13
Đời sống xã hội -
ThứBảy 26-10-2019
Sinh viên TP.HCM có biểu hiện
lo âu nghiêm trọng
Nhiều người có định kiến coi các vấn đề về sức khỏe tâm thần là “điên”, “kém cỏi” hoặc chính người
gặp vấn đề cảm thấy xấu hổ nên có những trường hợp tự chịu đựng đến 10 nămmới tìmkiếm sự hỗ trợ.
ANHIỀN
T
heo số liệu tại hội thảo
quốc tế lần thứ năm về
sức khỏe tâm thần trẻ
em Việt Nam: Hiểu biết về
sức khỏe tâm thần ở trường
học và cộng đồng do Trường
ĐH Giáo dục (ĐH Quốc gia
Hà Nội) tổ chức ngày 25-10,
hiện tỉ lệ thanh thiếu niên và
trẻ emViệt Nam gặp các vấn
đề sức khỏe tâm thần nghiêm
trọng, ước khoảng 12%, tương
đương 3 triệu người có nhu
cầu hỗ trợ và trị liệu.
Giấu bệnh 10 năm
vì sợ định kiến
Phát biểu tại hội thảo, PGS-
TSPhạmTrungKiên, PhóChủ
nhiệmKhoaydược -ĐHQuốc
gia Hà Nội, cho biết hiểu biết
về sức khỏe tâm thần là nền
tảng cho các chương trình
khuyến khích sức khỏe tâm
thần, phòng ngừa và can thiệp
về vấn đề sức khỏe tâm thần
ở các quốc gia. Tuy nhiên,
ở nước ta việc này lại chưa
được hiểu đúng, hơn thế còn
có nhiều định kiến. Do đó rất
nhiều người chỉ tìm kiếm sự
hỗ trợ chuyên nghiệp khi các
vấn đề đã nghiêm trọng, làm
giảm hiệu quả trị liệu.
“Ngành y tế Việt Nammới
chỉ quan tâm đến bệnh nhưng
lại chưa thực sự quan tâm đến
tâmbệnh. Do đó sức khỏe tâm
thầngầnnhưbị lãngquên trong
khi việc chẩn đoán tâm bệnh
cực kỳ khó, không như các
bệnh khác khi có tổn thương
sẽ xuất hiện triệu chứng. Trong
ngành y tế, những chuyên gia
về sức khỏe tâm thần, nhất là
tâm thần trẻ em lại càng ít” -
ông Kiên nói.
Cũng theo ông Kiên, hiện ở
Việt Nam chưa có nghiên cứu
trên phạmvi lớn, đa trung tâm
về biểu hiện rối loạn, lệch lạc
tâmlý lứa tuổi học đường. “Từ
kết quả nghiên cứu đómới biết
em nào cần được hỗ trợ, ai là
người hỗ trợ chứ không phải
ai hỗ trợ cũng được. Hiện phần
lớncácemđềuphải tựứngphó,
em nào mạnh mẽ thì vượt qua
được, bằng không thì trở thành
bệnh lý, stress, tự tử...” - ông
Kiên cho biết thêm.
PGS-TSĐặngHoàngMinh,
Trường ĐH Giáo dục, cũng
nêu lên một thực trạng đáng
lo ngại, đó là có những trường
hợp trải qua 10 năm chịu
đựng các vấn đề về sức khỏe
tâm thần mới tìm kiếm sự
giúp đỡ và điều trị. “Định
kiến đã dán nhãn các vấn đề
sức khỏe tâm thần là “điên”,
“kém cỏi” hay chính cá nhân
đó thấy xấu hổ, ngại khó tìm
việc làm khi mắc bệnh. Bên
cạnh đó, các dịch vụ như bảo
hiểm y tế, hỗ trợ đi lại sau khi
khám bệnh… đều không có
sẵn. Chính sự thiếu hiểu biết,
thiếu kiến thức về sức khỏe
tâm thần đã khiến người bệnh
không dám nói ra bệnh của
mình” - bà Minh nhấn mạnh.
