13
Đời sống xã hội -
Thứ Năm 26-11-2020
Bác sĩ mách cách nhận biết
người trầm cảmmuốn tự tử
Nhiều bệnh nhân đến gặp bác sĩ đã có những biểu hiện của trầm cảmnặng, có người từng tính tự tử
nhằmgiải thoát bản thân.
TRÚCPHƯƠNG
C
hỉ từ đầu tháng 10 đến
giữatháng11,tạiTP.HCM
đã xảy ra hai vụ nhảy lầu
tự tử mà nạn nhân đều mắc
bệnh trầm cảm.
Thời gian qua,
Pháp Luật
TP.HCM
cũng nhận được rất
nhiều thắc mắc của bạn đọc
về bệnh trầm cảm. BS CKII
Trần Minh Khuyên, chuyên
khoa tâm thân kinh - trị liêu
tâm lý, Phòng khám BV ĐH
Y Dược 1, đã có những giải
đáp cho bạn đọc về thắc
mắc trên.
Bệnh nhân muốn
tự tử càng tăng
.
Phóng viên
:
Bệnh trầm
cảm là gì và biểu hiện như thế
nào? Nguyên nhân của bệnh
này là từ đâu, thưa bác sĩ?
+ BS
TrầnMinhKhuyên
:
Nói đến trầm cảm tức là nói
đến một loại bệnh l về rối
loạn cảm xúc. Một giai đoạn
trầm cảm điển hình có ba
triệu chứng chủ yếu: Một
là khí sắc trầm buồn. Hai
là giảm hoặc mất quan tâm,
thích thú mọi ham muốn. Ba
là giảm sinh lực dẫn đến dễ
mệt mỏi và giảm hoạt động,
lười vận động.
Theo mức độ có thể xác
đ nh bệnh nhân (BN) đang
b trầm cảm qua các triệu
chứng: Ít quan tâm, hứng
thú; cảm thấy thất vọng; khó
ngủ hoặc ngủ nhiều; kiệt
sức; chán nản; cảm thấy bản
thân thất bại, vô dụng; khó
tập trung vào công việc; di
chuyển chậm chạp hoặc nói
chậm; có niệm về cái chết.
Nếu một người có 5-9 triệu
chứng này kéo dài trên hai
tuần, ảnh hưởng sức khỏe thì
có thể đã mắc bệnh trầm cảm.
Nguyên nhân của bệnh
trầm cảm có thể từ việc
người bệnh đã phải ch u đựng
những cơn stress trong thời
gian dài đưa đến hội chứng
rối loạn lo âu, rối loạn cảm
xúc. Một nguyên nhân khác,
trầm cảm có thể xuất hiện từ
sau các bệnh l hay sau các
chấn thương tác động trực
tiếp đến não bộ.
. Hiện nay tỉ lệ người mắc
bệnh trầm cảm và người trầm
cảm có biểu hiện tự sát có
phải đang tăng lên?
+ Theo Bộ Y tế, đến năm
2017, Việt Nam có khoảng
15% dân số mắc các rối loạn
tâm thần, 3 triệu người b
rối loạn tâm thần nặng. Còn
theo thống kê của Viện Sức
khỏe tâm thần Quốc gia, có
khoảng 30%dân sốViệt Nam
mắc các bệnh rối loạn tâm
thần, trong đó tỉ lệ trầm cảm
chiếm 25%.
Qua công tác khám chữa
bệnh, tỉ lệ người mắc bệnh
ngày càng tăng. Người bệnh
có dấu hiệu tự sát cũng gia
tăng. Điển hình, trong tuần
đầu tiên của tháng 11, Phòng
khám BV ĐHYDược 1 đón
nhận và đang chữa tr cho ba
BN trầm cảm nặng, có dấu
hiệu tự tử.
