11
Kinh tế -
ThứNăm24-12-2020
Đắt khách nhưng nông sản Việt
không thể xuất khẩu
Nhu cầumua hàng hóa phục vụ chomùa Giáng sinh, tết tại các thị trường quốc tế tăng cao
nhưng các công ty Việt lại không thể bán hàng.
QUANGHUY
H
àng loạt mặt hàng xuất
khẩu của Việt Nam
(VN) đang chịu thiệt hại
nặng nề khi rơi vào nghịch
cảnh dù có đơn hàng nhiều
nhưng không thể xuất khẩu
vì khan hiếm container rỗng
để đóng hàng. Bên cạnh đó,
giá cước vận chuyển đường
biển tăng đột biến.
Thiệt đủ đường
Hàng hóa xuất khẩu củaVN
đóng container chủ yếu đi các
thị trường như Mỹ, châu Âu,
Úc…Tuy nhiên, do tình hình
dịch bệnh COVID-19 kéo
dài, khách hàng ngại tới nhận
hàng nên số lượng container
tồn tại cảng quá lớn. Từ đó
ảnh hưởng dây chuyền khiến
các chuyến hàng container từ
Mỹ, châu Âu, Úc xuất ngược
về các nước châu Á, trong đó
có VN giảm mạnh.
Lượng hàng nhập khẩu về
cảng VN giảm đồng nghĩa số
lượng container rỗng cũng
giảm và ngày càng khan
hiếm. Vì vậy, các nhà xuất
khẩu VN rơi vào tình huống
dở khóc dở cười. ÔngNguyễn
Đình Tùng, Tổng giám đốc
Tập đoàn Vina T&T, cho hay
mặt hàng trái cây dù vẫn nhận
được rất nhiều đơn hàng từ
đối tác ở Úc nhưng công ty
không thể xuất được.
“Chúngtôikhôngcócontainer
rỗng để xuất qua thị trường
này. Thu hoạch đã xong, vậy
mà cả tháng nay không cómột
container hàng nào xuất được
sang Úc. Điều này khiến hàng
hóa bị ùn ứ, chi phí tăng lên,
thiệt đủ đường” - ông Tùng
thở dài.
Ngoài ra, do thiếu container
trong khi nhu cầu xuất nhập
khẩu hàng hóa phục vụ mùa
cuối năm tăng cao nên giá
cước vận chuyển và thuê
container cũng tăng đột biến.
Điều này khiến các nhà xuất
khẩu khó chồng khó. Chẳng
hạn, nếu trước đây giá thuê
container đi Mỹ chỉ khoảng
1.500 USD/container thì nay
đã tăng gấp 3-4 lần, lên mức
5.000-6.000 USD/container.
Chi phí vận chuyển tăng kéo
giá hàng hóa xuất khẩu VN
tăng theo. Như vậy, hàngViệt
không chỉ khó cạnh tranh
với các đối thủ xuất khẩu
khác mà còn khiến khách
hàng e ngại.
Cùng chung cảnhngộ, Công
ty CPNông nghiệp công nghệ
cao TrungAn cho hay không
dám ký hợp đồng xuất khẩu
gạo thơm đi châu Âu vì sợ
thiếu container để đóng hàng.
“Rất nhiều đối tác tại EU
đặt hàng nhưng chúng tôi lo
không có container dẫn đến
giao không kịp tiến độ, không
bảo đảm theo hợp đồng, mất
uy tín với khách hàng” - ông
Phạm Thái Bình, Giám đốc
công ty, cho hay.
Vị lãnh đạo Công ty Trung
An thông tin thêm, những đơn
hàng đã ký hiện vẫn trong tình
trạng nằmngoài cảng chờ đến
lượt được bốc hàng lên tàu.
Đây là thời điểm xuất khẩu
tăng tốc, giúp công ty cải thiện
doanh thu saumột nămbị thiệt
hại vì dịch COVID-19 nhưng
giờ lại thiếu container. Nếu
không có giải pháp kịp thời
thì hàng loạt nhà xuất khẩu
Việt thiệt hại rất lớn.