Sinh viên y dược có
nguy cơ cao nhất
ThS Kiều Thị Thanh Trà,
TrườngĐHSưphạmTP.HCM,
cho biết vấn đề sức khỏe tâm
thần của sinh viên (SV) đại
Kết quả nghiên cứu
ban đầu cho thấy
SV TP.HCM có biểu
hiện trầm cảm và
căng thẳng ở mức
độ nhẹ nhưng biểu
hiện lo âu lại ở mức
nghiêm trọng.
học cần được quan tâm nhiều
hơn. Để tìm hiểu về vấn đề
sức khỏe tâm thần của SV tại
TP.HCM, bà Trà đã làm một
mẫu nghiên cứu gồm 500 SV
đến từ các trường đại học y
dược, sư phạm, kinh tế, du
lịch…
Kết quả nghiên cứu ban
đầu cho thấy SVTP.HCM có
biểu hiện trầm cảm và căng
thẳng ở mức độ nhẹ nhưng
biểu hiện lo âu lại ở mức
nghiêm trọng. “Chỉ 17,6%SV
ở TP.HCM hoàn toàn không
có biểu hiện trầm cảm, lo âu
hay căng thẳng ở thời điểm
khảo sát. Đáng lưu ý là mức
độ lo âu nghiêm trọng của
nhóm này chiếm đến 1/4 và
lo âu rất nghiêm trọng chiếm
đến 1/3. So sánh với các nước
như Malaysia, Thổ Nhĩ Kỳ,
Hong Kong ở tất cả khía cạnh
lo âu, trầm cảm, căng thẳng
thì SV TP.HCM đều có mức
độ rối loạn cao hơn hẳn. Còn
nếu so sánh theo khối ngành
thì SV ngành y dược có nguy
cơ cao nhất” - bà Trà cho biết.
Cũng theo bà Trà, khi trả
lời phiếu đánh giá, phần lớn
SV đều tâm sự họ lo âu do
áp lực học tập, thi cử căng
thẳng, sau đó mới đến tiền
học phí và các vấn đề khác.
Với những con số đáng báo
động này, bà Trà cho rằng cần
có chương trình dự phòng,
hỗ trợ, can thiệp cần thiết
cho SV TP.HCM. Thời gian
tới bà sẽ tiếp tục thực hiện
thêm một cuộc nghiên cứu
để tìm ra nguyên nhân khiến
SVTP.HCM lại có biểu hiện
lo âu nghiêm trọng đến vậy.•
Khi “dân”nhânvăn cũng... khởi nghiệp
Sinh viên ThànhGia đang trình bày với giámkhảo về dự án
chế biến sản phẩmtừ trái quách ở vòng bán kết. Ảnh: BTC
Tám dự án sẽ tranh tài ở vòng chung kết
Phát động từ tháng 9-2019, cuộc thi thu hút 50 ý tưởng
đăng ký đến từ 20 trường đại học, cao đẳng. Giải thưởng
của cuộc thi: Giải đặc biệt 50 triệu đồng, giải nhất 30 triệu
đồng, giải nhì 20 triệu đồng.
Tám dự án sẽ tranh tài ở vòng chung kết gồm: Dreamer -
Căn hộ SV thôngminh; Đơn DươngTravel - mô hình du lịch
xanh ; sản xuất và đưa các sản phẩm từ trái quách đến người
tiêu dùng ; Mental Coffee - cà phê chia sẻ; Aweren.com - nền
tảng cho thuê không giới hạn; Shub classroom - ứng dụng
kết nối học sinh với giáo viên; đồ chơi phát triển trí tuệ và
cảmxúc; Mifinn - nền tảng kết nối người chămsóc cây trồng.
Nhiều sinh viên (SV) đã có những ý tưởng táo bạo về
kinh doanh trái cây, nhà trọ, đồ chơi... gây bất ngờ cho
giới chuyên môn.
