6
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Tư30-10-2019
Tiêu điểm
NGÂNNGA
S
áng 29-10, TAND Cấp cao tại
Đà Nẵng mở phiên tòa phúc
thẩm lần hai vụ án liên quan
đến việc cải tiến kỹ thuật khi làm
đường Hồ Chí Minh. Đáng chú ý,
trước khi tòa xử, Đoàn đại biểu
Quốc hội (ĐBQH) TP Đà Nẵng
có công văn kiến nghị gửi Ủy ban
Thường vụ QH, chủ nhiệm Ủy ban
Tư pháp, trưởng Ban Dân nguyện
(Ủy ban Thường vụ QH) và chánh
án TAND Tối cao tiến hành giám
sát, xem xét lại vụ án này.
Không thiệt hại, không
thất thoát tài sản nhà nước
Theo Đoàn ĐBQH TP Đà Nẵng,
quá trình giải quyết vụ án này đã kéo
dài 16 năm, qua nhiều lần thay đổi
tội danh, đưa ra xét xử nhưng tòa án
vẫn chưa thể đưa ra cáo buộc cuối
cùng đối với hành vi của các bị cáo
về một tội danh cụ thể. Đoàn ĐBQH
cho rằng bản chất của vụ án này là
xác định xem hành vi của các bị cáo
có gây ra thiệt hại hay không.
Hồ sơ thể hiện Ban quản lý dự án
(là đại diện chủ đầu tư dự án) khẳng
định rằng không bị thiệt hại. Số tiền
hơn 14 tỉ đồng đã thanh toán cho hạng
mục nổ mìn phá đá gần đường dây
500 kV hiện vẫn chưa được quyết
toán. Ban quản lý dự án không đưa
ra bất cứ yêu cầu nào khác về trách
nhiệm dân sự.
Bản án sơ thẩm lần hai (năm2018)
của TAND tỉnhKonTumcăn cứ vào
Văn bản số 396A (ngày 12-6-2008
của Viện Kinh tế - Bộ Xây dựng)
để cho rằng: Giá trị công trình đã
thi công là hơn 10 tỉ đồng, số tiền
Nhà nước đã tạm thanh toán hơn 14
tỉ đồng, số tiền Nhà nước bị thiệt hại
là hơn 3,6 tỉ đồng.
Tuy nhiên, Văn bản số 396A này
không đảm bảo tính pháp lý. Bởi tài
liệu giám định là biên bản nghiệm
thu lập sau gần 18 tháng kể từ ngày
hạng mục nổ mìn phá đá kết thúc
(ngày tổng nghiệm thu thực tế là
20-12-2002) không phản ánh đúng
thực tế thi công, không đủ thành phần
tham gia nghiệm thu, không có chữ
ký của lãnh đạo, không đóng dấu,
Các bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm lần hai ngày 29-10 (bị cáo - kỹ sư Bùi Hải Nhân bìa trái).
Ảnh: NGÂNNGA
Nhiều lần đổi tội danh vẫn không ổn
Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum
cũng lên tiếng
Trước đó, ngày 20-8, Đoàn ĐBQH
tỉnh KonTumđã có công văn gửi đến
TANDCấp cao tại ĐàNẵngđềnghị tòa
nghiên cứu toàndiện, kháchquan các
tình tiết của vụ án, đảm bảo xét xử
đúng tính chất, mức độ của hành vi,
không bỏ lọt hành vi vi phạm, không
làm oan sai người vô tội.
Còn tại buổi tiếp xúc với các bị cáo
tại Đoàn ĐBQH TP.HCM vào tháng
4-2019, Ủy viên Ủy ban Tư pháp QH
TrươngTrọngNghĩa cho biết:“Sau khi
xem xét thông tin ban đầu, tôi thấy
các cơquan chức năng cần thận trọng
nên sẽ có văn bản chuyển tới chánh
án TAND Tối cao, viện trưởng VKSND
Tối cao, chánh án TAND Cấp cao để
các cơ quan này cần lưu ý khi đánh
giá về vụ án”.
“Tính đến thời điểm hiện
nay, công trình chưa
quyết toán nên không có
căn cứ để cho rằng Nhà
nước bị thiệt hại. Các cơ
quan tố tụng đã không
xác định được thiệt hại
nào trong vụ án này.”
