16
Quốc tế -
ThứBa30-8-2022
IAEA lập đoàn thanh sát viên
hạt nhân sang Ukraine
Cơ quanNăng lượng nguyên tử quốc tế khẩn trương lập đoàn thanh sát viên hạt nhân sang nhàmáy
Zaporizhzhia ởUkraine trong bối cảnh nguy cơ xảy ra thảmhọa ở cơ sở hạt nhân này ngày càng nguy hiểm
vì liên tục bị pháo kích.
VĨ CƯỜNG
N
hững ngày qua nhà
máy điện hạt nhân
Zaporizhzhia ởUkraine
vẫn liên tục bị pháo kích,
khiến cộng đồng thế giới quan
ngại thảm họa hạt nhân có thể
xảy ra bất cứ lúc nào. Nga
kiểm soát nhà máy từ ngày
4-3 nhưng hoạt động vẫn do
các nhân viên Ukraine điều
hành. Khu phức hợp hạt nhân
ở tiền tuyến phía nam này là
một trong những điểm nóng
chính trong cuộc xung đột
kéo dài hơn sáu tháng qua.
Ai mới là bên pháo
kích Zaporizhzhia?
Theo hãng tin
Reuters
,
ngày 28-8, phát ngôn viên
Bộ Quốc phòng Nga - tướng
Igor Konashenkov cáo buộc
phía Ukraine có hành động
“khủng bố hạt nhân” khi liên
tục bắn pháo, tên lửa vào nhà
máy Zaporizhzhia trong 24
giờ qua. Tổng cộng có 17
quả đạn pháo được phóng
đi, rơi xuống ba khu vực lưu
trữ nhiên liệu và chất thải hạt
nhân từ khu vực Marhanets,
vùng Dnipro. Tại khu vực
đó, Nga đã phát hiện và phá
hủy pháo M-777 do Mỹ sản
xuất và viện trợ cho Ukraine.
Về phía mình, Ukraine
tố Nga pháo kích nhà máy
và cáo buộc Nga có hành
động “tống tiền hạt nhân”
với Ukraine và toàn bộ châu
Âu. Phía Ukraine cho rằng
Nga đang làm gia tăng nguy
cơ thảm họa hạt nhân và sử
dụng nhà máy như lá chắn để
mở rộng tấn công ra những
khu vực lân cận.
Hiện chưa xảy ra sự cố rò rỉ
phóng xạ nào nhưng với tần
suất bị tấn công ngày càng dày
thì thảm họa hạt nhân từ nhà
máy Zaporizhzhia có thể xảy
ra bất cứ khi nào. Điều này
khiến người dân Ukraine tại
các khu vực lân cận đang phải
sống trong sự hoang mang,
sợ hãi. Công ty điện hạt nhân
nhà nước Energoatom của
Ukraine - đơn vị vận hành
nhà máy dưới sự bảo vệ và
kiểm soát của Nga cho biết
nhân viên của họ “đang chịu
áp lực ngày một tăng khi các
vụ tấn công diễn ra”.
TheoThốngđốctỉnhZaporizhia
(nơi đặt nhàmáyZaporizhzhia)
-ôngOleksandrStarukh,cáclực
lượng Nga đã tấn công nhiều
tòa nhà dân cư ở khu vực, cách
nhàmáy khoảng 2 giờ lái xe và
thị trấnOrikhiv xa hơn về phía
đông. Ông còn nói với truyền
thông Ukraine rằng người dân
đang được hướng dẫn cách sử
dụng muối trong trường hợp
phóngxạbị ròrỉ.Ngachưabình
luận về thông tin này.
Phái đoàn IAEA
chuẩn bị sang nhà
máy Zaporizhzhia
Hiện Nga và Ukraine đều
mong muốn đại diện của Cơ
quan Năng lượng nguyên tử
quốc tế (IAEA) sớm đến nhà
máy Zaporizhzhia để đánh giá
tình hình. Tổng giám đốc cơ
quan này - ông Rafael Grossi
mới đây thông báo sẽ dẫn đầu
một phái đoàn thanh sát viên
đến đây.