Thời gian trước, nhiềungười
bệnh đến khám, điều tr cũng
có biểu hiện của việc muốn
chết hoặc tự gây thương tích
cho bản thân như cắt cổ tay,
cào xước cơ thể…
Đáng nói là nếu trước đây
BN trầmcảm thường ở độ tuổi
Nếu trước đây, BN
trầm cảm thường
ở độ tuổi từ trên
20 đến 30 thì nay,
người bệnh chỉ từ
13-15 tuổi đã có
dấu hiệu trầm cảm
nặng, muốn tự tử.
BS TrầnMinh Khuyên tư vấn điều trị chomột bệnh nhân. Ảnh: TRÚC PHƯƠNG
từ trên 20 đến 30 thì nay độ
tuổi này đang được trẻ hóa,
người bệnh chỉ 13-15 tuổi đã
có dấu hiệu trầm cảm nặng,
muốn tự tử.
Những dấu hiệu
việc tự tử
.
Làm sao để nhận biết
một BN trầm cảm muốn tự
tử, thưa bác sĩ?
+ Giai đoạn bệnh trở nặng,
hầu hết các BN đều có suy
nghĩ tự tử. BN tin rằng việc
BN tự tử sẽ làm giảm đau khổ
cho bản thân và người thân.
Lúc này, BN có biểu hiện
hay than vãn, nói lời tiêu
cực như “Chắc tôi chết cho
xong”, “Chắc tôi chết quá”…
Nặng hơn, BN sẽ tìm kiếm
các hình thức tự tử, chuẩn b
công cụ, lên kế hoạch tự tử.
Lúc này, người bệnh thường
có biểu hiện là nói những lời
dặn dò có tính trăng trối cho
người thân, bạn bè về việc
họ sắp ra đi.
Có nhiều BN thậm chí còn
viết thư tuyệt mệnh, thông
báo cho bạn bè hoặc người
thân về đ nh tự tử của họ.
Bệnh trầm cảm đến mức
độ nặng nhất, người bệnh
rơi vào tình trạng loạn thần,
không làm chủ được hành vi
và phát sinh ảo giác. Những
ảo giác được sinh ra thường
là âm thanh hay hình ảnh xúi
giục BN phải chết.
Nhiều trường hợp BN tự tử
lần đầu không thành sẽ liên
tiếp tự tử lần hai, lần ba. Lúc
này cần sự can thiệp chuyên
sâu của bác sĩ và phương
pháp điều tr để bảo vệ tính
mạng của người bệnh.
. Xin cám ơn bác sĩ.•
Nên gặp bác sĩ tâm thần để điều trị sớm
Khi nhận thấy bản thân hoặc người thân có dấu hiệu
mắc bệnh thì cần nhanh chóng tìmđến sự giúp đỡ của bác
sĩ tâm thần để có phương pháp điều trị đúng, phù hợp với
tình trạng bệnh.
Nhiều gia đình xemyếu tố sang chấnbên ngoài là nguyên
nhân chính gây trầm cảm. Do đó, họ chỉ tập trung vào vấn
đề cải thiện tâm lý cho BN mà không đưa đi điều trị, dẫn
đến bệnh nặng vì phát hiện muộn.
Mặt khác, khi mắc bệnh trầmcảm, BN còn có những triệu
chứng ở cơ thể như tim hồi hộp, khó thở, mạch nhanh, đau
dạ dày…, những biểu hiện này thường trùng với biểu hiện
bệnh thông thường, do vậy người bệnh không biết được
mình đang mang bệnh.
Có không ít BN đi lạc chuyên khoa nên chỉ điều trị triệu
chứng sẽ không giải quyết được gốc bệnh.
Đạpphândínhdép,mẹ đánh conđến chấn thương sọnão
Bà Ph. đang phải vừa chămcháu trai, vừa ngóng tin cháu gái
trong phòng hồi sức. Ảnh: HOÀNG LAN
Liên quan đến sự việc một bé gái hơn ba tuổi b chấn
thương sọ não, nghi b mẹ bạo hành, hiện đang điều tr tại
Khoa hồi sức tích cực và chống độc - Bệnh viện (BV) Nhi
đồng 2 (TP.HCM), thông tin từ BV cho biết sức khỏe bé
hiện đang nguy k ch, tiên lượng rất nặng.