Chiều 26-10, tám dự án khởi nghiệp xuất sắc nhất của
SV sẽ bước vào vòng chung kết cuộc thi “Người nhân văn
khởi nghiệp”. Đây là sân chơi lần đầu tiên được Trường
ĐH KHXH&NV (ĐH Quốc gia TP.HCM) tổ chức nhưng
đã thu hút rất nhiều ý tưởng của SV tham gia, chủ yếu SV
ở khối ngành xã hội nhân văn.
Có lợi thế từ việc giúp gia đình kinh doanh nhà trọ từ
nhiều năm, bạn Nguyễn Hương Duyên (Khoa xã hội học,
Trường ĐH KHXH&NV TP.HCM) đã ấp ủ thực hiện dự
án khởi nghiệp về “Căn hộ SV thông minh”. Đây cũng
chính là dự án gây ấn tượng mạnh ở vòng bán kết vừa qua
khi dù mới trình bày nhưng đã được các giám khảo trao
ngay tấm vé vàng đặc cách tiến thẳng vào chung kết.
Theo đó, dự án của Duyên muốn thực hiện là mô hình
nhà ở một trệt, năm lầu với 60 phòng. Tổng vốn đầu tư
khoảng hơn 4,1 tỉ đồng từ tiền vay ngân hàng để trả trong
15 năm. Giá cho thuê mỗi phòng 1,5 triệu đồng. Sau đó
doanh thu ổn định 90-100 triệu đồng/tháng.
Đáng nói, với mô hình này, Duyên muốn mỗi phòng
đều trang bị nội thất thiết yếu cơ bản, có camera giám sát
24/24 giờ, phòng, chống cháy nổ, tạo không gian xanh-
sạch, có ứng dụng điện tử thông minh mang tên “Home
plus” kết nối giữa chủ nhà và người ở, có những thùng
rác phân loại để khuyến khích SV chung tay bảo vệ môi
trường, có hệ thống khóa mở bằng thẻ từ...
Tương tự, dù mới học năm nhất ở ngành tâm lý học
cũng tại trường đại học này, em Nguyễn Thành Gia đã
một mình chuẩn bị một dự án khởi nghiệp khá công phu
về những sản phẩm làm từ trái quách.
Thành Gia cho hay trái quách khá phổ biến của đồng
bào Khmer ở Trà Vinh nhưng được người dân trồng chủ
yếu làm bóng mát hoặc ăn trong gia đình vì rất rẻ, nếu bán
chỉ 3.000-4.000 đồng/trái. “Cứ đến mùa người dân mới
hái ăn hoặc ngâm rượu uống nên rất ít người biết. Có lần
chị của em nói đùa “giá như trái này cũng được chế biến
thành đặc sản như kẹo dừa để ăn quanh năm thì tốt biết
mấy”. Nghe vậy, tự nhiên em ấp ủ làm sao dự án chế biến
trái quách thành năm sản phẩm gồm kẹo dẻo, mứt đông,
bột quách, trà túi lọc, rượu. “Không chỉ là khởi nghiệp,
em muốn đưa trái quách đến gần hơn với người tiêu dùng.
Ngoài ra còn góp phần tạo thêm thu nhập cho bà con
đồng bào dân tộc Khmer. Từ đó cũng sẽ tạo thêm giá trị
tinh thần, trải nghiệm văn hóa giúp phát triển du lịch địa
phương” - Gia nói.
PHẠMANH
Tổ chức Y tế Thế giới
(WHO)đánhgiácácvấnđề
sức khỏe tâmthần là gánh
nặngtoàncầu,làmộttrong
nhữngnguyênnhânhàng
đầudẫnđếnkhuyếttật.Các
vấn đề sức khỏe tâm thần
không những ảnh hưởng
đến cá nhân người có vấn
đề (suy giảm chức năng
cuộc sống, việc học tập
và lao động) mà còn ảnh
hưởng khôngnhỏđếngia
đình và xã hội.
Kết quả
nghiên cứu
ban đầu
cho thấy
sinh viên
TP.HCMcó
biểu hiện
trầmcảm
và căng
thẳng ở
mức độ nhẹ
nhưng biểu
hiện lo âu
lại ởmức
nghiêm
trọng.
Ảnh:
HOÀNG
GIANG