Tính cả ông Grossi thì phái
đoàn thanh sát viên IAEAgồm
14 chuyên gia, đại diện cho các
nước có quan điểm trung lập,
Nhàmáy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở tỉnh Zaporizhia (Ukraine) ngày 4-8. Ảnh: CNBC
EU sẵn sàng đóng băng thỏa thuận
thị thực năm 2007 với Nga
Tờ
Financial Times
ngày 28-8 đưa tin các nước Liên
minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị đình chỉ một thỏa
thuận thị thực năm 2007 với Nga do chiến dịch quân sự
của Moscow ở Ukraine.
Financial Times
dẫn lời ba quan chức tham gia đàm
phán cho biết các ngoại trưởng EU dự kiến sẽ thông báo
đình chỉ thỏa thuận thị thực này tại cuộc họp không chính
thức kéo dài hai ngày ở Prague (Cộng hòa Czech) trong
hai ngày 30 và 31-8. Động thái này mở rộng lệnh đình chỉ
một phần được áp dụng vào tháng 2 đối với các quan chức
chính phủ và lãnh đạo doanh nghiệp Nga, bao gồm những
người dân Nga xin thị thực EU.
Theo hướng dẫn của Ủy ban châu Âu (EC), việc tạm
dừng khiến quy trình cấp thị thực của EU trở nên phức
tạp, tốn kém và đòi hỏi nhiều thủ tục hơn, cũng như làm
tăng thời gian chờ đợi để được phê duyệt.
Các biện pháp khác để hạn chế việc đi lại của công dân
Nga tại EU, chẳng hạn như giới hạn số lượng thị thực EU
được cấp hoặc cấm hoàn toàn việc đi lại, vẫn chưa được
quyết định,
Financial Times
dẫn lời các quan chức tham
gia đàm phán.
Cộng hòa Czech, Phần Lan và Estonia, sau khi áp đặt
các hạn chế thị thực của riêng mình với Nga đã thúc đẩy
quyết định trên phạm vi toàn EU, kêu gọi cấm toàn bộ
công dân Nga đến khối này. Tuy nhiên, Đức và EC đã
kêu gọi thận trọng với việc cấm thị thực du lịch hoặc cấm
hoàn toàn công dân Nga đến khối này. Những người chỉ
trích cũng đã đưa ra những lo ngại về nhân đạo.
Về phần mình, Nga cho rằng các biện pháp được đề
xuất là “chủ nghĩa dân tộc trắng trợn” và bài ngoại.
Điện Kremlin cũng bày tỏ hy vọng rằng “lẽ thường”
cuối cùng sẽ thắng thế, theo đài
RT
. EU đã áp lên Nga
nhiều đợt trừng phạt kinh tế và chính trị sau khi Nga
phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine hồi
cuối tháng 2, bao gồm lệnh cấm các hãng hàng không
Nga vào không phận EU.
PHẠM KỲ
Pakistan lũ lụt suốt hai tháng, hơn 1.000
người chết
Ngày 28-8 Cơ quan Quản lý thảm họa quốc gia của
Pakistan cập nhật rằng số người chết vì lũ lụt tàn phá khắp
đất nước trong suốt hai tháng qua đã tăng lên 1.033 (119
người đã thiệt mạng chỉ trong ngày 27-8), 1.456 người bị
thương, đài
RT
đưa tin.
Ngày 25-8, Bộ trưởng Biến đổi khí hậu Pakistan -
bà Sherry Rehman cho biết ít nhất 33 triệu người dân
Pakistan bị ảnh hưởng vì “thảm họa nhân đạo tồi tệ nhất
trong thập niên này”.
Thủ tướng Pakistan - ông Shehbaz Sharif đã ban bố tình
trạng khẩn cấp quốc gia và kêu gọi sự giúp đỡ từ cộng
đồng quốc tế. Liên Hợp Quốc kêu gọi cộng đồng quốc tế
quyên góp 160 triệu USD hỗ trợ nạn nhân vùng lũ. Theo
RT
, nỗ lực tái thiết đất nước trong tương lai sẽ không dễ
dàng với Pakistan. Islamabad sẽ phải cắt giảm chi tiêu
để được Quỹ Tiền tệ Quốc tế phê duyệt gói cứu trợ nhằm
khôi phục kinh tế.
