16
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứNăm4-4-2019
ĐẠI THẮNG-KIMNGUYÊN
Đ
ó là cảnh báo của ông
Bùi Mẫn Hân, giáo
sư quản lý công ở ĐH
Claremont McKenna (Mỹ)
và nhà nghiên cứu cao cấp
ở Quỹ German Marshall
của Mỹ. Theo GS Bùi Mẫn
Hân, việc Trung Quốc (TQ)
không nắm lấy cơ hội để tiến
hành những cải cách nên
làm trong cuộc chiến tranh
thương mại với Mỹ có thể
khiến nước này phải trả giá
đắt - lâm vào giai đoạn suy
thoái tệ hại. “Việc TQ ra sức
kiểm soát nền kinh tế cuối
cùng bị phản tác dụng” - báo
South China Morning Post
hôm 2-4 dẫn lời ông Bùi Mẫn
Hân khẳng định.
Lạc quan trong
ngắn hạn
Sau vòng đàm phán mới
nhất tại Bắc Kinh hồi tuần
trước, Bắc Kinh đã phát đi
tín hiệu nhượng bộ thương
mại với Washington. Theo
đó, TQ tuyên bố tiếp tục hoãn
áp thuế nhập khẩu lên ô tô
và phụ tùng ô tô của Mỹ từ
ngày 1-4, cũng như đưa thuốc
giảm đau Fentanyl vào danh
mục các chất được kiểm soát.
Giới quan sát cho rằng động
thái này của TQ là để đáp lại
việc Mỹ trì hoãn mức tăng
thuế theo lịch trình từ 10%
lên 25% đối với 200 tỉ USD
hàng nhập khẩu TQ vào đầu
tháng 3. Đồng thời góp phần
tạo ra không khí tích cực cho
vòng đàm phán thương mại
kế tiếp sẽ diễn ra trong tuần
này. Các chuyên gia cũng
đánh giá cao phản ứng của
Bắc Kinh, bởi lẽ các nhượng
bộ lần này của TQ là lời đáp
nhanh chóng cho những quan
ngại từ phía Mỹ.
Hôm 3-4 (giờ địa phương),
Phó Thủ tướng Lưu Hạc
dẫn đoàn đàm phán TQ đến
Washington để tiếp tục vòng
đàm phán với các quan chức
Mỹ. Cho đến nay hai bên đã
gặp nhau chín lần và các nhà
phân tích tỏ ra lạc quan rằng
hai nền kinh tế lớn nhất thế
giới sắp đạt đến một thỏa
thuận. Căng thẳng đã giảm
phần nào, từ khi Tổng thống
Mỹ Donald Trump gặp Chủ
tịch TQ Tập Cận Bình ở
Argentina cuối năm 2018.
Hãng tin
AP
dẫn lời ông
Myron Brilliant, quan chức
Phòng Thương mại Mỹ, cho
biết ước tính hai bên đã đạt
được 90%quá trình đàmphán
để đi đến thỏa thuận. Dù vậy
vị này cũng lưu ý “10% còn
lại là phần khó nhất, rắc rối
nhất”. Trong khi đó, chuyên
gia Christopher Adams, cựu
chuyên viên về TQ thuộc Bộ
Tài chính và Văn phòng Đại
diện thương mại Mỹ, cũng
tỏ ra không quá lạc quan về
tương lai quan hệ Mỹ-Trung.
“Dù hai nền kinh tế lớn nhất
thế giới có đạt thỏa thuận
chăng nữa thì vẫn có nhiều
vấn đề còn ẩn phía sau sẽ
không được giải quyết. Bởi
nhiều vấn đề có nguồn gốc
từ sự khác biệt rõ rệt giữa hai
hệ thống (thương mại) của
Mỹ và TQ” - ôngAdams nói.
Thay đổi hoặc sẽ suy
thoái chưa từng có
Các mâu thuẫn thương mại
Mỹ-Trung, nếu Bắc Kinh
không quyết tâm thực hiện
các cơ chế cải cách phù hợp
thì hệ quả nền kinh tế TQ có
thể suy yếu trầm trọng. “Cho
đến nay TQ đã không nắm
lấy cơ hội để làm những gì
cần phải làm” - GS Bùi Mẫn
Hân, tác giả cuốn sách
Chủ
nghĩa tư bản thân hữu ở
TQ: Một thể chế đang khủng
hoảng
,
cho biết.