Đoàn ĐBQH TP Đà Nẵng
Đoàn đại biểu
Quốc hội nêu
chính kiến trước
giờ tòa xử
Trước khi TANDCấp cao tại Đà Nẵngmở phiên tòa
phúc thẩmvụ án liên quan đến đường Hồ Chí Minh,
Đoàn đại biểuQuốc hội TPĐà Nẵng có kiến nghị và
nhận định các bị cáo trong vụ này có dấu hiệu oan.
không phải là căn cứ để Ban quản
lý dự án duyệt thanh toán.
Tháng 9-2009, VKSND Tối cao
trả hồ sơ điều tra lại đã khẳng định
hai bản kết luận giám định 08 ngày
6-1-2005 và 396Ađều dựa vào biên
bản nghiệm thu ngày 11-3-2004 để
làm căn cứ giám định là không có
căn cứ. Biên bản nghiệm thu ngày
11-3-2004 không phải là căn cứ Ban
quản lýdựánduyệt thanh toán, không
xác định rõ khối lượng bốc xếp vận
chuyển, biên bản lập sau biên bản
tổng nghiệm thu ngày 20-12-2002.
Các cơ quan tiến hành tố tụng căn
cứ vào kết luận giámđịnh này không
đảmbảo căn cứ để truy tố các bị cáo,
không chứng minh được yếu tố thất
thoát, gây hậu quả nghiêm trọng.
Mặt khác, tính đến thời điểm hiện
nay, công trình chưa quyết toán nên
không có căn cứ để cho rằng Nhà
nước bị thiệt hại.
Thực tế thì Công ty Thanh Nam
đã ứng trước tiền để thi công nên
mới là đơn vị chịu thiệt hại chính.
Trong suốt quá trình thi công, Bộ
GTVT, Ban quản lý dự án đường Hồ
Chí Minh, Tổng Công ty 6, Công ty
621 không bỏ chi phí. Các cơ quan
tiến hành tố tụng đã không xác định
được thiệt hại nào trong vụ án này.
Từ những phân tích nêu trên, Đoàn
ĐBQH TP Đà Nẵng nhận định các
bị cáo kêu oan là có căn cứ. Từ đó
Đoàn ĐBQH này kiến nghị Ủy ban
Thường vụ QH, chủ nhiệm Ủy ban
Tư pháp, trưởng Ban Dân nguyện
(Ủy ban Thường vụ QH) và chánh
án TANDTối cao tiến hành giám sát
và xem xét lại vụ án nêu trên để có
kết luận theo thẩm quyền.
“Nhà nước không hẹp hòi
với người góp công sức”
Trong một diễn biến khác, sáng
29-10, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng
mở phiên tòa phúc thẩm lần hai xét
xử vụ án này. Ngay trong phần thủ
tục, các luật sư tiếp tục đề nghị tòa
triệu tập hai điều tra viên và các giám
định viên để làm rõ một số vấn đề
quan trọng trong vụ án.
Sau khi vào hội ý, chủ tọa thông
báo phiên tòa vẫn được tiếp tục,
nếu cần thiết phải có mặt họ thì tòa
sẽ xem xét.
Trong phần xét hỏi, bị cáo Bùi Hải
Nhân khẳng định trong quá trình thi
công, mục đích cuối cùng của việc
cải tiến của bị cáo là bảo vệ đường
dây 500 kV an toàn. Việc bị cáo làm
lại hộ chiếu là để đối phó với cơ quan
thanh tra về việc sử dụng vật liệu nổ
chứ không nhằmmục đích để thanh
toán hay trục lợi vì bị cáo không có
chức năng thanh toán.
“Tôi biết chắc chắn phương án của
tôi là an toàn, sở dĩ tôi không thông
báo cho cơ quan có thẩm quyền để
thayđổi phương án là vì biết khóđược
chấp nhận. Nhưng tôi là người được
đào tạo bài bản, làm việc gì cũng đã
cân nhắc rất kỹ” - bị cáo Nhân nói.