Theo Hiệp hội Chế biến
và xuất khẩu thủy sản VN
(VASEP), tình trạng thiếu
container rỗng bắt đầu xảy
ra từ tháng 10-2020 tới nay,
khiến nhiều công ty ngành
này không dám ký hợp đồng
mới. Bên cạnh đó, một số
hãng tàu vận tải container
thông báo tăng phụ phí với
hàng container xuất khẩu từ
VN đi các thị trường châu Á.
“Họ thôngbáo tăngphổbiến
50-200 USD/container và áp
dụng từ ngày 1-11-2020, chỉ
vài ngày sau khi gửi thông
báo tới khách hàng. Ngoài
tăng phụ phí, một số hãng tàu
còn thông báo tăng phụ phí
mùa cao điểm thêm 150-450
USD/container” - đại diện
VASEP cho hay.
Giải pháp: Cho thông
quan nhanh
Theo kết quả khảo sát nhanh
của Hiệp hội Doanh nghiệp
dịch vụ logistics VN (VLA),
hiện có đến 40% công ty cho
biết gặp khó khăn trong việc
giao nhận container rỗng tại
các nơi tập kết container và
khi chủ hàng đến nhận mới
được thông báo là chưa có.
Trong khi đó, 43% công ty
cho biết bộ phận đặt chỗ với
hãng tàu cho thuê container
rỗng vượt số lượng cho phép
và 17%do bộ phận kinh doanh
chưa tiếp cận thuê container
rỗng được từ hãng tàu.
Ông Lê Duy Hiệp, Chủ
tịch VLA, cho rằng giải pháp
trước mắt là các cơ quan chức
năng cho thông quan nhanh
chóng hàng nhập khẩu, qua
đó các công ty lấy hàng ra thì
mới có một lượng container
rỗng. Song song với giải pháp
trên, cơ quan chức năng cần
có chính sách giảm thời gian
lưu kho, lưu bãi đối với các
container nhập khẩu.
Thiếu container
rỗng khiến nhiều
mặt hàng của VN
không thể xuất khẩu
dù có nhiều đơn đặt
hàng.
Sáng 23-12, lễ khai trương cổng thông tin điện tử về
Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam (FTAP) đã được
Bộ Công Thương tổ chức trọng thể tại Hà Nội. Đây chính
là cổng thông tin điện tử về hiệp định thương mại tự do
(FTA) đầu tiên của Việt Nam.
FTAP có tên miền là Fta.moit.gov.vn, được thiết kế và
xây dựng giúp doanh nghiệp (DN), các đối tượng quan
tâm tra cứu trực tuyến các cam kết về thuế, quy tắc xuất
xứ, dịch vụ và đầu tư theo các FTA với các đối tác để
hưởng ưu đãi; số liệu, đặc điểm thị trường có FTA với
Việt Nam, các thủ tục cần thực hiện cho hoạt động xuất
nhập khẩu, cấp phép… Các dữ liệu, thông tin trên được
hiển thị dưới dạng song ngữ (tiếng Việt và tiếng Anh).
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, công
cụ tra cứu được thiết kế tại FTAP cho phép bất cứ cá nhân
hay DN nào ngồi một chỗ cũng có thể tiếp cận được và
được hướng dẫn trực tuyến một cách chi tiết. Điều này sẽ
giúp giảm thiểu tối đa thời gian, chi phí cho DN.
A.HIỀN
Thứ hai, cần sự đốc thúc
quyết liệt từ cơ quan quản lý
đối với các hãng tàu trong việc
tăng thời gian đưa hàng nhập
khẩu về để có lượng container
rỗng cho hàng VN xuất khẩu
đi. Tuy nhiên, giải pháp này
tương đối khó khăn vì dịch
COVID-19vẫndiễnbiếnphức
tạp nên ảnh hưởng rất lớn đến
giải phónghànghóaởcáccảng.
Ví dụ tạiMỹ, châuÂu, Úc đều
tồn đọng lượng lớn container
do chủ hàng chưa tới làm thủ
tục thông quan.
