16
Lính Mỹ thiệt mạng ở Trung Đông,
ông Biden sẽ làm gì?
Liên tiếp các cuộc tấn công nhắmvào lực lượngMỹ ở Trung Đông kể từ xung đột Israel - Hamas
và đã có binh sĩ Mỹ thương vong, liệu ông Biden sẽ mạnh tay hơn?
THẢOVY -VĨNHKHANG
C
ùng với xung đột Israel
- Hamas, số vụ tấn công
nhắm vào các cơ sở của
Mỹ ở Trung Đông cũng tăng.
Diễn biến mới và nóng nhất
là căn cứ quân sự Tower 22
của Mỹ ở Jordan, gần biên
giới Syria, bị máy bay không
người lái (UAV) tấn công vào
tối 28-1, đài
CNN
dẫn nguồn
quan chức Mỹ. Bộ Tư lệnh
Trung tâmMỹ (CENTCOM)
xác nhận vụ tấn công “ảnh
hưởng một căn cứ của Mỹ
ở phía Đông Bắc Jordan”.
Đã có binh sĩ Mỹ
thiệt mạng
ở Trung Đông
Có tới ba binh sĩ Mỹ thiệt
mạng và hơn 34 người bị
thương trong vụ căn cứ Mỹ
ở Jordan bị tấn công vào tối
28-1. Theo các quan chứcMỹ,
khả năng các nhómchiến binh
được Iran hậu thuẫn đã phóng
UAV từ Syria nhắm vào căn
cứ Mỹ ở Jordan. Đây không
phải lần đầu các mục tiêuMỹ
ở Trung Đông bị tấn công kể
từ khi xung đột Israel - Hamas
nổ ra nhưng đây là vụ tấn công
đầu tiên khiến lính Mỹ thiệt
mạng, theo
CNN
.
Trước diễn biến nghiêm
trọng này, từ ngày 4 đến 23-1,
lực lượng Mỹ đã hứng ít nhất
18 cuộc tấn công ở Syria và
10 cuộc tấn công ở Iraq. Ngày
20-1, căn cứ không quânAl-
Asad củaMỹ ởmiền Tây Iraq
bị 10 quả rocket và bảy tên
lửa đạn đạo tầm ngắn nhắm
vào. Lực lượng Mỹ đã sử
dụng hệ thống tên lửa Patriot
đánh chặn nhưng vẫn không
chặn hết. Bốn nhân viên Mỹ
bị thương nặng. Mỹ quy trách
nhiệm các vụ tấn công này
thuộc về các nhóm thân Iran.
Từgiữatháng11-2023,nhóm
vũ trangHouthis (Yemen)được
Iran hậu thuẫn đã thực hiện
khoảng 30 vụ tấn công vào
các tàu thương mại ở Biển
Đỏ, làm ảnh hưởng quyền
lợi củaMỹ và các đồng minh.
Từ diễn biến mới nhất có
thể thấy làn sóng tấn công
chống lại lực lượng Mỹ ở
Trung Đông vẫn tiếp diễn,
bất chấp các cảnh báo rắn
và cả một số hành động đáp
trả được đánh giá là chừng
mực của Mỹ nhắm vào các
mục tiêu của các lực lượng
thân Iran ở khu vực.
TheoBộTư lệnhTrung tâm
Mỹ, quân đội Mỹ vào ngày
23-1 tấn công nhắmmục tiêu
vào “trụ sở, kho chứa và địa
điểmhuấn luyện của lực lượng
dân quân về rocket, tên lửa và
UAV” ở Iraq. Trước đó, ngày
4-1, Mỹ ám sát một thủ lĩnh
của nhóm dân quân Harakat
al-Nujaba do Iran hậu thuẫn
ở thủ đô Baghdad (Iraq). Còn
ở Syria, quân đội Mỹ nhắm
mục tiêu vào các cơ sở mà
Mỹ cho là được IRGC và các
nhóm liên kết sử dụng.
Liên quan Houthis và Biển
Đỏ, sau thời gian ở thế phòng
thủ, chỉ bắn hạ tên lửa vàUAV
của Houthis, tháng 12-2023,
Mỹ lập lực lượng đặc nhiệm
hải quân đa quốc gia giữ an
ninh Biển Đỏ. Từ tháng 1,
Mỹ và Anh không kích liên
tục vào các vị trí và mục tiêu
vũ khí của Houthis bên trong
lãnh thổ Yemen và khả năng
chiến dịch này sẽ còn kéo dài.
