11
Kinh tế -
Thứ Tư 5-6-2019
Khi các dự án khủng Trung Quốc
dồn dập đổ vào Việt Nam
Thực tế cho thấy dòng vốn rút ra khỏi Trung Quốc đang hướng đến các nước Đông NamÁ và Việt Nam
làmột sự lựa chọn.
PHƯƠNGMINH
B
ị Mỹ đánh thuế nặng
vào hàng hóa, nhiều
doanh nghiệp Trung
Quốc (TQ) phải “chạy” sang
các nước, trong đó có Việt
Nam (VN). Bằng chứng là
trong năm tháng đầu nămnay,
TQ trở thành nhà đầu tư lớn
nhất tại VN với một số dự án
lớn lên con số hàng tỉ USD.
Nhiều dự án khủng
từ Trung Quốc
Theo Bộ KH&ĐT, tính đến
ngày 20-5, tổng vốn đăng ký
cấpmới, tăng thêmvà góp vốn
mua cổ phần của nhà đầu tư
nước ngoài đạt 16,74 tỉ USD,
tăng 69,1% so với cùng kỳ
năm trước. Đây là con số kỷ
lục về giá trị vốn đầu tư đăng
ký của năm tháng trong vòng
bốn nămqua. Đáng chú ý, TQ
đang nổi lên là nhà đầu tư lớn
tại VN khi đổ gần 7,1 tỉ USD
vàonước ta, vượt qua các nước
như Hàn Quốc, Nhật Bản.
Cũng theo Bộ KH&ĐT,
thời gian qua có khá nhiều
dự án lớn từ TQ đầu tư vào
VN. Điển hình như dự án chế
tạo lốp xe Radian toàn thép
ACTR, tổng vốn đầu tư đăng
ký 280 triệu USD, do nhà đầu
tư TQ đầu tư tại Tây Ninh.
Hay dự án Công ty TNHH
LốpAdvanceVNđầu tư 214,4
triệu USD cho mục tiêu san
xuât, tiêu thu lôp, cao su và
các sanphẩmliênquan tạiTiền
Giang; dự án góp vốn, mua
cổ phần của Beerco Limited
(Hong Kong) vào Công ty
TNHH Vietnam Beverage,
giá trị vốn góp lên đến 3,85
tỉ USD với mục tiêu chính là
sản xuất bia và mạch nha ủ
men bia tại Hà Nội...
Đây rõ ràng là những con
số biết nói, minh chứng rõ
nét cho quá trình chuyển dịch
dòng vốn vào VN. Chuyên
gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu
cho rằng sự dịch chuyển của
nhà đầu tư TQmột phần là để
tránh cuộc chiến thuế của Mỹ
áp đặt lên TQ. Ngoài ra, VN
đang hấp dẫn trong mắt nhiều
nhà đầu tư nhờ vào hàng loạt
yếu tố nền tảng.
“Chính phủ VN đang có
những nỗ lực khuyến khích
đầu tư và cải thiện cơ sở hạ
tầng. VN cũng đang sở hữu
một vị trí địa lý nằm trong
chuỗi cung ứng khu vực và
một mạng lưới hiệp định tự
do thương mại với nhiều
nước trên thế giới. Những
yếu tố này đã biến nước ta
thành điểm đến ưa thích của
các nhà đầu tư trong bối cảnh
căng thẳng thương mại giữa
Mỹ và TQ leo thang” - ông
Hiếu nói.
Hãng tin
Bloomberg
mới
đây nhận định trong cuộc đua
thu hút các công ty tìm địa
chỉ sản xuất thay thế trong
bối cảnh cuộc chiến tranh
thương mại căng thẳng giữa
Mỹ và TQ, VN có nhiều lợi
thế so với các quốc gia khác.
Ví dụ, công nhân ngành sản
xuất ở VN được trả lương
trung bình 216 USD/tháng,
bằng chưa đầy một nửa so
với mức lương ở TQ.