PHẠM KỲ
Nếu nhà máy Zaporizhzhia phát nổ,
thiệt hại sẽ ra sao?
GS khoa học hạt nhân Kathryn Higley thuộc ĐH Oregon
(Mỹ) nhận định chỉ một vụ nổ hạt nhân cũng đã dễ dàng
xóa sổ toàn bộ một TP, theo hãng tin
AP
.
“Khó có thể khẳng định TP này sẽ sống sót còn TP kia thì
không. Điều này phụ thuộc chủ yếu vào quy mô vũ khí (hạt
nhân), địa hình, nơi chúng (vũ khí hạt nhân) được kích hoạt,
hướng gió” - chuyên gia này cho biết.
Khimột quảbomhạt nhânđược kíchhoạt, nó sẽ tạo ramột
luồng sáng, hình thành nênmột quả cầu lửa hình camkhổng
lồ và tạo ra sóng xung kích có thể làmđổ các tòa nhà. Những
người ở trung tâmcủa vụnổ (trongphạmvi gần1 kmvớimột
quả bom 300 kiloton) có thể thiệt mạng ngay lập tức, còn
những người ở khu vực xung quanh có thể bị bỏng cấp độ 3.
Một vụ nổ hạt nhân 1.000 kiloton có thểmở rộng phạmvi
những người bị bỏng cấp độ 3 thêm 8 km, mở rộng phạm
vi những người bị bỏng cấp độ 2 thêm 10 km và mở rộng
phạmvi những người bị bỏng cấp độ 1 thêm6 km, theo ước
tính của trang
AsapScience
. Những người ở khoảng cách 85
km có thể bị mù tạm thời.
“Hiện các nhân viên kỹ thuật
đang theo dõi toàn thời gian
tình trạng kỹ thuật và đảmbảo
hoạt động của nhà máy. Tình
hình bức xạ trong khu vực nhà
máy điện hạt nhân vẫn bình
thường”- người phát ngôn Bộ
Quốc phòng Nga - ông Igor
Konashenkov cập nhật về tình
hình nhà máy điện hạt nhân
Zaporizhzhia ngày 28-8.
Tiêu điểm
Với tần suất bị tấn
công ngày càng dày
thì thảmhọa hạt
nhân từ nhàmáy
Zaporizhzhia có thể
xảy ra bất cứ khi nào.
trong đó có một số nước lớn
nhưTrungQuốc, Pháp, không
cóMỹ,Anh. ÔngGrossi đăng
một bức ảnh chụp chung với
nhóm 13 người đội nón và áo
khoác không tay mang biểu
tượng của cơ quan.
Suốt nhiều tháng qua, ông
Grossi liên tục cảnh báo về
“nguy cơ hiện hữu của một
thảm họa hạt nhân” và yêu
cầu Nga tạo điều kiện để các
thanh sát viên IAEA đến nhà
máy Zaporizhzhia, theo tờ
The Washington Post
. Theo
IAEA, hiện phóng xạ tại khu
vực nhàmáy vẫn bình thường,
hai trong sáu lò phản ứng của
nhà máy vẫn đang hoạt động
song vẫn chưa có đánh giá
toàn diện nào được đưa ra.
Tổng thống Nga Vladimir
Putin đã đồng ý để một nhóm
thanh sát viênđộc lập có thể tới
nhàmáyhạtnhânZaporizhzhia,
văn phòng Tổng thống Pháp
Emmanuel Macron cho biết
hôm 20-8 sau cuộc điện đàm
giữa hai lãnh đạo.
Ban đầu Ukraine lo ngại
chuyến thăm của IAEA sẽ
hợp pháp hóa việc Nga kiểm
soát nhà máy nhưng sau đó
thay đổi quan điểm và ủng
hộ phái đoàn IAEA tới địa
điểmnày. Tổng thốngUkraine
Volodymyr Zelensky hôm
26-8 thúc giục IAEAcử phái
đoàn tới Zaporizhzhia càng
sớm càng tốt.•
Người dân Pakistan lội quamột khu vực ngập nước
ở TP Peshawar, tỉnh Khyber Pakhtunkhwa. Ảnh: CNN