Cũng theo ôngHân, TQ sẵn
sàng nhượng bộ bằng cách
mua thêm hàng hóa và cải
thiện vấn đề bảo vệ sở hữu
trí tuệ nhưng điều đó không
cải thiện cơ cấu nền kinh tế
của TQ. “Theo quy luật tự
nhiên, nền kinh tế sẽ trải
qua một chu kỳ tăng trưởng
và suy thoái. TQ đã cố gắng
né tránh chu kỳ này nên đã
tạo nên sự méo mó nền kinh
tế. Không bao giờ có “bữa
trưa” miễn phí và đến một
lúc nào đó (TQ) sẽ phải trả
giá” - ông Hân nói.
Chuyên gia kinh tế này
phân tích thêm lịch sử cho
thấy suy thoái kinh tế sẽ xảy
ra. Nếu cố gắng đẩy lùi nó
càng lâu, tổn thất sẽ càng lớn.
Vì thế cho nên đợt suy thoái
tiếp theo sẽ tồi tệ nhất trong
lịch sử TQ thời kỳ gần đây.
Ông Hân cũng tin rằng TQ
không thể từ bỏ kiểm soát
nền kinh tế hay giới hạn khu
vực nhà nước một cách đáng
kể vì quốc gia này không sẵn
sàng thay đổi một số yếu tố
về chính trị.
Ví dụ, nếu TQ nới lỏng sự
Đại diện thươngmại Mỹ Robert Lighthizer
(trái)
, Phó Thủ tướng TQLưuHạc
(giữa)
và
Bộ trưởng Bộ Tài chínhMỹ StevenMnuchin. Ảnh: AP
• Malaysia:
Cựu thủ tướng Malaysia
Najib Razak ngày 3-4 đã tới Tòa thượng
thẩm ở thủ đô Kuala Lumpur để đối mặt
với phiên tòa xử ông vì tội tham nhũng
quỹ nhà nước 1MDB trong vụ bê bối tài
chính lên đến hàng tỉ USD. Ông Najib bị
truy tố các tội thiếu trách nhiệm gây hậu
quả nghiêm trọng, lạm dụng chức vụ để
nhận hối lộ và rửa tiền liên quan đến khoản
tiền 10,3 triệu USD từ SRC International,
chi nhánh cũ của 1MDB. Cựu thủ tướng
Malaysia cũng bị cáo buộc 25 tội danh về
rửa tiền và lạm quyền, liên quan đến 2,6 tỉ
USD được cho là bị chuyển từ quỹ 1MDB
vào tài khoản cá nhân của ông. Nếu bị kết
tội, ông Najib có thể ngồi tù đến 20 năm,
bị phạt tiền và đánh roi, theo hãng tin
AFP
.
• Mexico - Mỹ - Venezuela
: Hãng tin
Sputnik
ngày 3-4 dẫn lời Ngoại trưởng
Mexico Marcelo Ebrard tuyên bố nước
ông chưa nhận được đề nghị nào từ
Mỹ về việc cho Tổng thống Venezuela
Nicolas Maduro tị nạn trong bối cảnh
khủng hoảng chính trị kéo dài ở nước này.
Phản ứng của ông Ebrard được đưa ra
sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo
tuần qua tuyên bố Washington đã liên lạc
với Mexico để bàn về tương lai của ông
Maduro. Mexico đã nhiều lần khẳng định
không có ý định can thiệp vào các vấn đề
nội bộ của Venezuela.
• Thái Lan
: Thái Lan phải chuẩn bị
khẩu trang chống bụi cho khoảng 300
đại biểu dự hội nghị bộ trưởng tài chính
và thống đốc Ngân hàng Trung ương
ASEAN diễn ra trong hai ngày 4 và 5-4
ở tỉnh Chiang Rai. Theo báo
The New
Paper
ngày 3-4, chính quyền Thái Lan
đi đến quyết định trên sau khi ghi nhận
chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở
Chiang Rai nằm trong khoảng 240-250,
là ngưỡng “không an toàn cho sức khỏe”.