Đại diện VKSND Cấp cao tại tòa
cũng cho rằng: “Một đoạn đường hơn
40 kmmà các bị cáo thi công chỉ có
hơn mười mấy tỉ thì không phải ai
cũng làm được. Vấn đề ở đây là quy
trình, kỷ luật lao động. Nhà nước
không có hẹp hòi trong việc khen
thưởng cho người có công sức đóng
góp. Tuy nhiên, đây là công trình
trọng điểm quốc gia, không phải là
công trình bình thường. Nếu bị cáo
cho rằng phương án nổ om của mình
là an toàn thì lẽ ra bị cáo Nhân nên
đề xuất với Bộ Giao thông, vừa tiết
kiệmđược kinh phí và sức lao động”.
Như
PLO
đã thông tin, năm 2000, để đảm bảo an toàn đường dây 500
kV dự án đường Hồ Chí Minh, Công ty cổ phần Xây dựng công trình khai
thác đá 621 (đơn vị trực thuộc Tổng Công ty 6) đã ký hợp đồng để Công
ty TNHHThanh Nam thi công với phương án“nổ mìn đặc biệt”. Trong quá
trình thực hiện, Công ty Thanh Nam và kỹ sư Bùi Hải Nhân (thuộc Công
ty 621) đã cải tiến và gọi đó là “nổ om”.
Năm 2002, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh đã chấp nhận thanh
toán 80% khối lượng phê duyệt được đề nghị với số tiền hơn 14 tỉ đồng.
Năm 2005, Viện Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng) giám định công trình và
xác định hạng mục nổ mìn phá đá chỉ tốn hơn 10 tỉ đồng.
Cho rằng các bị cáo gây thiệt hại hơn 4 tỉ đồng nên kỹ sư Bùi Hải Nhân
hết bị khởi tố tội tham ô tài sản rồi lại bị chuyển sang tội lừa đảo chiếm
đoạt tài sản và bị bắt tạm giam hai năm.
Tháng 4-2009, TAND tỉnh Kon Tum xử sơ thẩm lần đầu đã tuyên Bùi Hải
Nhân và hai người thuộc Công ty Thanh Nam không phạm tội lừa đảo
chiếm đoạt tài sản. Tòa này còn miễn hình phạt cho tám bị cáo còn lại
về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Xử phúc thẩm vào
tháng 7-2009, Tòa Phúc thẩmTANDTối cao tại Đà Nẵng (nay là TAND Cấp
cao tại Đà Nẵng) đã tuyên hủy bản án sơ thẩm.
Năm 2018, TAND tỉnh Kon Tum xét xử sơ thẩm (lần hai) đã buộc tội
các bị cáo gây thiệt hại hơn 3,6 tỉ đồng (bằng cách lấy số tiền được tạm
ứng hơn 14 tỉ đồng trừ hơn 10 tỉ đồng theo giám định). Từ đó tòa phạt
Bùi Hải Nhân 10 năm tù, chín bị cáo còn lại từ 12 tháng tù treo đến tám
năm tù (về các tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công
vụ và tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng). Các bị cáo tiếp
tục kháng cáo kêu oan.
Cạnh đó, Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 6 và Ban quản
lý dự án đường Hồ Chí Minh cũng kháng cáo cho rằng TAND tỉnh Kon
Tum dùng văn bản chỉ mang tính chất tham khảo để tính toán thiệt hại
là không có cơ sở. Ngoài ra, hạng mục nổ mìn phá đá này mới tạm thanh
toán, chưa quyết toán, không để xảy ra thất thoát vốn đầu tư của Nhà nước.
Đây là vụ ánmà
Pháp Luật TP.HCM
từng nhiều lần phản ánh. Các chuyên
gia pháp luật cho rằng hành vi của các bị cáo không đủ yếu tố cấu thành
tội phạm. Bởi lẽ các bị cáo dùng phương án“nổ om”đã rút ngắn thời gian
thi công hơn một năm, công trình hoàn thành an toàn tuyệt đối. Và điều
quan trọng nữa là công trình cũng mới chỉ tạm thanh toán cho nhà đầu
tư chứ các bên chưa thanh lý hợp đồng nên không có cơ sở để nói các
bị cáo chiếm đoạt tiền của Nhà nước hơn 3,6 tỉ đồng…
Phiên tòa vẫn chưa kết thúc phần
xét hỏi. Hôm nay, 30-10, tòa vẫn
tiếp tục làm việc.•