Bên cạnh đó, sau thời gian
dài gián đoạn do dịch bệnh,
các nhà xuất khẩu Việt cũng
tập trung trả hàng cho các
hợp đồng đã bị hoãn trước
đó, trong khi số container
đưa hàng nhập khẩu vào VN
không nhiều. “Dự báo khoảng
1-2 tháng nữa tình hình sẽ khả
quanhơn.Khi dịchCOVID-19
được kiểm soát tốt ở các nước
trên thế giới thì hoạt động xuất
nhập khẩu có thể trở lại bình
thường” - ông Hiệp dự báo.
Đại diện Trung tâm dịch vụ
logisticsTânCảng (SNPL) cho
biết thêm, nguyên nhân chính
gây thiếu hụt container rỗng là
do sự bùng phát của đại dịch
COVID-19. Ngoài ra còn do
ảnh hưởng của bão, sươngmù
nên việc xuất khẩu hàng qua
cácnướcnhưTrungQuốc,Nhật
Bản, HànQuốc phải “ngủ lại”.
“Để giải quyết những khó
khăn hiện tại, Tân Cảng đang
tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng,
nâng cao nguồn lực để tăng
cường chất lượng dịch vụ vận
chuyển container, rút ngắn thời
gianquayvòng container” - đại
diện SNPL cho hay.
Nhiềunhàxuất khẩucũngđề
xuất để khắc phục tình trạng
thiếu hụt trầm trọng container
rỗng cần tăng cường sử dụng
cơ sở mới, đồng thời ở vùng
nào thì chủ động lấy container
vùng đó để tránh tình trạng
ùn tắc và thiếu hụt khi chỉ tập
trung vào một chỗ.•
Tiêu điểm
Nhiềucôngtyxuấtkhẩuthừa
nhận hầu hết hãng tàu vận
chuyển hàng hóa xuất khẩu
của VN qua đường biển là của
nước ngoài nên họ không biết
kêu ai khi gặp khó khăn.
Cuối năm là thời điểmđẩymạnh xuất khẩu hàng hóa nhưng các doanh nghiệp đang gặp khó.
Trong ảnh: Hàng trái cây xuất khẩu sangMỹ được kiểmtra, chiếu xạ tại Trung tâmchiếu xạ Sơn Sơn
ở TP.HCM. Ảnh: QUANGHUY
VASEP cho biết các doanh nghiệp ngành
này phản ánh để thuê được tàu xuất khẩu,
họ phải trả phí gấp đôi, gấp ba so với trước
thời điểmtháng 10-2020. Điều đáng nói là dù
mức phí tăng song nhà xuất khẩu vẫn khó có
container đóng hàng hoặc có container thì
không có tàu chạy.
Nhiều nhà xuất khẩu cũng cho rằng có thể
các hãng tàu tậndụng tình trạnghànghóa ùn
ứ tại các cảng để đồng loạt tăng giá cước vận
tải, giá thuê container. Qua đó tạo ra giá sàn
mới cho dịch vụ vận tải hàng hóa sau dịch,
bởi trước đó giá cước vận tải đường biển khá
thấp so với các phương tiện vận chuyển khác.
“Đúng là do ảnh hưởng của dịch bệnh dẫn
đến thiếu container rỗng, song container
khan hiếm và tăng vô tội vạ gấp 4-5 lần chỉ
trong một thời gian ngắn là bất hợp lý, bất
thường”- ông Nguyễn ĐìnhTùng, Tổng giám
đốc Tập đoàn Vina T&T, nói.
Trước thực trạng thiếuhụt container rỗngvà
giá thuê container tăng phi mã, Cục Hàng hải
VN vừa có văn bản gửi các hãng vận tải biển
về việc thực hiện niêmyết giá theo Nghị định
46/2016. Cụ thể, các hãng tàu phải thực hiện
nghiêmquyđịnhvềniêmyếtgiá,phụthungoài
giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa container
bằng đường biển, giá dịch vụ tại cảng biển.
Cước vận tải, giá thuê container tăng quá mạnh
Chính thức khai trương cổng thông tin FTA đầu tiên
