ đơn phá sản
khiến khoản doanh thu bán
hàng cho đối tác này bị đóng
băng. Đó là chưa kể mất đi
khoản thu nhập kỳ vọng trong
tương lai. Đây là sự thiệt hại
nặng nề bởi tính riêng năm
2017, Sears Holding đã đem
về doanh thu gần 220 tỉ đồng
cho TCM.
Hiện nay, TCMđang “chết”
khoản phải thu gần 100 tỉ đồng
từ Sears Holding do phải chờ
phánquyếtcủatòaánMỹ.Đứng
trướctìnhthếnày,TCMđãbuộc
trích lập dự phòng rủi ro cho
khoản phải thu, ảnh hưởng rất
nhiều đến lợi nhuận công ty.
Đại diện TCM thừa nhận chỉ
có khả năng thu hồi 40%-50%
khoản phải thu này sau khi tòa
án Mỹ ra phán quyết.
Liệu có lật ngược
được tình thế
Một số chuyên gia nhìn
nhận mô hình kinh doanh của
Yeah1 là phù hợp với xu thế
phát triển của thế giới mạng
nhưng tiềm ẩn rủi ro rất lớn
nếu không cân bằng giữa
phát triển và kiểm soát chặt
chẽ hệ thống. Mặt khác, sự
cố xảy ra với Yeah1 cũng là
bài học cho các doanh nghiệp
khi bước chân ra “biển lớn”,
Rủi ro là khó tránh khỏi nhưng…
Một số chuyên gia cho rằng rủi ro của Yeah1 nằm ở chỗ
họ quá phụ thuộc vào hai nền tảng Facebook và Google.
Tuy nhiên, không chỉYeah1mà rất nhiều công ty khác cũng
đang có nguy cơ rủi ro như vậy. Ví dụ, các công ty chuyên
làm đại lý quảng cáo cho Google, Facebook. Vì vậy câu
chuyện Yeah1 cũng là lời cảnh tỉnh cho nhiều công ty Việt.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cho rằng trong kinh
doanh rủi ro là chuyện khó đoán trước và tất cả khoản đầu
tư đều tiềmẩn rủi ro. Do đó, triết lý“không nên bỏ hết trứng
vàomột giỏ”vẫn luôn đúng và doanh nghiệp phải ý thức về
việc phân tán các khoản đầu tư để giảm thiểu rủi ro.
Một ví dụ điển hình là nhiều công ty xuất khẩu thủy sản
từng tập trung vào thị trường Mỹ đã có thời gian lao đao,
không thể bán hàng qua đây vì các hàng rào kỹ thuật mà
quốc gia này đặt ra.
“Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng nên hiểu rằng dù
lĩnh vực đầu tư kinh doanh được đa dạng hóa đến đâu vẫn
có nguy cơ rủi ro vì rủi ro thị trường là rủi ro không loại bỏ
được bằng đa dạng hóa. Song việc phân tán đầu tư cũng
giúp tăng cơ hội thành công nếu chọn đúng những khoản
đầu tư hợp lý” - ông Hiếu nói.
Nếu toàn bộ hệ
thống của một
doanh nghiệp dựa
trên một nền tảng
hay chịu sự chi
phối, kiểm soát của
đơn vị khác thì dễ
gây tổn hại đến hoạt
động kinh doanh.
bắt tay với những ông lớn
trên thế giới.
“Có thể bằng việc nắm bắt
nhanh xu hướng, công ty tăng
trưởng rất nhanh và bắt đầu
tập trung nguồn lực đầu tư để
mở rộng quy mô. Song mọi
nguồn lực bỏ ra lại phụ thuộc
vào YouTube và một khi đối
tác này thay đổi chính sách,
toàn bộ hệ thống kinh doanh
Yeah1 gặp khó khăn” - TS
Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia
kinh tế, nhìn nhận.
Tuy vậy, ông Hiếu cũng
cho rằng nếu một công ty có
nền tảng tốt thì hoàn toàn có
thể xây dựng lĩnh vực kinh
doanh mới giúp tăng cơ hội
thành công nhờ chọn đúng
những khoản đầu tư hợp lý. Ví
dụ gần đây, sau khi thấy khả
năng không thể tiếp tục hợp
tác vớiYouTube, Yeah1 đã có
những bước đi khá tích cực.
Chủ tịch Yeah1 Nguyễn
Ảnh Nhượng Tống cũng rút
ra bài học: “Đừng xây nhà
trên đất người khác, hãy xây
nhà trên đất của mình. Vì thế
Yeah1 đang xây dựng chiến
lược kinh doanh mới dựa trên
nền tảng sẵn có để đảm bảo
tốc độ tăng trưởng và khai
thác hết giá trị hệ sinh thái
đang có”.
Chẳng hạn mới đây Yeah1
đã mua chương trình thiếu
nhi Nickelodeon. Bằng hệ
sinh thái sẵn có, chỉ trong
vòng một tháng đã đẩy lượt
view lên 6 triệu/ngày và thu
về 25.000 USD hay làm nội
dung để quảng cáo trên nền
tảng Facebook.