Nhà chức trách Thái Lan không nói rõ
loại khẩu trang được chọn nhưng chắc
chắn chúng phải có khả năng ngăn bụi
mịn PM10 và bụi siêu mịn PM 2,5 - loại
bụi có kích cỡ siêu nhỏ, có thể xâm lấn
vào trong tế bào gây ra những tác động
ngắn hạn như đau đầu, chóng mặt hoặc
làm nhiễm độc hệ hô hấp, phá hủy hệ
miễn dịch cơ thể về lâu dài.
T.QUANG
Nếu vòng đàm phán giữa
Đại diện thươngmạiMỹRobert
Lighthizer, Bộ trưởng Bộ Tài
chính StevenMnuchin với Phó
Thủ tướngTQLưuHạcvàongày
4-4 có kết quả lạc quan, nhiều
khả năng cuộc gặp giữa ông
TrumpvàôngTậpđểkýkếtthỏa
thuận sẽ sớm diễn ra.
(Theo tạp chí
Financial Times
)
Tiêu điểm
TQ sẽ phải lựa chọn
giữa hai con đường:
Từ bỏ bớt quyền kiểm
soát của chính phủ
để nền kinh tế giàu
có hơn; hoặc cố giữ
sự kiểm soát nhưng
tiếp tục suy thoái.
113
triệu người bị thiếu đói cùng cực ở 53
quốc gia trên thế giới trong năm 2018,
chủ yếu do các cuộc xung đột vũ trang,
thiên tai và khủng hoảng kinh tế. Theo
hãng tin
AFP
, thông tin này được công
bố trong báo cáo mới nhất về khủng
hoảng lương thực do Tổ chức Lương
thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc,
Liênminh châu Âu và các tổ chức quốc
tế khác phối hợp biên soạn. Hơn phân
nửa trong số những người nói trên là
ở 33 nước châu Phi, bao gồm Ethiopia,
Sudan và Nigeria.
TRÙNG QUANG
kiểm soát đối với nền kinh tế,
chính phủ nước này sẽ thuê
ít người hơn, đồng nghĩa với
việc hàng triệu người lao động
trong các doanh nghiệp nhà
nước sẽ mất việc. Vì lẽ đó,
cho đến nay không có dấu
hiệu cho thấy TQ mở cửa
thị trường cho doanh nghiệp
nước ngoài để giải quyết mâu
thuẫn thương mại với Mỹ.
Theo ông Hân, TQ đã nắm
bắt cơ hội mở cửa đất nước
để tăng trưởng kinh tế vào
cuối những năm 1990. Khi
tăng trưởng kinh tế của TQ
chậm lại đáng kể sau cuộc
khủng hoảng tài chính châu
Á năm 1997, Bắc Kinh đã
đóng cửa các doanh nghiệp
nhà nước kém hiệu quả và gia
nhập Tổ chức Thương mại
Thế giới (WTO) năm 2001.
Tuy nhiên, trong cuộc chiến
thương mại với Mỹ kỳ này,
TQ gặp nhiều khó khăn hơn.
Vào cuối những năm 1990,
TQ có cấu trúc dân số trẻ hơn,
chi phí lao động thấp hơn và
mức nợ cũng ít hơn đáng kể.
Ngoài ra, quan hệ đối nghịch
với Mỹ không đáng kể. Trong
bối cảnh khó khăn trong lẫn
ngoài áp sát nền kinh tế, bài
toán trở thành nan giải với
Bắc Kinh.
TQ và Mỹ có thể sẽ đạt
được thỏa thuận thương
mại với Phó Thủ tướng TQ
Lưu Hạc, dự kiến diễn ra tại
Washington trong tuần này.
Tuy nhiên, thỏa thuận này sẽ
chỉ cung cấp một biện pháp
ngắn hạn cho quan hệ song
phương chứ không phải là
một giải pháp lâu dài cho sự
cạnh tranh giữa hai nền kinh tế
lớn nhất thế giới. TQ sẽ phải
lựa chọn giữa hai con đường:
Từ bỏ bớt quyền kiểm soát
của chính phủ để nền kinh
tế giàu có hơn; hoặc cố giữ
sự kiểm soát nhưng tiếp tục
suy thoái.•
2 chọn lựa quyết định tương lai
kinh tế Trung Quốc
Cuộc chiến thươngmại Mỹ-Trung có thể khiến nền kinh tế lớn thứ hai của thế giới
lâmvào tình cảnh suy yếu chưa từng có.