Theo lời mẹ bé khai với các bác sĩ, trước khi nhập
viện ba ngày, bé TTKC (sinh tháng 8-2017) có b té cầu
thang (không rõ độ cao). Sau té, bé tỉnh, bầm mắt, có ói
một lần.
Hiện tại bé được chẩn đoán đa chấn thương, máu tụ
dưới màng cứng đỉnh phải và thái dương trái, phù não
hai bán cầu, nứt sọ chẩm trái và xương đá phải, dập cực
dưới lách, viêm phổi nặng, mê sâu, đồng tử hai bên giãn
to 6 mm, phản xạ ánh sáng âm tính.
Các bác sĩ đã cho bé thở máy, chống phù não, kháng
sinh và d ch truyền vận mạch.
Ngồi chờ ngoài hành lang Khoa hồi sức tích cực và
chống độc - BV Nhi đồng 2, bà Trần Th Ph. (55 tuổi)
đang giữ một bé trai 2,5 tuổi. Bé trai liên tục mếu máo và
được bà dỗ dành. Bà Ph. cho biết bé trai là con út của ch
Trần Th Nh. (26 tuổi). Từ khi biết tin cháu ngoại nhập
viện điều tr , bà đã lặn lội từ Huế vào TP.HCM để chăm
sóc cháu và mong chờ bé KC hồi phục sức khỏe.
Ánh mắt bà Ph. thất thần khi nhắc về vụ việc người mẹ
đánh con. Theo bà, ch Nh. có năm người con và ba người
chồng. Một con lớn tám tuổi đang ở với bà nội, bà Ph. thì
nuôi hai bé năm và sáu tuổi. Còn hai con nhỏ nhất là bé
KC và bé trai bà đang giữ tại BV do ch Nh. nuôi và hằng
ngày đi theo mẹ bán vé số.
Theo bà Ph., ch Nh. do sinh nhiều con, chồng không
phụ giúp, công việc bán vé số lang thang nay đây mai đó,
không tiền bạc, vất vả nên có dấu hiệu của bệnh trầm cảm,
hay cáu giận, bực mình, nóng nảy với con cái.
“Nhiều khi nó lầm lì, không nói lời nào nhưng cũng có
khi b nói nặng lời là nó nổi cơn hung dữ. Ba mẹ con nó
bán vé số sống qua ngày, đi lang thang thuê nhà ở nơi này
nơi kia, khi vừa chuyển qua nhà trọ quận 12 một ngày thì
xảy ra sự việc. Vào ngày hôm đó, nó gọi điện thoại cho tôi
nói con đánh cháu nó ngất xỉu phải vào cấp cứu rồi mẹ ơi.
Tôi hỏi lại thì nó nói con bé đi cầu đạp phân dính vào dép
nên nổi giận lên đánh. Đánh xong rồi nó không nghĩ là
con b nặng có thể đến chết như rứa” - bà Ph. thuật lại.
Bà Ph. mong muốn luật pháp khoan hồng và mọi
người trong xã hội thông cảm với hoàn cảnh của ch Nh.
để ch được trở về nhà, lo cho các con. “Đó là tai nạn bất
ngờ thôi, có người mẹ nào mà giết con, tôi mong mọi
người hãy tha thứ cho con bé” - bà Ph. bật khóc.
Liên quan đến sự việc, chiều 25-11, Hội Bảo vệ quyền
trẻ em TP.HCM cho biết đã nắm được vụ việc. Hiện người
mẹ đang được Công an quận 12 tạm giữ và lấy lời khai,
củng cố hồ sơ xử l vụ án.
HOÀNG LAN