Tương tự, Tập đoàn TCM
cũng cho hay sẽ tái cấu trúc
biên lợi nhuận, chuyển từ
khách hàng có biên lợi nhuận
thấp sang khách hàng có biên
lợi nhuận cao hơn. Bên cạnh
đó, Công tyChứng khoán Phú
Hưng dự báo trong giai đoạn
2019, hoạt động kinh doanh
của TCMvẫn tích cực nhờ kỳ
vọng từ các hiệp định thương
mại tự do. Hơn nữa tiềmnăng
tăng trưởng của ngành dệtmay
còn khá lạc quan, nhất là khi
công ty là đơn vị đầu ngành
và sở hữu lợi thế từ chuỗi sản
xuất khép kín.•
Tiêu điểm
Điện thoại Huawei
bị bán tháo
Mới đây các ông lớn như
Google, Intel, Qualcomm…đã
tạmngừnghợp tác với Huawei.
Trước động thái này, trên một
trang web trao đổi điện thoại
phổ biến tại Anh, Huawei P30
Pro hiện chỉ còn 130 USD, mất
gần 90% giá trị.
Tình trạng bán tháo các sản
phẩmHuaweicũngxảyratương
tự tại Việt Nam sau khi Mỹ đưa
Huawei vào danh sách đen
thương mại. Trên một số diễn
đàn, nhiều người dùng tháng
trước mua điện thoại Huawei
hàng chục triệu đồng, giờ bán
chỉ còn 3-4 triệu đồng.
“Đừng xây nhà trên đất người khác, hãy xây nhà trên
đất mình” - ông Nguyễn ẢnhNhượng Tống, Chủ
tịchHĐQT Yeah1.
Chủ tịchHĐQT Yeah1NguyễnẢnhNhượng Tống cho rằng sau sự cố với YouTube đã có được
một bài học rất lớn. Ảnh: TL
Ế ẩm, Vietlott đóng cửa nhiều cửa hàng
Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa công bố kết quả kiểm
toán tại Công ty Xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott). Thời
gian tiến hành kiểm toán từ ngày 11-9 đến 30-10-2018.
Theo đó, trong hai năm triển khai, Vietlott đã ký hợp đồng
với 112 đại lý xổ số điện toán, triển khai hoạt động tại 38
tỉnh, TP.
Qua đối chiếu tại chi nhánh TP.HCM và Hải Phòng cho
thấy còn một số tồn tại. Cụ thể, một số đại lý không đáp
ứng được các tiêu chuẩn về thương mại, kỹ thuật nhưng
vẫn được ký hợp đồng đại lý, không đảm bảo nguyên tắc
khách quan.
Theo đánh giá của KTNN, hiệu suất hoạt động của hệ
thống còn chưa hiệu quả, có nhiều điểm bán hàng đóng
cửa nhiều ngày không kinh doanh. Trong sáu tháng đầu
năm 2018, trung bình khoảng 18% số lượng điểm bán
hàng không phát sinh doanh số, tương đương gần 600
điểm bán hàng.
Đặc biệt trong tháng 5-2018, sau khi jackpot 1 của sản
phẩm power 6/55 có khách hàng trúng (303,9 tỉ đồng), tỉ
trọng điểm bán hàng đóng cửa không bán hàng tăng rất
cao (lên tới 31%).
KTNN cũng cho biết theo hợp đồng hợp tác kinh doanh,
tỉ lệ hoa hồng tối đa là 8%. Qua kiểm toán đối chiếu mức
hoa hồng chi cho các điểm bán hàng còn tương đối thấp
(trung bình 4%-5% doanh thu bán vé), Vietlott chưa quy
định cụ thể tỉ lệ hoa hồng được hưởng của các điểm bán
hàng tại hợp đồng đại lý xổ số điện toán...
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM,
ông Nguyễn Thanh
Đạm, Tổng Giám đốc Vietlott, cho biết Vietlott sẽ thực
hiện các kiến nghị của KTNN. Theo ông Đạm, nguyên
nhân của việc một số cửa hàng đóng cửa là do hoạt động
kinh doanh không hiệu quả. Thời gian đầu, các đại lý, cửa
hàng có doanh thu tốt nhưng về sau khi thị trường bão
hòa, một số cửa hàng không còn giữ được hiệu quả kinh
doanh. Đó cũng là chuyện bình thường trong kinh doanh.
Về tiêu chí thương mại, kỹ thuật để lựa chọn đại lý, ông
Đạm cho hay đây là trách nhiệm của Công ty CP Đầu tư
kỹ thuật Berjaya Gia Thịnh - đối tác của Vietlott. Hiện
Vietlott đã làm việc với Berjaya Gia Thịnh và đề nghị đơn
vị này rà soát các tiêu chuẩn thương mại, kỹ thuật để có
sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế tại thị
trường Việt Nam.
PHƯƠNG MINH - TRÀ PHƯƠNG