Ngày 28-1, ngay sau vụ căn
cứ Mỹ ở Jordan bị tấn công
làm ba binh sĩ Mỹ thiệt mạng,
Tổng thống Mỹ Joe tuyên bố
sẽ truy trách nhiệm những kẻ
tấn công, mà ông cho đó là
“các nhóm chiến binh cực
đoan được Iran hậu thuẫn ở
Syria và Iraq”. Bộ trưởng Bộ
Quốc phòngMỹ LloydAustin
tuyên bố không tha thứ cho
các cuộc tấn công nhắm vào
lực lượng Mỹ và sẽ thực hiện
mọi hành động cần thiết để
bảo vệ Mỹ, quân đội và lợi
ích của Mỹ. ÔngAustin cũng
cáo buộc các nhóm được Iran
hậu thuẫn là thủ phạm, cam
kết sẽ có “phản ứng vào thời
gian và địa điểm” phù hợp.
Đủ rắn nhưng phải
đảm bảo không sa lầy
Từ đầu cuộc chiến Israel -
Hamas đã nổi lên lo ngại về
sự an toàn của hàng ngàn binh
sĩ Mỹ ở Trung Đông và với
việc ba lính Mỹ vừa bị không
kích chết ở Jordan thì nỗi lo
ngày càng lớn.
Song giới quan sát nhận
định Mỹ sẽ không dễ quyết
định tấn công các lực lượng
thân Iran ở Trung Đông. Mỹ
đang trong thế lưỡng nan, nếu
phản công quá mạnh thì có
thể khơi mào một cuộc chiến
rộng hơn ở Trung Đông, mà
đáp trả quá yếu thì sẽ tác động
tới chiến dịch tranh cử của
Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Có thể thấy được sự kiềm chế
của Mỹ qua việc Bộ trưởng
Austin ngày 23-1 khẳng định
Mỹ không muốn “leo thang
xung đột trong khu vực” và
kêu gọi các lực lượng thân
Iran ngừng các cuộc tấn công.
Trangtin
BusinessInsider
dẫn
nhận định của ôngRyanBohl,
nhà phân tích cấp cao vềTrung
Đông và Bắc Phi tại Công ty
tình báo rủi ro RANE (Mỹ),
rằng Mỹ chọn tấn công các
Ảnh vệ tinh chụp căn cứ quân sự Tower 22 ở phía Tây Bắc Jordan
vào ngày 12-10-2023. Ảnh: PLANET LABS PBC/AP
Hãng
AFP
dẫn lời các nguồn thạo tin rằng các quan
chức cấp cao của Mỹ, Ai Cập, Qatar và Israel đã có mặt
tại thủ đô Paris (Pháp) vào ngày 28-1 để bàn về cuộc xung
đột giữa Israel và phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas
(kiểm soát Dải Gaza, Palestine). Theo các nguồn tin, các
quan chức này thảo luận các phương án hướng tới thỏa
thuận ngừng bắn Dải Gaza.
Phía Israel cho biết các cuộc thảo luận ở Paris, với sự
tham dự của lãnh đạo cơ quan tình báo Mossad và cơ quan
an ninh Shin Bet (đều của Israel), “mang tính xây dựng”.
Văn phòng thủ tướng Israel cho biết “vẫn còn những vấn
đề tồn đọng mà các bên sẽ tiếp tục thảo luận tại các cuộc
gặp chung bổ sung trong tuần này”.
Ngày 26-1, một nguồn tin an ninh chia sẻ với
AFP
rằng
Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA)
William Burns sẽ gặp những người đồng cấp từ Israel và
Ai Cập cũng như thủ tướng Qatar trong những ngày tới.
Nguồn tin này cũng xác nhận thông tin trước đó của
tờ
The Washington Post
rằng Tổng thống Mỹ Joe Biden
đã cử ông Burns tới để cố gắng kêu gọi Hamas thả những
con tin Israel còn lại mà Hamas đang giam giữ để đổi lấy
thỏa thuận ngừng bắn Dải Gaza.
Hôm 27-1, tờ
The New York Times
cũng đưa tin rằng
các nhà đàm phán do Mỹ dẫn đầu đang tiến gần hơn tới
một thỏa thuận ngừng bắn Dải Gaza, theo đó Tel Aviv sẽ
đình chỉ cuộc chiến ở Dải Gaza trong khoảng hai tháng để
đổi việc Hamas thả hơn 100 con tin Israel.