Vị trí gần kề TQ cũng là
một điểm làm gia tăng sức
hấp dẫn của VN. Chẳng hạn,
Hải Phòng chỉ cách trung tâm
sản xuất ThâmQuyến không
đầy 900 km. Như vậy, việc
đặt các nhà máy tại VN gần
với trung tâm sản xuất truyền
thống TQ giúp các nhà sản
xuất giảm chi phí vận chuyển,
chuyển hàng nhanh và không
bị gián đoạn hay chậm trễ về
nguồn cung.
Cẩn trọng để tránh
trở thành nạn nhân
bất đắc dĩ
Tuy nhiên, theo các chuyên
giaVN, cần phải chọn lọcmột
cách c n trọng các dự án đến
từ TQ. Nói cách khác, việc
đón nhận dòng vốn như thế
nào là một bài toán cân đo
đong đếm lợi ích đặt ra với
VN. Bởi nếu TQ đầu tư để
lấy xuất xứ hàng hóa từ VN
nhằm hưởng các ưu đãi về
thuế và tránh thuế từ Mỹ thì
VN dễ bị vạ lây đòn trừng
phạt của Mỹ.
ÔngTrầnQuốcKhánh, Thứ
trưởng Bộ CôngThương, mới
đây đã lưu ý việc dịch chuyển
đầu tư với ý đồ lợi dụng xuất
xứ giả mạo VN để l n tránh
thuế nhập kh u của Mỹ. Vì
nếu Mỹ phát hiện điều này
thì nhiều khả năng hàng hóa
VN bị Mỹ áp đặt thuế cao.
“Các doanh nghiệp không
nên tiếp tay cho hành vi giả
mạo xuất xứ. Đồng thời tăng
cường quan sát thị trường để
cung cấp cho cơ quan quản
lý khi phát hiện bất thường
xảy ra. Nếu không, thay vì
nắm bắt được cơ hội, chúng
ta lại là nạn nhân bất đắc dĩ
của cuộc chiến thương mại
Mỹ-Trung” - ông Khánh
nhấn mạnh.
Ông Michael Kokalari,
Kinh tế trưởng Quỹ đầu tư
VinaCapital, cho biết đã nhìn
thấy nhiều nhà máy sản xuất
lốp xe của TQ đặt tại VN
thêm vào nhiều cấu phần để
nhằm tạo ra sự hoàn thiện sản
ph m, vốn hầu hết được làm
tại TQ trước đây. Các công
ty này tận dụng quy tắc xuất
xứ hàng hóa để được hưởng
các ưu đãi về thuế.
“Cách làm này sẽ thu hút
chính quyền của Tổng thống
Mỹ Donald Trump hướng cái
nhìn về VN, khi đất nước này
đang kéo rộng ra sự thặng dư
thươngmại với nướcMỹ” -ông
Michael Kokalari cảnh báo.
TS Cấn Văn Lực, chuyên
gia tài chính ngân hàng, cũng
nhìn nhận bên cạnh việc tiếp
tục cải thiện môi trường đầu
tư, kinh doanh để thu hút đầu
tư nước ngoài, VN cũng cần
sàng lọc, lựa chọn, tiếp nhận
các dự án, chương trình đầu
tư theo hướng thu hút đầu tư
vào các ngành có hàm lượng
công nghệ và giá trị gia tăng
cao, thân thiện môi trường.
“Không nên để nhà đầu tư
tìm đến VN với mục tiêu tận
dụng thị trường lao động giá
rẻ, chi phí dịch vụ tiện ích
thấp. Đặc biệt, không nên để
VN là điểm đến của các nhà
đầu tư nước ngoài nhằm phân
tán rủi ro trong chiến tranh
thương mại Mỹ-Trung” - ông
Lực nói.•
Dây chuyền sản xuất sợi tại Công ty TNHHDệt nhuộmJasan Việt Nam, vốn đầu tư của TrungQuốc tại
Khu công nghiệp Phố Nối B (Hưng Yên). Ảnh: TTXVN
Lựa chọn nhà đầu tư chất lượng cao
Tại lễ công bố báo cáo thường niên diễn ramới đây, PGS-
TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh
tế và chính sách (VEPR), nói rằng VN đang tiếp nhận vốn từ
nhiều nước. Mỗi quốc gia có một kiểu đầu tư riêng. Chẳng
hạn, doanh nghiệp Nhật, Mỹ thường có xu hướng đầu tư
dài hạn nên họ cân nhắc rất kỹ trước khi đầu tư vào đâu.