DƯƠNG KHANG
Quan chức Mỹ, Israel, Ai Cập, Qatar tập trung ở Paris bàn ngừng bắn Dải Gaza
Ông Trump lên tiếng vụ lính Mỹ
bị giết ở Jordan
Ngay sau khi có thông tin căn cứ ở Jordan bị không kích
khiến ba lính Mỹ thiệt mạng, cựu Tổng thống Mỹ Donald
Trump đã lên tiếng chỉ trích “cuộc tấn công trắng trợn này
nhắm vào Mỹ là một hậu quả khủng khiếp và bi thảm vì sự
yếu đuối và đầu hàng của ông Joe Biden” và rằng vụ việc
sẽ “không bao giờ xảy ra” nếu ông vẫn còn là tổng thống.
Vậnđộngtranhcửhôm28-1ởMỹ,ôngTrumpnêucảnhbáo
rằng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ không
bảo vệ Mỹ nếu nước này bị tấn công, theo trang
HuffPost
.
Ông Trump từ lâu đã chỉ trích NATO rằng tổ chức quân
sự này chỉ muốn lợi dụng tiền của Mỹ, trong khi các thành
viên khác như Đức, Pháp... lại không chi tiêu đủ cho quốc
phòng. NATO chưa đưa ra phản hồi về phát ngôn trên của
ông Trump.
Theo Điều 5 của Hiến chương NATO, một cuộc tấn công
vũ trang nhắmvào bất kỳ thành viên nào của khối đều được
coi làmột cuộc tấn công nhắmvào tất cả thành viên còn lại
và NATO có quyền đáp trả.
Chính quyền Tổng thống
Biden đang cố gắng đồng thời
chứngminh cho người dânMỹ
thấy rằng họ cứng rắn với Iran
nhưng không kéoMỹ vàomột
cuộc chiến khác ởTrungĐông.
Chuyên gia
NICHOLAS HERAS
,
Giámđốc cấp cao về chiến lược
và đổi mới tại Viện New Lines (Mỹ -
nghiên cứu về chính sách đối ngoại Mỹ)
Tiêu điểm
Mỹ đang trong thế
lưỡng nan, không dễ
quyết định tấn công
các lực lượng thân
Iran ở Trung Đông.
mục tiêu của lực lượng dân
quân Iraq hơn là nhắm thẳng
vào lực lượng Vệ binh cách
mạng Hồi giáo Iran (IRGC)
vì lo ngại leo thang với Iran,
ít nhất là trong trường hợp ở
Iraq. Với việc mở ra mặt trận
mới với Houthis,Mỹ tập trung
“làm suy giảm khả năng của
Houthis, trong khi tránh đối
đầu trực tiếp với Iran”, theo
chuyên gia Bohl.
Bên cạnh đó, theo chuyên
gia Nicholas Heras, Giám
đốc cấp cao về chiến lược và
đổi mới tại Viện New Lines
(Mỹ - nghiên cứu về chính
sách đối ngoại Mỹ), thực tế
năm nay là năm bầu cử tổng
thống Mỹ cũng gây khó khăn
thêm trong cách tiếp cận của
chính quyền ông Biden đối
với cuộc khủng hoảng hiện
nay ở Trung Đông.
Tuynhiên, chuyêngiaHeras
cũng dự đoán rằng dù kiềm
chế đi nữa thì khả năng trong
năm 2024 này lực lượng Mỹ
rất có thể sẽ buộc phải tham
gia nhiều chiến dịch quân sự
trên khắp Trung Đông, vì áp
lực ngày càng tăng từ Iran
và các lực lượng thân Iran.
“Iran đã phát triểnmột chiến
lược hết sức cẩn thận nhằm
gây áp lực lên Mỹ và Israel
từ nhiều hướng, bằng chứng
là việc mở rộng xung đột ở
Gaza sang Yemen và chiến
dịch đang diễn ra do Iran hậu
thuẫn chống lại lực lượngMỹ
ở Iraq và Syria” - ông Heras
phân tích.
Chuyên gia Heras cho rằng
Mỹ sẽ không sớm rút quân
khỏi Iraq và Syria, ngay cả
khi tần suất tấn công từ các
lực lượng thân Iran nhắm
vào quân đội Mỹ ngày càng
nhiều. Lý do theo ông, việc
rút lực lượng “sẽ được coi
là hành động đầu hàng của
Mỹ đối với Iran vào thời
điểm Israel đang tiến hành
cuộc tấn công ở Dải Gaza”.
Chuyên gia Bohl cũng đồng
ý rằng Mỹ sẽ không thay đổi
đáng kể việc triển khai quân
trong khu vực thời gian tới,
trừ khi có sự leo thang lớn
giữa Israel với Iran hoặc Israel
với Hezbollah.•
Lãnhđạocơquananninh Israel (ShinBet) RonenBar
(trái)
vàGiám
đốcCục Tìnhbáo Israel (Mossad) DavidBarnea. Ảnh: FLASH90
Quốc tế -
ThứBa 30-1-2024