Doanh nghiệp TQ lại đổ vốn vào VN chủ yếu về vị trí địa lý,
tương đồng về văn hóa, chính trị.
VN không thể can thiệp được vào tính toán của giới đầu
tư ngoại nhưng VN có thể lựa chọn để chọn được nhà đầu
tư chất lượng cao, có cam kết lâu dài như Nhật, Mỹ, Hàn;
chọn được các doanh nghiệp có trách nhiệmvới môi trường
và xã hội.
“Muốn thu hút được các nhà đầu tư Nhật, Mỹ thì VN phải
hoàn thiệnmôi trường kinh doanh, xây dựng cơ sở hạ tầng
tốt” - TS Thành nhấn mạnh.
VN không thể can
thiệp được vào tính
toán của giới đầu tư
ngoại nhưng VN có
thể lựa chọn để chọn
được nhà đầu tư
chất lượng cao.
Trung Quốc không mua hoa quả Việt Nam bị lẫn lộn lá, cuống dài
Sáng 4-6, tại buổi họp báo về kết nối sản xuất, tiêu thụ
vải thiều Bắc Giang, ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch
UBND huyện Lục Ngạn, Bắc Giang, cho biết: Hiện nay
Trung Quốc (TQ) từ chối mua hoa quả có cuống dài (ví dụ
cuống trái vải phải ngắn dưới 15 cm) và bị lẫn lộn lá.
Cụ thể, văn bản do chính quyền Quảng Tây (TQ) ban
hành nêu rõ: Tất cả loại trái cây, trong đó có quả vải thiều
Bắc Giang muốn vào thị trường TQ, khi đi qua cửa kh u
Tân Thanh đều phải đáp ứng yêu cầu trên. Ngoài ra, tất
cả sản ph m hoa quả của Việt Nam muốn xuất kh u sang
thị trường TQ phải được cấp mã số vùng trồng; phải được
doanh nghiệp có đủ điều kiện đóng gói và được phía TQ
xác nhận đủ điều kiện đóng gói chứ không phải do nông
dân tự đóng gói.
Đặc biệt, tất cả doanh nghiệp muốn xuất kh u hàng
hóa sang TQ phải được phía nước bạn cấp cho mã doanh
nghiệp, không phải doanh nghiệp nào muốn xuất kh u
sang TQ cũng được.
“Trước những yêu cầu trên, sau một thời gian chu n
bị, đến nay tất cả doanh nghiệp, hợp tác xã, các thương
nhân trên địa bàn huyện Lục Ngạn đã được phía TQ cấp
mã doanh nghiệp đủ điều kiện xuất kh u nông sản vào thị
trường TQ” - ông Bình thông tin.
Lãnh đạo UBND huyện Lục Ngạn cho biết thêm, thói
quen của người dân từ trước đến nay luôn bó vải theo chùm
to, do vậy phải để cuống dài. Hơn nữa, theo phương pháp
truyền thống, khi bó vải thường điểm xuyết một vài chiếc lá
để chùm vải trông tươi, ngon và đẹp mắt. Nhưng nay việc
này bị cấm khi xuất kh u sang TQ vì họ yêu cầu tất cả sản
ph m, đặc biệt là vải thiều không được lẫn một chiếc lá nào.
Tuy vậy, hiện nay không ít doanh nghiệp xuất kh u hoa
quả của Việt Nam thiếu thông tin về quy định mới của
TQ. Chính vì vậy, riêng trong ngày 3-6 đã có ba xe chở
vải thiều huyện Lục Ngạn khi đến cửa kh u Tân Thanh
phải dỡ hàng xuống để cắt lại cuống và đóng lại bao bì vì
không đáp ứng yêu cầu trên. Việc này rất tốn công sức,
chi phí của doanh nghiệp.
MAI HIỀN
Dưa hấu dán temcó chữ TrungQuốc để xuất khẩu qua
đường chính ngạch. Ảnh: TN
